Ҳиссадорлик жамиятида иқтисодий муносабатларни ташкил қилиш - Экономика - Рефераты

Ҳиссадорлик жамиятида иқтисодий муносабатларни ташкил қилиш

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

69.5 KB

Ҳ иссадорлик жамиятида и қ тисодий муносабатларни ташкил қ илиш Режа: 1. Ҳ иссадорлик жамияти тў ғ рисида тушунча. 2. Ҳ иссадорлик жамиятида ташкилий ишлаб чи қ ариш структураси.

Ҳ иссадорлик жамияти тў ғ рисида тушунча. Ишлаб чи қ аришни ташкил қ илиш ва ишлаб чи қ ариш менежменти ишлаб чи қ аришни характерловчи ва ташкил қ илувчи элементларнинг, яъни техник хизмат кўрсатиш, ишлаб чи қ ариш стратегиясини бош қ ариш, ишлаб чи қ аришни моддий ра ғ батлантириш, нарх шаклланиши, ишлаб чи қ аришда қ илинадиган харажатлар системаси ор қ али юзага чи қ ади. Ози қ -ов қ ат саноатида тадбиркорликнинг субъекти сифатида ҳ иссадорлик жамиятлари намоён бўлади. Ҳ иссадорлик жамиятлари бу ани қ ма қ садга эришиш учун ишлаб чи қ аришга асосланган ишлаб чи қ ариш бўлимларининг корхоналарнинг бирлашма тижорат ташкилотидир. Ҳ иссадорлик жамиятида хом ашёнинг тайёр ма ҳ сулотга айланиш жараёни бир неча бос қ ичларга бўлиниб, асосий ва ёрдамчи бўлинмаларда ишлаб чи қ ариш жараёни кечади. Ҳ иссадорлик жамиятида бош қ ариш марказий бош қ ариш стратегик режалаштириш ва ишлаб чи қ аришни ривожлантириш каби бош қ ариш ишлари билан бо ғ ликдир. Ҳорижий амали ё т шуни к ў рсатадики, ҳиссадорлик жамиятлари турли мулк шакллари ва турли х ў жалик юритиш шаклларида намо ё н б ў лиши мумкин. Корхонанинг асосий ва ёрдамчи ишлаб чиқаришида иқтисодий муносабатлар шаклланади. Ҳиссадорлик жамияти бозор иқтисодиёти шароитида мустақиллик, ўз-ўзини маблағ билан таъминлаш , ўз-ўзини маблағ билан қоплаш тамойилларига асосланади. Бу тамойиллар корхонанинг хўжалик капитали шаклланишида ўз ифодасини топади. Бу капиталнинг шаклланишини таъминловчи ва истеъмолчилар орасидаги муносабатлар ор қ али юзага келади. Ҳ иссадорлик хўжалик юритиш шакли ҳ иссадорлик капиталининг шаклланиши ва дивидендлар тўланиши билан бо ғ ли қ дир. Дивидентлар тўланиши соф фойданинг камида 10 % ни ташкил қ илади. Бу фойдадан турли фондлар яратилади. Демак, бу корхонанинг ю қ ори рентабелли ва ю қ ори сифатли, ра қ обатбардош, ма ҳ сулот ишлаб чи қ аришни

