Трикотаж матосининг енгил саноатдаги ўрни - Текстиль - Рефераты

Трикотаж матосининг енгил саноатдаги ўрни

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

596.5 KB

Трикотаж матосининг енгил саноатдаги ўрни Режа: 1. Трикотаж матосининг ўрилишлари 2. Трикотаж матосининг мода йў`налишидаги ўрни.

Trikotaj egilo’vchan va pishiq jism bulib, To’qimachilik iplarining egilishi natijasida xosil bo`ladi va bir-biriga tizilgan xalkalardan tashkil topadi. Uning asosiy elementar zvenosi - xalka. Xalka asos (1-2) va birlashtiro’vchi eydan (2-3) tashkil topadi. Gorizontal yo’nalishda joylashgan xalkalar - xalka katorini, vertikal yo’nalishdagilar esa - xalka o’sto’nchalarini xosil qiladilar. Xalkadan tashkari trioktaj tuzilishida to’gri chizikli eki bir oz egilgan elementar zvenolari bulishi mumkin, ularning vazifasi to’rlicha: zvenolarni birlashtirish, to’klarni xosil kilish, cho’zilo’vchanlikni kamaytirish va boshka. Olish usuli buyicha trikotajni buklama eki qo’lir va buylama eki tandalab to’kilganga ajratiladi (14-rasm). Buklama to’kilgan trikotajda xalka katori bitta ipni egilishi natijasida xosil bo`ladi. Tandalab to’kilgan trikotajda esa xalka katorlarining xar bir xalkasi aloxida iplardan xosil bo`ladi. A) B) rasm. a) Kundalang to’kilgan (qo’lir) trikotajning tuzilishi; b) Buylama to’kilgan trikotajning tuzilishi. Trikotajning olinishi. Trikotajni ishlab chiqarish uchun to’rli xil ip qo’llaniladi: tabiiy (paxta, jo’n, zigir) va kimeviy (viskoza, lavsan, nitron, kapron va boshka) tolalardan bir xilli va aralashma yigirilgan iplar : so’n"iy va sintetik kompleks iplar. Katta xajmli va teksto’ralangan iplar xam keng qo’llaniladi. Trikotajda ishlatiladigan iplar qalinligi va pishitilishi, pishikligi va o’zayishi buyicha tekis bulishi shart, undan tashkari ipda no’ksonlar bulmasligi kerak, aks xolda

mashinaning ignalari sinishi mumkin, trikotaj polotnosida esa no’ksonlar paydo bo`ladi. To’qimachilik iplarni to`qishga tayerlash: qayta o’rash va parafinlashtirish eki emo’lsiyalashdan iborat bo`ladi. Qayta o’rashdan maksad - pakovkadagi ip xajmini oshirish va o’ni sifatini tekshirish. Paxta va jundan yigirilgan ipni tekisligi va sillikligini oshirish, ishkalanishini kamaytirish maksadida parafinlaydilar. Kimeviy iplarni statik elektr to’planishini kamaytirish uchun emo’lsiyalaydilar. Tandalab to’qiladigan trikotajga mo’ljallangan iplar, undan tashkari tandalash jaraenidan o’tadi (sektsion tandalash qo’llaniladi). Trikotaj polotnolarni qo’lir (kundalang to`qish) va tandalab to’kiydigan mashinalarda ishlab chiqaradilar. Ularni asosiy organlari: igna, platina (plastina), ip yo’naltiro’vchi va presslar. Igna asosan ikki xil bo`ladi: ilmokli va tilchali. Ignaning vazifasi xalkani xosil kilish, ya"ni o’ni jaraenlarini bajarish.

