Ресторанларда тайёр таомларни сақлаш ва тарқатиш ишини ташкил этиш - Экономика - Рефераты

Ресторанларда тайёр таомларни сақлаш ва тарқатиш ишини ташкил этиш

Загружено в:

27.04.2023

Скачано:

0

Размер:

472 KB

Ресторанларда тайёр таомларни сақлаш ва тарқатиш ишини ташкил этиш Режа: 1. Ресторанларда таомларни сақлаш ва тарқатиш ишларини ташкил этишга қўйиладиган талаблар 2. Таомларни сақлаш ва тарқатиш учун зарур жиҳозлар тавсифи.

Ресторанларда таомларни сақлаш ва тарқатиш ишларини ташкил этишга қўйиладиган талаблар Яхна таомлар цехида яхна тамаддилар, ширин таомлар, шунингдек пазандалик маҳсулотлари тайёрланиб, булар хўрандаларга 10-12 да совитилган ҳолда сотилади. Яхна таомлар цехи асосий ошхоналарда, овқатланадиган жойи 100 тадан кўп бўлган ярим тайёр масаллиқларни пиширадиган ошхоналарда, шунингдек тамаддихоналарда ташкил этилади. Маҳсулотларга датлабки ишлов бериш, арчиш, тўғраш, пишириш сабзавот цехи ва иссиқ таомлар тайёрланадиган цехда амалга оширилади. Яхна таомлар тайерланадиган цехда эса ҳар хил бутербродлар; гўштли, балиқли, сабзавотли тамаддилар ва салатлар, яхна суюқ ошлар, ширин таомлар ва пазандалик маҳсулотларини ҳам яхнаси ишлаб чиқарилади. Яхна таомлар цехи овқат тарқатадиган жойга ва пиширув цехига яқин бўлиши керак ҳамда салқинроқ бўлиши учун деразалари шимол ва ғарбий шимолга қараган хона танланади. Бунда битта деразадан тушган ёруғлик 6 м 3 майдондан кўпроқ жойни ёритадиган бўлиши шарт. Цехга совуқ ва иссиқ сув келадиган трубалар ўтказилиб полига нишаблиги 1,0: 0,015 бўлган обрез қурилади. Кичикроқ ошхоналарда яхна таом ва тамадди тайёрлаш учун алоҳида иш жойи ажратилса ҳам бўлади. Аммо фақат ярим тайёр масаллиқларни пишириб сотадиган ёки фақат овқат тарқатадиган майда ошхоналарда эса иш жойлари бирга бўлишига рухсат этилади, ҳар ҳолда хом сабзавотлар ва ошкўкларга ишлов берадиган алоҳида стол ажратилиши керак.

Цехларга бўлинмаган ошхоналарда яхна таомлар ва тамаддилар тайёрлайдиган ошпаз учун узунлиги 2,5 м гача келадиган умумий иш жойи ажратилади. Яхна таомлар тайёрланадиган цехдаги асосий жиҳозлар қуйидагилардан иборат бўлишн керак: совитиш шкафлари, совутгичлар. Бу жиҳозлар ишлаб чиқариладиган маҳсулотнинг миқдорига ва ярим тайёр масаллиқлариинг қанча вақт сақланишига қараб танланади. Механик асбоблардан универсал айлантиргич, колбаса, ветчина, пишлок кесадиган машина, ёғ бўладиган, нон кесадиган механизмлар бўлади. Қўл механизми воситаларидан эса тухум ва олма кесадиган асбоблар, гул солиш пичоқлари, кескич ва ўйгич асбоблар ҳамда кирғичлардан иборат. Бундан ташқари яна узунчоқ гастрономия ва пишлоқ кесадиган пичоқлар, уч комплектли ошпаз пичоқларидан ўртачаси ва кичиги, эни энлик нон кесадиган пичоқлар ҳам бўлади. Цехда ўрнатилган иш столларининг усти алюминий ёки мармар билан қопланади. Бир ишловчи учун столнинг узунлик нормаси камида 1,2 м бўлиши керак. Яхна таомлар цехида таомлари порциялаш чиройли қилиб безаш ишлари олиб борилади, шунинг учун бунда юқори малакали, яъни V — VI разрядли пазандалар ишлаши керак. Яхна цех ишини бир меъёрда ташкил этиш учун тайёргарлик бир кун бурун ёки бўш вақтларда бажариб қўйилади. Бундай тайёргарлик ишларига: турли хил сардаклар пишириш ва хушхўр нарсаларни тайёрлаб қўйиш, хамирдан саватчалар пишириш, сабзавотлардан ҳар хил гуллар ва бадиий шаклларни ясаш киради. Ошпазнинг иш жойида тарози ҳамда чиқариладиган маҳсулотни ишлашга мос асбоб-ускуналар шай ва қулай туриши керак. Таомларни безаш учун тайёрланган ва идиш-идишларга солиниб махсус столга жойлаштирилган шаклга «гумбаз» деб аталади. «Гумбаз»да

