Ишлаб чикаришда микроиклим шароитларини ва тукимачилик махсулотларини намлигини назорат қилиш - Текстиль - Рефераты

Ишлаб чикаришда микроиклим шароитларини ва тукимачилик махсулотларини намлигини назорат қилиш

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

54.5 KB

Ишлаб чиқаришда микроиқлим шароитларини ва тўқимачилик маҳсулотларини намлигини назорат қилиш Режа: 1. Меҳнат гигиенаси 2. Ҳавонинг абсолют ва нисбий намлиги. 3. Аспирацион психрометр ёрдамида ҳавонинг нисбий намлигини аниқлаш. 4. Оддий психрометр ёрдамида ҳавонинг нисбий намлигини аниқлаш. 5. Йигириш корхоналарида техник назорат ўтказиш шароитлари.

Меҳнат гигиенаси Меҳнат гигиенасини қўллаш натижасида қулай шароитларни ярата оладиган, меҳнат унумдорлигини ошира оладиган, касбий касалликларни камайтира оладиган профилактик тадбирлар ишлаб чиқилади. Иш жойлардаги микроиқлим олмларни - ҳарорат, нисбий намлик, ҳавонинг тезлиги ҳамда атмосфера босими ташкил қилади. Юқорида келтирилган омиллар киши соғлигига катта таъсир этади. Айни пайтда ҳар қандай шароитда ҳам биринчи навбатда инсон саломатлигини, унинг меҳнатини муҳофаза қилиш муаммоси қўйилмоқда. Бундан ташқари цехдаги намлик ва ҳарорат технологик жараёнларни тўғри кечишига, ярим маҳсулот ва ипни сифатини яхшилашига, меҳнат ва иш унумдорлигиниошишига катта таъсир кўрсатади. Давлат санитария назоратининг тавсиясига кўра цехларни харорати t =20 0 C + 2, намлиги W =4060 % ,бўлиши тавсия этилади. Цехдаги намлик ва хароратни меъёрдалигини назорат қилиш ҳам лаборатория ходимлари вазифасига киради. Бизга маълумки, табиатдаги ҳаво диомо маълум намликка эгадир. Ҳаводаги сув буғлари миқдорини абсолют ва солиштирма намлик орқали аниқланади. Ҳавонинг абсолют намлиги деб  - 1м 3 ҳаводаги сув буғини грамлардаги миқдорига айтилади. Ҳавонинг солиштирма намлиги  ёки температура ҳавони сув буғлари билан тўйинганлиги ва абсолют намликни  намлик сиғимига  н нисбати билан аниқланади. Намлик сиғими  н - ҳавонинг абсолют намликда буғ билан тўйингалигига айтилади. Абсолют намлик бир хил бўлганида, ҳавонинг солиштирма намлиги турли ҳароратда турлича бўлади.

Ҳавонинг нисбий намлигини аниқлаш. Ҳавонинг нисбий намлигини аниқлаш учун икки хил аспирацион ва содда психрометрлардан фойдаланилади. Ҳавонинг нисбий намлигини қуйидаги формула ёрдамида аниқланади:100 ) (     c x k x h H t t A h  Бу ерда:  - ҳавонинг нисбий намлиги, %; xh - ҳаводаги тўйинган сув буғи босими, мм.қўрғ.устуни (хўл термометр кўрсаткичи бўйича) ch бу ҳам, kt қуруқ термометр харорати; H – барометрик босим, мм.қўрғ.устуни; А - ҳаво харакати тезлигига боғлиқ бўлган коэффициент. (Юқоридаги кўрсаткичларни С.С. Иванов ва О.А. Филатовларнинг «Техконтроль в хлопкопрядении» китобини 1 ва 2 жадвалидан олинади). Аспирацион психрометр ёрдамида нисбий намлик аниқланади. У металл қобиққа жойлаштирилган иккита термометр - қуруқ ва нам термометрлардан ташкил топган. Термометрнинг ҳар бир кўрсаткичи оралиғи 0,2 0 С. Қуруқ термометр бу оддий термометрдир. Хўл термометрни пасти золдири юпқа ип газлама билан ўралган бўлиб, махсус мослама ёрдамида хўллаб турилади. 1 ва 2 термометр ёнидан ҳаво ўтади ва у шамол юритгич (вентилятор ёрдамида доимий тезликда сўриб олинади). Термометр золдирлари трубкани пастига жойлаштирилган 3 ва 4, улар ўз навбатида 5 трубка билан боғланган вентилятор 6 ва у соат механизми 7 ёрдамида ҳаракатланади. Вентилятор тезлиги асбоб хужжатига асосан ўрнатилади. 8 тешик ёрдамида психрометрни иши йўриқномага асосан текширилади. Агарда психрометр хозиргина бинога олиб кирилган бўлса, термометр қўрсаткичи бино ҳарорати билан бир хил бўлмагунча кутиб турилади, сўнгра текшириш бошланади.