Platina to’rli jaraenlarni bajarishga mo’ljallangan: iplarni egish, igna buyi siljitish, xalkani ignadan to’shirish va boshka. Ip yo’naltirgich 0ipni ignaga o’tkazish uchun mo’ljallangan. Press ilmok ignali mashinada o’rnatiladi. Press vazifasi ilmok uchini igna chuqurligiga to’shirish. Trikotajni ishlab chiqarish usuli ikki xil bo`ladi: to`quv va trikotaj. Bularda xalka xosil kilish jaraenlari 10 operatsiyadan iborat: eski xalkani igna ilmogidan ketkazish; yangi ipni etkazish; ipni egish; ipni ilmok tagiga etkazish; presslash; eski xalkani ilmok o’stiga chiqarish; eski xalka bilan yangi ipni birlashtirish; eski xalkani ignadan to’shirish; yangi xalkani shakllantirish va tortish. Trikotaj usulida ipni egish jaraeni o’tkazishdan keyin o’tadi, to`quv usulida esa birlashtirishdan keyin boradi. Trikotaj mashinalari bir va ikki fonto’rali bo`ladi, ularda bir va ikki kavatli trikotaj polotnosi to’qiladi. Fonto’rani loyixasi buyicha aylana va tekis to’kiydigan mashinalarni fark qiladilar. To`quv mashinani sinfi o’ni ma"lo’m shartli uzunligi ga to’gri keladigan ignalar soni bilan belgilanadi.Ignalar kanchalik ingichka va zich joylashgan bulsa, mashinani sinfi sho’nchalik yo’kori bo`ladi va undan ingichka va zich polotno ishlab chiqariladi.

Trikotaj mashinalarni o’no’mdorligi To’qimachilik dastgoxiga karaganda ancha yo’kori bo`ladi. Trikotaj o’rilishlari. Trikotaj polotnosini tuzilishi o’ni elementar zvenolarini shakli va kattaligi, ularni o’zaro joylashishi bilan belgilanadi, sho’ sababli o’rilishni to’ri mo’xim axamiyatga ega. O’rilish to’riga qarab polotnoni tashqi ko’rinishi va fizik-mexaniqi xossalari o’zgaradi. Tri-kotaj o’rilishlari quyidagi go’ro’xlarga bulinadi: 1) bosh; 2) xosila; 3) ko’rama; 4) go’lli. I. Bosh o’rilishlarni elementar zvenolari bir xil shaklda bo`ladi, bularga quyidagi lar kiradi: glad, lastik, zanjir, triko, atlas va boshka. Glad .o’rilishli polotnoni yo’za sirti xalka taekchalaridan tashkil topgan. Sho’ sababli trikotajni yo’zi sillik va tekis bulib, xalka o’sto’nchalari yakkol ko’rinadi. Orka tomoni esa eylardan tashkil topadi. Glad o’rilishidagi polotno juda oson eyilib ketadi; buralib ketish kobiliyatiga ega. Buralish trikotajni pardozlash, bichish va tikish jaraenlarini kiyinlashtiradi. Bu o’rilish sport, choyshabbop va o’stki buyumlar uchun ishlatiladigan polotnoda qo’llanadi. Lastik .o’rilishida yo’za va orka xalkalari almashib joylashadi. Ammo polotnoni o’ngi xam, chapi xam bir xil bulib, xalka taekchalaridan tashkil topadi. Yo’za va orka xalkalarni almashib joylashish tartibi xar xil bulishi mumkin (lastik 1+1; 2+2; 2+1 va boshka). Lastik o’rilishidagi polotno gladga nisbatan kamrok eyiladi, chetlaridan buralib ketmaydi. O’ xam sport, belebop va o’stki trikotajda ishlatiladi. Zanjir .o’rilishida xalka o’sto’nchasi bitta ipdan xosil bo`ladi. Bu o’rilish boshkalar bilan ko’rama xolda qo’llanadi. Triko .o’rilishida xalkalar xar tomonga yo’nalgan protyajkalar (eylar) bilan boglanadi. Bu o’rilishdagi polotnolar ip o’zilganda xalka o’sto’nchalari buyicha eyiladi. Boshka o’rilishlar bilan ko’rama ishlatiladi. Atlas o’rilishida ip avvaliga bir yo’nalishda, keyin esa teskari yo’nalishga bir necha ignaga o’tkaziladi. Qaytadigan xalkalar bir ekli, o’rtadagi xalkalar esa ikki ekli protyajkalarga ega. Bu o’rilishdagi polotno xalka o’sto’nchasi buyicha eyiladi,

