Turizmda marketing xizmatini tashkil etish - Экономика - Рефераты

Turizmda marketing xizmatini tashkil etish

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

788 KB

Turizmda marketing xizmatini tashkil etish Reja: 1. Turistik korxonada marketing xizmati 2. Turistik korxonada marketing vazifalarni bajaruvchi bo‘limlar 3. Marketing xizmatining tashkiliy tarkibi 4. Turistik korxonalarda marketing xizmatini takomillashtirish

1. Turistik korxonada marketing xizmati Tarixiy Shunday bo’lib kelganki, necha un yillik mobaynida marketing bo’limi sotish bilan Shug’ullanuvchi oddiy bo’limdan kompaniya faoliyatining muhim funksional sohasiga aylangan. Marketing firma ichidagi rivojlanishida odatda uning oltita bosqichga ajratiladi: 1 bosqich. Sotish bilan Shug’ullanuvchi oddiy bo’lim. 2 bosqich. Yordamchi marketing vazifalarni bajaruvchi savdo bo’limi. 3 bosqich. Marketingning mustaqil bo’limi. 4 bosqich. Marketingning zamonaviy bo’limi. 5 bosqich. Samarali marketing kompaniyasi. 2. Turistik korxonada marketing vazifalarni bajaruvchi bo‘limlar Marketing firma ichidagi rivojlanishida odatda uning oltita bosqichga ajratiladi: 1 bosqich. Sotish bilan Shug’ullanuvchi oddiy bo’lim. Dastlab korxonalarda savdo xodimlarini boshqarish vazifasini o’taydigan rahbar lavozimi kiritiladi. Agar korxona marketing tadqiqotini yoki reklama kompaniyasini o’tkazish niyatida bo’lsa, u boshqa kompaniyalarning mutaxassislariga murojaat qilar edi. Prezident Savdo xodimlari Boshqa marketing vazifalari (yollanma xodimlar) Turistik korxonaning oddiy savdo bo‘limi 2 bosqich. Yordamchi marketing vazifalarni bajaruvchi savdo bo’limi. Kompaniya kengayishi natijasida, savdo jarayonini murakkablaShuvi bilan birga u ayrim marketing vazifalarini yaratish yoki kuchaytirishga majbur bo’ladi. Masalan, turfirma unda bo’lgan xizmatlar doirasini kengaytirishga qaror qiladi: avval u Sotish bo‗limining rahbari

bozordagi haridorlarning salohiyati, ularning ehtiyojlarini o’rganish uchun marketing tadqiqotini o’tkazishi zarur. Undan keyin, yangi xizmatni tavsiya etish uchun reklama kompaniyasini tayyorlashi kerak. Bu vazifalarni bajarish uchun mutaxassislar: marketing tadqiqotlari bo’yicha menejer va reklama menejeridan foydalanish kerak bo’ladi. Bundan tashqari, bu vazifalarni hamda boshqa marketing vazifalarni bajaruvchi marketing bo’yicha direktor lavozimi tashkil etilishi mumkin. Prezident rahbari Savdo xodimlari Marketing bo’yicha direktor Boshqa marketing xizmatlari (yollanma xodimlar) Turistik korxonada marketing vazifalarni bajaruvchi savdo bo‘limi 3 bosqich. Marketingning mustaqil bo’limi. Firma kengayib borib, marketing tadqiqotlar, yangi tovarlarni yaratish, reklama va savdoni rag’batlantirish, xizmat ko’rsatishni yaxshilashga qo’shimcha mablag’larni ajartishga imkoni paydo bo’ladi. Ayni o’sha vaqtda, savdo bo’limining rahbari, odatdagidek, savdo xizmatini boshqarishga vaqtini va resurslarni tuplaydi. Asta-sekin firma rahbari marketing vazifasini mustaqil bo’limga ajratib olish maqsadga muvofiq bo’lar edi degan fikrga duch bo’ladi. Bu bosqichda savdo va marketing har xil funksiyalar bo’lsa ham, ammo bir-biri bilan uzviy bog’langan. Prezident Savdo bo‗liminin g

