Yoritish tizimi - Транспорт - Рефераты

Yoritish tizimi

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

168 KB

Yoritish tizimi Reja: 1. Tumanga karshi faralar. 2. Avtomobil lampalari. 3. Yorugli darak beruvchi asboblar

Tumanga karshi faralar. Tumanga karshi faralar tuman, kuchli kor yogish, jala va boshka ogir obi-xavo sharoitlarida transport vositalarini xavfsiz xarakat- lanishini ta’minlash uchun xizmat kiladi. Bu sharoitlarda uzokni yoritish faralar-ni yokish yulni kurishni fakat yomonlashtiradi, yakinni yoritish faralari esa yetarli samara bermaydi. Tuman va kuchli yogingarchiliklar sharoitlarida bosh faralarni yokilishi "oppok xira parda" effektini beradi. Buning sababi shundan iboratki, tuman yoki yomgir zarrachasiga tushgan yoruglik okimi kisman kaytadi, kisman yutiladi. Yoruglik okimining zarrachaga kirgan kismi xam ikkiga bulinib, bir kismi zarrachani tugri kesib utib chikib ketsa, ikkinchi kismi zarrachaning ichki kirralarida kup marta kaytarilib, sungra zarrachadan turli yunalishdarda chikib ketadi. Yoruglik okimi- ning tuman zarrachalaridan kaytgan kismi yulni yoritilganlik darajasini ancha susaytirsa, yutilgan kismi yukorida kayd kilingan "xira pardani" xosil kiladi. Tumanga karshi yoruglik dastasini xosil kilish uchun kuyidagi talablar bajarilishi kerak: a) Yoruglik okimini tumanda kaytarilishi va yutilishini kamaytirish maksadida yoruglik nurlarini uzunligini kamaytirish zarur. Bu talabni bajarilishi uchun tumanga karshi faralar asosiy faralardan pastrokka joylashtirilishi kerak. Yul yuzasi bilan tumanga karshi faraning eng chekki nuktasi orasidagi masofa 250 mm dan kam bulmasligi kerak. b) Yoruglik okimining vertikal tekislik buyicha tarkalish burchagi kamaytirilib, gorizontal tekislikdagi oshirilishi kerak. Bu tumanga karshi faralarda maxsus nur tarkatgichlar urnatilishi bilan amalga oshiriladi. Xozirgi zamon avtomobillariga urnatilayotgan tumanga karshi faralarda yoruglik dastasini gorizontal tekislik buyicha taralish burchagi 70 0 ...90 0 tashkil kiladi.

v) Tumanga karshi faralarning chuglanish tolasidan bevosita chikkan barcha yoruglik nurlari ekranlanishi kerak. Tumanga karshi faralarning konstruksiyasi 136-rasmda kursatilgan. Tuzilishi buyicha bu faralar tugri burchakli yoki doiraviy bulishi mumkin. Tumanga karshi faralarning kaytargichlari paraboloid shaklga ega bulib, uning fokus markaziga A- 12-35 belgili oddiy va N1, N2, N3 belgili galogen lampalar urnatiladi. Bevosita lampadan chikadigan tugri nurlarni tusish uchun ularni oldiga ekran joylashtirilgan. Nur tarkatgichning ichki yuzasiga yoruglik dastasini gorizontal tekislik buylab taratilishini ta’minlaydigan silindrik linzalar tushirilgan. Faraning ichki xajmining kichikligi va galogen lampalarni ishlatilishini xisobga olib tarkatgichlar shishadan tayyorlanadi. Xozirgi zamon standartlariga kura tarkatgichlar ok yoki sarik rangli kilib tayyorlanishi mumkin, lekin bu faralarni tuman sharoitida yulni yoritish xususiyatlariga amalda ta’sir kursatmaydi. Tumanga karshi faralar kuzov ichiga yoki maxsus tirgak yordamida buferga maxkamlanadi. 136-rasm. Tumanga karshi fara:

