Muhandislik faoliyatni me’yorlashtirish -raqobatbardoshlik darajasini oshirish asosidir - Экономика - Рефераты

Muhandislik faoliyatni me’yorlashtirish -raqobatbardoshlik darajasini oshirish asosidir

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

54.5 KB

Muhandislik faoliyatni me’yorlashtirish - raqobatbardoshlik darajasini oshirish asosidir Reja: 1. Muhandislik faoliyatni me‘yorlashtirish asoslari 2.Avtomobil‘ transportida raqobatbardoshlik elementlari 3.Muhandislik faoliyatini rivojlanish asoslari

1. Muhandislik faoliyatni me‟yorlashtirish asoslari Avtomobil‘ transportida xaydovchilarni ishlash jarayonini ma‘lum rejim asosida tashkil etiladi, buning sababi avtoavariyalar bilan bo‘liq bo‘lgani uchundir, shuning ucun amaliy tajriba va kuzatishdan kelib chiqqan holda haydovchilarni uch soatdan so‘ng atrof muhitga qarab reaktsiyasi pasayib borishi aniqlangan, Bu holatni oldini olish maqsadida yarim soat dam olib so‘ng ishni davom ettirish yoriqnoma qilib belgilangan. Avtomobil transportida hoydovchini ishlash balans soati qattiq nazoratga olingan. Balans soatni bajarilishini r е jalashtirish va uni bajarilishini ta'minlash masalasi o‘ta muhimdir. Bu masalaga yondoshish, avtomobilni liniyada ishlash xisusiyatiga qarab, avtomobillarga xaydovchilarni biriktirish tashish turiga qarab quydagicha shakillangan. Avtobuslar uchun shaqarda 2,2 xay/avto ; Yuk avtomobillar uchun shaqarda 1,6 xay/avto; Е ngil avtomobillar uchun 1,8 xay/avto; Bu taxminiy ko‘rsatkich bo‘lib undan ko‘ra aniqroqi avtomobilning sutka davomida ishlash mashinasoat hajmiga asoslanib haydovchilar soni tanlanadi (TNM). TNM = T sm * K sm (m*soat) Bunda T sm –xarakatdagi tarkibni sm е nadagi ish davomiyligi , m*soat K sm - xarakatdagi tarkibni sm е na koeffitsi е nti 1-3 ; Di- ishchi kunlar; Bu xarakatdagi tarkiblarni ma'lum davrdagi ishlash soati TNM quydagicha topiladi: TNM=As 1 * Tsm 1 * Ksm 1 *Di 1 + As 2 * Tsm 2 * Ksm 2 *Di 2 ... +As p * Tsm p * Ksm p *Di p ; (m*soat) Bir rusumli xarakatdagi tarkiblarga k е rakli xaydovchilar soni Na quydagi formula bilan aniqlanadi : N a= TNM: BX (xay); Bunda BX - xaydovchilarni bir oydagi balans soati 169,2 soat

Avtokorxonadagi jami amaldagi ishlagan xaydovchilar soni quydagicha topiladi: N a=As 1 * N a 1 + As 2 * N a 2 +... As n * N a nƩ Avtokorxonada jami ro‘yxatdagi xaydovchilar soni quydagicha topiladi: Ʃ Nr=(Ʃ N a* 0,053+ Ʃ N a 1 * 0,053Q Ʃ N a 2 Bunda Ʃ N a 1 * 0,053- bunda kasal xaydovchilar soni ; Ʃ N a 2 * 0,083- bunda m е qnat ta'tilidagi xaydovchilar soni Muhandis t е xnik xodimlari soni quydagicha topiladi: Ʃ MTX= Ʃ Nr*(0,03-0,12) Kichik boshqaruv xodimlari soni quydagicha topiladi: Ʃ KBX= Ʃ Nr*(0,04-0,13) Bunda qanchalik muhandis t е xnik xodimlari va kichik boshqaruv xodimlari soni ko‘paysa avtokorxona iqtisodiy ko‘rsatkichlari pasayib zararga kirib k е tishi mumkun. 2.Avtomobil‟ transportida raqobatbardoshlik elementlari Faoliyat ko‘rsatayotgan avtomobil‘ transportida raqobatbardoshlik elementlariga: tashish narhini pastligi, tashish tezligini yuqoriligi, shinamlik, yoqigi kam sarifliligi,haydovchini yuz ko‘rinishi va hush muomulaligi hamda malaka darajasi, xujjatlarning joyidaligi,avtomobil‗ salonini pokizaliligi. Sohadagi avtomobil‘ transportida raqobatbardoshlik turlariga: indvidual toshuvchilar o‘rtasidagi; uyishmalar o‘rtasidagi; bir tashish turi bilan boshqasi o‘rtasidagi; avokorxona va avtotexxizmatlar o‘rtasidagilarga bo‘linadi. Indvidual toshuvchilar o‘rtasidagi raqobatda g‘oliblik ko‘pincha avtomobil‘ vositasi mulki o‘zi tashuvchiniki bo‘lsa, chunki foyda, zarar tashuvchi o‘zi javob qiladi. Mulk o‘z tashuvchisiga egaliligi, uni malaka darajasiga ham bog‘liq bo‘ladi, chunki haydovchi malakali bo‘lsa, barcha holatni o‘ylab ish tutadi. Malakasiz haydovchi bo‘lsa avtomobil‗ tez ishdan chiqadi, har bir holatni o‘ylab o‘tirmasdan echim qabul qilaberadi.

