Ўғит сепиш машиналари 3 - Сельское и лесное хозяйство - Рефераты

Ўғит сепиш машиналари 3

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

521.5 KB

Ўғит сепиш машиналари Режа: 1. Гербицидларни сепиш учун чигит сеялкаларига пгс-2,4 мосламасини ўрнатиш 2. Органик ўғитларни сепиш машиналари 3. Минерал ўғитлар сепиш машиналари 4. Суюқ ўғитларни сепадиган машиналар

1. ГЕРБИЦИДЛАРНИ СЕПИШ УЧУН ЧИГИТ СЕЯЛКАЛАРИГА ПГС-2,4 МОСЛАМАСИНИ ЎРНАТИШ ПГС-2,4 мосламаси чигит экиш вақтида ерга гербицид пуркайди. Мослама Т-28Х4М тракторига ўрнатилиб, СЧХ-4, СТВХ-4 ва СТХ-4 сеялкалари ҳамда КРХ-4 ва КХУ-4 культиваторларининг ўғитлагичи билан ишлатилади. Мосламанинг асосий узеллари кронштейн, резервуар, роторли насос, регулятор блоки, тақсимлагич, арматурали панель, учликлар рамаси, учлиги бор шланглар ҳамда бирлаштириш шлангларидан иборат. Мосламанинг насоси тракторнинг қувват олиш валидан ҳаракатга келади. Экишни бошлашдан олдин резервуарлар гербицид эритмаси билан тўлдирилади. Суюқлик сатҳи сув ўлчагич трубкасига қараб текширилади. Трактор юргазилиб роторли насос ишга солинади. Агрегат далада юрганда роторли насос гербицид эритмасини резервуарлардан сўриш шланглари ва филтр орқали ҳайдаш магистралига ҳамда регулятор блокига узатади. Беркитиш клапани ўнг томонга бураб, гербицид эритмасининг бир қисми тақсимлагичга йўналтирилади. Эритма тақсимлагичдан шланглар ва филтрлар орқали пуркагич учларига келиб, тупроқ бетига ёйилиб пуркалади. Эритманинг бошқа қисми ўтказиш шланги орқали резервуарларга қайтиб, эритмани (суспензияни) тўхтовсиз аралаштиради. Ҳар гектарга пуркаладиган эритма нормаси монометр босимига қараб белгиланади. Қишлоқ хўжалигида тупроқ унумдорлигини оширишнинг асосий омилларидан бири ерни органик ўғитлар билан таъминлаб боришдир. Маълумки, органик ўғитлар, асосан фермер хўжаликларининг чорвачилик фермаларида йил давомида тўпланадиган гўнгдир. Сўнг махсус прицеплар ёки от-аравалар ёрдамида далада тайёрлаб қўйилган траншеяларга солиниб, намлиги йўқолмаслиги ва сифати бузилмаслиги учун усти тупроқ билан кўмилади.

Органик ўғитларни минерал ўғитлар билан қўшиб ишлатишда ўғитлагич-култиваторларидан фойдаланади. Дала юзасини ўғитлаш учун марказдан қочирма сепкичли гўнг ва шалтоқ сепкичлар ишлатилади. 2. ОРГАНИК ЎҒИТЛАРНИ СЕПИШ МАШИНАЛАРИ 1-ПТУ-3,5 ўғит мосламаси гўнг, компост, торф кукунлари ва оҳак сепишга мўлжалланган. Бундан ташқари ўғит сочгич ёрдамида маҳаллий- минерал аралашмалар ҳам тайёрлаш мумкин. Ўғит сочувчи мосламаларни олиб ташлаб орқасига борт ўрнатилса, улардан турли юкларни ўзи туширадиган трактор прицеплари сифатида ҳам фойдаланса бўлади. Асосий узеллари: рама, ғилдирак, транспортёр, транспортёрнинг узатма механизми, редуктор, сочувчи мосламалардан иборат. Прицеплар 3,5 т гача юк кўтара олади, ўғитни 3,5 м кенгликка сочади. Ўғит сочиш нормаси гектарига 2-50 т атрофида созланади. Прицеп гидравлик илгак ва тормоз тизимининг бошқарувчи механизмлари билан жиҳозланган Т-28Х4М, Т-40 ва МТЗ-80 тракторлари билан агрегатланади. 1-ПТУ-4,0 ярим прицепи органик ўғитларини сепишга мўлжалланган. Агар сепиш қурилмасини олиб, кузовга кетинги борт ўрнатилса, ундан ҳар бир қишлоқ хўжалик юкларини ташиш учун ўзи бўшатадиган прицеп сифатида фойдаланиш мумкин. 1-ПТУ-4,0 ярим прецепли ўғит сепкич гидроилгаклар ва прицепнинг тормоз тизими юритмаси билан жиҳозланган МТЗ-тракторларига қўшиб ишлатилади. МИНЕРАЛ ЎҒИТЛАРНИ СОЧИШ МАШИНАЛАРИ Гидрофициялаштирилган сочиш машинаси (РМГ турдаги) барча турдаги ва шаклдаги минерал ўғитларни ҳамда оҳак ва гипсларни сочишга

