Фавкулодда вазият хавфи тугилганда ва юз берганда хабар бериш ва ахборот узатиш - БЖД - Рефераты

Фавкулодда вазият хавфи тугилганда ва юз берганда хабар бериш ва ахборот узатиш

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

101 KB

Фавқулодда вазият хавфи туғилганда ва юз берганда хабар бериш ва ахборот узатиш Режа: 1. Хабар бериш сигналлари ва уларга биноан аҳолини ҳаракатлари. 2. А л оқ а ва хабар бериш ни т аъминл аш даги асосий вазифалар: 3. Алоқа ва хабар бериш хизматини ташкил этиш ҳамда унинг куч ва воситалари таркиби. 4. Хабар бериш сигналлари ва уларга биноан аҳолини ҳаракатлари.

Аҳоли муҳофазаси хавф-хатар ҳақида ёки унинг юз бериши мумкинлиги тўғрисида ўз вақтида хабар беришдан бошланади. Хабар бериш аҳолига тушунарли, аввалдан белгиланган шартли сигналлардан (сирена овози, к о р х о н а в а м у а с с а с а л а р д а н б е р и л а д и г а н с и г н а л л а р ) бошланади. Мақсад аҳолининг эътиборини инсонлар ҳаёти ва саломатлигига таҳдид солувчи хавфли вазият содир бўлиши мумкинлигига қаратиш ва бундай вазиятларда ҳаракат тартибини тушунтиришдан иборат. Алоқа воситалари ва хабар бериш усуллари аввалдан режалаштирилган ва ташкил қилинган бўлиши керак. Фуқаро муҳофазаси тадбирларини ўтказишнинг барча режимларида алоқа ва хабар бериш воситалари асосий ўринни эгаллайди. Ҳар қандай хавф-хатар ҳолатида электр сиреналари ишга туширилади. Уларнинг ҳайқириғига корхоналарнинг узуқ- узуқ гудоклари жўр бўлади. Фуқаро муҳофазасининг «Диққат барчага!» деган янги сигнали ана шу. Сирена овози эшитилган заҳога телевизор, радиоприемник, радиокарнайларни ишлатиб қўйиб, маҳаллий ҳокимият органларининг ёки фавқулодда вазиятлар бошқарма, бўлимларининг хабарларини тинглаш керак. Бу табиий офат ёки авария оқибатларини тутатгунча давом этиши лозим. Аҳоли пунктларининг ва халқ хўжалиги объектларининг радиотрансляция тармокдари кечаю-кундуз ишлашга ўтказилиши керак. Радиоэшиттириш ва телевидение (жўр овоз бўладиган радиоузатгичларни ҳам қўшиб) республика аҳолисига хабар бериш ва ахборотни етказишнинг асосий воситалари хисобланади. Хабар бериш сигналлари ва тегишли ахборот бутун ҳудудга ҳам, шунингдек ҳудудларни танлаб олиб (вилоят туманини) ҳам берилиши мумкин. Овозли хабарларни алоқа вазирлигининг ёки давлат телерадиосининг эшиттириш студияларидаги суҳандонлар (дикторлар) ёки вилоят, шаҳар,

