Tadqiqot loyihalarini boshqarish. - Экономика - Рефераты

Tadqiqot loyihalarini boshqarish.

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

51 KB

Tadqiqot loyihalarini boshqarish. Reja: 1. Tadqiqot loyihalari tushunchasi va ularni rasmiylashtirish. 2. Innovatsion loyihalarni boshqarish. 3. Funksional - qiymat tahlil va yangi maxsulot sifatini boshqarish.

1. Tadqiqot loyihalari tushunchasi va ularni rasmiylashtirish. 1. Tadqiqot loyihalari - innovatsion loyihaning bir shakli hisoblanadi. Tadqiqot loyihalari deganda, dolzarb nazariy va amaliy vazifalarni bajarishga qaratilgan tadqiqotlar rejasi tu shuniladi. Bu ishlab chiqiladigan rejalar ijtimoiy - madaniy, xalk xujalik va siyosiy axamiyatga ega va ularda ilmiy asoslangan qa - rorlar keltiriladi. Ko‘p loyihalar xar kungi faoliyat bilan bir qatorda amalga oshiriladi. Lekin ba’zan loyihani amalga oshirish ishchi guruhlarni tashkil etishni talab qiladi. Xar bir loyiha ku yidagi zarur elementlarni o‘z ichiga olishi kerak: - aniq nomlanishi; - qisqa anatatsiya (ish xaqida qisqacha ma’lumot); - bajaruvchilar soni; - bajarish muddatlari; - bir yilga mo‘ljallangan moliyalashtirish xajmi. Loyihani amalga oshiradigan tashkilotning raxbari va uni amalga oshiruvchilar tug‘risidagi ma’lumot muxim axamiyat kasb eta di. Agar loyiha konkursga beriladigan bo‘lsa, katnashish uchun ta labnoma rasmiylashtiriladi. Loyihalar grantlar olish yo‘li bilan xam moliyalashtirilishi mumkin. Loyiha uni bajarishga sarflanadigan asoslangan xarajatlar smetasini o‘z ichiga olishi kerak. Xarajatlar smetasi umumiy ko‘ri nishda bevosita va bilvosita xarajatlarga bo‘linib tuzilishi mum kin. Bevosita xarajatlar: ish xaqi va undan ajratmalar bilan, ma teriallar va jihozlar sotib olish, xizmat safarlari, boshqa tash kilotlar xizmatini to‘lash va boshqalar. Bilvosita xarajatlar (loyiha qiymatining 20 foizigacha) - loyihani bajarish uchun sharoit yaratishga sarflanadigan xarajatlar. Loyihaning zarur elementi texnik topshiriq hisoblanadi. Lo yiha bo‘yicha ish tugatish aktlari bilan yakunlanadi:

1. qabul qilish va topshirish akti. Bunda ish o‘z vaktida baja rilganligi va natija olinganligi yoziladi. 2. Joriy etish akti. Joriy qilish aktida olinadigan samara ko‘rsatiladi. 2. Innovatsion loyihalarni boshqarish. Innovatsion loyihani bajaruvchi guruxning xar bir a’zosi ikki raxbarga ega: gurux raxbariga va funksional bo‘linma rah bariga. Loyihani boshqarish uchun maxsus raxbarlar berkitilishi xam mumkin. Loyiha bo‘yicha guruhning tuzilishi loyihaning murakkabligiga bog‘liq bo‘ladi. Raharlar koordinatsion guruh tuzadilar va uning vazifalari ga quyidagilar kiradi: - loyihaning maqsadlarini aniqash; - ishchi guruhlar rahbarlarini tayinlash; - ishchi guruhlarni tuzish; - vazifani belgilash; - loyihani amalga oshirishni nazorat qilish (sifatli, muddati da va smetadan chetga chiqmagan xarajatlar bilan bajarish); - loyiha bo‘yicha ishni davom ettirish tug‘risida qaror qabul qilish; - ishchi guruhlarni tarqatib yuborish. Ishchi guruhga nomzodlarni tanlashda quyidagi me’zonlarga e’ tibor beriladi: - ishni bajarishga qobiliyati va tajribasi; - maxsus bilimlarning borligi; - ishga jalb qilishga imkoniyat borligi; - tashkilotdagi obrusi; - nizolarni xal qilish qobiliyati; - ishga munosabati; - shaxsiy manfaat va motivatsiya.