chetlardan buralib ketadi va o’ belebop buyum, blo’zka, bolalar va aellar ko’ylagi uchun qo’llanadi. II. Xosila o’rilishdagi polotnolarni bosh o’rilishlarni o’zgartirib oladilar. Ularning zichligi, pishiqligi yo’korirok, o’zayishi va eyilib ketishi kobiliyati kamrok bo`ladi. Bulardan eng keng tarkalgan ikki glad; ikki lastik eki interlok; iiki triko eki so’kno: ikki atlas va boshka. Ikki glad o’rilishidagi polotnolar zichrok, kam cho’ziladigan va eyiladigan, ko’prok buraladigan bo`ladi. O’stki buyumda ishlatiladi. Interlok bir-biriga biriktirilgan ikkita lastikdan tashkil topadi. Sirti bir xil bulib, xalka o’sto’nchalaridan iborat bo`ladi. Polotnoni kayishkokligi yo’kori, issiqni saklash kobiliyati yaxshi, cho’zilo’vchanligi lastikka nisbatan kamrok bo`ladi. Belebop va o’stki kiyimlar uchun qo’llanadi. So’kno, sharme, atlas-so’kno va atlas-sharme .o’rilishlari blo’zka, aellar ko’ylagi kostyo’mi va boshka buyumlarga mo’ljallangan polotnoda qo’llanadi. IV. Go’lli o’rilishlarga fo’terli, plyo’sh arkok o’rilishli, ajo’r, press, jakkard kiradi. Bu o’rilishlar belebop, sport, bolalar buyumi va o’stki trikotajda qo’llanadi. Trikotajning tuzilish xarakteristikalari. Tuzilish xarakteristikalariga quyidagi lar kiradi: xalka katorining balandligi, xalka kadami, zichlik, xalkadagi ip uzunligi , xalka modo’li va to’lish ko’rsatkichlari. Xalka katorining balandligi V, mm, - ikki ko’shni katorlar orasidagi masofa. Xalka kadami A, mm, - ikki ko’shni o’sto’ncha orasidagi masofa. Zichlik deb trikotajni gorizontal eki vertikal shartli yo’nalishidagi uzunligi ga, 50mm, to’gri keladigan xalkalar soniga aytiladi: 50 50 Pg = ----- ; Pv = ----. A V

Xalkadagi ip uzunligi Lx, mm, asos va birlashtiro’vchi eyni uzunligi dan tashkil topadi. O’ni tajriba orkali eki xisoblab aniqilaydilar. Chi-zikli to’lishi e, %, trikotajni gorizontal eki vertikal o’chastkasi-ni qanday kismini ip diametrlari egallaganini ko’rsatadi: eg = 4 x di x Pg; ev = 2 x di x Pv. Formo’ladagi di – iplarning diametri. Sirt to’lishi Es, %, xalkadagi ip proektsiyasi xalka egallagan yo’zani qanday kismini tashkil kilishini ko’rsatadi. ( di x Lx - 4 x di ) Es = ------------------------ x 100, % A x B Xajm to’lishi Ev va massa to’lishi Em gazlamaga o’xshash xisoblana di: tr tr Ev = ------ x 100; Em = ------ x 100, % i Formo’ladagi tr va i - trikotaj polotnosi va ipning xajmiy massasi - iplarning modda zichligi, mg/mm Chizikli modo’l m, xalka ipini uzunligi ga nechta diametr to’gri kelishini ko’rsatadi: Lx m = ----- di Sirt modo’li Mc - xalkani buto’n yo’zasini undagi ip egallagan yo’zaga nisbatini ko’rsatadiya: A x V Ms = ----------- Lx x di

Modo’l kanchalik kichik bulsa, to’lish darajasi sho’nchalik yo’kori, kovaklik esa kichik, xajmiy massasi esa katta bo`ladi.

Foydalanilgan adabiyotlar: 1.B.A.Buzov i dr. " Materialovedenie shveynogo proizvodstva. M.1986 . 2.G.N.Ko’kin,A.N.Solovev Tekstilnoe materialovedenie .M 1985 g. 3. V.I.Stelmashenko, T.V. Rozarenova "Materialovedenie shveynogo proizvodstva" M 1987 g. 4. M.N. Belitsin "Materialovedenie shveynogo proizvodstva" M 1983 g. 5. B.A.Buzov idr. "Laboratorny praktikum po materialovedeniyo’ shveynogo proizvodstva". M 1991 g. 6. I.I.Shalov i dr. "Texgnologiya trikotajnogo proizvodstva" M. 1984 g. 7. Z.A. Torko’nova "Isptaniya trikotaja" M. 1985 g.

Похожие

Трикотаж матосининг енгил саноатдаги урни.

Трикотаж

Трикотаж

Енгил саноат махсулотларини буяш

Болалар кийимини моделлаш