Xizmat ko’rsatish boshqaruv faoliyatining rejasini ishlab chiqish - Информатика и ИТ - Рефераты

Xizmat ko’rsatish boshqaruv faoliyatining rejasini ishlab chiqish

Загружено в:

05.10.2022

Скачано:

0

Размер:

61.6474609375 KB

Xizmat ko’rsatish boshqaruv faoliyatining rejasini ishlab chiqish Reja: 1.Xizmat ko’rsatish faoliyatida tizimli tahlil. 2.Xizmat ko’rsatish boshqaruv faoliyatining rejasini ishlab chiqish.

1. Xizmat ko’rsatish faoliyatida tizimli tahlil. Xizmat ko’rsatish faoliyatining rejasi tizim doirasida tahlilni amalga oshirish uchun, tizimli tahlilning xususiy jihatlari amaliy mazmun kasb etadi, bu xususda fikr yuritishdan oldin, tizim haqida munosabat bildiramiz. Xizmat tizimi, bu yagona maqsad sari, aniqrog’i shaxsning kamolotini ta’minlash uchun o’zaro aloqador bo’lgan, bir birini to’ldiruvchi, takomillashtiruvchi, son yoki sifat ko’rsatkichi bo’yicha bir xossa o’zgarsa, albatta ikkinchi xossa ham o’zgaradigan, turli tuzilmali tarkiblardan (ya’ni: faoliyat, jarayon, hamkorlik, mavjudlik (amaliyot)) iborat bo’lgan majmuadir (yaxlitlikdir). Fanda tahlilning bir qator turlari mavjud bo’lib, fan sohalari doirasida ular turli xossalari bo’yicha tavsiflanishini alohida ko’rsatib o’tib, muhimlarini keltiramiz: - funksional tahlil, institutsional tahlil, trendlar tahlili; fragmentar tahlil; ivent tahlil; mifologik tahlil, grafikali tahlil, prognozlarning tahlili, aksiologik tahlil, pragmatik tahlil, prakseologik tahlil, dasturlar tahlili, muammoli tahlili, konseptual tahlil, vaziyatli tahlil, syujetli tahlil, jo’z’iy o’zgarishlar ko’rsatkichining tahlili, sabab-oqibat bog’likdigi tahlili, korrelyasion tahlil, klasterli tahlil, semantik tahlil, diskurs tahlil, darajali tahlil, qiyosiy (jumladan juftli) tahlil, resurslarning tahlili, mantiqiy- lingvistik tahlil va boshqalar. Ta’kidlashicha “tizim doirasida tahlilni amalga oshirish uchun, ongli harakat texnologiyasiga (2-chizma) amal qilish samarali natijalar berishi ehtimoldan xoli emas. Vazifadorligiga (funksionalligiga) ko’ra, ongli harakat texnologiyasi tahlilni amalga oshiruvchini tahliliy faoliyatining samaradorligini ta’minlab, axboriy va intellektual kabi resurslardan foydalanish jarayonini takomillashtiradi. Samaradorlik quyidagi mantiqiy xossalarda ifodalanadi: tahlilni amalga oshirish uchun vaqtni tejashda, muamoni echimini topish uchun ilgari suriladigan farazni to’g’ri to’zishda, tahlilni amalga oshirish uchun vositalarni (usullarni) maqsadli tanlashda, tahlilni amalga oshirish uchun muammoning (vaziyatning) xarakterini inobatga olishda, mummoni echish uchun belgilanadigan muddatni aniq

