Mehnat bozori infratuzilmasi funksional elementlari va tarkibiy qismlari - Экономика - Рефераты

Mehnat bozori infratuzilmasi funksional elementlari va tarkibiy qismlari

Загружено в:

16.03.2024

Скачано:

0

Размер:

71.5 KB

Mehnat bozori infratuzilmasi funksional elementlari va tarkibiy qismlari Reja: 1. Mehnat bozori infratuzilmasi funksional elementlari va tarkibiy qismlari 2. Mehnat bozorini boshqarishning asosiy yo‘nalishlari 3. Mehnat bozorida kasbga tayyorlash va qayta tayyorlash tizimi 4. Mehnat bozori infratuzilmasi funksional elementlari va tarkibiy qismlari

Mehnat bozori infratuzilmasi funksional elementlari va tarkibiy qismlari bo‘yicha quyidagi tizimlarni o‘z ichiga oladi : 1. Mehnat bozori infratuzilmasining ustqurmaviy elementlari: bunga davlatning tartibga solish va normativ-huquqiy roli, mehnat shartnomalari va hokazolar kiradi. Davlatning tartibga solish roli huquqiy normalar va qonunlarning qabul qilinishi, mehnat munosabatlarini tartibga solish, investitsiyalar harakatini boshqarish, ijtimoiy siyosatni amalga oshirish, ishchi kuchi shakllanishiga ta’sir etishdan iborat. 2. Mehnat bozori infratuzilmasining tashkiliy tarkibi, ya’ni, makro va mikro darajalardagi tashkiliy-iqtisodiy va tashkiliy-boshqaruv tuzilmalari quyidagilarni o‘z ichiga oladi: - ishga joylashtirish bo‘yicha tashkiliy tuzilmalar, bularga, davlat, munitsipial organlar, nodavlat ish bilan bandlik xizmatlari va assotsiatsiyalar kiradi; - ta’lim tizimi, bunga davlat va nodavlat ish bilan bandlik xizmatidagi o‘quv markazlari hamda o‘rta va oliy o‘quv yurtlari kasbga tayyorlash va qayta tayyorlash institutlari sifatida, fuqarolarni o‘qitish bo‘yicha ish bilan bandlik xizmati organlari bilan shartnomaviy hamkorlikda mehnat bozoriga yangi mutaxassislarni tayyorlab beradi; - rekrut tizimi, bunga rekrut agentliklari va ixtisoslashgan mehnat birjalari kiradi; - axborot tizimi-mehnat bozori holati haqida axborotlarni to‘plash; - ijtimoiy tizim - ijtimoiy himoyaga muhtoj bo‘lganlarga ko‘rsatiladigan xizmatlar bo‘yicha markazlar va tashkilotlar; - moliyaviy tizim - bularga davlat ish bilan bandlik jamg‘armasi, tijorat ish bilan bandlikka ko‘maklashuvchi jamg‘armalar, bitiruvchilarni ishga joylashtirishga ko‘maklashuvchi o‘quv yurtlarining jamg‘armalari kiradi. Mehnat bozori infratuzilmasi tarkibidagi institutsional tuzilmalar va tashkilotlar o‘rtasida yuzaga keladigan ish bilan bandlikka oid ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlar ularning o‘zaro aloqadorligini ta’minlaydi.

