Мактаб тарих хонаси (кабинети) ва унинг тарбияви йтаълимдаги урни - Педагогиka - Рефераты

Мактаб тарих хонаси (кабинети) ва унинг тарбияви йтаълимдаги урни

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

41 KB

Мактаб тарих хонаси (кабинети) ва унинг тарбиявий таълимдаги ўрни Режа: 1. Мактаб тарих хонасининг ўқитишда, ўқувчиларни тарбиялашда ва уларнинг билимини ривожлантиришдаги аҳамияти. 2. Тарих хонасини ускуналар билан таъминлаш. 3. Тарих хонаси-ўқитувчининг методик иш фаолияти сифатида. Тарих хонаси шароитида ишларни ташкил қилиш.

Мактаблардаги тарих хонаси ўқувчилар билан машғулотлар базаси бўлиб қолмасдан, ўқитувчининг методик ишларининг ҳам базаси ҳисобланади. Ўқув-кўргазма қўлланмалари фонди, ўқитишнинг техник усуллари, кутубхона фонди жойлашган тарих хонаси ўқитувчи хизматини яна ҳам юксалтиради. Методик ижодиетга шароит яратиб бериб тарих хонаси ўқитувчининг тайергарлигига юқори талаб қуяди. Ўқитувчи хонадаги диафильм, кинофильм, фонозапись ва ҳокозаларнинг мазмуни билан яхши таниш бўлиши керак. Ҳар томонлама жиҳозланган кабинетлардаги бор материалларни дарсда комплекс фойдаланиш масаласи туради. Бундай кабинетлар таълим усул ва натижаларига, ўқувчиларнинг ривожланиши ва тарбиясига таъсир этади. Кабинет ўқувчиларда қизиқиш уйғотадиган, фаоллигини ўстирадиган ўрин бўлиши керак. Кабинет тарихига тўхталсак, 1917 йилга қадар мактаблар кабинетларга эга эмас эди. 30- йиллардаги мактаб тарихий таълимидаги қайта қуришга мувофиқ кабинетлар йўқотилиб, ўқув- кургазма қўлланмалар мактабнинг методик кабинатларига берилди. Мактабларда кабинет тизимининг қайта тикланиши Ватан урушидан кейинги даврга туғри келади.1945 йил августда жиҳозланган кабинетлари билан мактаблар ташкил қилиш ҳақида қарор қабул қилинди. (Наркомпрос ва РСФСР пед. фанл. Академияси томонидан). 60 йилларнинг II ярмидан бошлаб босма уўргазма қўлланмаларнинг ўсиши билан тарих

хоналари тўлдирилиб борилди. Шу вақттан бошлаб ўқитувчиларнинг тажрибалари асосида энг яхши тарих хоналари ташкил қилинди. Ҳозирги тарихий таълимни юксалтириш масаласи турган бир пайтда тарих хоналарининг ўзига хос ўрни бор. Фақат энг зарур, энг замонавий диққатига сазовор қилиш ўқитувчи маҳоратига боғлиқ. Кабинет базаси учта асосий элементлардан шаклланади: ə) махсус ва қурилмалар билан жиҳозлаш; ғ) зарур аппаратура ва; қ) ўқув қўлланмалари фонди. Тарих кабинетларини жиҳозлаш, таълим, тарбия ишларида катта эффект бўлишини таъминлашга қаратилиши керак., Жаҳон талабларига жавоб берадиган тарих кабинетларида ўқитувчи ва ўқувчиларнинг фаолиятини юксалтирадиган жиҳозлар талаб қилинади. Пульт билан бошқариладиган техник ўқитиш усуллари катта аҳамията эга. Агар у ўқитувчи столида ўрнатилса вақт тежалади. Кабинетнинг олд деворида стендлар, монтаж, картиналар қўйиш керак эмас. Фақат портретлар бўлиши мумкин. Интерьернинг жиҳозланиши ўқувчиларни ўқув жараенидан шалғитмаслиги керак. Ўртадаги синф доскаси қўзғолмали бўлиши мумкин. Оқ рангга буялган досканинг бир қисмини экран сифатида еки ҳар хил аппликациялар учун фойдаланиш мумкин. Алоҳида киноэкран доска тепасига ўрнатилади. Карта, таблицалар билан ишлаш учун доскада илгичлар ўрнатилади. Орқадаги