сабзавотларни кесилган ҳар турли бадиий шакл ва гуллар, кесишга тайёрланган сабзавотлар, яхна гўшт, колбаса, сир, яшил нўхат, ошкўклар, туз, ҳар хил зираворлар, бўлиш тахтаси, кесиш, ўйиш асбоблари шай бўлиб туради. Кўринарли жойга технологик карточка ва таомларга сарфланадигаи масаллиқ миқдори ва тайёр овқатнинг порция ҳажмини кўрсатувчи жадвал ҳам осиб қўйилади. Тайёр масаллиқлар махсус идишларга ёки таом солинадиган контейнерларга жойлаштирилиб цехнинг совутгичларига қўйилади, сотиладиган жойга ва буфетларга чиқарилади. Цехнинг ишлаб чиқариш режатаомномага мосланиб ва хўрандаларнинг тахминий келиб-кетиш графигига мувофиқ тузилади. Яхна таом цехи ташкил этиш иложи бўлмаган жойда тамадди ва ҳар хил яхна овқатлар учун пиширув цехида алоҳида стол ажратилиб керакли асбобускуналар билан жиҳозланади. «Гумбаз» учун алоҳида стол бўлиб рўпарасига технологик карточкалар осиб қўйилади. Таомларни сақлаш ва тарқатиш учун зарур жиҳозлар тавсифи. Умумий овқатланиш корхоналарида овқат тарқатадиган бўлим тайёр таомларни порциялаш, безаш ва хўранда дастурхонига қўйиш ишини адо этади. Асосий ва ярим тайёр масаллиқларни пишириб сотадиган ошхоналар учун таом тарқатув пешхонининг узунлиги қуйидагича: иссиқ овқатларни тарқатаднган жой 0,03 м, яхна овқатлар; пешхон 1,5 — 2,0 м бўлиши керак. Эни 0,75 — 0,8 м, баландлиги 0,9 м бўлади. Кичик ва ўртача ошхоналарда, ресторанларда таом бевосита плитанинг устидан тарқатилади, шу сабабдан плиталар билан таом тарқатиладиган дарчанинг ўртасидаги масофа 3 м дан ортиқ бўлмаслиги керак. Бунда таомни ким тайерлаган бўлса ўшанинг ўзи

тарқатади. Жамоат овқатланишининг асосий талаби ҳам шу. Бу ҳол таомларнинг сифатли бўлишига ва тўғри тарқатилишига бўлган масъулиятни оширади. Таом тарқатиладиган жойнинг қандайлиги ошхонанииг турига ва хизмат кўрсатиш методига боғлиқ бўлади. Таом тарқатиладиган жой пиширув цехининг ўзида ёки бошқа жойда бўлиши ҳам мумкин. Агар таом тарқатиладиган жой иссиқ таомлар цехидан ажратилган бўлса унда пиширув цехи билан алоқа қулай ва узлуксиз бўлишини таъминлайдиган шароит яратилиши керак. Ресторан ва кафеларда таомларни хўрандаларга тарқатиладиган жойдан официантлар, парҳез таомлар тайёрлайдиган ошхоналарда эса сервизловчилар (дастурхончилар) келтириб берадилар. Хўрандалар ўз-ўзига хизмат кўрсатишни ҳам ташкил этиш мумкин. Бунда таом тарқатиладиган жойга хўрандаларни қаердан кириб, қандай чиқиб кетишларини тартибга солиш учун хизмат қиладиган барьер (тўсиқ) ўрнатилади. Пешхон билан тўсиқ оралиги 1,0—1,1 м бўлиши керак. Таомларни бундай тарқатиш умумий навбатга халал бермасдан хўрандаларга истаган пешхондан таъби тилаган таомни танлаб олишларига имкон беради. Биратўла 100 ва ундан кўпроқ киши овқатланиши мумкин бўлган ошхоналарда таом тарқатиладиган жойга хўрандаларнинг икки томондан келибкетиб туриши ташкил этилади. Таом тарқатиладиган жойнинг этагида контрол ва ҳисоб-китоб кассаси ўрнатилади.

