Фан мохияти. Мехмонхона ва ресторан хизматлари маркетингининг илмий-назарий асослари - Экономика - Рефераты

Фан мохияти. Мехмонхона ва ресторан хизматлари маркетингининг илмий-назарий асослари

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

95 KB

Фан мохияти. Мехмонхона ва ресторан хизматлари маркетингининг илмий-назарий асослари Режа: 1. Маркетинг мақсади, вазифа ва тушунчалари 2.Мехмонхона ва ресторан хизматлари маркетингининг назарий-методологик асослари. 3.Фаннинг тамойиллари ва методлари.

Маркетинг мақсади вазифа ва тушунчалари "Бозор" тушунчаси жуда кўп маънони англатади. Олдин бозор деганда сотиб олувчилар ва сотувчилар товарлар ва хизматлар билан алмашиш учун йиғиладиган жисмоний жой тушунилар эди. Иктисодчи учун бозор-товарлар ва хизматлар билан алмашишда иштирок этувчи барча сотувчилар ва харидорларнинг жамламасидир. Истеъмол товарлари ва ишлаб чиқаришга мўлжалланган товарлар бозорида савдо қилувчи ташкилотлар, барча бозорлардаги харидорларга бир вақтнинг ўзида, жуда бўлмаганда бир хил мурожаат қила олмасликларини яхши тушунадилар. Харидорлар жуда кўп, жуда тарқоқ ва ўз эхтиёжлари ва харидоргир куникмалари бўйича жуда хар хил бўладилар. Лекин сотувчилар хар доим хам бунга амал қилавермайдилар. Уларнинг онглари уч босқичдан ўтган. 1.Оммавий маркетинг . Бунда сотувчи бир хил товарни барча харидорлар учун оммавий ишлаб чиқариш , оммавий тақсимлаш ва оммавий тарғиб қилиш билан машгул. Бир вақтлар McDonald ' s хаммага бир хил ёқишига умид қилиб, барча бозорлар учун бир хил гамбургерлар ишлаб чиқарар эди. Бунинг яхши томонлари улар энг кам харажат ва паст нархлар бўлишига олиб келади ва энг катта қулай бозорнинг вужудга келишига олиб келади. 2.Маркетинг. Товарни кўзлаган сотувчи ўз таркиби, сифати, хажми ва х.к. лари билан ажралиб турувчи бир неча хил товар яратади. Бугунги кунга келиб McDonald ' s оддий гамбургерлар, "биг-мак"лар ва уларнинг турли порцияларини таклиф килмокда. Товарлар, бозорга мослаб эмас балки, харидорга товарларнинг турли кўринишлари таклиф қилинишини кўзда тутган холда ишлаб чиқарилмокда. Бунинг ижобий томонлари шундаки, истеъмолчиларнинг дидларига мос тушилади. Истеъмолчиларнинг дидлари хакикатда хам хар хил ва вақти-вақти билан ўзгариб туради. Истеъмолчилар янгиликлар ва турли куринишларни излайдилар.

3.Мақсадли маркетинг. Сотувчи бозор сигментини белгилайди, уларнинг бирини ёки бир нечтасини танлайди хамда хар бир танлангансигментга таъсир курсатувчи алохида товар ва маркетинг-микс бозорига маркетинг таъсирлар мажмуасини ишлаб чиқаради. Масалан, McDonald ' s пархез таомларга катта эътибор картувчилар учун ўз салатлари мажмуасини ишлаб чиқарди. Хозирги кунга келиб кўплаб компаниялар оммавий маркетинг ва товарларга картилган маркетингдан воз кечмокдалар. Уларнинг ўрнига улар мақсадли маркетингни афзал кўрмоқдалар. Мақсадли маркетинг сотувчиларга қулай бозор имкониятларини, компанияларга эса, бозорнинг хар бир мақсадли сегменти учун зарур бўлган махсулотларни топишга ёрдам беради. Компаниялар ўз товарларини, уларнинг нархларини, тақсимлаш воситаларини ва рекламани хар бир мақсадли бозорга муносиб қилиб мослаштириб олишлари мумкин. Ўзларининг маркетинг урунишларни умумий сарфлагандан ("автомат" усули) кўра, айнан шу товарни хохловчи харидорларга эътибор қаратадилар ("қурол " усули). Хозирги кунга келиб истеъмолчиларнинг ўзига хос талаби ва турмуш тарзига эга бўлган юзлаб микро бозорларга майдаланиши натижасида мақсадли маркетинг микромаркетингга айланиб бормоқда. Микромаркетингга мурожаат қилиб компаниялар ўзларининг бозор дастурларини бозорнинг географик, демографик, психографик ва х.к. сегментларининг талаблари ва хохишларига мослаштирмоқдалар. Мақсадли маркетингнинг энг олий кўриниши, истеъмолчига қаратилган маркетинг хисобланади, бунда компания ўз таклифларини алохида мижозлар ёки сотиб олувчи ташкилотларнинг эхтиёжларига мослаштирадилар. Мақсадли маркетингнинг 3 босқичи: Биринчи босқич- бозор сегментацияси, яъни бозорнинг турли товарлар ва (ёки) бозорга маркетинг таъсир кўрсатишни талаб қилувчи харидорларнинг алохида гурухларига бўлиниши. Компания бозор сегментациясининг турли усулларини белгилайди ва вужудга келган сегментларнинг белгиларини ишлаб чиқади.