Savdo xodimlari Boshqa marketing vazifalari (yollanma xodimlar) Turistik korxonasida marketingning mustaqil bo‘limi Marketing bo’limi Savdo bo’limi Ishlab chiqarish va sotish strategiyasini yaratish Sotish Rahbariyat uchun axborotni tayyorlash Servis xizmatining sifatini ta‘minlash Korxona asosiy tarkiblarning harakatlarini muvofiqlashtirish Savdo faoliyatini ma‘muriyat tarafdan ma‘qullash Ilgariga siljitish Axborotni tayyorlash Servis va turizm sohasi korxonasida marketing va turizm bo‘limlarining asosiy maqsadlari Kuchlarning bunday taqsimlanishi korxona rahbariga kompaniyaning imkoniyatlarini va muammolarni yanada muvozanatli baholashga imkon beradi. Tahmin qilaylik, firmada savdo hajmi asta-sekin pasayib bormoqda, korxona rahbari muammo yechimini qidirmoqda. Savdo bo’limining rahbari savdo xodimlarni ko’proq jalb qilishga, ularning ish haqini oshirishga, savdoning tadqiqotini o’tkazishga, «kim ko’proq sotadi» degan musobaqani o’tkazishga, savdo vakillarini malaka oshirish kurslariga yuborishga yoki savdoni rag’batlantirish maqsadida tovarlar narxini pasaytirish kabi takliflarni kiritadi. Ammo marketing bo’limining rahbari bozordagi bo’lgan vaziyatni mustaqil tahlil qilish kerak. Kompaniya kerakli segmentlarga xizmat qiladimi? Kompaniya Savdo rahbari Marketing bo‗limi rahbari

xizmatlari yoki tovarlarga hamda raqiblar mahsulotiga bo’lgan maqsadli iste‘molchilarning qarashlari o’zgarganmikan? 4 bosqich. Marketingning zamonaviy bo’limi. Marketingning mustaqil xizmatining savdo bo’limi bilan birgalikda faoliyat yuritishi eng asosiy kamchilikka ega bo’ladi. Harakatlar tarqoqligi savdoni samarali tashkil qilishga xalaqit beradi, ikkita rahbar o’rtasida ziddiyatlar vujudga keladi, chunki ulardan har bittasi korxona mahsulotini sotishda yetakchi o’rin egallamoqchi bo’ladi. Bu tizimning asosiy kamchiligi Shundaki, ularning vazifalari mustaqil amalga oshiriladi. Shuning uchun ham, zamonaviy marketing asosida marketing va savdo bo’limiga rahbarlik qiladigan direktor lavozimi tayinlanadi. Unga qandaydir marketing vazifalari, hamda savdo menejerlari bo’ysinadi (rasm 10.5). 5 bosqich. Samarali marketing kompaniyasi. Firma faol marketing bo’limiga ega bo’lishi mumkin, ammo bozorda mag’lubiyatga uchrashi mumkin. Hamma narsa haridorlar ehtiyojlariga bo’lgan munosabatga, kompaniyadagi boshqa bo’limlarning marketing ma‘suliyatini o’z zimmasiga olishiga bog’liq. Qachonki barcha xodimlar o’z ishchi o’rinlari bilan ular, eng avvalo, firma tovarlarini sotib oladiganlarga minnatdor bo’lishini ongli ravishda tushunsa, faqat Shunda samarali marketing to’g’risida gapirish mumkin. U yoki bu marketing tashkiliy tarkibining samaradorligi korxona xodimlariga bevosita bog’liq. Bu yerda faqat ularning kasbiy tayyorgarligi emas, balki ma‘suliyat me‘yori ham hisobga olinadi. Prezident Savdo Boshqa marketing Marketing va savdo bo‗yicha amaldagi direktor Savdo bo‗limi rahbari Marketing bo‗limi rahbari