belgilashda, qaror qabul qilish uchun turli variantli echim yo’llarini belgilab olishda, tavsiyalarni manzilli tayyorlash kabilarda” 21 . 2.4 - chizma. Ongli harakat texnologiyasi. Demak, tahlil, shu jumladan, tizimli tahlil o’z sohasining bilimdoni, yangiliklarga intiluvchi-bunyodkor, chuqur mushohada yurita oladigan-ijodkor inson-mutaxassis tomonidan amalga oshirilishi natijasida pedagogik mehnat, shaxs, jamiyat va davlat hayoti bilan bog’liq bo’lgan manfaatlarni himoyasi ta’minlanadi. Tizim doirasida bu masala alohida mazmun kasb etib, istiqbolga qaratilganligi, millat, vatan taqdiri bilan bevosita bog’liq bo’lganligi jihatidan strategik masalalar sirasiga talluqli bo’lishi bilan ham ahamiyatlidir. 2. Xizmat ko’rsatish faoliyatining boshqaruv rejasini ishlab chiqish. Boshqaruv jarayonida turli masalalar yuzasidan, turli darajada xilma-xil mohiyatga va mazmunga ega bo’lgan minglab qarorlar qabul qilinadi. Ularni quyidagi belgilar bo’yicha guruhlarga bo’lish mumkin (1-jadval). 2. 1-jadval Boshqaruv qarorlariga qo’yiladigan talablar. T/ r Talablar Izoh 1. Ilmiy Boshqaruv qarorlari muayyan ishlab

asoslangan bo’lishi lozim chiqarish holatini tahlil qilishdan kelib chiqishi, iqtisodiy, texnikaviy va boshqa ijtimoiy qonunlarning amal qilishini hisobga olishi, hozirgi zamon fan-texnika yutuqlari negizida qabul qilinishi lo’nda va aniq bo’lishi lozim. 2 . Bir-biri bilan aloqador va yakdil bo’lishi kerak. Muayyan vazifani hal etishda ko’pincha asosiy masalalardan kelib chiqadigan qo’shimcha vazifalarni hal etishga to’g’ri keladi. Bu vazifalar qaror qabul qilinayotgan bosh vazifaga bo’ysundirilishi lozim. Barcha qaror, ko’rsatma, qoidalar bir- biri bilan bog’lanadi. Shuningdek, ular oldindan qabul qilingan va amaldagi qarorlar bilan muvofiqlashtiriladi. 3 . Huquq va javobgarlik doirasida bo’lishi lozim. Rahbar qarorni o’ziga berilgan huquqlar doirasidagina qabul qilishi mumkin. Bu erda gap boshqarishning barcha bo’g’inlarida huquq va javobgarlik ko’lami nisbati to’g’risida boryapti. Huquqlar katta, mas’uliyati esa kam bo’lsa, ma’muriy o’zboshimchalikka, o’ylamasdan qaror qabul qilishga yo’l ochiladi. Huquqlar, mas’uliyat katta bo’lsa, bu ham hech qanday naf keltirmaydi. 4 Aniq va to’g’ri yo’nalishga ega bo’lishi Har qanday qaror va aniq bajaruvchiga tushunarli bo’lishi lozim.

. kerak. Qarordan bir necha ma’no kelib chiqishiga va uni turlicha talqin qilish yoki tushunishga yo’l qo’ymaslik kerak. 5 . Vaqt qisqa kerak. bo’yich a bo’lishi Axborotlar bilan ishlash vaqtini tejash maqsadida qisqa muddatli qarorlar qabul qilinishi lozim. 6 . Vaqt aniq lozim. bo’yich a bo’lishi Har qanday qarorning bajarilish muddati aniq ko’rsatilishi kerak. Aks holda uning bajarilishini ob’ektiv nazorat qilish imkoniyatiga ega bo’linmaydi. 7 . Tezk or bo’lishi Har qanday qaror o’z vaqtida, ya’ni ishlab chiqa- kerak. rishdagi vaziyat talab qilgan vaqtning o’zida qa-bul qilinishi zarur. Kechikib yoki shoshqaloqlik bilan qabul qilingan qarorning har ikkisi ham zararlidir. 8 . Samarali bo’lishi lozim. Qabul qilingan qarorning samaraliligi deganda qo’yilgan maqsadga eng kam harajat bilan erishish tushuniladi. Boshqaruv amaliyotida qarorlar bir necha ishlab chiqarish, xujalik, iqtisodiy, ijtimoiy faoliyat masalalari bo’yicha qabul qilinadi va ular o’zlarining ifodalanish shaqli, vaqti bo’yicha qabul kilinish uslubi bilan farq qilinadi. Qaror qabul qilish jarayonida bir qator tamoyillarga tayaniladi. Quyida ulardan ayrimlariga qisqacha to’xtalib o’tamiz: 1.Xolislik tamoyili. Har qanday qaror qabul qilinganda qaror qabul qiluvchi ma’lumotlarni xolislik bilan tahlil qilmasa, uning chiqargan qarorida bir