Кейинги босқич-мақсадли бозорнинг ажралиши, яъни сегментларнинг компанияларни жалб қила олишига кўра тахлил қилиниши ва кейинги маркетинг изланишлар учун битта ёки бир нечта мақсадли сегментларни танлаш. Учинчи босқич-товарни бозорнинг мақсадли сегментида намойиш этилиши ва маркетингнинг тегишли мажмуасини ишлаб чиқиш. Ушбу боб бозор сегментацияси тамойилларига, мақсадли бозорни белгилаш ва товарни бозорда тақдим қила олишга багишланган. 2.Мехмонхона ва ресторан хизматлари маркетингининг назарий- методологик асослари. "Халқаро маркетинг" тушунчаси ишлаб чиқариш ва тижорат фаолияти чет эллар билан боғлиқ бўлган халқаро фирмалар фаолиятига тегишлидир. халқаро фирманинг ўзига хос жихатлари қуйидагилардан иборат: -олдиндан маълум бўлган чет эллардаги бозорлар учун махсулотлар ишлаб чиқариш га ёки бошқарувчи компанияни хом ашёлар ёки моддий ресурслар билан таъминлашга ихтисослашган тизим ташкилотларига, шуъба корхоналарига эга бўлиш; -технологик жамлаш ва қуйи ташкилотларнинг ихтисослашганлигидан фойдаланиш; -куйи ташкилотларнинг хуқуқий холатларидаги фарқларни инобатга олган холда назорат қилиш ва бошқариш. Халқаро маркетинг фикр юритишнинг маълум кўриниши бўлиб, махаллий ва хорижий истеъмолчиларнинг талабларини тўлароқ қондириш мақсадида ишлаб чиқариш қарорларини қабул қилиш усулидир. Бош компания ўзининг махаллий ва чет элдаги ишлаб чиқариш бўлинмаларига илмий-технологик изланишлар ва махсулот ишлаб чиқариш бўйича маълум мақсадга йўналтирилган вазифаларни қўяди, ишлаб чиқаришнинг энг самарали технологиясини белгилайди. Бунда тизим бўлинмаларида ишлаб чиқилган маркетинг дастурлари мухим ахамиятга эга бўлади. Маркетинг

дастурлари ишлаб чиқаришнинг энг самарали тизимини белгилаш имконини бергани учун хам фирманинг ишлаб чиқаришини режалаштиришда асос бўлади. Маркетинг фаолияти натижалари асосида халқаро тижорат битимлари тузилади, тижорат операциялари ўтказилади. Халқаро фирмалар, уларнинг ўзига хос жихатлари Халқаро фирмалар- турли мамлакатларда жойлашган ишлаб чиқариш воситаларига эгалик қилишнинг ягона рамзи остида бирлашиб турувчи кўплаб корхона ишчиларнинг мехнатларини жамлашга асосланган хўжалик фаолиятининг ўзига хос шаклидир. Ишлаб чиқариш ва капиталнинг кўп миллатлашуви хорижий ишлаб чиқариш ва хорижий савдонинг кескин кенгайиши натижасидир. Халқаро фирмалар бошқа давлатларда кўплаб қуйи бўғимларни ташкил қилиш, йирик молявий гурухлар билан хўжалик ва молиявий муносабатларни ўрнатиш йўли билан бошқа давлатларнинг иктисодиётига кириб боради, аксарият холатларда эса ушбу давлатларнинг иқтисодий ва сийсий хаётига бевосита таъсир кўрсатадилар.Маркетинг - халқаро фирмалар фаолиятини бошқаришнинг ўзига хос усули. Хозирги кунга келиб, бошқарувнинг иқтисодий усулларини халқаро маркетингдан фойдаланган холда такомиллаштирш катта ахамиятга эга бўлмоқда. халқаро фирмалар бошқарувини марказлаштириш даражасини ошириш, фирманинг ички режалаштириши ва назоратини кўзда т ўта ди. халқаро маркетингнинг мақсади- барча, кўплаб ёки баъзи бозорлар учун маълум бир товарни ишлаб чиқаришга йўналтирилади. Бош компаниянинг ишлаб чиқариш бўлинмаларида маркетинг фаолиятининг мақсад ва вазифалари. Жахон хўжалигида содир бўлаётган ўзгаришлар, фирманинг хўжалик фаолиятига таъсир кўрсатади, улар ташқи мухитнинг назорат қилиб бўлмайдиган омилларига мослашиш учун турли воситалардан ва усуллардан фойдаланадилар. Иқтисодий шароитга караб, хар бир халқаро фирмада улар турлича куринишда бўлиши мумкин. Айнан шароитдан келиб чиқувчи ва