xodimlari vazifalari (yollanma xodimlar) Marketingning zamonaviy bo‘limi – samarali marketing kompaniyasi 6 bosqich. Jarayonlar va natijalarga asoslangan kompaniya. Ko’pgina zamonaviy kompaniyalar tashkiliy tarkibni yana o’zgartirib, uni bo’limlarga emas, balki asosiy jarayonlarga mos xolda to’g’rilaydi. Bo’limlarga ajratilgan tashkilotni biznesning yangi mahsulotlarni yaratish, haridorlarni jalb etish va saqlab qolish, buyurtmalarni qayta ishlash va mijozlarga xizmat ko’rsatish kabi asosiy vazifalarni bajarish uchun tusiq bo’ladi deb hisoblaydilar. Bu maqsadlarga erishish uchun kompaniyada marketologlar va savdo bo’limning faol ishtirok etuvchi mutaxassislar aralash komandasi tashkil qilinmoqda. Ular komanda yoki komandalarga hamda marketing bo’limining rahbariga buysindilar (rasm 10.6). Har bitta komanda vaqti-vaqti bilan bo’limlarga o’z a‘zolari faoliyati to’g’risida hisobot berib boradi. Marketing bo’limlari xodimlarning o’qishi, ularni yangi komandalarga tayinlanishi, ular ishini umumiy baholashda javobgar bo’ladilar. 3. Marketing xizmatining tashkiliy tarkibi Marketing bo’limini shakllantirishdan oldin marketing xizmati qanday vazifalarni va masalalarni amalga oshirishi mumkinligini aniqlash zarur. Bunday vazifalar va maslahatlar va masalalarning namunaviy ruyhati jadvalda keltirilgan. Marketing xizmatining vazifalari va yechiladigan masalalari Vazifalari Yechadigan masalalari 1. Firma bozor strategiyasini shakllantirish 1.1. Ehtiyojlarni va talabni tahlil qilish va prognozlash. 1.2. Bozor konyukturasini tahlil qilish va prognozlash. 1.3. Firma raqobat afzalliklarining omillarini tahlil qilish va prognozlash. 1.4. Firmaning tashqi muhit bilan aloqalarini tahlili. 1.5. Raqiblarning o’xshash tovarlarni sifatini tahlil qilish va prognozlash.

1.6. Firma tovarlari hayotiy sikllarini prognozlash. 1.7. Raqiblar va firma ishlab chiqarishning tashkiliy- texnikaviy darajasini tahlili va prognozlash 1.8. Firma kelgusi tovarlar sifatini va resurslar sig’imini tahlil qilish va prognozlash 1.9. Segmentlar bo’yicha bozor hajmlarini prognozlash. 1.10.Kelgusi tovarlarga chegaralangan narxlarni prognozlash 1.11.Aniq bozorlarda kelgusi tovarlar raqobatbardosh – ligini prognozlash 1.12.Kelgusi tovarlar raqobatbardoshligini oshirishga qaratilgan tadbirlarni ishlab chiqish va iqtisodiy jihatdan asoslab berish 1.13.........yilga maqsadli bozorlarni aniq tanlash 1.14.Kelgusi tovarlar raqobatbardoshligining me‘yorlarini yaratish 1.15.«......... yilda firma bozor strategiyasi» hujjatini rasmiylashtirish 2.Marketin g tamoyillarini amalga oshirish 2.1. Firma menejment tizimining tarkibini va mazmunini muvofiqlashtirish 2.2. Firmaning tashkiliy va ishlab chiqarish tarkibini loyihalashtirishda ishtirok etish 2.3. Firma mavqeini va lavozim ko’rsatmalarni yaratishda ishtirok etish 2.4. Firma tomonidan ishlab chiqariladigan va olinadigan barcha me‘yoriy, uslubiy va texnikaviy hujjatlari ustidan kirish marketing nazorati (marketing tamoyillariga rioya qilish ma‘nosida) 2.5. «…….. davrida firma faoliyatida marketing tamoyillarini amalga oshirish bo’yicha tadbirlar rejasi» ni firma rahbariyati

tomonidan ishlab chiqish, muvofiqlashtirish va tasdiqlash 2.6. Firmaning xalqaro faoliyati tahlilida ishtirok etish 2.7. Yangi tovarlarni narhini prognozi 2.8. Kontrakt va shartnomalarni muvofiqlashtirish 2.9. Tovarlar sotishni tashkil etishda ishtirok etish 2.10.Tovarlar hayotiy sikli bosqichlari bo’yicha teskari aloqalar tizimini o’rnatish 3.Tovar reklamasi va sotishni rag’batlantiish 3.1. Reklama maqsadlarini aniqlash 3.2. Reklama usullari, qoidalari va vositalarni aniqlash 3.3. Reklama agentliklari va xizmatlar ishini tashkil etish 3.4. Tovarlarni sotish va foyda o’sishni rag’batlantirishni tashkil etish 4. Marketing tadqiqotlarni ta‘minlash 4.1. Firma marketing xizmati tarkibini yaratish va takomilllashtirish 4.2. Marketing tadqiqotlarining me‘yoriy bazasini yaratish va axborot bilan ta‘minlash 4.3. Tadqiqotlarni kadrlar bilan ta‘minlash 4.4. Texnikaviy vositalar bilan ta‘minlash 4.5. Firma marketing xizmatini ichki va tashqi aloqalar bilan ta‘minlash Marketing bo’limlarni tashkil etish shakllari haddan ko’p. Turistik korxona faoliyatining tavsifi va miqyosga ko’ra marketingli har xil tashkil qilishi mumkin. Bu yerda har tomonlama model yo’q. Har qanday vaziyatda korxona rahbari marketing xizmati oldida qo’yiladigan maqsad va vazifalardan kelib chiqib, korxonaning tashkiliy tuzilishida uning o’rnini belgilaydi. Turistik korxonada marketing bo’limi tashkiliy tuzilishining qo’yidagi asosiy variantlari bo’lishi mumkin: 1. Marketing xizmatining vazifasining tashkil etilishi har bitta vazifani bajarish uchun ma‘suliyat aniq shaxsga yoki shaxslar guruhiga topshirilishini ko’zlaydi. Bu tuzilish tovarlar va bozorlar miqdori kam bo’lgan holatda maqsadga

