Ipak yigirish jarayonining nazariy asoslari - Текстиль - Рефераты

Ipak yigirish jarayonining nazariy asoslari

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

140 KB

Ipak yigirish jarayonining nazariy asoslari Reja: 1. Ipak yigirish jarayonining nazariy asoslari. 2. Ipakning tolali chiqindilardan sifatli yigirilgan (pryaja) ipak ipi ishlab chiqarish texnologiyasi, nazariy asoslari.

Ipakning tolali chiqindilaridan yigirilgan ipakni ishlab chiqishda asosan uch xil texnologik usullar mavjud. Ulardan biri mumtoz, 40 ta dastgohlardan o’tib yigirilgan ipak olish Marg’ilon ipak kombinatida ishlatilgan texnologiya, mayin taroqli (zich) Moskva ipak yigirish korxonasida joylashgan va uchinchisi kardataroqqa (yirik taroqli) Xo’jand ipak kombinatidagi texnologiyalardan iborat. Har bir texnologik jarayon o’zining dastgohlarini uzilishi, ularning ketmaketliklari bilan ajralib turadi, lekin asosan o’xshash vazifalarni bajaradi, ya‟ni: xomashyoni tayyorlash (seritsinni qaynatib chiqarish), tarash, ma‟lum, uzunlikda shtapellash (qirqish, uzish), notekislikni yo’qotish va tolalarni parallellash maqsadida piltalarni (lentalarni) bir necha marta qo’shish-cho’zish va sifatli yigirilgan ip olish, unga pardoz berish. Dastlabki xom ashyo sifatida, bir necha millimetrdan bir necha metrgacha uzunlikdagi, tolalarni shpatellash yo’li bilan ipakni avvalo yigirish texnologik jarayoniga tayyorlashi lozim. Ipak yigirish klassik usulida to’rt o’timli doiraviy taraydigan mashinadan foydalangan holda tarash, shtapellash jarayoni bajariladi. Tolalar uzunligining tarash mashinasi o’tish joylar bo’yicha shtapellarda taqsimlanishi ipak yigirishni klassik sistemasiga ko’ra 6-jadvalda ko’rsatilgan. 6-jadval. Ipak yigirishning klassik sistemasida doiraviy tarash mashinasi tarandisidagi tolalarning o’rtacha shtapel uzunligi Dastlabki ATM xom ashyo (KSHM) o’tish joylariga shtapel uzunlik mm I II III IV Pilla losi (yulindi) 140 110 95 75 Urug’lik pillalar 150 120 100 75 Qo’shaloq pilla 120 100 80 65 Yaroqsiz pilla - 100 80 65 Qaynatilgan qaznoq - 90 75 60 Tabiiy ipak chiqindilarini klassik sistema bo’yicha qayta ishlanganda (KCHM) o’tish joylari bo’yicha tolalarni shtapel uzunligi - 150 dan 60-75 mm gacha asta