қишлоқ туманлари маъмурий марказлардаги студияларнинг ва халқ хўжалиги иншоотлари диспетчерлик пунктларининг суҳандонлари эшиттирадилар. Қорақалпоғистон Республикаси, вилоятлар ва Тошкент шаҳар фавқулодда вазиятлар бошқармалари асосланган овозли хабарлар матнини давлат ва рус тилларида ишлаб чиқишлари, уларни магнит тасмасига (видеокассетага) ёзиб қўйишлари керак. Магнит пленкасидаги ёзувлар (видеокассеталар) фавқулодда вазиятлар бошқармасида ( те зк ор на вб ат чи да ) ва инш оо тл ар да ҳа м д а Ал оқ а вазирлигининг ва Давлат телерадиосининг студияларида (шу жумладан Фавқулодда вазиятлар вазирлиги шаҳардан ташқари бошқарув пунктларида ва вилоят фавқулодда вазиятлар бошқармаларида ҳам) белгиланган тартибда уюшқоқлик билан сакданиши керак. Кечиктириб бўлмайдиган фавқулодда ҳолларда овозли қисқа хабарларни фавқулодда вазиятлар бошқармаси тезкор навбатчисининг бевосита иш ўрнидан туриб м агнит тасмасидан ёки тўғридан тўғри эшиттириш тарзида (магаит тасмасига олдин ёзиб олмаган тарзда) эшиттиришга тегашли фуқаро муҳофазаси бошлиқларининг ижозати билангина йўл қўйилади. Радиотрансляция тармоғини танлаб олиш учун П- 164Р аппаратидан фойдаланилади. Билдириш сигналлари телевидениеда ҳам, эфирга бевосита узатиб ёки видеомагаит тасмага ёзиб олиб етказилади. Бу мақсадда республика эшиттириш дастурлари ишга солинади. Вилоятларда республика дастурига исталган вақтда кириб, вилоят телерадиомарказларидан ахборот бериб хабардор қилиш имконияти бор. Фавқулоддд вазият содир этилганда аҳолига билдириш тартиби қуйидагача бўлиши мумкин. Кимёвий хавфли объектда авария бўлганда бундай ахборот берилади: «Диққат барчага!!! Шаҳар фавқулодда вазиятлар бўлимидан гапирамиз... Фуқаролар! Кимё комбинатида кучли таъсир этувчи заҳарли модда - хлор чиқиб кегаб, авария содир бўлди. Заҳарланган ҳаво булути ...

йўналишида тарқала бормокда. Қуйидаги шаҳар кварталлари ва вилоят аҳоли пунктлари кимёвий заҳарланиш ҳудудида қоладилар... Заҳарланиш ҳудудига тушиб қолган кишилар уйларидан, муассаса, корхона, ўқув юртларидан дарҳол чиқсинлар, шамол йўналишига перпендикуляр, энг қисқа йўл билан хавфсиз жойларга ўтсинлар. Ташқарига чиқишдан олдин ҳўлланган ёки 2% ли ичимлик сода эритмаси шимдирилган пахтали дока боғич тақиб олинглар. Агар заҳарланган ҳаво булути етиб келгунча хонадонин- газдан, уйингаздан чиқиб улгурмасангиз, қолган жойингазда яшириниб, дераза-эшикларни зичлаб ёпиб, хонангизга ташқаридан ҳаво кирмайдиган қилиб олинг. Ертўлалар ва уйларнинг пастки қаватларига яширинманг. Хлор ҳаводан оғир бўлгани учун, пастқам жойларга, жумладан, ертўлаларга оқиб киради. Кейин эса фавқулодда вазиятлар бўлимининг кўрсатмасига биноан йўл тутинг. Аварияни бартараф қилиш чоралари кўрилаяпти. Хабарларимизни кузатиб боринг». Мана шу тартибдаги ахборот бир неча маротаба берилади. Сув босиш эҳтимоли туғилганда бундай ахборот берилади: «Диққат барчага!!! Фавқулодда вазиятлар бошқармасидан (бўлимидан) гапирамиз. Фуқаролар! Қор қатгиқ эриб, Чирчиқ дарёсида сув сатҳи кўтарилиши натижасида қуйидаги жойлардаги уйлар ва хўжалик қурилишларини сув босиши кутилмоқда. Пасқам жойлардаги аҳоли керакли буюмларини чордоқларга, юқори қаватларга чиқариб қўйсин. Эвакуатцияга тайёр турилсин. Энг зарур кийим ва пойафзал, овқат маҳсулотларини олиб кетишга тайёрлаб қўйилсин. Сув янада кўтариладиган бўлса, уйлардан чиқиб, тепалик жойларга ўтишга тайёр турилсин. Кетишдан олдин электр токи, сувни т ў х т а т и б , п е ч л а р д а г и ў т ў ч и р и б қ ўй и л с и н . П у л в а ҳужжатларни олиш ёдингиздан чиқмасин! Ҳайвонларни, озуқа ва ем- хашакларни эҳтиётлаб қўйишни ўйланг. Сув босиш хавф и борлигини қўшниларингизга эслатинг. Болаларга, кексаларга ва хасталарға ёрдам беринг. Вазминлик, тартибни сақланг. Агар сув далада эканингизда келиб

