Menejment fanining maqsadi va vazifalari - Экономика - Рефераты

Menejment fanining maqsadi va vazifalari

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

63.5 KB

Menejment fanining maqsadi va vazifalari. R е j a : 1. Fanning predmeti maqsadi va vazifalari. 2. Fanning obekti va subekti. 3. Fanning o’rganish usullari. 4. Fanning boshqa fanlar bilan aloqadorligi. Tayanch so’z va iboralar: Menejment. Menejment nimani o’rganadi? Menejment ob‘ekti va su‘ekti. Makro, mego va mikro darajadagi ob‘ektlar. Menejment fanining taxminiy usullari.

Fanning predmeti maqsadi va vazifalari - Menejment – bu inglizcha so’z bo’lib, ingliz tilining Oksford lu ғ atida berilgan ta‘rifga binoan u: - boshqaruv xokimiyati va san‘ati; - resurslarni boshqarish bo’yicha alohida mohirlik va ma‘muriy ko’nikmalar tushuniladi. Boshkacha so’z bilan aytganda, menejment – bu boshqaruv, ya‘ni resurslarni, odamlarni boshqarish, samarali faoliyat olib borish va foyda olishni bilish, uni ko’paytirish jarayonidir. Boshqaruv esa o’z navbatida-bu tanlov, qaror qabul qilish va uning bajarilishini nazorat qilish jarayonidir. - Demak menejment fani bu – boshqaruvchiga tanlovni to’ ғ ri amalga oshirishni va oqil qarorni, qaror qabul kilishni o’rgatuvchi fandir. - Menejmentning mohiyati ishlab chiqarish usuli, ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlar darajasi, ishlab chiqarish kuchlari rivojlanishiga bo ғ liq holda o’zgaradi. Ishlab chiqarish ravojlanishi va iqtisodiy aloqalar murakkablashuvi bilan boshqaruv xam murakkablashadi va mustaqil fan sifatida ajralib chiqadi. Mulkchilikning turli shakllari mavjud b°lgan sharoitda tovar ishlab chiqaruvchilar o’rtasida raqobat vujudga kelib, u ishlab chiqarishni boshqarish, foydani ko’paytirishga yo’naltiriladi. Shundan kelib chiqib, menejment quyidagilarni o’rganadi: - boshqarish nazariyasi va amaliyoti; - boshqarish obekti va subekti; - boshqarish tamoyili va usullari; - boshqarish madaniyati; - menejer va uning fazilatlari; - menejer reytingi; - boshqarishda kirishuvchanlik va qaror qabul qilish; - boshqarish funktsiyalari; - xodimlarni boshqarish; - ishlab chiqarishni boshqarish

- samaradorlikni boshqarish; - o’z-o’zini boshqarish; - hududiy boshqarish va xokozolar . Fanning maqsadi o’quvchilarga boshqarish muammolariga nisbatan qiziqish amaliy tashkilotchilik faoliyatiga ishtiyoq uyғotishdan iborat. Menejmentni asosiy vazifasi esa, jamiyat rivojlanishining obektiv qonunlari talablarini hisobga olgan holda va iqtisodiyotni boshqarish amaliyotini umumlashtirish asosida iqtisodiyotni samarali boshqarish uchun zarur bir maqsadga yo’naltirilgan xarakatlar tamoyillarini ishlab chiqishdan iborat. 2. Fanning obekti va subekti - Menejment obekti xaqida so’z yuritganda, eng avvalo, obekt so’zining luғaviy ma‘nosiga e‘tibor berishimiz zarur. - Ya‘ni obekt bu: - bizdan tashqarida va bizning ongimizga boғliq bo’lmagan holda mavjud bo’lgan borliq, voqelik moddiy dunyo, mavjudot; - kishi faoliyati, diqqat–e‘tibori qaratilgan xodisa, narsa, shaxs; - xo’jalik yoki mudofaa ahamiyatiga ega bo’lgan korxona, qurilish, ayrim uchastka va hokazo. S h u nuqtai nazardan obekt va subektlarni quyidagicha tavsiflash mumkin. (1 jadval). 1-Jadval Menejment obekti va subekti № Menejment Obekti (boshqariluvlichi xodisa, voqelik) Subekti (boshqaruv organ, raxbarlik) I . Makrodarajada Mamlakat (respublika) Qonun chiqaruvchi xokimiyat (Oliy Majlis) 2.Ijro etuvchi xokimiyat (O’zbekiston Respub-likasi Vazirlar Mahkamasi) 3.Sud xokimiyati.