pasaya boshlaydi va ularni doimiy cho’zilish oralig’igacha ega bo’lgan xalqasimon yigirish mashinasida yigirish mumkin (7-jadval). Ipak yigirishning kardotaroq tizimida tolalar gilotin T40 shtapellash mashinasida keskin (jgutdagi) chilvirsimon uzunligi 80 mm li qirqimda shtapellanadi. Tolalarning shtapel uzunligi shtapellashning mazkur tizimiga ko’ra chilvirdagi (jgutdagi) tolalarni rostlanishiga, ya‟ni oldindan tarab chiqilishiga bog’liq. Bu aralashmada nazariy jihatdan o’rganilganda tolalarnsh uzunligi 80 mm dan ortiq bo’lganlarini miqdori ancha ko’p bo’lib, yigirilgan ip sifatini oshirishga imkon bermaydi. Ipak yigirishning taroqli tarash texnologiyasi bo’yicha shtapellash - RS-260 tolalarni nazoratsiz uzib aralashtirish mashinasida bajariladi, bunda shtapellar uzunligi ularning mexanik pishiqligini kamaytiruvchi nuqsonlarning miqdoriga bog’liq. Shunday qilib, shtapellangandan keyin tabiiy ipakning chiqindilari turli uzunlikdagi tolalar aralashmasidan iborat bo’ladi, unda kalta tolali fraksiya ham bo’ladi, ularning bir qismi ishlov berish paytida chiqindiga chiqib ketadi, hamda uzun toladorlilar ham bo’ladi, bulardan yigirilgan ip olinadi. Kalta tolalarning miqdorining nisbatan ko’proq mavjud bo’lishi tarash mashinalarida tarandinint kam chiqishiga sabab bo’ladi. V.A.Usenko va A.M.Zabelotskiylarning ma‟lumotlariga ko’ra doiraviy tarash mashinalarida o’tish joylari bo’yicha tarandining chiqishi 42 foizdan oshmaydi. 7-jadval. Ipak yigirishda klassik tizimida KCHM o’tish joylari bo’yicha tarandilarning chiqishi KCHM Xom ashyo va mahsulotlar tarandiningo’tish joyi chiqishi bo’yicha turi (xili) I II III IV Pilla losidan olingan: 1. Tarandi 42,2 31,4 15,8 12,8 2. Taragandagi chiqindi 21,0 25,0 27,0 83,7 Taragandagi chiqindi 24,0 27,0 85,4 Barabandagi chiqindi 46,0 48,8 85,4

Tarash mashinalarida olingan tarandilardagi tolalar uzunligi va notekisligi har xilligi tufayli yigirilgan ipda ko ’ plab nuqson hosil bo ’ ladi . Ipak yigirishning klassik usulida uzun tolalar uchun tishli silindrlar orasida tolani nazorat etuvchi taroq maydonli cho ’ zib tortuvchi priborli piliklash va yigirish mashinalaridan foydalanish ko ’ zda tutilgan . Uzun tolalar uchun ishlangan bunday mashinalar murakkabligi va kam seriyaliligi va xom ashyo hajmini cheklanganligi tufayli keng qo ’ llanilmaydi . SHuning uchun tabiiy ipak chiqindilarini yigirishga butun dunyoda 70 ga yaqin shtapel uzunligiga mo ’ ljallangan cho ’ zib tortuvchi priborli sun ‟ iy va sintetik tolalarni yigiruv dastgohlar moslashtirildi . Bunday sharoitlarda 150 mm gacha uzunlikdagi tabiiy ipak tolasini qayta ishlashda cho ’ zuvchi juftlar oralig ’ i aniqlash muhim ahamiyatga ega . Biz buni ikki zonali cho’zish, tortish priborida ideal tolaning harakat sharoitini tekshirish payi quyidagicha faraz qilib ko’rsatamiz: -tolaning to’g’ri chiziqiyligi va uning harakat yo’nalishi bo’ylab mo’ljal bilan qat‟iy yo’nalishi; -tolalarning qisilishi to’qnashuv (kontakt) nuqta sodir bo’ladi, bunda sirg’alib chiqib-ketishi imkon bo’lmaydi. Uzun tolalar harakatini VR-2M cho’zib-tortish uskunasida (9-rasm) ko’ramiz.