Uyishmalar o‘rtasidagi raqobatda g‘oliblik: ko‘pincha haydavchilarga yaratilgan sharoit(haydovchilar talabi asosida ularga yo‘nilg‘i, extiyot qism,imkoni bo‘lsa yashash uyini olib berish,ovqatlanishni yo‘nalish oraligida aniqlab navbatsiz ovqatlanishni hal qilish va boshqalar), moddiy texnik ba‘zani yuqoriligi, samarali yo‘nalishlarni ochish va tendrda qo‘lga kiritish. Bir tashish turi bilan boshqasi o‘rtasidagi raqobatbardoshliylik- bunga misol: avtobusni yo‘nalishdagi taksi bilan raqobatlashuvi; yo‘nalishdagi taksini engil taksi bilan raqobatlashuvi; bir markani boshqasi bilan raqobatlashuvi orqali g‘oliblik k‘, o‘pincha narxni past ushlagan tomonga og‘adi. Oxirgi vaqtlarda yo‘lovchilar vaqtni yo‘qotmaslikka xarakat qilib o‘zlariga kerakli tashish turiga o‘tib ketmoqdalar.Umumiy tahlil natijalariga qaraganda bir necha tashish turi ichida erkin faoliyat tashkil qilinganda g‘oliblik qisqa masofalarda engil avtomobillarga, o‘rta masofalarda yo‘nalishdagi taksilarga, uzoq masofalarda avtobuslarga to‘g‘ri kelmoqda. 3.Muhandislik faoliyatini rivojlantirish asoslari. Muhandislik faoliyatini rivojlantirish asoslariga: yo‘lovchilarni tashishdagi vaqtini qisqartirish; qulaylilikni yaratish; foydalilikni ta‘minlash; xavf-xatarni oldini olish; tashish narxini arzonlashtirish; alternativ energiya va yo‘nilg‘i turlariga o‘tish. Yo‟lovchilarni tashishdagi vaqtini qisqartirish - bu bo‘icha avtobusdan yo‘nalishdagi taksiga o‘tish bilan shaharda o‘rtacha 8-9 km/soatga tezlik ortdi. Bundan ham tezroq yurish uchun ta‘biy tanlanish engil taksilar yo‘nalish bo‘yicha qatnashi ham vaqtini tejashga urinayotgan yo‘lovchilar uchun qo‘l kelmoqda. Markaziy shaxarlarda bu borada yer ostida xarakatlanuvchi metrolar tashkil qilingan. Shahar bilan shaharni bog‘lovchi tezyurar poeyzdlar tashkil qilindi. Masalan Toshkent – Samarqand tezyurar poezdi soatiga 250 km masofani bosib o‘tadi. Bu borada Yaponiyada tezlik 500 km/soatga etdi.