a - FG119 belgili fara; 1-tarkatgich, 2-kaytargich, 3-ekran, 4-lampa, 5-patron, 6-rostlash murvati b - yoruglik nurlarini taksimlanishi; 1-tumanga karshi faraniki, 2-bosh yoritish faraniki, ABVG- xaydovchining kurish chizigi v - FG120-B belgili fara; 1-gardish, 2-murvat, 3-lampa patroni, 4-lampa, 5-tarkatgich, 6-kaytargich, 7-optik elementn tutkichi, 8-korpus, 9-utkazgich, 10-kontakt plastinasi, 11-kiskich, 12-zuldirli tayanch Avtomobil lampalari. Avtomobillar yoritish asboblarida yoruglik manbai sifa- tida elektr chuglanish lampalari ishlatiladi. Elektr toki utganda lampaning chugla- nish tolasi kiziydi va ma’lum temperaturaga yetgandan keyin nur socha boshlaydi. Elektr lampa (137-rasm) kolba 1, tok uzatish elektrodlariga joylashtirilgan bitta yoki ikkita chuglanish tolasi 2 va 3, sokol 6 va chikish joyi 7 dan tashkil topgan.

137-rasm. Avtomobil faralarida ishlatiladigan lampalar: a - ikki tolali yevropa standartidagi; b - ikki tolali, galogenli H4; v, g va d - bir tolali, galogenli tegishli ravishda H1, H2 va H3 ; 1 - kolba, 2 - uzokni yoritish tolasi, 3 - yakinni yoritish tolasi, 4 - ekran, 5 - gardish, 6 - sokol, 7 - chikish joyi. Ba’zi lampalarda(asosan, bosh yoritish faralariga urnatiladiganlarida) sokol fokuslovchi gardish 5 bilan birga ishlanadi. Ikki chulgamli lampalar bosh yoritish faralarni yakinni va uzokni yoritish rejimlarida yoki tormozlanish xabarchilarini kechasi va kunduzi xar xil rejimda ishlashini ta’minlaydi. Chuglanish tolasi ulchamlari kichik, katta xaroratlarga chidamli bulishi kerak. Shuning uchun, u ingichka volfram simdan spiral yoki bispiral shaklida urab tayyorlanadi. Chuglanish tolasi, nikeldan tayyorlangan elektrodlarga maxkamlanadi va odatda, tugri chizik yoki aylana yoyi kurinishida buladi. Yoruglik manbalari elektr, yoruglik va ekspluatatsion xususiyatlarini belgilovchi bir kator kursatkichlar bilan tavsiflanadi: - nominal kuchlanish,( 6,12,24 V ); - elektr kuvvati , Vt; - chegaraviy kuchlanish, V; Bu kuchlanish doirasida lampalar belgilangan muddat davomida ishlaydi deb xisoblanadi. Yukorida keltirilgan nominal kuchlanishlar uchun chegaraviy kuchlanish kiymatlari kuyidagicha - 6,7; 13,5; 28 V. - lampaning nominal yoruglik okimi, lyumenda(lm); - yoruglik kuchining maksimal kiymati, kandellarda(kd);

Lampalarning chuglanish tolasi tayyorlash uchun ishlatiladigan volframning erish temperaturasi 3380 O S ga teng. Spiral 2300-2700 O S gacha kizdiriladi. Spiralni kizdirish temperaturasi ortishi bilan lampani yoritish samarasi xam oshib boradi. Lekin, spiral xarorati 2400 O S dan oshgandan keyin, volfram jadal ravishda porlaydi. Porlagan volfram zarrachalari lampaning shisha kolbasiga utirib va uni koraytiradi va yoruglik okimini kamaytiradi. 1960 yillardan boshlab avtomobillarda chuglanish tolasi temperaturasini 2700- 2900 O S gacha kutarish va yoritish samarasini 1,5 baravarga oshirish imkonini beradigan galogen lampalar tatbik topa boshladi. Galogen lampalar kuyidagicha ishlaydi. Lampa kolbasi ichiga inert gazlar bilan birga oz mikdorda galogen ( yod, brom yoki ularni birikmalari) parlari kiritiladi. Porlagan va lampa kolbasining issik devorchalariga utirgan volfram zarrachalari yod(yoki brom) bilan reaksiyaga kirishib yodli volfram WJ 2 birikmasini xosil kiladi. Par xolatidagi birikma lampaning kizib turgan chuglanish tolasiga yakinlashib, yukori xarorat ta’sirida yana yod va volframga ajraladi. Yod kolbaning gaz bushligida koladi, volfram esa chuglanish tolasiga kayta ultiradi. Shunday kilib, galogen sikl lampaning chuglanish tolasidan porlagan volframni yana tolaga kaytarishga asoslangan. Lekin, bu galogen lampalar ishlash muddatini oshirmaydi, chunki kaytayotgan volfram tola yuzasi buylab bir tekisda ultirmaydi, balki sovukrok (ya’ni, kalinrok) joylariga kuprok, issikrok(ya’ni, ingichkarok) joylariga kamrok ultiradi. Galogen siklini amalga oshirish uchun lampa kolbasi devorlari temperaturasi ancha yukori - 600.....700 O S atrofida bulishi kerak. Shuning uchun galogen lampalarning kolbalari kvars shishadan tayyorlanib, ulchamlari kichik buladi. Volfram zarrachalari imkon boricha bir tekisda ultirishi uchun, chuglanish tolasining spirali tugri silindr shaklida bulishi kerak. BMT YEIK ning 37 rakamli koidasiga avtomobil faralari uchun ishlab chikilgan bitta chuglanish tolali H1-H3 turidagi va ikkita tolali H4 galogen lampalar

