Interfaol usullar - Педагогиka - Рефераты

Interfaol usullar

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

44.5 KB

Interfaol usullar Reja:  “Stol ustida ruchka” usuli  “Dumaloq stol” usuli  “ Galereya bo’ylab sayohat” usuli  “Qor bo’lakchalari” usuli  “Qor uyumi” usuli  “Kim ko’proq, kim tezroq” usuli  “Kuchsiz zveno” usuli  “ DISSKUSSIYA “ USULI  “MIYA SHTURMI”

Bu usullardan biri “Miya shturmi” deb nomlanadi. U ko’pgina yangi va turli-tuman fikrlarni “to’plashga” juda mos keladi. Ish kichik guruhlarda tashkil qilinadi, rahbarlar ishtirokchilar bilan teng huquqda ishtirok etganlari ma’qul. 10-15 daqiqa davomida guruhlarda aniq bir masala muhokama qilinadi. Har bir ishtirokchi o’z fikrini taqdim etadi, shu bilan birga, ishtirokchilardan biri go’yalarni kartochkalarga yozib boradi. Vaqt tugagach, fikrlarni guruhlarga ajratish lozim. Bu bosqichda endi bahs va munozaralar o’tkazish mimkin. Shturm maqsadiga muvofiq, fikrlar guruhlangach, har bir guruhga nom berish mumkin. So’ng esa eng dolzarb, muhimlarni ajratib olish, rejalashtirish va hokazo. Ikkinchi usul “Ong xaritasi” deb ataladi. Bu usul biror-bir kompleks muammoni hal etishda uning barcha sohalarini yaqqol ko’rishga, ba’zi bir muhim fursatlarni ko’zdan yo’qotmaslikka imkon beradi. Bu usul guruhlarda va yakka holda ishlashga mos keladi. Biror-bir aniq ish faoliyati uchun mavjud (yoki kelajakda zarur bo’ladigan) shaxs fazilatlarini hamkorlikda aniqlah bo’yicha guruh bo’lib ishlash uslubini taqdim etamiz. Uslubning qimmati – uning o’yin shaklida amalga oshirilishi, ko’rgazmali bo’lishi va guruhda munozara qilish imkoniyatini bera olishdir.

“Stol ustida ruchka” usuli Tahsil olayotgan guruh talabalari 2 ta guruhchaga ajratiladi. Talabalarga savol yozilgan qog’oz beriladi va talabalar qog’ozga ism shariflarini yozadilar. O’qituvchi mashg’ulotni diqqat bilan kuzatadi, agar talaba qog’ozdagi savolga javobni bilmasa, qo’lidagi ruchkani stol o’rtasiga qo’yadi. Boshqa talaba javob berishga kirishadi. Talaba javob bera olmay o’z ruchkasini stol o’rtasiga 3 marta qo’ysa, amaliy mashg’ulotning nazariy qismini o’zlashtirmagan talaba sifatida savol-javoblarda qatnashmaydi, ammo amaliyotni bajarishda ishtirok etadi, mashg’ulotning nazariy qismidan ball olib bo’lmaydi. Bu usulda bitta talabaga 5-6 ta savol yozilgan qog’oz beriladi va barcha qog’ozlarga talabalar ism shariflarini va javobni yozadilar.

“Dumaloq stol” usuli Stol ustiga vaziyatli masala (mavzuga oid savol) yozilgan qog’oz tashlanadi. Har bir talaba o’zining javob variantini yozib boshqa talabaga qog’ozni uzatadi. Hamma o’z javobini yozib bo’lgandan keyin tahlil qilinadi: noto’g’ri javoblar o’chirilib, to’g’ri javoblar muhokama qilinadi, talabalar bilim darajasi baholanadi. Bu usul nafaqat yozma, balki og’zaki holda ham olib borilishi mumkin. O’qituvchi tomonidan savol to’liq va aniq berilishi lozim.

“ Galereya bo’ylab sayohat” usuli Guruh talabalri kichik 2-4 guruhlarga bo’linadi va har bir kichik guruhlarga bittadan muammoli (vaziyatli masala) savol yozilgan qog’oz beriladi. O’qituvchi amaliy mashg’ulotlarda rangli qog’ozlardan foydalanadi. Har bir kichik guruh 10 daqiqa davomida o’zlarining fikrlarini yozib, boshqa guruhdagi javob varaqalari bilan almashadilar. Keyingi guruh oldingi guruhning javobini baholab, agar javob to’liq bo’lmasa, o’zining variantini taklif etadilar. Talabalar o’z javoblarini berganlaridan keyin tengdoshlari javoblariga qo’shimcha kiritganlaridan keyin ular birgalikda tahlil qilinadi va eng to’g’ri javoblar tanlab olinib, baholanadi.