турли куринишларга асосланган маркетингдан фойдаланиш бутун хўжалик жараёнига таъсир кўрсатиш имконини беради. Ишлаб чиқарувчи бўлинмаларнинг маркетинг фаолияти, амалдаги ва истикболдаги бозорнинг хажмини белгилаш, асосий ракобатчиларнинг имконлари ўртасидаги тафоввут, фирманинг ички имкониятларини, захирадаги ишлаб чиқариш кувватларини бегилаб берувчи маркетинг изланишларни, илмий изланишларни, ишлаб чиқарувчи бўлинма бўйича маркетинг дастурини ишлаб чиқишни ўз ичига олади. Маркетинг фаолиятини амалга ошириш фақатгина компьютер техникаси ва компьютер тизимидан фойдалниш йўли билангина амалга оширилиши мумкин. Маркетинг фаолияти стратегиясини ишлаб чиқиш ва асослаб бериш Хозирги кунга келиб, бозор шароитларининг ўзгариши билан боғлиқ қарорларни тезкорлик билан хал қилиш мақсадида мухим стратегик маълумотларни компьютер тизимлари орқали бош компанияга тезлик билан ўзатиш холатлари кўзатилмокда. Бозорнинг кўпрок улушига эгалик қилиш ёки уни кенгайтириш янги махсулотлар ишлаб чиқиш, истеъмолчининг янги талабларини шакллантириш, махсулотдан фойдаланишнинг янги сохаларига кириб бориш орқали амалга оширилади. Инновация стратегияси. Бу бозор да бўлмаган махсулотни ишлаб чиқишни кўзда т ўта ди. Бу янги эхтиёжларга картилган, янги махсулотлардир. Инновация иммитацияси (ухшатиш) ракобатчиларнинг янгиликларини такрорлаш улардан намуна олишни кўзда т ўта ди. Махсулотни дифференциациялаш стратегияси халқаро фирма томонидан махсулотга янги техник тамойилларни қўллаш, махсулотга янги талабларни келтириб чиқарувчи ўзгаришларни киритишни кўзда тутади. Ишлаб чиқариш чиқиндиларини камайтириш стратегияси иқтисодий жихозлар ва технологияларни оммавий куллаш, бевосита ва билвосита харажатлар бўйича назоратни ўрнатиш, реклама, илмий изланишлар, хизмат кўрсатиш бўйича харажатларни камайтириш, бозорнинг йирик кисмини