kiritilgan. H1 va H2 lampalarda chuglanish tolasi sokol uki buylab, H3 da ukga perpendikulyar joylashtirilgan. Maxsus sokol bilan ta’minlangan H4 lampani xam uzokni yoritish tolasi tugri silindr shaklida bulib, optik ukga paralel joylashtirilgan. H1 va H3 lampalar tumanga karshi faralarda, turt farali yoritish tizimlarida uzokni yoritish uchun ishlatiladi. H4 galogen lampa ikki va turt farali bosh yoritish sistemalarda keng tatbik topgan. MDX davlatlarida ishlab chikilgan lampalar kuyidagicha belgilanadi. Oddiy lampalar, masalan, A12-45+40 da A xarfi lampa turini(ya’ni, avtomobilniki) bildiradi, birinchi rakam (6,12 yoki 24) - nominal kuchlanishni, bir-birdan + belgisi bilan birlashtirilgan ikkinchi va uchinchi rakamlar yakinni va uzokni yorituvchi chuglanish tolalarning kuvvatini kursatadi. Agar lampa bitta tolali bulsa, uchinchi rakam bulmaydi. Galogen lampalar uchun A xarfidan keyin ikkita xarf kiritiladi - K(kvarsli) va G(galogenli). Masalan, AKG12-60+55. Yoruglik-darak beruvchi asboblari. Xarakat xavfsizligini oshirish maksadida barcha avtomobillar va boshka transport vositalari xalkaro (BMT YEIK koidalari) va mamlakatimiz standartlariga kura belgilangan tartibdagi yoruglik-xabarchi asboblar bilan jixozlanishi shart. Yoruglik xabarchilari yul xarakati ishtirokchilarini transport vositasi xarakatining uzgarishi ( tormozlanishi, burilish, kuvib utish, tuxtash va xokoza), transport vositasining turi va uning ulchamlari xakidagi ma’lumotlar bilan ta’minlaydi. Bu ma’lumotlarni uzatish uchun yengil va yuk avtomobillarda kuyidagi yoruglik-xabarchi asboblarini urnatilishi shart deb belgilangan. - Oldingi va orkadagi gabarit chiroklari; - Oldingi, orkadagi va yondagi burilish yoruglik kursatkichlari; - Orkaga joylashtiriladigan yoruglik kaytargichlari;