muvofiq bo’lar edi. Servis va turizm sohasi korxonalarida bu marketing faoliyatini tashkil etishning eng ko’p tarqalgan shakli.

Marketing bo’limi rahbari Marketing Marketing Turmahsulotni Sotish tadqiqotlari kommmunika- bo’yicha yaratish bo’yicha bo’yicha Siyalari bo’yicha mutaxassis menejer mutaxassis menejer

Turistik korxonadagi marketing xizmatining vazifali tashkil etilishi Mahsulot tamoyillasiga ko‘ra marketing xizmatining tashkiloti Har bir turfirmaning yakka xususiyatlariga ko’ra (korxonaning katta – kichikligi va marketing u yoki bu vazifasining bajaradigan roliga) bog’liq holda rasmda keltirilgan tuzilish o’zgarishi mumkin. 2.Marketing xizmatining mahsulot tashkiloti turistik mahsulotlarning alohida turlarini tavsiya etishiga katta e‘tibor beradi. Turistik mahsulotning har bir turi

(mahsulot guruhi) bo’yicha bu mahsulot marketing vazifalarini bajaruvchi xodimlar bo’linmasidan boshqaradigan o’z rahbari bor, ya‘ni mahsulot tashkiloti vazifasini almashtirmaydi, faqat boshqarishning qo’shimcha darajasi bo’lib xizmat qiladi. Marketing xizmatining bunday tashkiloti kompaniya xilma – xil mahsulot chiqaradigan va maxsus xizmatni tashkillashtirishni talab qiluvchi haridorlarning har xil guruhlarga qaratilgan vaziyatlarda maqsadga siljishini nazorat qilishga imkoni yo’q bo’ladi. Aniq tovar marketingi oxirgi yillarda katta ahamiyatga ega bo’lib qolmoqda, chunki rivojlangan bozor mamlakatlarda tovarning tabaqalanishi raqobat kurashida asosiy omillardan biri bo’lib qolmoqda. Turistik korxonada marketing xizmatining mintaqaviy tashkiloti Marketing xizmatining mintaqaviy tashkiloti tarqalgan savdo tarmoqlariga ega bo’lgan yirik turoperatorlar tomonidan qo’llaniladi. Ular bajaradigan vazifasi doirasiga ko’ra mustaqil bo’ladilar va alohida milliy yoki mintaqaviy bozorlarda

ish olib boradilar. Bunday tashkilot har bir aniq mintaqada tovar nomenklaturasi uncha yuqori bo’lmagan, haridorlar o’rtasida esa tafovutlar kuchli bo’lganda, samarali hisoblanadi. Korxonaning marketing bo’limi tarkibida barcha menejerlar geografik mintaqalar bo’yicha taqsimlangan bo’ladi. Bunday holat mintaqada bo’lgan vaziyatni aniq kurishga imkon beradi. Mintaqaviy marketingdan butun dunyoda mashhur bo’lgan qator kompaniyalar foydalaniladi. Yevropa lds kompaniyasining umumiy reklama buyudjetining yarmisi mintaqaviy farqlarni hisobga olgan holda taqsimlanadi: American Airlines aviakompaniyaning menejerlarga ma‘lumki, Chikago va AQShning janubiy-g’arbiy qismi aholisining talabi qishki oylarda muhim o’zgarishlarga uchraydi. 4. Aniq segmentni hisobga olishni tasavvur qiladigan, haridorlarga qaratilgan marketing tashkiloti. Undan foydalanish uchun barcha haridorlarni xohishlari va xulqi bo’yicha guruhlarga ajratish kerak. Bu tuzilish marketingni mahsulot belgisi bo’yicha tashkil qilinishiga uxshaydi va huddi o’sha modelning afzalliklari va kamchiliklarga ega bo’ladi. Barcha sharoitlar uchun muvofiq bo’lgan ideal tashkiliy tuzilishni topish mumkin emas. Marketing xizmatining keltirilgan har bitta shakli o’z afzalliklari va kamchiliklarga ega. Marketing xizmati tashkiliy tuzilishning kuchli va zaif tomonlari Kuchli tomonlari Zaif tomonlari Funksional tashkiloti (vazifali) Boshqaruv soddaligi: rejalashtirish va nazorat qilish markazlashtirish; Har bir xodim bajaradigan majburiyatlar tarkibining bir yoqlama bayoni; Kasbiy mahoratini oshiruvchi omili sifatida, marketologlarni Mahsulot turlarini kengaytirish natijasida ish sifatining pasayishi Strategiyaning kuchsiz egiluvchanligi: Yangiliklarni jalb etish emas, balki joriy samaraga erishishga qaratilganligi; Firma faoliyatining noan‘aviy turlarini va yo’nalishlarni topish mexanizmining yo’qligi;