2. Viloyat - QQR Jokarғi kengash va viloyat deputatlari -QQR Vazirlar kengashi, viloyatlar xokimiyat-lari -QQR Oliy sudi viloyat sudlari. 3. Tuman (shahar) -Tuman (shahar) xalq deputatlari -Tuman (shahar)lar xokimliklari -Tuman (shahar) sudlari . II . Megodarajada 4. Kontsern (ko’p tarmoqli korparatsiya) - Qo’mitalar va ularning raislari o’. Sektor (tarmoq) -Vazirliklar va vazirlar. III . Mikrodarajada 6. Korxona firma korporatsiya -Jamoa kengashi va raislar, prezident 7. Xodimlar -Korxona (firma) raxbarlari, bo’ ғ in boshliqlari 8. Ishlab chiqarish -Korxona (firma) raxbarlari, bo’ ғ in boshliqlari 9. Samaradorlik -Korxona (firma) raxbarlari, bo’gin boshliqlari 10. o’z-o’zini boshqarish -Fuqarolar yi ғ ini, raisi (oqsoqol)lar Demak, obekt tushunchasi mikro voqelikdan (kishi va uning faoliyatidan) tortib, to makro vokelik (moddiy dunyo, jamiyat) darajasigacha bo’lgan ma‘noni o’z ichiga oladi. Masalan, «xaydovchi o’z mashinasini boshqara ololmaganligi sababli u yo’ldan chiqib ketgan». Bu yerda boshqaruv obekti bo’lib mashina hisoblanadi. Yoki, «U kishi o’zini juda yaxshi boshqara oladi». Bu yerda boshqaruv obekti bo’lib kishi, shaxs hisoblanadi. Futbol komandasi yoki shahar transporti xarakatini boshqarish. Tuman, viloyat, mamlakatni boshqarish va hokazo menejmentning yoki boshqarishning obektlaridir. Boshqarish ishini bajaruvchi idoralar va ularning raxbarlari menejmentning subekti, ya‘ni boshqaruv organlari yoki menejerlar – boshqaruvchilar bo’lib hisoblanadi.

3. Fanning o’rganish uslublari Boshqarishning sir-asrorlarini ilmiy asosda o’rganish, tahlil qilish maqsadida bu fan quyidagi uslublardan foydalaniladi. (2 jadval). 2-Jadval. Menejment fanining tahlil usullari № Tahlil usullari Mazmuni Sistemali yondashuv -Boshqariluvchi obekt yaxlit tizim tarzida olib qaraladi. Bu yondashuv turlicha bo’lishi mumkin: sistemali-kompleks yondashuv sistemali –funktsional yondashuv sistemali - tarkibiy yondashuv - sistemali kommunikatsion yondashuv. 2. Kompleks yondashuv -Boshqariluvchi obekt boshqa obektlar bilan o’zaro boғlanishda va aloqadorlikda qaraladi. 3. Tarkibiy yondashuv -Boshqariluvchi obekt tarkibiy qismlarga bo’lib o’rganiladi. 4. Vaziyat (situatsiya) li yondashuv -Boshqariluvchi obektning konkret sharoitdagi ichki va tashki vaziyatiga qarab boshqarishning ma‘kul uslubi qo’llaniladi. o’. Integratsion yondashuv -Boshqariluvchi obekt yuqoridagi uslublar (vaziyatli, kompleks, tarkibiy yondashuvlar)ni birgalikda qo’llash yordamida boshqariladi. 6. Modellashtirish usuli -Boshqariluvchi obektni boshqarish bo’yicha turli sxema, grafik va chizmalar, xomaki materiallar tayyorlanadi. 7. Iqtisodiy-matematik yondashuv -Optimal qaror qabul qilish maqsadida matematik uslublar va hisoblash mashinalarini keng miqyosida ko’llash.

8. Kuzatish usuli -Boshqariluvchi obekt to’ғrisida ma‘lumot- larni rejali, ilmiy uyushtirilgan asosda to’plash usuli. 9. Eksperiment (tajriba) usuli -Boshqarish jarayonida boshqariluvchi obektga nisbatan namunaviy tajribadan o’tgan usullarni qo’llash. 10 Sotsiologik kuzatuv usuli -Boshqarish maqsadida turli anketali so’rovlar, suhbatlar, testlar, infratuzilmaviy tahlillarni o’tkazish. Ilmiy jihatdan asoslangan boshqaruv qayd qilingan usullarning hammasidan uzviy boғliklikda foydalanishni taqozo etadi. 4. Fanning boshqa fanlar bilan aloqadorligi Menejment fani quyidagi ya‘ni: iqtisodiy nazariya, korxona iqtisodi, mehnat iqtisodi va sotsiologiyasi, marketing, mikro va makro iqtisod, tadbirkorlik asoslari, psixologiya, xuqukshunoslik, matematika, fizika, texnika fanlari va boshqa fanlar bilan boғliq holda o’rganiladi.

Похожие

Menejment nazariyasi fanining mazmuni, predmeti va vazifalari

Bank faoliyati tahlili fanining predmeti, maqsadi va vazifalari

Menejment fanining predmeti, ob'ekti va metodi

Menejment fanning predmeti, mazmuni va vazifalari

Boshqaruv hisobining maqsadi va vazifalari