эгаллаш ёки бозорда илғорлик қилиш, хом ашё ресурсларини етказиб туриш учун қулай шароитлар яратишни талаб қилади. Кутиб туриш стратегияси коньюктуранинг ривожланиши ва истеъмолчилар талаби аниқланмаган холларда қўлланилади. Бундай холларда йирик фирма махсулотни бозорга олиб чиқмай туриб ракобатчиларнинг харакатларини кўзатади. Алохида итеъмолчи билан ишлаш стратегияси , ишлаб чиқариш учун мўлжалланган жихозларни ишлаб чиқарувчилар томонидан кенг қўлланилади. Улар харидорларнинг алохида буюртмаларига, ноёб лойихаларга ихтисослашган бўладилар. Бундай холларда етказиб берувчи буюртмани бажарувчи бўлади. Мураккаб ва ноёб лойихаларни амалга оширишда молия билан таъминлашнинг бир қисми буюртмачи томонидан амалга оширилади. Махсулотлар маркетингини ишлаб чиқиш. Махсулотлар маркетингини ишлаб чиқиш халқаро фирма маркетингининг асосини ташкил қилади. Хар бир махсулот учун, унинг бозорда Рақобатбардош бўлиши ва муваффақият билан сотилиши учун зарур бўлган ишлаб чиқариш -хўжалик ва ташкилий- бошқарув тадбирларини кўзда тутувчи алохида дастур ишлаб чиқилади. Маркетинг дастурини ишлаб чиқишда маълум бир қарорга олиб келувчи моделлаштириш услубларидан фойдаланилади, бунда алохида мухслотлар бўйича моделлар яратилади. Бу моделлар натижалар текширувини кўзда тутадиган бўлса мақбул бўлиши, агарда бундай текширувларни кўзда тутмайдиган бўлса эвристик бўлиши мумкин. Маркетинг дастурини ишлаб чиқиш бир томондан энг қулай бозорларни, технологияларни, махсулот турларини асосли равишда танлашни кўзда тутса, бошқа томонидан фойда кўрсаткичлари ва ишлаб чиқариш рентабеллиги бўйича якуний натижаларга эришиш учун ресурс л арга бўлган эхтиёжни белгилашни кўзда тутади. Махсулот бўйича маркетинг дастурининг мухим кўрсаткичлари.

Мақсадли бозорни танлаш: бозор хажми, талабга бахо бериш, кундалик ва истикболдаги савдога бахо бериш, савдонинг усиш суръатлари, рақобатдош фирмалар томонидан ишлаб чиқарилаётган ўхшаш махсулотнинг сотув хажми, махсулот бирлигини ишлаб чиқариш рентабеллиги, бозорнинг тахмин қилинаётган улушини ва х.к. ларни қамраб олади. Махсулот дифференциацияси: махсулот ишлаб чиқаришнинг сон ва қиймат даражасидаги хажми, махсулотнинг сотувнинг умумий хажмидаги улуши. Молиявий харажатлар: ишлаб чиқаришни ривожлантиришга, махсулотни туркумий ишлаб чиқариш га киритиш, бозорни тадқиқот қилишга, махсулотни аниқ итеъмолчиларнинг талаблари бўйича ўзгартиришга, маълумотлар билан таъминлашга, маркетинг дастурлари бўйича хисоб-китобларга, технологияларни сотиб олишга, ишлаб чиқаришни режалаштиришга. Махсулотни сотишдаги молиявий харажатлар: сотиш билан боғлиқ харажатларга, яъни савдо-воситачилик хизматларига хақ тўлашга, савдо тизимини сақлаш харажатлари, дилерлар фаолиятини рақбатлантириб туришга, бозордаги ўринларни таъминлаб туришга. Якка махсулотни ишлаб чиқаришдаги чиқиндилар: сотувнинг қиймат бўйича умумий хажми ва махсулот умумий хажми ўртасидаги нисбат; якка махсулотни ишлаб чиқаришдаги ишлаб чиқариш чиқиндиларини ракобатлашувчи фирманинг шунга ўхшаш товарини ишлаб чиқариш даги ишлаб чиқариш чиқиндилари хажмидаги фарқ билан солиштириш. Нархлар: битта махсулотнинг прейскурант бўйича нарх даражаси; битта махсулотнинг бозордаги нарх даражаси. Фойда: ялпи фойда, махсулотни сотишдан олинган фойда, соф фойда, тақсимланиши лозим бўлган фойда. Тушумлар: маблағларни банкда сақлагандан олинадиган фоизлар. Фойдадан тўланадиган тўловлар: фойда солиғи, кредит тўловлари (фоизлар), кредитларни ёпиш.