қолса - баландлик жойларга чиқинг, борди-ю, бунинг иложи бўлмаса дарахтга чиқиб олинг. Жуда бўлмаса, одамни сув бетида тутиб тура оладиган хода, тахта, ёғоч девор парчалари, ё ғ о ч э ш и к , д е р а з а , а в т о м о б и л к а м е р а л а р и с и н г а р и нарсалардан фойдаланинг. Сув босиш ҳудудидан эвакуатция ҚИАИШ чоралари кўрилаяпти». Фавқулодда вазият хавфи туғилганда ва содир бўлганда хавф даражасини кўрсатадиган иккита билдириш режими белгиланган: 1. Юқори тайёргарлик режими. 2. Фавқулодда режим. Бундай ҳолларнинг ҳам м асида ҳоким иятларга, т у з и л м а л а р и г а , ҳ у қ у қ - т а р т и б о т о р г а н л а р и ( И И Б , ирокуратура)га, тиббий хизматга, ёнғин хавфсизлиги хизматига ва давлат кузатиш хизматига хабар берилади. Ахборот манбалари (датчиклар) бевосита кўчки (сел) хавфи бор жойларга ўрнатилади. Ахборот кузатиш постига келади, к у з а т и ш п о с т и н а в б а т ч и с и т е л е ф о н д а м а ҳ а л л и й хркимиятларни ва хавф остидаги муассасаларнинг бевосита ўзини хабардор қилади, шунингдек сиреналарни ва ёруғлик сигналларини ишлатиб юборади. Шу билан бир вақтда кузатиш станцияси навбатчисига рўй берган ҳодиса хдқида ахборот беради, туман фавқулодаа вазиятлар бўлимини, туман ҳокимиятини, Ички ишлар бошқармаларини, прокуратурани, тиббий хизматни, ёнғинга қарши кураш хизматини ва давлат кузатиш хизматини хабардор қилади. Ўзбекистон Республикаси тоғли ва тоғ олди худудларининг хаммаси амалда сел хавфи бор ҳудудлар ҳисобланади. Тошкент, Андижон, Фарғона, Самарқанд, Сурхондарё, Қашқадарё вилоятларининг тоғ олди ва тоғли жойлари, шунингдек Жиззах ва Наманган вилоятларининг айрим ж о й л а р и к ў ч к и з о н а л а р и г а к и р а д и . Ш у ж о й д а турадиганларнинг ҳаммаси келадиган хавф белгаларини ва бундай мураккаб шароитдаги хатга- хдракат қоидаларини яхши билишлари керак. Сел келиш ва кўчкилар эхтимоли энг кўп вақт - апрел, май ойлари, Бундай пайтларда ҳақиқий ахборот бўлиши жуда мухдмдир. Ахборот бўлмаганда

ёки у етарли бўлмаса, миш- мишлар, бехуда гаплар пайдо бўлади, «ўз кўзи билан кўрганлар» кўпайиб қолади. Булар ваҳима замини бўлади. Аҳолининг ахборотни тўғри тушуниши, ундан оқилона хулоса чиқаришй жуда муҳимдир. Электросирена орқали аҳолига хабар бериш тизимининг ўз афзалликлари бор. Биринчидан, сирена овози шаҳар, туман, вилоятдаги аҳоли эътиборини тортиш имконини беради. Иккинчидан, бу тизимни тинчлик давридаги табиий офатлар ва авариялар вақтида қам, уруш вақтида ҳам ишлатса бўлади. Бундан ташқари, аҳоли алоқа тармоқлари ва симли эшиггириш тармоқлари асосидага марказлашган хабар бериш, радио ва телевидение орқали овозли^ ахборот олади. Ахборот ҳамма алоқа воситалари орқали узлуксиз бериб турилади. П- 157, П- 160, П- 164, Р- 143 сигнал бериш м ахсус аппаратлари шаҳарлар, қишлоқ тум анларидаги, халқ хўжалиги иншоотидаги хабар бериш воситалари тизимини бирлаштиришга, овозли сигналлар ва овозли ахборотларни хабар бериш ягона тизими қилиб жамлашга мўлжалланган. Бу тизимдан фойдаланиб, электр сиреналарни маълум масофадан бошқариш, манеабдор шахсларга квартира ёки хизмат телефонлари орқали доимий (циркуляр) тарзда ёки танлаб хабар бериш, радиотрансляция тарм оқларини автоматик ишга тушириш, уларни фавқулодда вазиятлар бошқармалари (бўлимлари)нинг дастурларига (хабарларига) ўтказиш мумкин. 2. А л о қ а в а х а б а р б е р и ш н и т а ъ м и н л а ш д аг и а с о с и й вазифалар: 1. Ф а в қ у л о д д а в а з и я т л а р б ў л и м л а р и б о ш л и қ л а р и , хизматлари ва кучлари сигналларини қабул қилиш ва бериш; 2. ФВДТ бошқариш органлари ўртасида пастдан юқорига ва юқоридан пастга ахборот алмашинишининг ишончли бўлиши; 3. ФВДТ бошқарув органларининг фавқулодда вазиятлар билдириш сигналларини бериши, шунингдек бу сигаалларни ФВДТ органлари ва