bajaradigan vazifasiga ko’ra ixtisoslashtirish; Ishtirokchilar o’rtasida kurashi, ish samaradorligi o’sishi rag’bati sifatida Funksional ishtirokchilar o’rtasida raqobat, umumiy manfaat uchun emas, xususiy manfaat uchun kurash Mahsulot turi bo’yicha tashkilot Aniq hisobot berish: har bitta shaxs har bitta asosiy mahsulot turi bo’yicha javobgar; Har bitta mahsulotga to’la marketing qaratilgan; Har bir mahsulot bo’yicha ehtiyojlar va asosiy iste‘molchilarni alohida o’rganish imkoniyati; Bozordagi o’zgarishlarga darhol javob berish Xodim bajaradigan majburiyatlarning keng doirasida mahorat o’sishini sekinlashtiradi; Bir – biriga o’xshash bo’linmalarning ko’pligi; Mehnatga haq to’lash katta harakatlarni talab qilish Mintaqaviy belgi bo’yicha tashkilot Bozorga chiqish paytida xizmatlar eng yaxshi yo’nalishda bo’ladi; Bozorga chiqishning majmuali dasturni yaratish imkoniyati; Bozorning ixtisosligini hisobga olgan holda uning ishonchli prognozi Murakkab tuzilishi; Bo’limlar ixtisosligi past darajada; Bajaradigan vazifalar bir-biriga o’xshash; Mahsulotlar turini to’la bilmaslik; Egiluvchanlik yo’qligi Turistik korxonaning marketing tuzilishini tashkil etishda uni yaratishning asosiy tamoyillariga amal qilish kerak.

Marketing tuzilishlari, agar korxona strategiyasini o’zgartiradigan paytda o’z tashkiliy shakllarini o’zgartirish qobiliyatiga ega bo’lgandagina, egiluvchan hisoblanishi mumkin. Buning uchun, korxona demografik, iqtisodiy, tabiiy, texnikaviy, siyosiy va madaniy omillari bilan ifodalangan tashqi muhit va ichki holati to’g’risidagi joriy axborotga ega bo’lishi kerak. Marketing tuzilishini yaratishning tamoyillari Marketing bo’limining katta – kichikligi qo’yidagilarga bog’liq: • tavsiya etiladigan xizmatlar miqdoriga – haridorni o’rganish tahlil hajmiga ta‘sir qiladi; • xizmatlar turiga – tahlil turiga va iste‘molchilar miqdoriga ta‘sir qiladi; • raqiblar miqdoriga – o’tkaziladigan ish hajmiga ta‘sir etadi, ishlar bajarilishi, sotish hajmi, ulgurji va chakana siyosatini o’rganish uchun; • reklama imkoniyatlari – mahsulotni ko’proq reklama qilish uchun yurish uchun va materiallarni qayta ishlash uchun kishilar ko’proq kerak bo’ladi. Bugungi kunda marketing bo’limlari har bitta yirik turoperatorlik kompaniyada mavjuddir. Ular u yoki bu darajada marketing faoliyati, ya‘ni bozor tahlili va turmahsulotni shakllantirish bo’yicha tavsiyalarni yaratish bilan, yangi Tamoyillari Oddiyligi Tuzilishni boshqarishda harakatchanlikni ta‘minlash Bo‗linmalar o‗rtasida aloqalarning s amarali tizimi Axborotni aniq yetkazishni va teskari aloqani ta‘minlaydi Kamburinlik pastga, yuqoridan Axborotni pastdan yuqoriga yanada tezkor yetkazishni ta‘minlaydi Egiluvchanlik Korxona maqsadlarining tavsifi va yo‗nalishini, ul arga erishish usullarini tezda o‗zgartirish imkonini yaratadi