Ҳўл термометр золдирига ўралган газламани йўниқномада кўрсатилгандек қилиб хўллагач, соат механизми ёки электродвигатель ишга туширилади. 4-5 минут кутиб турилгач, қуриқ ва ҳўл термометрлар кўрсаткичи аниқланади. Ҳар бир кузатиш оралиғи 5 минутдан кам бўлмаслиги керак. Бу икки термометр кўрсаткичи аниқлангач жадвалдан нисбий намлик аниқланади. (С.С. Иванов ва О.А. Филатова «Технический контроль в хлопкопрядений». 13-бет, 3- жадвал) Нисбий намликни оддий психрометр ёрдамида аниқлаш Ишлаб чиқариш шароитида нисбий намликни асосан оддий психрометр ёрдамида аниқланади. Бу психрометрда ҳам иккита термометр бўлиб, улардан бири қуруқ иккинчиси доимо хўллаб турувчи идишчаси бор хўл термометрдан иборатдир. Нисбий намликни аниқлаш усули аспирацион психронометрникига ўхшашдир. Оддий психрометрни кўрсатиши атроф муҳитдаги ҳаво тезлигига боғлиқдир. Бундай психрометрдан фойдаланиш шартларини тўлиқ бажариш керак ва уни аниқ ишлаётганини 1 ойда бир марта аспирацион психрометр билан солиштириб текшириб туриш керак. Нисбий намлик t 0 қ С ва t 0 ҳ С га қараб жадвалдан аниқланади. (С.С. Иванов 37 бет 4 - жадвал). Йигириш корхоналарида техник назорат ўтказиш шартлари Тўқимачилик маҳсулотларини ҳаво оқими билан тўқнашиши натижасида сув буғларининг атмосферага тарқалиши ёки материалга сўрилиши кузатилади. Нисбий намлик ортиши ва ҳароратни пасайиши билан, материалнинг нималиги ортади. Тўқимачилик маҳсулотларини намлиги ўзгариши билан унинг физик- механик хусусияти ўзгаради. Шунинг учун ҳамма лаборатория текширувлари

стандарт иқлим шароитида, яъни ҳарорат t 0 =20 + 2 0 C , нисбий намлик 2 65    % ўтказилади. Меъёрдаги намликни олиш учун стандарт иқлим шароитида ярим маҳсулотлар 1 соат, тасмадаги ип цехдан чиққан бўлса 2 соат, бошқа жойдан келтирилган бўлса4 соат, агарда ип найчада бўлса 10 соат ушлаб турилиши шарт.

Адабиётлар: 1. К.И. Бадалов и др. “Лабораторный практикум по прядению хлопка и химических волокон” М. 1978 г. 1. С.С.Иванов ва О.А. Филатова «Технический контроль в хлопкопрядений». М.,1978 г. 68-71, 102-104 стр. 2. В.Н. Шириков и др. «Справочник по хлопкопрядению». М., 1985 г. 400-408 стр. 3. Ш.Р.Марасулов «Пахта ва кимёвий толаларни йигириш». II -қисм, Т., 1979й. 169-171 бет.

Похожие

Тола ва тукимачилик махсулотларини буяш жихозлари

Мехнатни мухофаза килишда ташкилий ва хукук масалалари

Тукимачилик, пахта, ипак ишлаб чикариш ва енгил саноатида мехнат гигиенаси ва ишлаб чикариш санитарияси

Йигириш цехидаги технологик жараён ва ипни сифатини назорат қилиш

Тукимачилик ипларнинг тури ва тузилиши