Loyihani boshqarishning maxsus dastaklariga quyidagilar kira di: 1. Muammoni aniqlash va vazifani qo‘yish. 2. Oraliq bosqichlarini o‘rnatish (loyiqani aloxida fazalarga bo‘lish). Ilmiy tadqiqotlar va ishlab chiqishlar bilan band bo‘lgan per sonal tarkibi to‘rt kategoriyaga bo‘linadi: tadqiqotchilar, texnik lar, yordamchi va boshqa personal. Ilmiy faoliyat bilan band shaxslar uchun motivlashtirish savol lari boshqa ishlovchilarga nisbattan ko‘proq rol o‘ynaydi. Fanga ko‘p e’tibor beradigan firmalarda ilmiy-texnik personal uchun turli lavozimlar va martabalar sistemasi ishlab chiqilgan. Kadrlarni rejalashtirishga va ilmiy tashkilotlarda ishni bajarishning optimal jadvalini tanlashga e’tibor berish kerak: o‘zgaruvchan ish grafikla rini qo‘llash, qisqartirilgan ish xaftasi, qisman bandlik. Javobgarlikni taqsimlash va ustivorlikni tanlash muxim axami yatga ega. 3. Funksional- qiymat tahlil va yangi maxsulot sifatini boshqarish. Maxsulotning xayotiy sikli bir qancha bosqichlardan tashkil topadi: - ishlab chiqarishdan oldingi boshqarish (maxsulotning shakllani shi, uning sifati ); - ishlab chiqarish bosqichi; - yakuniy (maxsulotni iste’mol qilish); Hayotiy siklning xamma bosqichlarida xar qanday obyektni ta - komillashtirishning bir uslubi funksional-qiymat tahlili (FKT) hisoblanadi. FKT- bu obyektning iste’molchi uchun axamiyatliligi va uni yaratish muammolari o‘rtasidagi optimal nisbatida, uning foydali funksiyalarini rivojlantirish maqsadida obyektni kompleks texnik iqtisodiy tadqiqot qilish. Bu uslub birinchi bo‘lib 1947 yilda AKShda ishlab chiqilgan va "Djeneral Elektrik" kompaniyasida qo‘lla nilgan.

Xar bir tovar uchun bosh (A), ikkinchi darajali (V), ortiq cha (S) funksiyalarni ajratish lozim. S ga xarajatlarni kamaytirishga xarakat qilish kerak. Bu ishlab chiqarish xarajatlarini pa saytiradi. FKT obyekti bo‘lib, butun maxsulotning iste’mol xususiyatlari xam, xamda uning ayrim qismlari xususiyatlari xam bo‘lishi mumkin. FKT ni o‘tkazishda turli mutaxassislar jalb kilinadi. Buning uchun mutaxasislarning taxliliy guruhlari biron-bir yukori raxbar boshchiligida shakllantiradi (5-8 kishi). FKTning maqsadi - ishlab chiqarish xarajatlarini kamaytirish, bajariladigan ishning sifatini oshirish yoki saqlab qolish bilan birgalikda ishni amalga oshirish va xizmat ko‘rsatish. FKT maqsadini quyidagicha yozish mumkin: PS max Z bu yerda: PS - tahlil qilinayotgan obyektning iste’mol qiyma ti, Z - zarur iste’mol xususiyatlariga erishish uchun xa rajatlar. FKT quyidagi boskichlardan iborat: 1. Tayyorlov - tahlilning obyektlari aniqlanadi. 2. Informatsion - o‘rganiladigan obyekt tug‘risida axborot to‘plash: vazifasi, texnikaviy imkoniyati, tannarxi va siafti. Analitik - maxsulot funksiyalarini o‘rganish va ularni ta’ minlash xarajatlarini aniqlash. A, V, S funksiyalar ajratiladi. S- olib tashlanadi. Maxsulotning iste’mol xususiyatlari to‘plamida alohida funk siyalarning salmog‘i muximlik yoki ahamiyatlilik koeffitsiyenti deb ataladi. Bu