деворда (комбинированный) шкафлар қўийлиши мумкин. Бунда карта, атлас, китоблар қўйилади ва (диопозитивлар, диафильм, ленталар сақланади. Деразаларга қарама-қарши деворда экспозицион қурилмалар ўрнатилган бўлади. Шунингдек кабинетда инвентаризация китоби бўлиши керак. Кабинет картотекаси рубрикалар бўйича олиб борилади. Масалан: ”Карта” рубрикаси янада руботкаларга бўлиниши мумкин: ”Ўрта асрлар тарихи бўйича карталар”, ”Амир Темур Давлати ва ҳ. ҳар бир картанинг орқа томонига унинг атамасини ва инвентаризация китобидаги номерини қўшиб езиб қўийлади. Кабинет аппаратурасига 16 мм кинопроектор, графопроектор, диапроектор, магнитафон, проигрыватель, телевизорлар киради. Кутубхона-тарих кабинетидаги зарурий компонентдир. Бунда дарсдан ташқари ўқишлар учун мос равишда илмий-оммобоп , бадиий-тарихий китоблар йиғилган бўлади. Айниқса, маълумотнома адабиетлар аҳамиятли. Кабинет кутубхонасида ҳар хил газеталар, маҳаллий 59 газеталарнинг янги сонлари бўлиши керак. Маълумотнома бўлимида тематик материаллар билан ”папка” лар сақланади. Масалан__________, “Тарихда янгиликлар”, ”Бизнинг кунларимизнинг қаҳрамонлари”, ”Археология янгиликлари” ва бошқа мавзу бўйича материаллар тупланади.

Буларни дарс пайтида ҳам. кўргазмалар ташкил қилиш, аҳамиятли саналарни белгилаш ва бошқа ишларда фойдаланиш мумкин. Тарих кабинетларида аудиториаль ўқитиш усулларининг 3 гуруҳининг бўлиши талаб қилинади: 1) диафильм, диапозитив, графопроектор учун транспарантлар; 2) динамик экран қўлланмалари- ўқув кино ва телевидение; 3) радиокўрсатувлар, тарихий воқеаларнинг гувоҳларининг чиқишлари езилган магнит пленкалари. Тарих кабинетларида ўқитувчи бошчилигида ўқувчиларнинг макетлар, моделлар тайерлаши амалга оширилади. Кабинет шароитида ишни ташкил қилиш ва унинг самарали натижасига эришиш ўқитувчининг фаолиятига боғлиқ. Тарих кабинетида дарс ўтишда фақат кинодарс билан чекланиб хатога йўл қўймаслик керак. Дарс материалларига қўшимча бор имкониятлардан фойдаланиш керак. Кабинетда ишни ташкил қилиш ўқитувчига ҳар хил маълумотлардан фойдаланишга имкон беради. Бу ерда ҳар хил ўқитиш усулларини қўллашга имкон туғилади. Кабинет деворларига ўқувчиларнинг мустақил иш куникмаларини ҳосил қилишда ердам берадиган инструктив материаллар жойлаштирилади. Масалан: “Конспектани қандай езиш керакЎ”, Тезислар қандай тузулади” ва ҳокоза. Ҳар томонлама жиҳозланган ва таъминланган тарих кабинетида ҳар хил дарсдан ташқари

ишларни ташкил қилиш мумкин. Масалан, тарихий тугарак, лектория, ўлкашунослик бурчагини еки тарихий бурчлар, музей ташкил қилиш ишлари, диспутлар, викториналар, кургазмалар, тарихий воқеа гувоҳлари билан учрашувлар, тарихий бюллетенлар чиқариш, деворий гаета чиқариш, дарсдан ташқари ўқишлар ташкил қилиш ва ҳ. Демак, тарих кабинетларида ўқитиш жараенида таълим-тарбияга комплекс ендашув амалга оширилади.

Адабиетлар: 1. Аппарович Н. Полторак Д.И. Кабинет истории и обществоведения в школе. М,, 1982. 2. Саъдиев А. Мактабда тарих ўқитиш методикаси.Т.,1988 3. Завадье А.С. Как устроить кабинет истории. -”Преподование истории в школе”.М., 1978N1 4. Бабанский Ю.К. Ҳозирги замон умумий таълим мактабида ўқитиш методлари.Т.. 1990

Похожие

Укувчиларни мехнатга ва касб танлашга тайёрлашда мактаб касбга йуналтириш кабинетларининг урни

Бошкарув маданияти ва унинг ташкилотчилик ва бошкариш кобилиятларини ривожлантиришдаги урни

Кадрлар тайёрлаш миллий модели, укитувчи ва унинг жамиятдаги урни

Болаларни мактаб таълимига тайёргарлигига таъсир этувчи омиллар. Болани мактабга тайёрлашда оилани ва мтмнинг урни

XIX асрнинг 80-90 йилларида Туркистонда янгича мактаб ва унинг вакиллари