Mehnat bozori subyektlari munosabatlari tizimiga maxsus organlarining qo‘shilishi ular o‘rtasida ziddiyatlar bo‘lmasligini ta’minlash, turli-tuman iqtisodiy vositalar va usullar, huquqiy normalar yordamida ish bilan bandlik jarayonlari va siyosatini tashkil etish hamda tartibga solishni ta’min etish zarur. Camarali ish bilan bandlikni ta’minlash mehnat bozorining bosh ijtimoiy- iqtisodiy funksiyasi hisoblanadi. Mehnat bozori infratuzilmasi bu funksiyani bajarilishini ta’minlaydi, shunday ekan, mehnat bozori infratuzilmasining muvaffaqiyatli shakllanishi va rivojlanishi mezoni sifatida ishchi kuchiga talab va taklif o‘rtasidagi muvozanatni ta’minlash hisoblanadi. Shuningdek, mehnat bozori infratuzilmasining bosh masalasi -mehnat bozorida ishchi kuchiga talab va taklif o‘rtasidagi samarali hamkorlikni va iqtisodiy shart-sharoitlarni ta’minlashni nazarda tutadi. Mehnat bozori infratuzilmasining asosiy funksiyasi ish beruvchi bilan xodim o‘rtasidagi ish kuchining narxi, mehnat sharoiti, xodimning muayyan ijtimoiy muammolarini hal qilish, ish bilan band bo‘lgan va band bo‘lmagan aholini kasbga tayyorlash va qayta tayyorlash, ish joylarini yaratish va saqlash, aholiga axborot xizmatlarini ko‘rsatish, ishchi kuchi harakatchanligini qo‘llab-quvvatlash, ijtimoiy- mehnat nizolarini tartibga solish xususidagi munosabatlarni yo‘lga qo‘yishdan iboratdir. Odatda bu munosabatlar jamoa shartnomalari tizimi asosida tartibga solinadi. Bozor iqtisodiyoti rivojlangan mamlakatlarda jamoa shartnomasi tizimi mehnat bozorida davlatning tartibga solishdan ko‘ra faolroq rol o‘ynaydi. O‘zbekiston Respublikasi Mehnat Kodeksining 29-moddasiga muvofiq jamoa shartnomasi - korxonada ish beruvchi bilan xodimlar o‘rtasidagi mehnatga oid, ijtimoiy-iqtisodiy va kasbga oid munosabatlarni tartibga soluvchi normativ hujjatdir. Jamoa shartnomalari va kelishuvlari xodimlar bilan ish beruvchilarning mehnatga oid munosabatlarini shartnoma asosida tartibga solishga va ularning ijtimoiy-iqtisodiy manfaatlarini muvofiqlashtirishga yordam berish maqsadida tuziladi. Binobarin, unda bevosita shartnomada mustahkamlangan normalar yoki tegishli lokal hujjatga havola etish yordamida mehnat jarayonida taraflarning

o‘zaro munosabatlarini tartibga soluvchi barcha tub masalalar mavjud bo‘lishi kerak. Jamoaviy shartnoma mehnat munosabatlari barqarorligiga erishishda muhim ahamiyatga ega. Jamoaviy shartnoma tizimi mehnat bozoridagi xo‘jalik subyektlarining o‘zaro munosabatlaridagi mojarolarni o‘zicha bartaraf eta olmaydi. Chunki, ushbu mojarolar asosini ijtimoiy manfaatlar, maqsadlar, intilishlar, talablardagi farqlar tashkil etadi. Garchi, jamoaviy bitimlar tizimi manfaatlarni kelishib, o‘zaro bir qarorga kelish va mojarolarni tezlik bilan bartaraf etish jarayonlarini ko‘zda tutsada, muzokaralar jarayoni ancha maqbul natijalarga erishish jarayonini ham yaratadi. Ayni paytda bitim shartlari shartnoma shaklini olib, ikki tomonni mazkur shartlar asosida ijtimoiy va iktisodiy barqarorlikni ta’minlash maqsadida oxirgi choralarni ko‘rmasdan, ya’ni ish tashlash yoki ishdan bo‘shatishga yo‘l qo‘ymay, harakat qilishga majbur etadi. Shuni qayd etib o‘tish kerakki, asosan jamoaviy mehnat shartnomasi tizimi va bevosita davlatning tartibga solib borishi amal qilishiga qaramay, xodim bilan ish beruvchi o‘rtasidagi munosabatlar yakka tartibda ham hal etilishi mumkin. Xodim bilan tuzilgan shaxsiy shartnoma ish beruvchi uchun ancha foydalidir. Shaxsiy shartnoma tizimi mehnatchining mehnat sharoiti va unga to‘lanadigan ish haqini shu odamga qarab belgilash imkonini beradi. Jamoaviy bitimlarga ko‘ra esa, bunday qilib bo‘lmaydi. Shu bilan birga, tuziladigan shaxsiy bitim ko‘p hollarda mehnatkashlarni ijtimoiy kafolatlarning kattagina qismidan mahrum etadi va bir qator salbiy oqibatlarga olib kelishi mumkin. Jumladan rivojlangan mamlakatlardagi mehnat bozorlarida doimiy ishchi kuchlarini vaqtincha yoki to‘liqsiz ish vaqtida ishlovchi shaxslar bilan almashtirish qoyda tusiga kirmoqda. Tabiiyki, mazkur ijtimoiy guruhlarning vakillari ijtimoiy jihatdan kam muhofazalangan va jamoaviy shartnomalar bilan qamrab olinmagan. Shu bois davlat ayniqsa, xo‘jalik yuritishning bozor munosabatlariga o‘tish sharoitlarida yollashning shaxsiy shartnoma shakllari rivojini nazorat qilib borishi kerak. Aks holda norozilik kuchayishi natijasida davlat ishsizlik bo‘yicha ijtimoiy to‘lovlarni ancha ko‘paytirishga majbur bo‘lib qoladi.