мўлжалланган. У кузовли бир ўқли трактор прицепи кўринишида бўлиб, унинг кузови 1 тубида хивичли транспортёр 3, орқасида эса қадоқловчи қопқоқ 5 ва сочиш қурилмаси 6 ўрнатилган. Транспортёр 3 юриш ғилдираги 2 дан сиқиш пневматик ролиги 4 орқали, сочиш қурилмаси 6 эса трактор гидросисте-масига қўшилган гидромотордан ҳаракатга келтирилади. Хивичли транспортёр кузовдан ўгатни олиб чиқади ва чиқариш тирқиши орқапи ўғит бўлгичга узатади. Ўғит бўлгичнинг иккита шохобчаси орқапи узатилган ўгатларни сочиш қурилмасининг айланувчи дисклари кенглиги 6 м дан 14 м гача бўлган дала юзасининг йўлагига ўғитларни сочади. Ўғитларни дала юзасига текис тақсимланиши ўғит бўлгини кузов бўйлаб силжитиш ёки лотокларнинг ички деворини бураш орқали ростланади. Ўғит диск марказига яқин берилса, йўлакнинг четки қисмида, диск марказидан узоқроқ масофада берилганда эса унинг ўрта қисмида сочилган ўғит миқдори ошади. ОРГАНИК ЎҒИТЛАРНИ СОЧИШ МАШИНАЛАРИ Тракторли универсал ярим прицепли сочиш (ПТУ-3,5 турдаги) ва ташиш машинаси органик ўғитларни, қишлок хўжалик юкларини сочиш ва ташиш учун мўлжалланган. Машина рама 12, кузов 11, юриш қисми 9, транспортёр 10, сочиш қурилмаси 3, 4 ва узатиш механизмидан таш-кил топган. Машинанинг иш жараёнида кузов 11 даги ўғит транспортёр 10 ёрдамида сочиш қурилмаси 3, 4 га узатилади. Майдалаш барабани 3 ўғитни сочиш барабани 4 га узатади ва у дала юзасига сочади. Ўғитлаш меъёри транспортёрнинг ҳаракат тезлиги ва агрегатнинг юриш тезлигини ўзгартириб ростланади.

МИНЕРАЛ ЎҒИТ-СОЧГИЧ НРУ-0,5 энг кўп тарқалган. Унинг марказдан қочирма аппарати ёрдамида доналанган минерал ўғит ва сидерат (яшил ўғит) ўсимлигининг уруғини сепишни таъминлаш мумкин. МАРКАЗДАН ҚОЧИРМА ЎҒИТ СОЧГИЧ: 1-редуктор; 2-кардан вали; 3-кривошип- шатунли механизм; 4-коромисло; 5-сирпанғич; 6-ричаг; 7-бункер; 8-тўзитгич; 9- тебрантирувчи вал; 10-тўсиқ; 11-тўкувчи планка; 12-сочувчи дисклар; 13-тиркагич; 14-дискка харакат узатувчи редуктор; 15-занжир узатма. Ярим прицеп-сепгич рама, кузов, занжир-планкали конвейер, сепиш қурилмаси, юритма механизми, юриш ғилдираклари, тормоз тизими, таянч- тўхтаб туриш қурилмаси ва электр жиҳозлардан ташкил топган. Иш органлари тракторнинг ҚОВ дан ҳаракатга келтирилади. Сепкичнинг пастки барабани ўғитни майдалайди ва устки барабанга узатади. Барабан ўғитни сепади. Сепиш кенглиги 6 м гача, кузовнинг сиғими-асосий бортлар билан 3,1 м 3 , улама бортлар билан 5,1м 3 . Ярим прицеп-сепкич 4 тонна юк кўтаради. Иш тезлиги 10 км/соатгача. Иш унуми 100 т/соат атрофида. Органик ўғитларни сепиш меъёри 10-60 т/га. ҒАЛТАК-ЎЗАКЛИ АППАРАТЛАР : Уруғларни экиш билан бир вақтда донадор ўғитларни қаторлаб солиш учун қўлланилади. Улар қаторлаб ва торқаторлаб экадиган комбинациялашган сеялкаларда ўрнатилади. Ғалтак ўзакли аппарат қопқоқ 1, ғалтак 2, ўғит сепиш аппаратларининг валики 3, корпус 4, таглик 5 ва бўшатиш механизмининг