Ишлаб чиқариш самарадорлигига ва махсулотни сотишга бахо бериш: сарф қилинган маблағга нисбатан олинган фойда, сарф қилинган маблағларнинг қопланиш муддати, сарф қилинган маблағларнинг бир йилдаги қопланиш даражаси, махсулотни яратиш ва ишлаб чиқаришга жорий қилиш харажатлари бўйича фойда, барча харажатлар ва сотув хажми нисбати. Ишлаб чиқариш бўлинмаси бўйича маркетинг дастурини ишлаб чиқиш. Маркетинг дастурида аниқ бир бозор талабларига қараб энг даромадли махсулотларни ишлаб чиқариш хақида қарор қабўл қилиш учун зарур бўлган кенгайтирилган асос ва материаллар келтирилади. У ишлаб чиқариш бўлинмасининг шу жумладан бутун фирма фаолиятини режалаштириш учун асос хисобланади. Чунки у ишлаб чиқариш олдига энг кам микдорда ишлаб чиқариш чиқиндилари билан оптимал технологияни танлаш вазифасини қўяди. Ишлаб чиқариш бўлинмаси бўйича маркетинг дастурини ишлаб чиқиш аниқ мақсадларга эга бўлади. Ишлаб чиқариш бўлинмаси бўйича маркетинг дастури - бу ишлаб чиқариш бўлинмасининг маълум вақт давомидаги хўжалик юритиш фаолияти бўйича барча кўрсаткичлар асосида тузиладиган асосий хужжат бўлиб, ишлаб чиқариш бўлинмаси, шу жумладан фирма фаолиятини режалаштириш учун мўлжалланган кўрсаткичларнинг энг самарали вариантларини ўз ичига олади. Дастурда ишлаб чиқариш бўлинмаси, шу жумладан фирма олдида турган стратегик мақсадлар ва вазифаларни амалга ошириш сиёсати, воситалари ва усуллари акс эттирилган бўлади. Ишлаб чиқариш бўлинмаси бўйича маркетинг дастури бошқарув аппаратининг марказий хизматларида маркетинг фаолиятини мувофиқлаштириш ва режалаштириш учун асос бўлиб хизмат қилади. 3.Фаннинг тамойиллари ва методлари Маркетинг- бу маркетинг концепцияларини ишлаб чиқиш ва амалга ошириш, нархларни белгилаш, гоялар, товарлар ва хизматларни бозорга олиб

чиқиш ва сотиш жараёни бўлиб, ушбу жараён алохида шахслар ва ташкилотлар мақсадларига хизмат қилади. Ушбу изохга кўра маркетинг фаолиятнинг кўплаб турларини ўз ичига олади. Агарда сиз маркетингнинг барча вазифаларини бажаришга киришсангиз, сизнинг ишингиз хаддан ташкари кўп бўлади. Аслида эса барча йирик компанияларда хар бир бўлинма ўзининг макретинг бўлимларига эга бўлиб, у ерда бир қатор м ўта хассислар фаолият кўрсатадилар. Уларнинг баъзилари истеъмолчи қандай товарларни сотиб олиш истагини билдиришини урганса, бошқалари мазкур тадқиқотлар натижалари бўйича янги махсулот ва хизмат турларини ишлаб чиқадилар. Яна бошқалари фирма товарларининг нархлари бўйича қарор қабўл қиладилар, товарларни транспортда ташиш, саклаш ва тақсимлаш масалаларини хал қиладилар, реклама, товарни харакатлантириш ва сотилишига жавоб берадилар. Маркетинг товар тавсифи, унинг нархи ва ишлаб чиқариш хажми, товарнинг бозорга олиб чиқиш муддатлари, сотув хажми ва мижозларга хизмат кўрсатиш билан боғлиқ деярли барча масалаларга ўз хиссасини кушади. Маркетингнинг умумий тамойиллари халқаро миқёсда ўзига хос хусусиятларга эга бўлмасада, ташқи мухитдаги фарқ, кўпинча шунга олиб келадики, фирма рахбарлари мухим ўзгаришларга кўпрок бахо бериб юборадилар ёки келиб тушган маълумотни нотўғри талқин қиладилар. Фирма халқаро миқёсда бир қатор хатоларга йўл қўйиши мумкин, масалан, чет эл мухитининг ўзига хос жихатларига нотўғри бахо бериш, чет эл бозорининг холати хақидаги маълумотни нотўғри талқин қилиш, маркетингнинг бозор сигментини танлаш, товар турлари, реклама зарурияти, товар турларини бозор талабларига мослаш, товарни сотилиш даражаси каби мухим жихатларига тўғри ёндошмаслик ва х.к. Халқаро маркетингда турли давлатлардаги бозорларнинг имкониятларига бахо бериш, шунингдек товарларни танлаш, нархларни белгилаш, сотувни йўлгақўйиш, савдо белгисини ўрнатиш, сотув стратегиясини белгилашнинг турли кўринишларига тахлилий ёндашув зарур