- Avtomobilni davlat rakamini yorituvchi fonar. Tasdiklangan koidalarga asosan ba’zi toifadagi avtomobillar kuyi- dagi kushimcha yoruglik xabarchilar bilan belgilanishi kerak. - Yuk avtomobillardagi kontur chiroklari; - Avtopoyezd va tirkamali avtomobillarni tanituvchi chiroklar; - Chorraxalardan utish ustunligini beruvchi maxsus chiroklar; Avtomobil jixozlanishi shart bulmagan, lekin urnatishga ruxsat berilgan yoruglik-xabarchilar toifasiga tumanga karshi orka chirok, tuxtab turish chirogi, kushimcha tormozlanish xabarchisi, yon tomondagi chiroklar, orkaga yurish fonari va boshka shunga uxshash asboblar kiradi. Yoruglik-xabarchilarini ishlash rejimiga karab uzok va kiska vakt doirasida ishlovchi asboblarga (tormozlanish xabarchisi va burilish kursatgichlari) bulinadi. Ishlatilish sharoitlari va kurinish darajasiga kura yoruglik xabarchi asboblar fakat kechasi yoki kurinish yaxshi bulmagan xollarda ishlatiladigan (chegaraviy, kontur, tanituvchi, yon chiroklar) va doimiy ishlatiladiganlar (tormozlanish xabarchisi, burilish kursatgichlari va avariya signalizatsiyasi) bulinada. Yoruglik-xabarchi asboblarining bu tarzda bulinishi kurinish shart sharoitlari va asboblarning yoruglik kuchi bilan belgilanadi. Fakat kechasi ishlatiladigan asboblardagi yoruglik kuchi 2...12kd doirasida bulsa yetarli xisoblanadi. Doimiy ishlatiladigan asboblarni kuyoshli kunda xam yaxshi kurinishini ta’minlash maksadida ularni yoruglik kuchi 200...700kd doirasida bulishi kerak. Bu asboblar- ning kuchli yoruglik kuchi korongida boshka transport vositalarining xaydovchilarini kuzini kamashtirishi xam mumkin. Yukorida keltirilgan sobablarga kura kechayu-kunduz ishlatiladigan yoruglik-xabarchilarining optik tizimi ancha murakkab sxema buyicha tayyorlanadi.

Avtomobillarda urnatiladigan yoruglik-xabarchi asboblarining kupligi, ularni taalukli ranglar bilan ajratish zaruriyatini tugdiradi. Kupincha yoruglik-xabarchi fonarlar kizil, tuk sarik, ok (rangsiz) rangda buladi, ba’zi xollarda yashil va zangori ranglar xam ishlatiladi. Gabarit chiroklar. Gabarit chiroklar kechasi yoki kurinish sharoitlari yomon bulganda transport vositasini gabarit ulchamlarini kursatish uchun xizmat kiladi. Yengil avtomobillarning xammasi oldi tomonida 2 ta ok rangli va orkasida 2 ta kizil rangli gabarit chiroklari bilan jixozlanishi shart. Avtomobil ulchamlarini anik kursatish uchun gabarit chiroklar imkon boricha transport vositasining chekka kismlariga joylashtiriladi. BMT YEIK ning N 48 koidasiga kura uzunligi 6 m dan ortik bulgan tortuvchi va tirkamali avtomobillarning yon tomoniga xam tuk sarik rangli gabarit chiroklari urnatilish kuzda tutilgan. Koidalar gabarit chiroklarni urnatilishni kuyidagicha meyorlaydi: minimal balandligi 350 mm, maksimal balandligi - 1500 mm, maxsus kuzovli avtomobillar (agdarma va yigishtiradigan mashinalar) uchun maksimal balandlik 2100 mm gacha oshirilishi mumkin; eni buyicha asboblar orasidagi minimal masofa - 600 mm kichik gabaritli avtomobillar uchun - 400mm. Tormozlanish xabarchilari. Tormozlanish xabarchilari avtomobilni xarakatini sekinlashishi yoki tuxtashi tugrisida, boshka transport vositalarining xaydovchila- rini ogoxlantirish uchun xizmat kiladi. Xalkaro standartlarga kura barcha tran- sport vositalarining orka tomoniga 2 ta kizil rangli tormozlanish xabarchisi urnatilishi shart deb belgilangan. Tormozlanish xabarchilari kuyoshli kunda xam yaxshi kurinishini ta’-minlash uchun ularning yoruglik kuchi ancha katta bulishi talab kilina-di. Shu bilan birga, tormoz xabarchilarining kuchli yoruglik dastasi kechasi orkada kelayotgan transport vositasi xaydovchisining kuzini kamashtirishi mumkin. Shuning uchun, bu asboblarning yoruglik kuchi ma’lum darajada cheklanadi yoki kunduzi va