9-rasm. Cho’zuvchi uskunada tolalar harakati Bu asbobning orqa tasmasiz zonasi qismini cho’zilish E 1 ≥ 2 holatda boshqarish mumkin l 1 =L shm +(4-5 mm) shartiga asoslanib. Cho’zuvchi asbobning dastlabki oraliq uzunligi l 2 doimiy bo’lib, l 2 >L max shartini ta‟minlashi lozim, bu erda L max - tolalarning maksimal uzunligi ayrim cho’zilish E =10-30 ga teng bo’lgan holda. Tolalarning l 1 va l 2 juftlar oralig’idagi uzun bo’lgan holdagi xususiyati ayniqsa katta qiziqish o’yg’otadi. Bunday holda tolalarning orqa juft orqali o’tish paytidagi vaqtning o’zida oldingi va orqa tortish (cho’zish) juft orqali qisilib o’tishda uning deformatsiyasi (shakl o’zgarishi) hosil bo’ladi. Tolalarning cho’zish juftlari orasidan o’tayotgan nazoratdan chetda qolgan uzilishi, cho’zish jarayoni o’ta xavfli hisoblanadi. Ma‟lum vaqt ichida (1) tolaning chap uchi cho’zish juftiga etguncha, tolaning maksimal shakliy o’zgarish (deformatsiyasi) holati quyidagicha bo’ladi. (2) Bu erda, E -xususiy (alohida) tortilish (E 1 yoki E 2 ga teng). (3) L – tolaning uzunligi; l=l 1 yoki l=l 2 – cho’zuvchi juftlar oralig’i; l=l 2 mumkin. v o, v 1 yoki v 2 – ta‟minlovchi juftlar tezligi; E – ipakning uzilishgacha cho’zilishi. Agar tabiiy ipak tolalarining uzilishigacha cho’zilishi 20 % ni tashkil qiladi deb qabul qilinsa, unda ɛ tax =[ɛ] qabul qilish mumkin, bu erda [ɛ] 0,17-0,20 bu tolalarning cho’zilishigacha mumkin bo’lgan deformatsiyasi. Buni hisobga olganda, tortish juftlari orasidan uzilgandan o’tgan tolalarni maksimal, eng katta uzunligi orasidagi tenglama bilan belgilanadi.

(4) Bu ifoda cho’zilish chegarasida uzilmay o’tadigan, cho’zilishlarga va juftlar oralig’iga bog’liq bo’lgan tolaning mumkin bo’lgan maksimal uzunligi. Bu quyidagi holda bo’lishi mumkin. Bu degani: l˂L bo’lganda E miqdori o’sishi va l oraliq qisqarilishi bilan L max ning miqdori eksponensial qonun bo’yicha kamayadi. 8- jadvalda E=1,2...2,0 va l=60... 100 mm tarzida tasvirlangan, (4) formula bo’yicha berilgan hisoblar keltirilgan. 8-jadval Cho’zuvchi juftlar oralig’i l va cho’zilish E qiymati funksiyasidagi ipning L max eng ko’p bo’lgan uzunligining hisob qiymatlari. L max ≤ 1 mm ([ ε ]=0,2) E 60 70 80 90 100 ≤ 1,2  ∞ ∞ ∞ ∞ 1 2 3 4 5 6 1, 25 146,0 170,3 184,7 219,0 243,3 1, 5 87,7 102,3 116,9 131,5 146,2 2, 0 72,2 84,2 96,3 108,3 120,3 10 ,0 61,2 71,4 81,6 91,8 102,0 20 ,0 60,4 70,5 80,5 90,6 100,6 Agar tolalar cho’zish jarayonida uzilsa, uziq uchlari cho’zuvchi juftlar tomon, yo’lda tolalarni ilashtirib, harakat qiladi, natijada yigirilgan ipak ipida

yo’g’onlashgan nuqsonlar, notekisliklar paydo bo’ladi, bu esa ipak chiqindilarining texnologik xususiyatlarini qoniqarsiz ekanligini ko’rsatadi.

Adabiyotlar ro’yxati: 1.Алимова X. Безотходная технология переработки шѐлка. Ташкент. “Фан”, -1994. 2.Усенко А., Заболоцкий Л.М. Технология шѐлкопрядения. М.Тизлекнром. 1961.-392 с. З.Совершенствование технологии подготовки шѐлковых отходов к чесанию (обзор). Туйчиев Д., Мухамедов М.М., Бурнашев И.З. Ташкент: ГФНТИ, 1993. 4.Алимова Х.А. О проблемах рациональпого использования отходов переработки коконного сырья. Шѐлк: РС/ УзНИИНТИ. 1992. - № 6. -С.18-19. 5.Дерягин Б.В. Что такое грение? М: АН 1963. -230 с. 6.Махкамов Р.Г. Основы процесса взаимодействия поверхностей твердых тел с волокнистой массой. Ташкент: Фан - 1979.

Похожие

Tabiiy ipak tolali chiqindilarini shtapellash jarayonining nazariy asoslari

Yigirish yangiliklari

Yigirish jarayoni.doc

Eshilgan ipaк ipi ishlab chiqarish jarayonining asoslari

Ipakni yigirish jarayoni