Mehnat bozori infratuzilmasi funksiyalariga xodimni va ish beruvchini shartnoma tuzishga va o‘zaro yordam ko‘rsatishga tayyorlash, shartnoma tuzishda ko‘maklashish, mehnat bozoriga chiquvchilarni himoya qilish va ularning o‘zaro yordam ko‘rsatishini har tomonlama ta’minlash kiradi. Rivojlangan mehnat bozori ish beruvchilar bilan yollangan xodimlarning o‘zaro yordam ko‘rsatishidan tashqari, u yoki bu jamoat tuzilmalarining (kasaba uyushmalari, tadbirkorlar va ishsizlarning birlashmalari, ijarachilar ittifoqlari va hokazolarning) jamoa manfaatlarini himoya qilish institutsion tuzilmalaridan tashqari, ijtimoiy hamkorlik masalalarida davlatning vositachiligini ham nazarda tutadi. Maxsus davlat idoralarining mehnat bozori subyektlarining munosabatlari tizimiga kirishi ular o‘rtasida kelishmovchiliklar bo‘lishining oldini olish, turli iqtisodiy vositalar, usullar va huquqiy normalar yordamida aholini ish bilan bandlik jarayonlari siyosatini tashkil etish hamda tartibga solishni ta’minlamog‘i lozim1. O‘tish davri iqtisodiy siyosatining tarkibiy qismi bo‘lgan bozorni boshqarish (tartibga solish) siyosati uchta asosiy maqsadga erishishni nazarda tutadi : - tarkibiy qayta qurishni rag‘batlantirish va bo‘shab qolgan xodimlarni qayta taqsimlash jarayonini jadallashtirish; - ishsizlarni mehnat hayotiga juda tezlik bilan jalb qilish; - ish qidirayotganlarning har birini ish bilan ta’min etish . Mehnat bozorini boshqarishning asosiy yo‘nalishlari Hozirgi vaqtda O‘zbekistonda mehnat bozorini boshqarishda bir qator yo‘nalishlar mavjud bo‘lib, ular aholi ish bilan bandligi davlat xizmatiga taalluqlidir. Bu xizmatning asosiy vazifasi mehnat bozori haqidagi axborotni mehnatga layoqatli aholiga tarqatish hisobiga mehnat bozorining faoliyat ko‘rsatishi samaradorligini oshirishdan iboratdir. Aholining ish bilan bandligiga ko‘maklashish bilan bog‘liq xizmatlar davlat ish bilan bandlik xizmati organlari tomonidan bepul ko‘rsatiladi. Bozor munosabatlarining rivojlanishi ish bilan bandlikning nodavlat xususiy xarakterdagi tuzilmalari ham tashkil etilishiga imkon bermoqda. Bular xodimlarni tanlash bo‘yicha tijorat agentliklari; o‘quv yurtlari huzuridagi muassasalar va hokazo muassasalardir. Mehnat bozori infratuzilmasining asosiy tarkibiy qismi sifatida mehnat bo‘limlarining faoliyati ham muhim ahamiyatga ega.