Умумий овқатланиш корхоналаридаги таом тарқатиладиган жойларнинг турлари ҳар хил бўлади: ихтисослаштирилган (кўп секцияли); универсал (таомномадаги барча овқатларни берадиган); комплектлашган, яъни таомларни ҳам абонементга, ҳам пулга берадиган жойлар. Таом тарқатиладиган ихтисослаштирилган(кўп секцияли) жойда қуйидаги тартибда кафетерий стойкалари қатор жойлаштирилади. 1 — КС хўрак асбоблари ва патнислар учун, 2 — КС пешхон - совутгич усти бўлиб яхна овқатлар учун, 3— КС иссиқ овқатлар учун, 4—КС иссиқ ичимликлар учун, 5—КС касса учун, 6— КС эса тўсиқ вазифасини ўтайди. Бир йўла 75—100 хўранда овқатланадиган ошхоналарда битта тарқатиш жойи хизмат кўрсатиб улгура олади. Таом тарқатиладиган универсал жойда барча овқатларни иккита тарқатувчи битта дарчадан ўзаро беради. Бунда улар соатига 250 хўрандага хизмат кўрсата олишлари мумкин. Ҳар қайси дарча зарур ускуна, идиш - товоқ ва таомни иссиқ сақлайдиган аппарат— мармитлар билан жиҳозланган бўлиши керак. Таом тарқатадиган жойнинг комплектлашган хили ё алоҳида ихтисослаштирилган қилиб, ёки алоҳида дарча очиб ташкил этилади, ҳар битта дарча ўтириб овқатланадиган 60 та жой ҳисобидан очилади. Тарқатувчи ошпазнинг иш жойига таомлардан намуна порциялар қўйилиши зарур. Бундан ташқари иш жойида таомларни безатиш учун ҳозирланган ярим тайёр масаллиқлардан иборат.

«Гумбаз» ҳамда тарқатиш билан боғлиқ бўлган асбобускуналар бўлади (расмга қаранг). Таомли идишлар иссиқхонали мармитларда туриши керак тарқатув жойига таомлар тўғи тарқатилаётганини назорат қилиб туриш учун торози қўйилиши шарт. Таомларни хўрандаларнинг уйига тарқатиладиган алоҳида хона ёки ихтисослаштирилган бир секцияси ажратиб берилади. Ихтисослаштирилган ва универсал таом тарқатиш хоналарини ташкил этишда кассир, назоратчи ва таом тарқатувчи пазанда каби моддий масъул шахслардан иборат мустақил бригада бўлиши керак. Таом тарқатиладиган жойга келтириладиган маҳсулотлар тарқатиш варақаси билан берилади. расм. Таом тарқатиш асбоблари.

Адабиётлар: 1. Dr. John R Walke. The Restaurant: From Concept to Operation. Wiley.2013 2. Д.Асланова, Т.Худойшукуров, М.Мўминов «Дунѐ халқларини овқатланишининг ўзига хос хусусиятлари» Ўқув қўлланма ―Зарафшон‖ 2007.-112 б. 3. Тюнков Б.К. Электронная техника предприятий торговли. – М.: КНОРУС, 2006. – 192 с. 4. Қурбонов Ж.М. Овқатланиш корхоналари жиҳозларининг эксплуатацияси. Дарслик. – Т.: «IQTISODIYOT-MOLIYA», 2011. – 376 б. 5. Н.И.Кабущкин, Г.А.Бодаренко «Менеджмент гостиниц и ресторанов». – Минск, ООО ―Новоезнание‖, 2001 г. 6. «Ресторанный сервис. Основы международной практики обслуживания для профессионалов и начинающих». Изд. Центрополиграф. - М.: ЗАО, 2003 г.-188 стр. 7. В.В.Усов. «Организация производство и обслуживания в общественном питании». – М., 2002 г. 8. Каталог контрольно-кассовых машин. – М.: СПб, 2002. 9. Арустамов Э.А. Оборудование предприятий (торговли). – М.: Дашков и К 0 . 2000. 10. Арустамов Э.А., Лефанов В.А., Митрафанова Т.П. Банковское таможенное и офисное оборудование. – М.: Маркетинг. 2000. 11. Применения контрольно-кассовой техники. Серия «Налоги года». Издательский центр «МЫСЛЬ», Новосибирск, 2003.

Похожие

Ресторанларда пиширув цехининг ишини ташкил этиш

Ресторан ишини ташкил этиш

Сабзавот цехи ишини ташкил этиш

Кондитер цехи ишини ташкил этиш

Гўшт-балиқ цехи ишини ташкил этиш