валики 6 дан иборат. Ғалтак бири иккинчисидан 0,5 қадам силжиб икки қатор жойлашган тишлар билан жиҳозланган. Ўғитлар қутидан ўз оқими билан корпус 4 га тушади. Ундан айланувчи ғалтак 2 билан сидирилади ва ўғит ўтказгачга йўналтирилади. Ғалтак 2 билан таглик 5 оралиғдаги тирқиш валик 6 ни унга беркитилган дастак ёрдамида бураш билан созланади. Тирқиш доираларни ўлчамига боғлиқ. Ўғитлаш миқдори ғалтак-ларнинг айланиш частота-сини ва таъминлаш туйну-гининг ўлчамини қопқоқ 1 ёрдамида ўзгартириш билан созланади. РОУ-5 маркали органик ўғитлар сепкич гидравлик бошқариладиган илгак, электр жиҳозларни улаш учун розеткалар, тормоз тизимининг юритмаси ва пневмогидропереходник билан жиҳозланган. МТЗ-80 тракторига қўшиб ишлатилади. Вазифаси, умумий тузилиши жиҳатдан ПТУ- 4,0 ярим прицеп-сепгичга ўхшайди. 5 т юк кўтаради. Соатига 12 км тезлик билан ишлай олади. Ўғит сепиш кенглиги 6-8 м, сепиш меъёри 660 т/га. Бир соатлик иш унуми 100т (сепиш меъёри 40 т/га бўлганда). РПН-4 маркали органик ўғит сепкич паст рамали бўлиб, органик ўғитлар сепишга мўлжалланган. У 1,4 кН синфли тракторларига қўшиб ишлатилади. Сепкич юклаш борти бўлган 6 м 3 сиғимли кузов занжир- планкали конвейер, сепувчи барабан, икки ўқли юриш қисми кузовни кўтариш ва юклаш бортини бошқариш гидросистемаси ҳамда иш органларини юргазиш механизмидан ташкил топган. 3. МИНЕРАЛ ЎҒИТЛАР СЕПИШ МАШИНАЛАРИ ИСУ-машина қотиб қолган ўғитларни майдалаш ва элаш учун мўлжалланган. ИН-63 ўрнатма ўғит майдалагичи ўғитларни бевосита даланинг ўзида майдалаб ғалвирдан ўтказиш учун мўлжалланган. Улар Т-28Х4М ва Т-25А тракторларига ўрнатиб ишлатилади.

Машина қуйидагича ишлайди: қотиб қолган ўғитлар машина бункерига юкланади, сўнг роторнинг юқорига дискига тушиб бўлгичларда уваланади. Ротор айланиши натижасида йирик бўлаклар майдаланади ва юқоридаги диск тешикларидан ўтиб, пастки дискка тушади. Сўнгра роторнинг парраклари ёрдамида бункернинг новидан ташқарига чиқаради. ИСУ-4 ЎҒИТЛАРНИ МАЙДАЛАГИЧ ВА АРАЛАШТИРГИЧ МАШИНАСИНИНГ ИШ ЖАРАЁНИ СХЕМАСИ 1 - рама; 2 - карданли узатма; 3 - паррак; 4 – тарнов; 5 - қопкоқ; 6 – пичоқ-лар; 7 - бункер; 8 – майдалагич (фреза); 9 - шибер (бўлгич қурилма); 10 - қайтарувчи қоплама; 11 – қопқоқ; 12 - ротор; 13 - ғалвир; 14 - редуктор. Сеялкалар ва ўғитлагич-культиваторларнинг ўғит сепиш аппаратлари кукунсимон, донадор ва бошқа майда минерал ўғит ҳамда аралашмаларни стандартларда кўрсатилган намликда сепишга мўлжалланган. Сошниклар ўғитни чигит эгатнинг ён томонидан 12-18 см оралиқда ва 13-15 см чуқурликда ғўзаларни биринчи ўғитлашда 20-22 см масофада ҳамда 14-16 см чуқурликда кўмади. Сошник ерга ботганида ўсимлик илдизини шикастлантирмаслиги ва ёш ниҳолни тупроқ билан кўмиб кетмаслиги лозим. Сошник ўтгандан кейин тупроққа қатлами аралашмаслиги керак. Сошникнинг белгиланган чуқурликдан ва эгатнинг ўрта чизиғидан оғиши 2 см дан ошмаслиги шарт. Сошниклар иш пайтида ифлосланмаслиги лозим.