Bandlikka ko‘maklashish markazlari mehnat bozori haqidagi, uning ahvoli va istiqboli to‘g‘risidagi axborotlarni o‘zida to‘playdi. Bozor tuzilmasi sifatidagi mehnat bo‘limi xilma-xil vazifalarni bajaradi. Respublikamizda mehnat bozorining shakllanishi mehnat resurslarining ortishi sharoitida sodir bo‘lmoqda. Har yili ish qidirayotgan fuqarolar soni 30-40 ming kishiga, bandlikka ko‘maklashish markazlari orqali ish bilan ta’minlanganlar soni 20-30 ming kishiga ko‘paymoqda. Davlat ish bilan bandlik siyosati doirasida mehnat bozorini tartibga solishda ish bilan bandlik jamg‘armalarining ahamiyatini alohida ta’kidlab o‘tish kerak . O‘zbekiston Respublikasining “Aholini ish bilan ta’minlash to‘g‘risida” gi Qonunning 21-moddasiga muvofiq “Aholini ish bilan ta’minlash sohasidagi davlat siyosatini amalga oshirish chora-tadbirlarini moliyalash va mehnat organlarining samarali faoliyat ko‘rsatishi uchun ish bilan ta’minlashga ko‘maklashuvchi davlat jamg‘armasi tuziladi”. “Shuningdek ish bilan ta’minlashga ko‘maklashuvchi davlat jamg‘armasi mablag‘larini sarflash yo‘nalishlarini aholini ish bilan ta’minlash borasidagi tegishli respublika, hududiy va boshqa maxsus dasturlarga muvofiq belgilanadi”. Ish bilan bandlik jamg‘armasi xarajatlarini shartli ravishda quyidagi yo‘nalish bo‘yicha qismlarga ajratish mumkin : 1. Ishsizlik bo‘yicha nafaqaga sarflanadigan mablag‘lar, ishsizlarga moddiy yordam ko‘rsatish, uzoq muddatli pensiyalar to‘lash. Bularni passiv siyosat deb atash qabul qilingan. 2. Qayta tayyorlash va jamoat ishlariga sarflanadigan mablag‘lar. Aytib o‘tilgan bu shakllarni birlashtirib turadigan tomon shuki, ular qonun bilan kafolatlanmagan. Shu bilan birga “Moliyaviy qo‘llab-quvvatlash” moddasiga doir xarajatlarni mehnat bozoridagi faol siyosat shakllariga kiritish qabul qilingan. 3. Ish bilan bandlik xizmatlarini rivojlantirish uchun mo‘ljallangan mablag‘lar (ularni ta’minlash, kapital mablag‘lar, “Bandlik” axborot xizmati ). Bizning fikrimizcha, ish bilan bandlik jamg‘armasi mablag‘larini ishchi kuchlaridan foydalanish va aholi ish bilan bandligi bo‘yicha davlat siyosatini amalga