бўлади. Белгилаб ўтилган масалаларда асосий эътибор маркетингнинг кенг миқёсдаги дастури ва миллий дастурлари ўртасидаги фарққа қаратилган бўлади. Кенг миқёсдаги ёндашув миллий ёндашув билан солиштирлган холда ўрганилади, чунки уларнинг хар бирини маркетинг дастурлари ёки қарорларининг иккита қарама-қарши нуқталари сифатида кўриб чиқиш мумкин. Бозор хажмини ташкил қилиш Юқорида белиглаб ўтилганидек, хорижий бозорнинг имкониятларига бахо бериш нихоятда мухимдир. Бунда турли давлатларнинг бозор имкониятларини солиштириш учун зарур бўлган кўрсаткичлар хам белгилаб берилган эди. Шу билан бир қаторда бозор имкониятларига аниқ бахо бериш услубларини хам билиш зарур. Уларга у ёки бу бозорни танлашда қарор қабўл қилиш учун рахбарларга зарур бўладиган қурол сифатида қараш лозим. Компания рахабарияти ўзининг товарига бўлган эхтиёжини белгилашдан олдин, мазкур бозорда фаолият кўрсатаётган барча фирмаларнинг шунга ўхшаш товарларининг сотилиш хажмига бахо бериши лозим, сўнгра эса ўзининг бозорда эга бўлиши мумкин бўлган улушини хисоблаб чиқиши лозим. Ривожланган давлатларда одатда истеъмол хақида маълумотлар ва бозорни ўрганиш бўйича малакали м ўта хассислар мавжуд бўлади, шундай экан у ерда катта маблагни талаб қилувчи ва мўқаммал тадқиқотларни бемалол ўтказиш мумкин. Аммо кўпчилик кам ривожланган давлатлар ўзларида мажуд маълумотлар асосида истикболни белгилашнинг арзонрок турувчи услубларидан фойдаланишлари мақсадга мувофиқ бўлади. Маълумотга бўлган талаб мазкур фирманинг ривожланган ёки ривожланаётган давлатлар билан муомилага кришишидан катъий назар бир биридан фарқ қилади, ва кўпинча талаб қилинувчи маълумотларнинг аниқлигига, ва мажуд бўлган бозорларга нисбатан вужудга келган куникишларга боғлиқ бўлади. Масалан, фирма унча кўп маблагни талаб килмайдиган тадқиқотларни, матбуотда эълон қилинган маълумотлар ёрдамида кўп сонли бозорларни ўрганишдан бошлаши ва уларнинг ичида энг

қулайларини танлаб товарнинг синов партиясини ишлаб чиқариш га киришиши мумкин. Халқаро маркетингнинг асосий тамойилларини қуйидагича белгилаш мумкин: 1. Нима ишлаб чиқарсак, шуни сотамиз 2. Нимани сотсак, шуни ишлаб чиқарамиз 3.Хорижий истеъмолчиларнинг талабларига кўра ишлаб чиқариш имизни моделлаштирамиз. Бу тамойиллар, хорижий бозор учун товар танлашда турли услублардан фойдаланиш мумкин эканлигини тушунишда ёрдам беради. Хулоса Хозирги кунга келиб, бозор шароитларининг ўзгариши билан боғлиқ қарорларни тезкорлик билан хал қилиш мақсадида мухим стратегик маълумотларни компьютер тизимлари орқали бош компанияга тезлик билан ўзатиш холатлари кўзатилмокда. Бозорнинг кўпрок улушига эгалик қилиш ёки уни кенгайтириш янги махсулотлар ишлаб чиқиш, истеъмолчининг янги талабларини шакллантириш, махсулотдан фойдаланишнинг янги сохаларига кириб бориш орқали амалга оширилади.

Фойдаланилган адабиётлар руйхати : 1. Дурович А.П. Маркетинг в туризме: Уч.пособ. 4-е изд.стереотип.-Мн.: Новое знание-2004, 496 стр. қўшимча адабиётлар: 1.Александрова А.Ю. Международнўй туризм. Учебник. -М.: Аспект Пресс – 2004, 470стр. 2.Биржаков М.Б. Введение в туризм. Учебник- изд.6-е перераб. И доп. – СПб.: Изд.дом Герда, 2004. - 448стр. 3.Янкевич В.С., Безрўқова Н.Л. Маркетинг в гостиничной индустрии и туризме. – М., 2002. 4. www . travel . ru

Похожие

Мехмонхона ва ресторан хизматлари маркетингининг стратегияси ва тактикаси

Меҳмонхона ва ресторан хўжалиги маркетингининг илмий-назарий асослари

Мехмонхона ва ресторан хизматлари маркетингини бошқаришнинг иқтисодий механизми

Туристик мехмонхона ва ресторан хизматлари маркетингини такомиллаштиришнинг асосий йўналишлари

Мехмонхона хўжалиги ва хизматлари