талаб қ илади. Бунинг натижасида ҳ иссадорлик жамиятига айлантирилган корхоналарнинг и қ тисоди ва молиявий а ҳ воли чу қ урро қ та ҳ лил қ илишни муаммо қ илиб қ ўяди. Шу муносабат билан ҳ иссадорлик жамиятида ялпи даромад биринчи ўринда та ҳ лил қ илинади, яъни ялпи даромад орти қ чалилиги ёки етишмовчилиги ани қ ланади: ВД= ВД т - ВД п ВД - ҳ иссадорлик жамиятининг ялпи даромади орти қ чалиги ёки етишмовчилиги; ВД т - ҳ иссадорлик жамиятининг самарали фаолияти учун талаб қ илинадиган ялпи даромад; ВД п - режалаштирилган ялпи даромад ёки буни қ уйидаги формула ор қ али тушунтириш мумкин: ВД п = Р п - М з - А р Р п - сотиладиган ма ҳ сулот М з - моддий харажатлар А р - амортизация ажратмаси. Ҳ исоб-китобларда барча молиявий даромадлар ва харажатларни қ уйидагича ифодалаш мумкин: ВД п = ВД б + ХРД вр + ХРД вп + ХРД вд ВД б - бюджет билан ҳ исоб-китоб қ илиш учун керакли ялпи даромад (фойда учун соли қ , қ ўшимча қ иймат соли ғ и, банк учун, су ғ урта ташкилотлари билан ҳ исоблаш учун керакли ялпи даромад). ХРД вр . - таш қ и ҳ исоб-китоблар учун керакли хўжалик ҳ исоби даромади (фойда ҳ исобининг ижара тўлови, хайрия ма қ садлари учун ажратма) ХРД в.п. - ҳ иссадорлик жамияти ичида та қ симланиш учун керакли бўлган хўжалик ҳ исоби даромади (техник қ айта қ уроллантириш, реконструкция, ижтимоий ривожланиш учун, резерв фондининг шаклланиши учун мабла ғ билан таъминлаш). ХРД вд - ҳ иссадорлик жамияти капитали дивиденд фонди жорий шаклланиши учун керакли хўжалик ҳ исоби даромади.

Ҳ иссадорлик жамиятида ташкилий ишлаб чи қ ариш структураси Ҳ иссадорлик жамияти бозорни ўрганиш, ишлаб чи қ арадиган ма ҳ сулотнинг ра қ обатбардошлигини ўрганиш, техник қ айта жи ҳ озлаш, ил ғ ор технологияни қ ўллаш, ижтимоий ривожланишни ўрганиш, бош қ ариш функцияларининг муваффа қ иятли бажарилиши учун шарт-шароит яратиб беради. Ҳ иссадорлик хўжалик юритиш шароитида ички ишлаб чи қ ариш ало қ алари ва и қ тисодий муносабатлар қ уйидаги схема ор қ али ифодаланади. 1 – концерн 2 – ҳ иссадорлик жамият бош қ армаси

3 – қ ондош жамиятлар 4 – ҳ иссадорлик жамияти дирекцияси 5 – таш қ и ало қ алар 6 – ҳ иссадорлик жамияти бош бош қ армаси 7 – ички ишлаб чи қ ариш ало қ алари. 8 – ижара асосидаги жамоа пудрати Схема-2. Ҳ иссадорлик жамиятида ички ишлаб чи қ ариш ало қ алари ва и қ тисодий муносабатлари схемаси1 2 3 4 16 17 18 5 9 10 11 19 20 21 6 12 13 14 22 23 7 15Қ исман пул б-н қ оплаш, харажатлар сметаси Қ исман ёки тўла ўз- ўзини пул б-н қ оплаш ва таъминланиш 24 25 8 26 27 28 29 30

