Oxirgi va qoshimcha oxirgi uzatmalar - Машиностроение - Рефераты

Oxirgi va qoshimcha oxirgi uzatmalar

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

141.5 KB

Oxirgi va qo’shimcha oxirgi uzatmalar Reja: 1. Oxirgi uzatmaning vazifasi. 2. Oxirgi uzatmalarning turlari. 3. Oxirgi uzatmalarning tuzilishi.

Oxirgi uzatmaning vazifasi Oxirgi uzatmaning vazifasi qo’shimcha ravishda yetaklovchi g’ildirak yoki yulduzchani aylanishlar sonini ya’ni chastotasini pasaytirish xisobiga undagi burovchi momentni oshirib berishdan iborat. G’ildirakli traktorlarda oxirgi uzatma differensial mexanizmidan keyin o’rnatilib, u ketingi ko’prik ko’rpusining ichida joylashgan bo’ladi. Ko’pincha yetakchi g’ildirakka kelayotga burovchi momentni yana xam orttirish va yo’l oralig’ini ko’paytirish kerak bo’ladi. U holda g’ildirakli traktorga yana bitta qo’shimcha oxirgi uzatma qo’yiladi. Endi u ketingi ko’prik ko’rpusini ichiga joylashtirilmay, balki alohida karter bilan yarim o’qlarning uchiga tashqaridan joylashtiriladi. Uning karteri ketingi ko’prik ko’rpusini ikki tomoniga bo’ltlar yordamida qatiriladi. Yo’l oralig’ini yana ham orttirish uchun tashqaridagi oxirgi uzatma ikkita shesterna emas uchta shesternadan iborat bo’lishi ham mumkin. 25-Rasm. Oxirgi uzatma. a- O’rmalovchi traktorlar ; b- G’ildirakli traktorlar; 1-oxirgi shesteniya; 2- burish mexanizmi; 3- oxirgi uzatma.

Zanjirli traktorlarda oxirgi uzatma burish mexanizmidan keyin qo’yiladi. Bu holda ham u aloxida karterga ega bo’lib, ketingi ko’prik ko’rpusini ikki tomoniga qaratiladi. Oxirgi uzatmalarning turlari Oxirgi uzatmalr oddiy va ikki pog’anali bo’lishi mumkin. Oddiy oxirgi uzatma ikkita slindrsimon shesternalar juftidan iborat. Odatda ulardan kichkinasi etakchi, kattasi etaklanuvchi bo’ladi. Bunday oxirgi uzatmalar asosan zanjirli traktorlarda qo’llaniladi. 26-Rasm. Oxirgi uzatma. 1- quyosh shesternasi; 2- tojsimon shesterna; 3,11- vallar; 4- tiqin; 5,8,9- g’ilof; 6- barmoq; 7- satalitlar; 10- maxkamlagich; 12-rolikli podshipnik; 13,18- shesterna; 14- ikkiyoqlama shesterna; 15- o’q; 16- stakan; 17- etakchi g’ildirak; 19- yarim o’q; 20- gidrosilindr; 21- tepki ; 22- tirgak; 23- tortqi.

Bunday oxirgi uzatmalarda ikkita slindrsimon: etakchi va etaklanuvchi shesternalar alohida karterga joylashtiriladi. Etaklanuvchi shesterna o’qining uchiga etaklovchi yulduzcha yoki g’ildirak o’rnatiladi. Bunday oddiy oxirgi uzatma DT- 75 va T- 4A traktorlariga o’rnatilgan. DT- 75 tag’mali traktorga ikkita oxirgi uzatma o’rnatilgan bo’lib, biri ketingi koprikni chap tomonoga, ikkinchisi o’ng tomoniga o’rnatilgan. Etakchi shesternaning tishlari yarim o’qning o’ziga chiqarilgan bolib, etaklanuvchi shesterna gupchagiga o’rnatilgan toj bilan doimo tishlashgan bo’ladi. Yetakchi va etaklanuvchi shesternalarning o’qlari har ikki tomondan rolikli podshipniklarga o’rnatilgan. Oxirgi uzatmaning karteri pastki tomondan qopqoq bilan berkitilgan. Qopqog’da ikkita bo’lt bo’lib, ulardan biri moyning sathini belgilaydi, ikkinchisi esa moy to’kish teshigini berkitib turadi. Shunday tuzilishga ega bo’lgan oddiy oxirgi uzatma T- 4A traktoriga ham qo’yilgan.

Ikki pog’anali oxirgi uzatma Birinchi pog’ananing karterida bir juft slindrsimon shesternalar joylashtirilgan. Ikkinchi pog’ananing karteri ketingi ko’prikning tashqarisiga yarim o’qlarning ko’rpusiga qotirilgan. Unda ham bir juft slindirsimon shesternalar joylashtirilgan. Yo’l oralig’ini o’zgartirish uchun ikkinchi pog’ananing karteri yarim o’qlarning ko’rpusiga har hil burchakda qotirilishi mumkin. Ko’p hollarda ikinchi pog’ana shesternalari ikkita emas uchta bo’lishi mumkin, ya’ni ikkita shesterna orasiga yna bittashesterna qo’yilishi mumkin. Shunday tuzilishga ega bo’lgan oxirgi uzatmani ikkinchi pog’anasi T- 28X4M VA MTZ- 80X traktorlarida qo’llanilgan. Bu traktorlarda ham tashqarida joylashgan ikkita oxirgi uzatma mavjud. Ular alohida karterga joylashtirilgan bo’lib, uchta to’g’ri tishli slindirsimon shesternalardan iborat.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YHATI Asosiy adabiyotlar 1. Аvtоmоbillаr 1va 2-qism. Х.Mаmаtоv, Tоshкеnt, O’zbекistоn, 1995- 98 yil 2. E.Fayzullaev. Transport vositalarining tuzilishi va nazariyasi. Darslik. Toshkent.: Yangi asr avlodi, 2006 yil, 376 bet. 3. Gurevich A.M., Sorokin Ye.M. “Traktor va avtomobillar” “O’qituvchi”, Toshkent, 1983 yil. Qo`shimcha adabiyotlar 4 . Avtomobillar tirkama va yarim tirkamalar (rus tilida), standartlar to’plami. “Standart”, M., 1965. 5.S.M.Qodirov, D.I.Hoshimov va boshqalar „TICO“ avtomobili tuzilishi, nosozliklani aniqlash va ta’mirlash o’quv qo’llanmasi. Toshkent. O’qituvchi: 2001. 6. S.Qodirov UZ-DAEWOO avtomobillarining tuzilishi bo’yicha plakatlar to’plami. 7. Qisqacha avtomobil ma’lumotnomasi “ НИИАТ ”, rus tilida Moskva, “ Т ransport” 1983 y. 8. Учебное пособие по устройству Тико, Матиз, Нексия ДЭУ. 9. Учебное пособие по техническому обслуживанию Тико, Матиз, Нексия. Internet saytlari 1. www.uzsamauto.com 2. www.uzth.uz 3. www.uzdongju.uz

Похожие

Bosh uzatmalar, differensiyallar va yarim o’qlar tuzilishi. Oxirgi uzatmalar va g’irdirak oldi reduktorlari konstruksiyasi

Zanjirli uzatmalar

Tasmali uzatmalar

Chervyakli uzatmalar

Tishli uzatmalar