Ўғит сепадиган сеялкалар турли механик хоссали ўғитларни сепиш учун мўлжалланган. Сеялканинг ўғит яшигида дарчалар бўлиб, ҳар қайси дарча остида айланадиган тарелкалар жойлашган. Тарелкалар секин айланганда ўғит ташқарига чиқа бошлайди. Тарелканинг ташқи қисмида жойлашган ўғит туширгич (айланувчи диск ёки парракча) ўғитни тарелкадан ташқарига чиқаради. Ўғитни эгатларга солиш учун тарелка-қирғичли аппаратлар ишлатилади. Тарелкали ўғит сепувчи аппаратлар соддалиги, енгиллиги, турли ўғитларни сепишга мослана олиш билан бошқа аппаратлардан устун туради. Ўғитлаш меъёри гектарига 40-200кг, сидерат экин уруғларини гектарига 8 кг дан 150 кг гача сепиш мумкин. Ишлаш тезлиги 7,5 км/с. Иш унуми 6-12 га/с. Оғирлиги 300 кг. ТАРЕЛКАСИМОН-ҚИРҒИЧЛИ аппарат пахтачилик култиватор- озиқлантиргичлар ва сеялкаларда қўлланилади. Конуссимон тожли тарелка 1 банка 2 нинг туби вазифасини ўтайди. Тарелка ва банка орасида цилиндр билан ростланадиган тирқиш мавжуд. Тарелкадаги ўғитлар шу тирқишдан олиб чиқилиб қирғич 3 га келтирилади ва унинг олдида йигалиб, тарелканинг девори орқали воронка 4 га тўкилади. Машина транспорт ҳолатга ўтказилганда ўғитлаш аппарати автоматик ҳолда ажратилади. 1-РМГ-4 маркали минерал ўғитлар сепиш мосламаси бир ўқли; ярим тиркама бўлиб, минерал ўғитлар, оҳакли материалларни сепишга мўлжалланган. У барча модификациялардаги МТЗ тракторларига қўшиб ишлатилади. Мослама қуйидагича ишлайди: ўғит кузовдан конвейер воситасида дозаловчи қурилма орқали ўғит йўналтиргичга узатилади. Сўнгра дискларга тушади, дисклар ўғитни уюрма оқими тарзида майдонларга сочади.

Шамолдан ҳимояловчи қурилмаси ишлаганда машинанинг қамраш кенглиги 14 м. Шамол бўйлаб, об-ҳаво айниб турганда кузов устига соябон, сепувчи дисклар устига шамолдан ҳимояловчи қурилма ўрнатилади, бунда машинанинг қамраш кенглиги 6 м га етади. 1 соатдаги иш унуми 12 га (ҳаракат тезлиги 12 км/с) бўлганда 400 кг юк кўтаради. ТРАНСПОРТЁРЛИ АППАРАТЛАР О рганик ва минерал ўғитларни ва уларнинг аралашмасини асосий (ёппасига) ўгитлаш ҳамда картошка экилганда қаторлаб солиш учун қўлланилади. Конструкцияси жиҳатидан улар таъминловчи сиғимларнинг (прицеп ёки ярим прицепларнинг) тубида ўрнатилган занжир-планкали (занжир-қирғичли ва занжир-чивиқли) транспортёрлар 3 кўринишида бўлади. Органик ўғитларнинг миқдори транспортёрнинг тезлигини ўзгартириб, минерал ўғитларнинг транспортёрнинг тезлигини ва олиб чиқиладиган ўғитлар қатламининг баландлигини транспортёр устига ўрнатилган қопқоқлар 1 ёрдамида ўзгартирилиб ростланади. 4. СУЮҚ ЎҒИТЛАРНИ СЕПАДИГАН МАШИНАЛАР ЗЖВ-1,8 заправшик-шалтоқ сепкич. ЗЖВ-1,8 шалтоқ сепгич махсус жиҳозланган цистерна бўлиб, у суюқликни насос ёрдамида шалтоқ иғгичдан тортиб олиш ва уни далага сепиш (ўғит сифатида), шунингдек азотли суюқ ўғитлар, заҳарли химикатлар ва гербицидлар, суюқ озиқлар, техник сув, ачитқи ва бошқа суюқ ҳамда ярим суюқ юкларни ташиш учун мўлжалланган.