9 – молиявий органлар 10 – банклар 11 - ме ҳ нат биржаси, су ғ урта жам ғ армаси 12 - и қ тисодни молиявий бош қ ариш 13 - ҳ иссадорлик жамияти бош бухгалтерияси 14 - ижтимоий ва кадрлар бошкармаси 15 - марказлашган режалаштириш ва ҳ исоб-китоб 16 - илмий тад қ и қ от институтлари 17 - биржалар, таъминотчилар 18 - мулкчилик фонди 19 - техник ривожлантириш 20 - моддий техник таъминот ва ма ҳ сулотни сотиш бош қ армаси 21 - ишлаб чи қ аришни бош қ аришни режалаштириш 22 - шартнома муносабатлари 23 - ижара муносабатлари 24 - ички ишлаб чи қ ариш таъминоти 25 - ижара пудрати 26 - хизмат кўрсатувчи бўлимлар 27 - ишлаб чи қ ариш бўлимлари 28 - ёрдамчи бўлимлар 29 - жамиятлар, фирмалар 30 - кооперативлар Схемадан кўринадики бу ҳ иссадорлик жамияти ташкилий структураси чет эл тажрибаларига асосланган бўлиб, ички ишлаб чи қ ариш ало қ алари ва и қ тисодий муносабатлар, бозор муносабатлари ривожланишига йўналтирилган бўлиб, марказлашган тизим ҳ иссадорлик жамият хўжалик юритишнинг тамойилларидан бўлган корхона муста қ иллиги, ўз-ўзини мабла ғ билан таъминлаш ва қ оплаш кабилар ички корхона бўлимлари и қ тисодига ўз таъсирини кўрсатади. Бу тамойиллар фа қ атгина ишлаб чи қ ариш, хизмат кўрсатиш, ёрдамчи бўлимларга тааллу қ ли бўлибгина қ олмай, балки

бош қ ариш бўлимларига ҳ ам тегишлидир. Буларга: техник ривожлантириш бош қ армаси, моддий техник таъминот бош қ армаси, ишлаб чи қ аришни автоматлашган тизим билан бош қ ариш, бош бухгалтерия ва бош қ алар киради. Шартнома асосида и қ тисодий муносабатлар тизимида харажатлар ҳ иссадорлик жамиятлари банклари ор қ али амалга оширилади. Ҳ иссадорлик жамият ташкилий стратегиясининг ривожланиши бозор муносабатларининг ривожланишига асосланган бўлиб, бош қ ариш и қ тисодий техник бўлим ва хизматларни ривожлантириш бўлими асосида хўжалик ҳ исоби и қ тисодий муносабатлари амалга оширилади. Техник ривожланиш бош қ армаси илмий изланиш, тажрибавий конструкторлик бўлимлари, бош конструктор хизмати, бош техник, илмий изланиш лабораторияларни ўз ичига олади. Техник ривожланиш бош қ армаси ор қ али ҳ иссадорлик жамият тижорат ташкилотлари билан тажрибавий конструкторлик ишларини олиб бориш учун шартнома тузади. Ишлаб чи қ ариш цехларида моддий техник таъминот ишлари ме ҳ натни ташкил қ илиш ва техник таъминот бўлими ор қ али амалга оширади. Моддий техник таъминот бўлими корхонани хом-ашё материаллар, ё қ ил ғ и, электроэнергия, транспорт воситалари билан таъминлайди. Таянч иборалар: Ҳ иссадорлик жамияти, ялпи даромад етишмовчилиги ёки орти қ чалиги, режалаштирилган ялпи даромад, ташкилий структура, ички ишлаб чи қ ариш муносабатлари, техник ривожланиш бош қ армаси .

Адабиётлар рўйхати : 1. Н.А.Саломатина, З. П. Румянцева тахрири остида "Менежмент организации". Ў қ ув қ ўлланма, Москва " Инфра-М" 1996 й 2. Уткин Э.А. "Управление фирмой". Москва 1996 г. 3. С.В.Валдейцев та ҳ рири остида "Управление исследованиями, разработками и инновационными проектами". Санкт Петербург"1995 4. Р.В.Кружкова та ҳ рири остида " Организация, планирование и управление производством на предприятиях пищевой промышленности" М. "Агропромиздат" 1985 й.

Похожие

Ҳиссадорлик жамиятида шартнома муносабатлари

Савдо корхоналарида иқтисодий ишни ташкил қилиш

Ресторанларда банкетларни ташкил қилиш менежменти

Маҳаллий бюджетларни бошқаришни ташкил қилиш

Бизнесни тадқиқ этишни ташкил қилиш