oshirish maqsadida vaqtincha moliyaviy qiyinchilikni boshidan kechirayotgan korxonalarga, turli mulkchilik ko‘rinishidagi yangi korxonalarni yaratishga kreditlar berish yo‘li bilan hamda korxonalarda qo‘shimcha ish joylarini yaratishga sarflash ishchi kuchiga talabni oshirishda muhim vosita hisoblanadi. Shuningdek, ish bilan bandlik jamg‘armasi mablag‘lari hisobiga ishsizlarni kasbga o‘qitishni moliyaviy jihatdan ta’minlash respublikamizda malakali mehnat bozori shakllanishiga va buning natijasi ularoq mehnat bozori infratuzilmasi rivojlanishi uchun sharoit yaratadi. O‘zbekiston Respublikasi “Aholini ish bilan ta’minlash to‘g‘risida” gi Qonunning 21-moddasiga muvofiq “Korxonalar, muassasalar va tashkilotlar ajratmalari hisobiga hosil etiladigan ish ta’minlashga ko‘maklashuvchi davlat jamg‘armasi mablag‘larining yetmish foizi keyinchalik ularni tumanlar va shaharlar o‘rtasida qayta ta’minlash sharti bilan Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahar mehnat organlarini tasarrufida qoladi, o‘ttiz foizi esa Respublika miqyosida markazlashtiriladi”. Respublikamizda ish bilan ta’minlashga ko‘maklashuvchi davlat jamg‘armasi budjetdan tashqari jamg‘arma hisoblanib, ishsizlikni sug‘urtalash davlat tomonidan boshqariladi. Bunda tadbirkorlar va xodimlarning vakillik organlari ishsizlarga ijtimoiy yordam ko‘rsatish jamg‘armalarini boshqaruvchi davlat organlari bilan faol hamkorlikni amalga oshiradilar. Har qanday jamiyat mehnat bozorida raqobat kurashi qizigan sari umumiy ta’lim tizimiga bo‘lgan ehtiyoj talablari ham orta boradi. Natijada shunga mos holda umumta’lim tizimi ham rivojlanadi. Bozor munosabatlari mehnat jarayoniga ta’sir ko‘rsatishi tufayli kasb-hunar ta’limi va eng avvalo, ishchilarning umumta’lim darajasini ko‘tarish zarurligini talab etadi . Mehnat bozorida kasbga tayyorlash va qayta tayyorlash tizimi Respublikamizda Kadrlar tayyorlash milliy dasturining qabul qilinishi “Ta’lim to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonunining qoidalariga muvofiq tahlili va ta’lim tizimidagi jahon miqyosidagi yutuqlar asosida tayyorlangan hamda yuksak umumiy va kasb-hunar madaniyatiga, ijodiy va ijtimoiy-siyosiy hayotda mustaqil ravishda mo‘ljalni to‘g‘ri ola bilish mahoratiga ega bo‘lgan, istiqbol vazifalarini ilgari surish va hal etishga qodir kadrlarning yangi avlodini shakllantirishga

yo‘naltirilgandir2. Shuningdek, ushbu dasturga muvofiq mehnat bozorini, eng avvalo qishloq joylarda mehnat bozorini shakllantirishning hududiy xususiyatlarini hisobga olgan holda hunar-texnika ta’limini qayta tashkil etishga kirishildi. Bandlikka ko‘maklashish markazlari va ayrim korxonalarda o‘tkazilgan tadqiqotlar ishchilarning, ayniqsa, yosh ishchilarning kasb-hunar malakasi, mehnat va ishlab chiqarish intizomi ancha pasayib ketganligi, tez va ishtiyoq bilan ishlash layoqatining yo‘qligini ko‘rsatdi. Talab va taklif orasida mutanosiblik mavjud emasligini e’tiborga olish, ishlab chiqarish sohasida qayta o‘qitishning quyidagi turlarini tashkil etishga kirishilgan :  yangi ishchilarni tayyorlash;  ishchilarni qayta tayyorlash (qayta o‘qitish);  ishchilarni ikkinchi kasblarga tayyorlash; • ishchilarning malakasini oshirish . Mamlakatimizda mehnat bo‘limlariga murojaat qilganlarning aksariyat qismini erkaklar tashkil qiladi, ammo ayollar miqdori asta-sekin o‘sib bormoqda, 2009 yilda u 48,8 foizni tashkil qildi. O‘zbekistondagi joriy mehnat bozori yuqori darajada faollashganligi bilan tavsiflanadi, bu aholini ish bilan ta’minlash bo‘yicha mehnat bo‘limlari faoliyatining samaradorligi oshganligidan dalolat beradi. O‘z navbatida yuqori malakali va serg‘ayrat kadrlarni davlatning ishtirokisiz tayyorlash ancha mushkul ishdir. Faqat davlat yetarli darajada qudratli moddiy, moliyaviy resurslarga va huquqiy omillarga ega bo‘lib, ular yordamida moslashuvchan ishlab chiqarishni shakllantirishga ta’sir ko‘rsatadi. Shu bilan birga davlat bozor tuzilmalari tashabbusini, bozorning o‘z-o‘zini tashkil etishini bo‘g‘masligi lozim. O‘zgaruvchan bozorning qaror topishini tartibga solish tizimi boshqaruvning murakkab davlat va bozor sohalarini qamrab oladi. Rivojlangan mamlakatlar tajribasidan ma’lumki, malakali kadrlarni tayyorlash bo‘yicha nodavlat tuzilmalarning shakllantirilishi mehnat bozorida raqobatchilik muhitini kuchaytiradi. Bu esa, mehnat bozorida sifat ko‘rsatkichlar o‘zgarishiga olib keladi.