kechasi xar xil rejimda ishlaydigan tartibi kullanadi. Tormozlanish xabarchilarining yoruglik taksimlash tavsifnomalari BMT YEIK ning N6 va N7 koidalari bilan meyorlashtiriladi. Oxirgi vaktda tormozlanish xabarchilari kurinishini yanada yaxshilash maksadida avtomobil salonining orka oynasiga kushimcha tormozlanish fonari kuyish tadbik topmokda. Bu, transport xarakatining xozirgi vaktdagi nixoyatda tigiz sharoitlarida, avtomobil tuxtashi (yoki sekinlashishi) tugrisidagi ma’lumotni orkada kelayotgan transport vositalari xaydovchilarga tezrok yetkazish imkonini beradi. Burilish kursatkichlari. Burilish kursatkichlari avtomobilni xarakat yunali-shini uzgarti-rishi (burilishi, orka tomonga kaytishi va xokazo) xakidagi ma’lu-motni boshka transport vositalari xaydovchilariga yetkazish uchun xizmat kiladi. Xalkaro standartlarga kura xamma transport vositalarining oldi va orka tomon- lariga 2 tadan tuk sarik rangli burilish kur-satkichlari urnatish shart deb belgi- langan. Xozirgi zamon koidalariga kura kushimcha burilish kursatkichlari avtomo- bilning yon tomoniga-kanotlarga, kabinaga yoki kuzovga xam urnatiladi. Burilish kursatkichlari dam yarkirash, dam miltillash rejimida ishlaydi. Yarkirash- miltillash chastotasi 1 Gs dan (1 minutda 60 ta yarki-rash-miltillash) kam, 2 Gs dan kup bulmasligi kerak. Burilish kursatkichlarining yoruglik taksimlash tafsifnomalari xam BMT YEIK ning N6 va N7 koidalari bilan meyorlashtirilgan. Burilish kursatgichlari avariya xabarchisi vazifasini xam bajaradi. Bu xolda avtomobilning xamma burilish kursatkichlari baravariga yarkirash-miltillash rejimida ishlaydi. Ekspluatatsiyada faralarni rostlash. TXK-1 utkazilayotganda nisbatan kuprok uchraydigan nosozlik - faralarni notugri urnatilganligidir. Bu, maxkamlanadigan

elementlarni bushab kolishi, avtomobilni ogirlik markazini uzgarishi va uning osmasini elastik kismlarini deformatsiyalanish sababli yuzaga keladi. rostlanadi. Odatda, ekran vertikal devorga uziga xos maxsus chiziklar chizish bilan belgilanadi (138-rasm). Ekrandagi chiziklar kuyidagicha tavsiflanadi: O-O - vertikal urta chizik; CH-CH va U-U - O-O chizikka paralel bulgan, undan avtomobil faralari orasidagi masofani yarmi - a uzunlikda turadigan chap va ung chiziklar ; U-U - O-O chizikka perpendikulyar va nazorat maydonchasi yuzasidan, faralarning optik elementi markazi balandligi N ga teng masofada turgan chizik; YA-YA - U-U chizikka paralel va undan N ya masofaga pastrokda turgan chizik; N ya masofa faralarni balandligi N va ekrangacha bulgan masofa L ga boglik ravishda tanlanadi. Faralarni tugri urnatilganligini tekshirish va rostlash uchun avtomobil ekran oldiga L masofaga ( L=5 yoki 10 m bulishi mumkin ) Faralarni rostlash tegishli chiziklar bilan belgilangan ekran yoki maxsus optik asboblar yordamida amalga oshiriladi. Ekran yordamida rostlanganda amerika yoruglik taksimlash tizimidagi faralar uzokni yoritish yoruglik dastasi buyicha, yevropa yoruglik taksimlash tizimdagi faralar yakinni yoritish yoruglik dastasi buyicha joylashtiriladi.

138-rasm. Faralarni tugri urnatilganligi tekshirish va rostlash uchun muljallangan ekran va maydonchani belgilanishi. 4-jadval Faralarni urnatish balandligi N (tar- katgichlar markazi Yoruglik das- tasini vertikal tekis-likdagi ogish burchagi, Fara markazi va ekrandagi yoruglik-soya chegarasi orasidagi N ya masofa, ( mm da).Ekran va fara orasidagi masofa:

buyicha), mm min 5m bulganda 10m bulganda 600 gacha 34 50 100 600 dan 700 gacha 45 65 130 700 dan 800 gacha 52 75 150 800 dan 900 gacha 60 88 176 900 dan 1000 gacha 69 100 200 1000 dan 1200 gacha 75 110 220 1200 dan 1600 gacha 100 145 290 Avtomobilning vertikal simmetriya tekisligi, O-O va O-A uklar xosil kilgan tekislik bilan mos tushishi kerak. Avtomobil joylashtirilgan maydoncha yetarli darajada tekis va ekran bilan tugri burchak xosil kilishi kerak. Yevropa tizimidagi faralar tekshirilganda, yakinni yoritish faralari yokiladi va ularni rostlash yuli bilan chap gorizontal yoruglik-soya chegarasini YA-YA chizigi buylab joylashishini, yoruglik-soya chegarasini yukoriga kutarilgan nuktasini esa CH-CH va U-U chiziklarni YA-YA chizik bilan kesishishgan nuktalari bilan mos tushishi ta’minlanadi. Amerika tizimidagi faralar tekshirilganda, uzokni yoritish yoruglik dastasi xosil kilgan yoruglik dogi markazini, ushbu markazning ekrandagi nominal urni bilan ustima-ust tushishi ta’minlanadi. Faralarni rostlash uchun zarur ma’lumotlar 4- jadvalda keltirilgan.

139-rasm. Regloskop optik kamerasining tuzilishi: 1 - yiguvchi linza, 2 - ekranni xarakatlantirish mexanizmi, 3 - kursatuvchi asbob, 4 - fotopriyomnik, 5 - ekran, 6 - ekrandagi belgi Ekran yordamida faralarni tugri urnatilganligini tekshirish va rostlash usuli sodda bulishiga karamasdan bir kator jiddiy kamchiliklarga ega. Xususan, bu usulni kullash uchun ancha katta va korongilashtirilan joy zarur, avtomobilni tugri joylashtirish ancha kiyin, faralarni yoruglik kuchini ulchash uchun avtomobil kaytadan joylashtirilishi kerak. Bularni xammasi ma’lum nokulayliklarni keltirib chikaradi. Shuning uchun oxirgi vaktda faralarni tekshirish va rostlash uchun yukoridagi kamchiliklardan xoli bulganoptik element-regloskop keng joriy kilinmokda (139-rasm).Regloskop optik kameraga ega bulib, u kiska masofada(400.....500 mm ) uzokni va yakinni yoritish yoruglik dastasini shakllantirish, 3....4 m 2 korongilashtirilmagan maydonda faralarni rostlash va yoruglik kuchini ulchash imkoniyatini beradi. Optik kameraning asosiy elementi fokus masofasi 400....500 mm bulgan yiguvchi linza bulib, uning fokal tekisligida ekran 5, fokusida esa kursatuvchi asbob 3 ga ulangan fotopriyomnik 4 joylashtirilgan. Regloskop ekrani standart belgilashga ega va vertikal tekislik

buyicha xarakatlanishi mumkin. Bu, turli balandliklarda urnatilgan faralarni rostlash imkonini beradi. Optik kamerani transport vositasiga nisbatan tugri joylashtirish uchun regloskop oriyentirlash tizimiga ega. Regloskopning oriyentirlash tizimiga baza bulib avtomobilning oldingi yoki orka gildiraklarini yoki kuzovning simmetrik nuktalarini olish mumkin. ADABIYOTLAR

1. Ютт В.Е. "Электрооборудование автомобилей". М., Транспорт, 1995. -304с. 2. Теория, конструкция и расчет автотракторного электрооборудованиЙ. Л.В.Копилов, В.И.Коротков, В.Е. Красилников и др. Под редаксией М.Н. Фесенко. М., Машиностроение, 1979. - 344с. 2. Банников С.П. "Электрооборудование автомобилей". М., Транспорт, 1977. - 288с. 3. Галкин Й.М. "Электрооборудование автомобилей и тракторов". М., Машиностроение. 1968. - 280с. 4. Резник А.М. "Электрооборудование автомобилей". М., Транспорт, 1990. - 256с. 5. Илин Н.М., Ваняев В.Й., Тимофеев Й.Л. "Электрооборудование авто- мобилей". М.Транспорт, 1982. - 262с. 6. Акимов С.В., Боровских Й.И., Чижков Й.П. Электрическое и элек-тронное оборудование автомобилей. М., Машиностроение, 1988. - 280с. 7. Васильевский В.И., Купеев Й.А. Автомобилние генератори.М., Транс порт, 1978. - 160с. 7. Боровских Й.И., Мелников А.Ф., Прудников И.П. Автомобилние контролно- измерителние прибори.М,. « Транспорт » 1976 . - 168с.

Похожие

Yoritish tizimi 2

Sovitish tizimi

Moylash tizimi

Dvigаtelning elektr yuritish tizimi

Benzinli dvigatellarning ta’minlash tizimi