аҳолига етказишдан иборат. Алоқа тизими қуйидаги хусусиятларга эга бўлмоғи лозим: Алоқа тизимининг барқарорлиги - фавқулодда вазиятлар юз берганда ишчанлигини йўқотмаслиги яшовчанлиги, ташқи таъсирга бардошлилиги, мустаҳкам лилиги билан характерланади. Алоқа тизимларининг барқарорлигига: 1. Б ўлиши мумкин бўлган фавқулодда вазиятларнинг омилларининг таъсир этишини эътаборга олиб ташкилотлар томонидан тузилган алоқа тизимини ташкил этиш билан; 2. Алоқа тармокдари қисмларини муҳофаза иншоотларига жойлаштириш билан; турли алоқа воситаларини биргаликда қўллаш йўли билан; 3. Айланиб ўтиш ва заҳира алоқа каналлари (йўналишлари) билан; 4. Алоқанинг заҳира куч ва воситаларини тузиш, уларни тўғри жойлаштириш ва ўз вақтада қўллаш билан; 5 .А лоқа воситалари ва каналлари билан тезда мўлжалга ўтиш орқали 6. Алока шохобчалари ва йўллари, тармоқларини қўриқлаш ва муҳофаза қилиш билан; 7 . А л о қ а б ў л и м л а р и в а т у з и л м а л а р и н и т е х н и к а в а материаллар билан ўз вақтида таъминлаш билан эришилади. Алоқа тизимининг ҳаракатчанлига унинг вужудга келган шароитга мос равишда ўз вақтида ёйиш, кенгайтириш ва у н и н г т у з и л и ш и н и ў з г а р т и р и ш қ о б и л и я т и б и л а н характерланади. Ҳаракатчанликка: 1. А лоқа тизимини ёйиш ва қисмларини йиғиш вақтини билан; 2. А лоқа куч ва воситаларини тўғри жойлаштириш ва тўғри фойдаланиш билан; 3. А лоқа каналлари, кучлари ва воситалари билан тезликда

билан; 4. А л оқ а ти зи м и ни те з ва б ар қа ро р б ош қа ри ш би ла н Алоқа тизимини ўз вақтидалилиги - бу унинг сигаалларни, ахборотларни кўрсатилган вақтда узатиш қобилиятадир. Унга: 1. А лоқа тармокдарини бошқарув пунктларида аввалдан ўрнатиб қўйиш ва алоқа тизимини ишга тайёрлаб қўйиш бўйича ташкилий ва муҳандислик-техник тадбирларини ўтказиш билан; 2. Т езкор ва барқарор бошқариш билан; 3. Ў заро гаплашиш ва кўрсатув олиб бориш бўйича қабул қилинган қоидаларга риоя қилиш билан; 4.У затилаётган ахборотлар ҳажмшш камайтириш, фармойиш ва хабарларни бир қолипга солиш билан; 5.А лоқа тармоқларида тезкор-техник хизматни аниқ ташкил қилиш ва ахборотлар ҳаракатини қаггиқ назоратга олиб бориш билан; 6. Т урли шошилинч хабарларни узатиш учун алоқа воситаларини тўғри танлаш йўли билан; 7. Т ез ҳаракатланувчи ва автоматик маҳфийлаштириш аппаратларини қўллаш билан эришилади. 8. Алоқа тизимини ишончлилиги - узатувчи хабарларни; ў р н а т и л г а н а н и қ л и к д а е т и б б о р и ш и н и т а ъ м и н л а ш қобилиятидир. Унга: алоқа каналлари ва воситаларининг техник тавсифини ўрнатилган (қабул қилинган) параметрларда сақлаб туриш билан; 9. Ў та муҳим ахборотларни узатиш учун юқори сифатли каналларни қўллаш билан; 10. Б ир пайтнинг ўзида битта канал орқали хабарларни қайтадан узатиш билан; 11. Т екшириш ва ўта ишончли аппаратларни қўллаш билан эришилади. Алоқа тизимининг яширинлиги - узатилаётган ахборотни, маълумотларни ва уларни узатиш жойини душманлардан яшириш қобилиятидир. Бунга:

1. М аҳфийлаштириш, шифрлаш, кодлаштириш аппарат яширин бошқариш хужжатларини қўллаш билан; 2. Ў заро гаплашиш, маълумотларни узатиш бўйича қабул қоида ва тартибларни сақлаш билан; 3. Алоқани ишлатишга иложи борича камроқ одамларни қилиш билан; 4. А лоқа воситаларини тўғри жойлапггариш, уларни ишлаш тартибига қатъий риоя қилиш билан эришилади. Ф В Д Т к у ч л а р и в а в о с и т а л а р и н и б о ш қ а р и ш н и н г яширинлилигини таъминлаш учун (ҳарбий даврда) алоқа- техник воситаларида ишловчи шахсий таркиб ўрнатилган иш тартибларига аниқ риоя қилишлари, гаплашиш ва яширин бошқариш қоида ва тартибларни бажариши керак. Аҳоли ва худудларни фавқулодда вазиятлардан муҳофаза қилишни ташкил этиш бўйича тадбирлар занжирида асосий қисмлардан бири бу мустаҳкам, барқарор ва ўз вақтида алоқа ўрнатиш ва хабар бершидир. Шунинг учун алоқа ва хабар бериш воситаларини такомиллаштириб бориш барча фуқаро муҳофазаси бошлиқларининг ҳамда республика, вилоят, шаҳар, туман ва халқ хўжалиги объектларининг алоқа ва хабар бериш хизматининг доимо эътиборида бўлиши керак. 3. Алоқа ва хабар бериш хизматини ташкил этиш ҳамда унинг куч ва воситалари таркиби. Алоқа фуқаро муҳофазаси кучларини бошқаришнинг асосий воситаси ҳисобланиб, у ф уқ ар о м уҳ оф аз ас и б ош ли ғи қ ар ор и, шт аб б ош ли ғи кўрсатм аси ва алоқа бўйича ю қори турувчи штабнинг топшириғига асосан бошқарув пунктида ташкил этилади. А л о қ а в а х а б а р б е р и ш н и т а ш к и л э т и ш г а ф у қ а р о муҳофазаси бошлиғи масъулдир. Алоқа ва хабар бериш тизимининг доимий тайёргарлигини бевосита фуқаро муҳоф азаси хабар бериш ва алоқа хизм ати бошлиғи таъминлайди. Фуқаро муҳофазаси алоқа тизими муқим, кўчма бошқарув пунктларининг алоқа тармоқлари базасига ҳамда давлат алоқа тармоғига

таянган ҳолда тинчлик даврида олдиндан ташкил этиб қўйилади. Республика, вилоят, пойтахт шаҳар алоқа тизими асосини шаҳар ва шаҳардан ташқари ҳудудлардаги бошқарув пунктларининг алоқа тармоқлари ташкил этган бўлиб, улар алоқа вазирлигининг шаҳар ва шаҳардан ташқаридаги алоқа тармоқларига алоқа йўллари ёрдамида боғланган бўлади ҳамда улар орқали давлат алоқа тизимига чиқишни таъминлаб беради. Бошқарув пунктларининг алоқа тармоғи - бошқаришни таъминлаш учун ишлатилган алоқа кучлари ва воситаларнинг ташкилий-техник бирлашмасидир. Алоқа узеллари муқим (муҳофаза қилинган ва муҳофаза қилинмаган) ҳамда кўчма бўлади. Муқим алоқа тармоқлари республика, вилоят, шаҳар, туман, вазирлик ва идораларнинг шаҳарлардаги ва шаҳардан ташқари ҳ у д у д л а р и д а г и б о ш қ а р у в п у н к т л а р и д а г и м у ҳ о ф а з а иншоотларида жиҳозланади. Кўчма алоқа тармоқлари автомобилларда, вертолётларда ва темир йўл вагонларида жиҳозланиб, муқим алоқа тармоғида узеллар ишдан чиққанда, авария- қутқариш ишлари ўтказишда ва бошқа тўсатдан пайдо бўлган вазифаларни бажаришда алоқаларни таъминлаб туришга мўлжалланган бўлади. ФВДТда радио, радиореле, симли ва сигнал берувчи алоқа воситалари ишлатилади. Радио муҳим ва ишончли алоқа воситаси бўлиб, биринчи галда ФВДТ кучлари фавқулодда вазиятлар жойига олиб борилаётганда ва авария-қутқарув ишлари ўтказилаётганда уларни бошқариш учун ишлатилади. Бундай алоқа радио тармоқлари ва радио йўналишлари шаклида ташкил этилади. Симли алоқа воситалари ФВДТ кучлари ўз асосий жойида турганда, авария-қутқариш ишлари ўтказаётганда, уларни бошқариш учун бошқарув пунктлари ички алоқасини таъминлашда ишлатилади. Кўчма алоқа воситалари сифатида автомобиллар, мотоцикллар, вертолётлар ва югурдаклардан фойдаланилади.