ПНЕВМАТИК АППАРАТЛАР Чангсимон ўғитларни ёппасига (дала юзасига) сочиш учун қўлланилади. Пневматик аппаратлар эгилувчан арматурали енг 7 да ўрнатилган қопқоқ 1 ли қутисимон кесимли чангитгич учлик 6 дан иборат. Ётиқ текисликда чангитгич учликни пневматик бошқариладиган дастак 8 билан бураш мумкин, тик текисликда у фланецнинг овал тешигида силжийди. Машинадан торф-шатлоқли, торф-аҳлатли компостлар тайёрлаш, сабзавот экинларини суғориш, ўт ўчириш ва қишлоқ хўжалик машиналарини ювишда ҳам фойдаланиш мумкин. ЗЖВ-1,8 шалтоқ сепкич машина иккита пневматик ғилдиракка ўрнатилган, сиғими 1800 л. Цистернани тўлғизишда шлангининг учи суюқлик солинган идишга туширилади ва трактор двигателининг чиқариш трубасига ўрнатилган (двигатель бу вақтда ишлаб туриши керак) эжектор уланади. Бир-икки минутдан сўнг магистрал трубадаги ҳаво сийраклашиб, затвор очилади ва заправшчикка кира бошлайди. Суюқлик сатҳи цистерна юқори қисмидаги ойнали дарча орқали кузатилади. Суюқлик сатҳи тахминан дарча ўртасига етиши биланоқ эжектор узиб қўйилади, затвор беркитилади ва суюқлик сўриш шланги транспорт ҳолатига келтирилади. Шалтоқ сепгичдан турли ишларда фойдаланиш учун конуси бўлган қўшимча суғориш шланги ҳамда ўт ўчириш шланги билан таъминланади. ГИДРАВЛИК ҚАДОҚЛАШ ҚУРИЛМАЛАРИ Тупроққа суюқ ўғитларни сепиш учун қўлланилади. Бу алмашувчан учликли (конус найчали, жиклёрли ва бошқа) 11 қаттиқ ёки эгилувчан қисқа қувур (штангалар) 10 дан иборат қўйиш қурилмаси.Ўғитларни яхши тақсимлаш учун оқим йўлида қалқон-қайтаргичлар (дифлекторлар) 12 ўрнатилади. Қалқон- қайтаргичларнинг ҳолати ростлаш узели 13 ёрдамида амалга оширилади.

Қадақланадиган ўғитларни сарфи тешиклари ҳар хил диаметрли пуркагичлар (жиклёрлар) ўрнатилиб ростланади. Агар суюқликни босим остида сепиш зарур бўлса, двигателнинг чиқариш трубаси эжектор қопқоғи воситасида беркитилади ва ишлатиб бўлинган газлар вакуумли-босим магистрали орқали цистерна томон ҳаракатланиб, суюқлик юзасида босим ҳосил қилинади. Босим эжекторнинг тўсиш қопқоғи ёрдамида ростланади.

Фойдалани лган адабиётлар рўйхати 1. И.А.Каримов «Дехқончилик тараққиёти-фаровонлик манбаи». Тошкент., 1994 йил. 2. Э. Ойхўжаев, Х..Қўшназаров. «Қишлоқ хўжалик ишлаб чиқаришини механизациялаш», Тошкент., 1988 йил. 3. А.И.Комилов, Қ.А.Шарипов ва башқалар. Трактор ва автомобиллар. Тошкент «Талқин» 2003 й.(лотин алифбосида). 4. М. Шоумарова, Т.Абдуллаев «Қишлоқ хўжалик машиналари».Тошкент. «Ўқитувчи». 2002. 5. Ў.Қўчқаров. Олий ўқув юртларига «Трактор ва автомобиллар» фанидан агрономик мутахассислигига оид қўлланма. Тошкент 1997. 6. В.И Родичев., Г.И Родичева Трактор ва автомобиллар. Т.1984 й. 7. А. Гуревич, С. Сорокин «Трактор ва автомобиллар» Т. Ўқитувчи-1980 й. 8. Ф.М.Маматов «Қишлоқ хўжалик машиналари». Қарши. «Ўқитувчи». 2008.

Похожие

Угит сепиш машиналари

Уғит сепиш машиналари

Экинга ишлов бериш машиналари

Ўғитлаш машиналари

Ўғитлаш машиналари