Mehnat bozoridagi raqobatbardoshlik taklif qilinayotgan ish kuchi sifatining ish beruvchi talabiga mos kelishidir. Bozor munosabatlari sharoitida xo‘jalik yuritish mehnat bozorida raqobat kurashini kuchaytirish, qaytadan tayyorgarlikdan o‘tishi lozim bo‘lgan kadrlar sonini ko‘paytirish, ularning malakalarini oshirish uchun ta’lim masalasi bilangina emas, balki ijtimoiy sabablar va mehnat bozori ehtiyojlari bilan ham bog‘liq. Ta’lim tizimini qayta qurishning asosiy maqsadi ishchi va mutaxassislarning bilim darajasini jahon standartlariga moslashtirishdir. Bu qayta qurish ta’lim tizimi sifatini shunday darajaga ko‘tarishi lozimki, u ishlab chiqarishni ilmiy-texnika jihatidan yangilanadigan mos kadrlarni tayyorlay olsin. Iqtisodni ko‘tarish mehnat bozorida ishchining raqobatbardoshligini ta’minlay olishga erishilishi kerak. Ta’lim xizmatlari imkoniyatlari davlat va nodavlat o‘qitish maskanlari tarmog‘ining rivojlanishi bilan bog‘liq. Qayta qurilayotgan ta’lim tizimi ishlab chiqarish tarmoqlari talablariga hozirgi kun tuzilmaviy tarkibidan kelib chiqib emas, balki yanada ilgarilashni ta’minlash hisobiga, ishlab chiqarish kuchlari rivojlanishining bundan keyingi tezlashishiga ham mos bo‘lishi lozim bo‘ladi. Xo‘jalik yuritishning yangi usuliga o‘tish davrida oliy va o‘rta maxsus o‘quv yurtlarining samara bilan ish olib borishini ta’minlash uchun ularga ma’lum darajada ijtimoiy-iqtisodiy mustaqillik berish lozim bo‘ladi. Xo‘jalik yuritishning kadrlarni tayyorlash borasida olib boradigan ishlari samarali bo‘lishi uchun quyidagilarni amalga oshirishi zarur bo‘ladi: • mutaxassislar tayyorlash va ular malakasini oshirish ishlarini olib borishga qodir bo‘lgan o‘quv ro‘yxatini qayta ko‘rib chiqish va ularga moliyaviy va moddiy imtiyozlar berish; • o‘quv yurtlari faoliyatini boshqarishda iqtisodiy uslublardan kengroq foydalanish; • mutaxassislarni qayta tayyorlashning eng maqbul yo‘llarini tanlash va miqdor jihatidan ularni mehnat bozoridagi talab ehtiyojiga qarab o‘zgarib turishini ta’minlash .