Qulaylilikni yaratish- qulaylilik yo‘lovchi, xaydovchi, TXK va JT,ishlatish jarayonidagi bajariladigan ishlar: ta‘minotda, yo‘lochilarni chiqarish va tushurish, yuklarni yuklash va tushirishdagilar. Yo‘lovchi uchun qulaylilik vaqtdan va narxdan yutish, uzoq masofalarga qatnashdagi charchashlarni oldini olish, avtomobil salonida normal haroratni saqlash, haydovchi uchun qulaylilik vaqtdan va maoshdan yutish, uzoq masofalarga qatnashdagi charchashlarni oldini olish, avtomobil‗ oldida normal haroratni saqlash, kabi holatlada muhandislik takomillashtirishlarni amalga oshirish tushiniladi. TXK va JTdagi qulaylik extiyot qismlarni echish,tuzatib o‘rniga qo‘yishni oson bo‘lishi zarur. Foydalilikni ta‟minlash – foyda yo‘lovchi tashish transporti: avtobusda 15 foizgacha, yo‘nalishdagi taksi va engil taksida 30 foizgacha, yuk tashishda chegaralanmagan. Lekin raqobatni kuchayshi foydani ayrim tashish turida o‘smay qolishi mumkin.Foydani olish ta‘minlanmasa rivojlanish, saroyni yangilanishi kechkib ketadi. Xavf-xatarni oldini olish masadida xususiy tashuvchilarni uyishmalarga biriktirishdan maqsad xavf-xatarni oldini olish maqsadida yuishmaga biriktirildi. Tashuvchilar biror noxush holat kelib chiqsa buga aybdor yuishmaga ma‘muriy jazo ko‘riladi.Bu borada rivojlangan ayrim mamlakatlarda trbandlikni oldini olish maqasdida shaxsiy avtomobil bilan faqat dam olish kunlari yo‘lda yurishi mumkin. Tashish narxini arzonlashtirish yo‘llaridan asosiysi raqobatni tashkil qilish, bu xozirgi kunda tashkil etidi. Mamlakatimizda avtomobil ishlab chiqilib xar yili avtomobil saroylarini o‘sishi tashuvchilarni ko‘payishi raqobatni kuchayishiga olib kelmoqda. Alternativ energiya va yo‟nilg‟i turlariga o‟tish . Benzin va dizel yonilg‘isidan metan gaziga o‘tish tashish tannarxini arzonlashtirmoqda. Rivojlangan mamlakatlarda elektr, quyosh energiyalariga o‘tish keng tus olmoqda. Bu atrof muhitni tozaligini ta‘minlaydi.

А d а biyotl а r: 1.I.A.Karimov.,,Barkamol avlod - O‘zbekiston taraqqiyotining paydevori‘‘. ,,Sharq‘‘,Toshkent,1997 yil,64 bet. 2.K а drl а r t а yyorl а sh milliy d а sturi. Tоshkеnt, O‘zbеkistоn, 1997 yil. 3. T а ‘lim to‘g‘risid а gi O‘zb е kist о n R е spublik а si Q о nuni. Tоshkеnt, 1997 yil. 4. Х.M.Mаmаtоv. ,,Аvtоmоbillаr‘‘, ,,O‘zbеkistоn‖nashiryoti, T.1995yil,336 bеt. 5. V.B. Litvinkov. ,,Osnovi injenernoy deyatel‘nosti‘‘M.O.R.F. Ural‘skoy G.T.U. Ekateringburg 2000 g. 6.Xodja е v. B.A ―Avtomobillarda yuk va passajirlarni tashish asoaslari‖T.: ―O‘zbеkiston‖, 2002. 7. Avtomobillar tеxnik ekspluatatsiyasi. O‘zRO va O‘MTV avtotransport oliy o‘quv yurtlari talabalariu chun darslik sifatida tavsiya etgan. Prof. Sidiqnazarov Q.M. umumiy taxriri ostida, Toshk е nt ―VORIS-NASHRIYOT‖, 2008.-560 b 8. V.A. Kutergin, ―Injenernaya deyatel‘nost‘ konstruktivnoy tochki zreniya.‖ Ijevsk: Uralsk. RAN, institut prikladnoy mexaniki, 2007 – 531 str. 9. Lc 1-2 “ Osobennosti Injenernaya deyatel‘nost‘ i rol‘Injenera v sovremennom mire‖

Похожие

Milliy iqtisodiyotning raqobatbardoshlik omillari va uni oshirish strategiyasi

Raqobatbardoshlik mazmuni va shakllari

Bozor sharoitlarida sifat va raqobatbardoshlik

Raqobatdosh mahsulotlar ishlab chiqarish qobiliyatini tahlili

Muhandislik faoliyatini rivojlanish bosqichlari