Сигаал берувчи воситалар - ахборот бериш, бири-бирини таниб олиш ҳамда хабарлаш, бошқариш ва ўзаро ҳамкорлик қилиш сигналларини бериш учун ишлатиладиган эшитиш, кўриш, радиотехника воситаларидир. Хабар бериш тизими марказлашган ва чекланган қуйи тизимларга бўлинади. Алоқа ва хабар бериш марказлашган тизими. Марказ лашган хабар бериш тизими деганда тинчлик ва ҳарбий ҳаракатлар даврида фуқаро муҳофазасига масъул ходимларга ҳамда республика аҳолисига сигаал ва керакли ахборотларни тезликда етказиб беришга мўлжалланган техник воситалар, алоқа канали, радио ва телевидение мажмуаси тушунилади. Ўз вазифаларига қараб марказлашган билдириш тизими республика, вилоят, туман, шаҳар, иншоот миқёсида тузилади. Аҳолига марказлашган ҳолда хабар бериш тизимининг махсус жиҳозланган техник воситалари Фавқулодда вазиятлар вазирлигининг худудий бошқармалари тасарруфида бўлади. Бу техник воситалар қоида бўйича Ўзбекистон почта ва телекоммуникация агентлиги корхоналарида жойлаиггарилади. Хабар бериш аппаратлари фавқулодда вазиятлар шаҳар (туман) бўлимларида ўрнатилади, агарда бундай бўлимлар мавжуд бўлмаса кечаю-кундуз тезкор навбатчилик ташкил қилинган жойларга ўрнатилади. Марказлашган хабар бериш тизими анча қулайликларга эга. Биринчидан , сиренанинг овози шаҳар, туман, вилоятнинг барча аҳолиси этиборини жалб қилиш имкониятини беради. Иккинчидан, уни ҳам тинчлик даврида - табиий офат, авариялар содир бўлганда, ҳам ҳарбий даврда қўллаш мумкин. э у л а р д а н т а ш қ а р и а ҳ о л и м а р к а з л а ш г а н х а б а р б е р и ш г и з и м и д а н а л о қ а в а р а д и о т а р м о қ л а р и о р қ а л и о ғ з а к и сборотлар олади. Шаҳарда, қишлокда, туманларда ва халқ хўжалик объект- ларида овозли сигаалларни ва оғзаки хабарларни етказувчи барча хабар берувчи воситаларни ягона марказлашган хабар бериш тизимига бирлаштирувчи