koeffitsiyentni aniqlashda iste’molchi uchun ko‘proq mu xim ahamiyatga ega bo‘lgan parametrlar xisobga olinishi mumkin. Xar bir funksiyaning umumiy xarajatlardagi salmog‘i miqdori ning ahamiyatlilikka bo‘lgan nisbati alohida funksiyalar bo‘yicha xarajatlar koeffitsiyenti deb ataladi. Agar xarajatlar koeffitsi yenti < 1 dan kichik bo‘lsa, nisbat kulay, > 1 dan katta bo‘lsa, unda parametrga ega bulish xarajatlarini kamaytirish lozim. Tadqiqot bosqichi - bunda yechimlar variantlari baholanadi. 5. Tavsiya beriladigan bosqich - bunda qaysi yechim yaxshi bo‘l sa, usha tanlab olinadi. 6. Joriy etish bosqichi - yakuniy bosqich. Texnikani takomillashtirish darajasini baholashda yangi texnika naqadar ilg‘or va u qanday samara beradi degan savolga javob be rish muhim. Yangi texnika afzalliklari quyidagicha hisoblanadi: 1) Eski va yangi texnika o‘lchovlarini taqqoslash: R1 va R0 - yangi va eski mashina uzunligi, G1 va G0 - yangi va eski mashina kengligi, YE1 va YE0 - yangi va eski mashina balandligi. 2) quvvatlarni taqqoslash: V1 va V0 - yangi va eski texnika quvvati, W1 va W0 - yangi va eski texnika unumdorligi. 3) Xizmat ko‘rsatish mehnat sig‘imi taqqoslash: T1 va T0 - xizmat ko‘rsatish mexnat sig‘imi. Hisoblash quyidagi formula orqali olib boriladi. N = |N1| + |N2| + ... + |Nn|, bu yerda: N - takomillashganlik darajasining umumiy bahosi; N1 - o‘lchovlar bo‘yicha takomillashganlik darajasi;

U quyidagi formula bilan aniqlanadi. R1 G1 YE1 N1 = E [(1 - ) + (1 - ) + (1 - )] : R0 G0 YE0 N2 - unumdorlik bo‘yicha takomillashganlik darajasi: V1 W1 N2 = E [( - 1 ) + ( - 1 )] V0 W0 N3 - mehnat sig‘imi bo‘yicha takomillashganlik daraja si: T1 N3 = E [ ( - 1 ) ] T0 Bu parametrlarni aniqlagandan keyin ekspertlar ularning ahamiyatliligini aniqlashadi. Agar ekspertlar fikri kelishuvchanli gi yukori bo‘lsa, ekspert tahlil natijalari ishonchli hisoblanadi. Ekspertlar fikri kelishuvchanligi konkordatsiya koeffitsiyenti (W) orqali hisoblanadi: 12 S W = , m2 (N3-N) bunda: m – baholanadigan variant soni; N - ekspertlar soni; S - ranglar (tabakalar) yig‘indisi kvadrati yigindisi va qatorlar yig‘indisi o‘rtacha kvadrati o‘rtasidagi farq: S = O – C/CH bunda: O - yig‘indining umumiy kvadrati;

S - qatorlar umumiy yig‘indisi; CH - qatorlar soni. Konkordatsiya koeffitsiyenti 0 < W < 1 oralig‘ida bo‘ladi. W < 0,3 bulsa, ekspertlar fikri kelishuvchanligi qoniqarsiz; 0,3 < W < 0,7 o‘rtacha, W > 0,7 bo‘lsa, ekspertlar kelishuvchanli gi yuqori hisoblanadi.

Похожие

Investitsiya loyihalarini moliyalashtirishda tavakkalchiliklar va ularni baholash

Investisiya loyihalarini moliyaviy-iqtisodiy baholashning uslubiy asoslari

Marketingni boshqarish

Tavakkalchilikni boshqarish

Moliyani boshqarish