bozorlarga chiqish, raqobat afzalliklarni qidirishi va h.k. bilan, hamda turmahsulotni o’tkazish bilan bog’liq, ya‘ni agentliklar bilan bog’liq ko’pgina qo’shimcha masalalar yechimi bilan Shug’ullanadilar. Bunga seminarlarni, mastersinflarni, press-turlarni tashkil etish, ixtisoslashgan ko’rgazmalarda va ishtirok etish va h.k. kiradi. Bundan tashqari, marketing bo’limlari odatda tur reklamasini tuzadi va joylashtiradi, jamoat bilan aloqalar o’rnatadi. Bunda umumbashariy masalalarni yechish – yangi mahsulotni jalb etish, yangi yo’nalishda chiqish-firma rahbari va bir nechta top-menejerlar tomonidan amalga oshiriladi. Odatda marketing bo’limida xodimlar soni 3-5 kishidan ko’p bo’lmaydi. Kichik turoperatorlik kompaniyalar, kompaniya – monooperator, turagentliklar maxsus marketing bo’limisiz ish yuritadi. Ular xodimlardan bitta mutaxassisni undaydilar, bozor tahlili bilan esa kompaniya rahbariyati Shug’ullanadi. 4. Turistik korxonalarda marketing xizmatini takomillashtirish Marketing va savdo bo’limlarning masalalarni muvaffaqiyatli bajarish uchun korxonadagi ko’pgina bo’linmalarning birgalikdagi faoliyati amalga oshirilishi kerak. Tarkibiy bo’linmalar o’rtasidagi axborot bilan uzviy bog’lanish – ko’pchilik uchun an‘anaviy jihatdan kuchsizdir. Kompyuterizatsiyaning eng yuqori darajasi odatda yaxshi natijalarga keltirmasligi ham mumkin. Shartli ravishda barcha to’g’ri aloqalarni iloji boricha va zaruriy holda lavozim qoidalarida ko’rsatib berish kerak. Adabiyotlar ro’yxati 1. Дурович А.П. Маркетинг в туризме: Учеб. пособ. – Минск: Новое знание, 2004. 2. Котлер Ф. Дж Боуэн. Дж. Мейкенз Маркетинг. Гостеприимство. Туризм. Учебник, второе издание. 14. Medlik, Dictionary of Travel, Tourism and Hospitality. Printed and bound in Great Britain by Biddles Ltd – 3 rd ed, 2003.

3. Tuxli е v I.S., G.H. Qudratov, Parda е v M.Q. Turizmni r е jalashtirish. Toshkеnt – «Iqtisod - moliya» 2010. 4. Tuxliyev I.S., A.B.Bektemirov, Z.I.Usmanova. Turizmda strategik marketing Samarqand 2010 y. 5. Kamilova F.K. – «Xalqaro turizm bozori» // O‘quv qo‘llanma, Toshk е nt. TDIU-2001 6. Восколович Н.А. Маркетинг туристских услуг: Учебник. 2-е изд., перераб. и доп. - М.: ЮНИТИ-ДАНА, 2009. – 207 стр. 7. Ветитнев А.М. Интернет-маркетинг санаторно-курортных услуг: Учебное-методической пособие. - М.: Финансы и статистика, 2007. - 160 стр. 8. Дурович, А.П. Маркетинг гостиниц и ресторанов: Учебное пособие. 2- изд. — М.: Новое знание, 2006. — 632 стр. 9. Ефимова О.П. Экономика гостиниц и ресторанов: Учебное пособие.- 4- е. изд. стер.- Минск: Новое знание,2008.392 стр. 10. Kamilova F.K. ―Xalqaro turizm bozori‖. O’quv qo’llanma. Toshkent. TDIU 2007 y. – 164 bet.

Похожие

Mehmonxonalarda ovqatlantirish xizmatini tashkil etish

Transport xizmatini tashkil etish (turizm)

Turizmda marketing kommunikatsiyasi

Turizmda reklama faoliyatini tashkil etish

Turizmda transport xizmatini ko‘rsatishni tashkil etish fanining mazmuni va uning va vazifalari