“Qor bo’lakchalari” usuli Bu usulda guruh kichik 2 guruhchaga ajratiladi va sardorlar tanlanadi – har bir talaba o’ziga boshqa kichik guruhdan raqobatdosh tanlanadi. Har bir talaba raqibiga mavzuga oid 3 ta savol beradi va o’ziga berilgan 3 savolga javob beradi. 2 guruhdan iborat bo’lgan talabalar o’zaro muammoli savollarga javob beradilar – bu javoblar o’qituvchi tomonidan muhokama qilinadi, tahlil qilinadi. Har qanday to’g’ri javob shu guruhga “qor bo’lakchasi” ko’rinishida ball keltiradi.

“Qor uyumi” usuli Bu usulda talabalar 2-4 kichik guruhlarga bo’linadi, 1 – kichik guruh 2 – kichik guruhidan bir talabaga savol beradilar ( kichik guruh talabalar soniga qarab 4,5,6 ta). Talaba bilan savoliga javob javob beradi. Bu usulga “ qor uyumi” deyishdan maqsad “bir uyum”ning (kichik guruh) bir talabaga beradigan savollariga asoslangan.

“Kim ko’proq, kim tezroq” usuli Bu usul “Miya shturmi” usuliga o’xshash bo’lib, bunda o’qituvchi talabalarga mavzuga oid savol beradi. Qaysi talaba berilgan savolga javob berish uchun birinchi bo’lib qo’l ko’tarsa va to’g’ri javobni aytsa, maqsadga muvofiq hisoblanadi. Darsga tayyor talabalar 3-5 marta birinchi bo’lib qo’l ko’tarib, to’g’ri javob berishsa, ular yuqori ball bilan baholanadilar.

“Kuchsiz zveno” usuli Guruh talabalari kichik 4-8 guruhchalarga bo’linadi va o’qituvchi bitta muammoli savolni yoki vaziyatli masalani aytadi va qum soatchasi yordamida ma’lum vaqt belgijaydi. Qaysi kichik guruh savolga birinchi bo’lib aniq, to’g’ri javobni bersa, rag’bat kartochkasi beriladi. Mashg’ulotda 5-6 marta rag’bat kartochkasi olgan kichik guruh baland ball bilan baholanadi, savollarga javob topa olmagan kichik guruh mashg’ulutdan chetlashtiriladi va past ball bilan baholanadi.

“ DISSKUSSIYA “ USULI Guruhdan 2 nafar sardor tayinlanadi. Har bir sardor o’zining kichik guruhiga talabalar o’rtasidan talaba tanlaydi. 2 ta kichik guruh ajralgach, har bir kichik guruh talabasi o’ziga 2- kichik guruhdan raqib tanlaydi. Bu usulda talabalar o’zaro bir-birlariga mavzugaoid savol beradilar va raqibi tomonidan berilgan savollarga javob beradilar. O’qituvchi mashg’ulotni diqqat bilan kuzatadi, chunki har bir savol muammoli, jumboqli, mavzuga oid va qiziqarli bo’lishi, berilayotgan javoblar to’g’ri, aniq, ravshan bo’lishi kerak. Bu usulda talabalar: - mavzuni muhokama qiladilar: - mavzuni ochib beradilar: - talabalar o’z bilimlarini tekshiradilar: - diskussiya qilib bilimlarini oshiradilar: - mashg’ulotni o’yin usulida o’tkazadilar: - har bir talaba mashg’ulotda qatnashadi va o’zini erkin his qiladi.

“MIYA SHTURMI” U ko’pgina yangi va turli –tuman fikrlarni “to’plashga” juda mos keladi. Ish kichik guruhlarda tashkil qilinadi, rahbarlar ishtirokchilar bilan teng huquqda ishtirpk etganlari ma’qul. 10-15 daqiqa davomida guruhlarda aniq bir masala muhokama qilinadi. Har bir ishtirolchi o’z fikrini taqdim etadi, shu bilanbirga, ishtirokchilardan biri g’oyalarni kartochkalarga yozib boradi. Vaqt tugagach, fikrlarni guruhlarga ajratish lozim. Bu bosqichda endi bahs va munozaralar o’tkazish mumkin. Shturm maqsadiga muvofiq, fikrlar guruhlangach, har bir guruhga nom berish mumkin. So’ng esa dolzarb, muhimlarni ajratib olish, rejalashtirish va h.k.

Похожие

O’qitishning interfaol usullari

O'qitishning interfaol metodlari 2

Interfaol ta’lim, uning shakllari va ishtirokchilari

Matеmatika va informatikaning o`qitishdagi ilmiy usullar

Interfaol metodlar va ularni ta’lim tarbiya jarayonida qo’llash