махсус аппаратлар мавжуд. Улар ёрдам ида электросиреналарни бошқариш, раҳбар ходимларга уй ва хизмат телефонлари орқали хабар бериш хдмда бошқа хабар бериш воситаларини улаш мумкин Хабар бериш марказлашган тазими: 1. Ш аҳарларда, туманларда, объектларда ва қишлоқ жой ларда йирик аҳоли пунктларида марказлашган ва марказлаш маган тарзда «Диққат барчага!» сигаалини беришни; 2. С и м л и эш и т т и р и ш т а р м о қ л а р и в а м а ҳ а л л и й радиоэшиттириш станцияларида оғзаки ахборот бериш йўли билан аҳолини хабарлашни; 3. Сигаалларни ва ахборотни республика, вилоят, шаҳар, туман, вазирлик ва идораларнинг шаҳарлардаги ва шаҳардан ташқари ҳудудларидаги бошқарув пунктларига, ички ишлар шаҳар, туман бўлимларига етказишни; 4. Х онадон ва хизмат телефонларида мансабдор шахсларга доимий (циркуляр) билдиришни; 5. Ф уқаро муҳофазасини билдириш сигналларини халқ хўжалик объектлари ишчилари хизматчиларига, ФВДТ тузилмаларига ва Ўзбекистон Республикасининг барча аҳолисига беришни таъминлаши керак. Хабар беришнинг локал тизимлари. Ҳалокатли сув босиш эҳтимоли бор ҳудудларда, атом энергетикаси объектлари ва кимёвий хавфли объектлар турган жойларда аҳолига тезроқ хабар бериш учун, айниқса Чернобил воқеасидан кейин, билдириш локал тизимлари яратиш масаласига алоҳида эътибор бериладиган бўлди. Бундай тизимлар ёрдамида авария содир бўлган объектдаги ишчи ва хизматчиларгагина эмас, балки заҳарланиш, вайрон бўлиш ёки ҳалокатли сув босиш эҳтимоли бор ҳудудга тушиб қоладиган аҳолига ҳам вақтида хабар бериш мумкин бўлади. Тезкорлик - локал тизимларнинг асосий афзаллиги бўлиб, тезлик билан билдиришдан иборат. Масалан: навбатчи диспетчер энг танг вазиятларда бир қарорга келиб дарҳол сигнал бериши мумкин.

Локал тизимлар одатда, сигнал берувчи қурилмалардан (датчиклар)дан бошланади. Улар кимё иншоотларига ёки тўғонлар корпусига ўрнатиб қўйилади. Сигаал датчиклардан навбатчи диспетчерга тушади, у иншоотда рўй берган фавқулодда вазият хақида П-164 бошқариш пулти электрон қурилмалар, иншоотдаги циркуляр чақириш қурилмалари ва П-164-П узатгич (передатчик) орқали телефонлар ва радиокарнайлар орқали эълон қилади. П-164-П узатгич зарарланиш (сув босиш) эҳтимоли бор ҳудудда яшаб турган аҳолига хабар беришнинг локал тизими П-160 аппаратини улаб, радиотрансляция каналларини, электр сиреналарини ва кўчадаги радиокарнайларни ишга туширади. Республика, вилоятлар шаҳар ва шаҳардан ташқари ҳудудларидаги бошқарув пунктларидаги алоқа ФВДТ бошқармалар, бўлимлар ва хизматлар; ҳамда ҳамкорлик қилувчи бошқармалар (қўшнилар), ҳарбий горнизонлар ва ҳарбий комиссарликлар, ҳамма разведка гуруҳлари, кўчма ва ёрдамчи бошқарув пунктлари, вазирликлар, идоралар, бирлашмалар, уюшмалар бошқарув пунктлари билан ташкил қилинади. Шаҳар (қишлоқ) туманлари бошқарув пунктлари алоқанинг барча мавжуд куч ва воситаларини қўллаб, фавқулодда вазиятлар бошқарма (бўлим)лари, эвакуатция органлари, транспорт ташкилотлари, иншоотлар бошқарув пунктлари, шаҳардан ташқари ҳудудлар, ўзаро ҳамкорлик қилувчи (қўшни) туманлар, маҳаллий тузилмалар, фуқаро муҳофазаси вазифаларини ҳал этиш учун ажрагалган ҳарбий қисмлар ва бўлинмалар билан алоқа ташкил этади. Алоқа ва билдиришнинг марказлаштирилган ва локал тизимларини тузиш ва доимий шай ҳолда сақлаб туриш аҳолига фавқулодда вазиятлар хавфи ёки юзага келиши ҳақидаги сигнал ва ахборотларни ўз вақтада етказиш имкониятини беради ҳамда бошқарув пунктлари ва барқарор алоқанинг борлига раҳбарликни муваффақиятли олиб бориш, фавқулодда вазиятлар

оқибатларини бартараф этиш бўйича ўзаро қамкорликни ташкил қилишга шароит яратиб беради.

Похожие

Фавкулодда вазият хавфи тугилганда ва содир бўлганда ахборот

Фавкулодда вазият ва улардан мухофазалиниш

Фавкулодда вазият ва фукаро мухофазаси фани бўйича умумий тушунчалар

Узбекистон республикаси фавкулодда вазиятлар вазирлигининг фукаро мухофазасига оид меъёрий хужжатлари

Одамлар, хайвонлар, кишлок хужалиги усимликлари