Xulosa: Mehnat bozori infratuzilmasi tarkibidagi institutsional tuzilmalar va tashkilotlar o‘rtasida yuzaga keladigan ish bilan bandlikka oid ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlar ularning o‘zaro aloqadorligini ta’minlaydi. Mehnat bozori subyektlari munosabatlari tizimiga maxsus organlarining qo‘shilishi ular o‘rtasida ziddiyatlar bo‘lmasligini ta’minlash, turli-tuman iqtisodiy vositalar va usullar, huquqiy normalar yordamida ish bilan bandlik jarayonlari va siyosatini tashkil etish hamda tartibga solishni ta’min etish zarur. Camarali ish bilan bandlikni ta’minlash mehnat bozorining bosh ijtimoiy- iqtisodiy funksiyasi hisoblanadi. Mehnat bozori infratuzilmasi bu funksiyani bajarilishini ta’minlaydi, shunday ekan, mehnat bozori infratuzilmasining muvaffaqiyatli shakllanishi va rivojlanishi mezoni sifatida ishchi kuchiga talab va taklif o‘rtasidagi muvozanatni ta’minlash hisoblanadi. Shuningdek, mehnat bozori infratuzilmasining bosh masalasi -mehnat bozorida ishchi kuchiga talab va taklif o‘rtasidagi samarali hamkorlikni va iqtisodiy shart-sharoitlarni ta’minlashni nazarda tutadi. Mehnat bozori infratuzilmasining asosiy funksiyasi ish beruvchi bilan xodim o‘rtasidagi ish kuchining narxi, mehnat sharoiti, xodimning muayyan ijtimoiy muammolarini hal qilish, ish bilan band bo‘lgan va band bo‘lmagan aholini kasbga tayyorlash va qayta tayyorlash, ish joylarini yaratish va saqlash, aholiga axborot xizmatlarini ko‘rsatish, ishchi kuchi harakatchanligini qo‘llab-quvvatlash, ijtimoiy-mehnat nizolarini tartibga solish xususidagi munosabatlarni yo‘lga qo‘yishdan iboratdir.

Adabiyotlar : 1. Абдураҳмонов Қ.Х. Холмўминов Ш.Р. Меҳнат иқтисодиёти ва социологияси (ўқув қўлланма). -Т.: “Ўзбекистон ёзувчилар уюшмаси Адабиёт жамғармаси нашриёти”, 2004. 2. Абдураҳмонов Қ.Х. Меҳнат иқтисодиёти (дарслик). -Т.: “Меҳнат”, 2009. 3. Абдураҳмонов Қ.Х., Мамарасулов Ф.У Аҳолининг иш билан бандлигини инфраструктураси.Т.: “ТДИУ”, 2000. 4. Абдураҳмонов Қ.Х. ва бошқалар. Мехнат иктисодиёти ва социологияси. - Т.: “Ўқитувчи”, 2001. 5. Абдураҳмонов Қ.Х. ва бошқалар. Ходимларни бошқариш (дарслик). -Т.: Ўзбекистон ёзувчилар уюшмаси Адабиёт жамғармаси нашриёти. 2004. 6. Барр Н. Рынок труда и социальная политика в Центральной и Восточной Европе. -М.: 1997. 7. Варфоломеева О.А. Становление инфраструктурў рўнка труда в переходной экономике. - СПб., Издательство СПбУЭФ. 2001.

Похожие

Mehnat bozori infratuzilmasi tarkibiy qismlari va ularning o‘zaro aloqadorligi

Mehnat bozori infratuzilmasi fanining mohiyati, predmeti va mazmuni

Mehnat bozori infratuzilmasi tashkiliy tarkiblari faoliyatlarining istiqbollari

Mehnat bozori statistikasi

Mehnat bozori statistikasi