yoqlamalik, qarorni ma’lum tomonlarga bo’rish hodisasi ko’zatiladi. Xolislik bilan chiqarilgan qarorda hech bir tomonning manfaatlari alohida qaralmaydi va qaror his-tuyhularga berilmasdan chiqariladi. 2.O’z vaqtidalilik tamoyili. Mazkur tamoyilda qaror qabul qiluvchi birinchi navbatda vaqt omiliga alohida e’tiborini qaratadi. Chunki qarorning o’z vaqtida chiqarilishi uning ijrosini ham optimal holga keltiradi. Qaror uch xil ko’rinishda qabul qilinishi mumkin: shoshilib qaror qabul qilish, o’z vaqtida qaror qabul qilish va vaqtidan o’tkazib qaror qabul qilish. O’z vaqtida chiqarilmagan qaror natijasi kutilganday bo’lmaydi. Shuningdek, chiqarilgan qarorning ijrosi ham o’z vaqtida bajarilmasa, vaqt o’tgandan so’ng o’z qadrini yo’qotishi mumkin. 3.Dalillarga asoslanganlik tamoyili. Ma’lumki, qaror qabul qilishdan oldin muammoli vaziyatga taalluqli bo’lgan ma’lumotlar yig’iladi. Mazkur ma’lumotlar turli xil manbalardan, turli xil ishonchlilik darajasiga ega bo’lgan holda to’planadi. Ma’lumotlarni saralash bosqichida har bir ma’lumotning daliliga e’tiborni qaratish lozim bo’ladi. Dalillangan ma’lumotlar asosida chiqarilgan qarorlar optimalroq bo’lishligi tajribada isbotlangan. Boshqaruv qarorlari yukorida keltirilganlardan tashkari quyidagi sohalarda xam kullaniladi: 1) Axborot havfsizligi sohasida: • Axborot-tahliliy ta’minot; • Texnik-xomashyo ta’minoti; • Maksimoal darajada milliy havfsizlik tuzilmasining tahlili; • Optimal tashkil etilgan boshqaruv tuzilmasida mablag’ sarfini o’rganish; • Havf-xatar tahlili va ularni bartaraf etish choralarini ishlab chiqish; 2) Davlat boshqaruvi sohasi: • Ma’lumotlarni yig’ish, qayta ishlash va to’plash; • Respublika, viloyat, shahar va tumanlarga oid rejalar; • Boshqaruv tizimining kompleksli choralarini to’zish;

• Tub qurilishni rejalashtirish va nazoratda ushlash; • Budjet tayyorlash, uning bajarilishi va sarflanishini nazorat qilish. 3) Iqtisodiyot sohasi: • ishlab chiqarishni, tovar ishlab chiqarish, bozordagi holatni o’zoq muddatli rejalashtirish; • Investitsion loyihalash; • Makroekonomik boshqaruv. Tayanch iboralar: boshqaruv, boshqaruv rejasi, funksionallik, ongli harakat, ehtiyoj, me’yor, kobiliyat, boshqaruv qarori, xolislik, o’z vaqtidalik, dalilga asoslangan.

Nazorat savollari: 1. Qaror qabul qilishda muammoni belgilash . 2. Muammoni belgilashda tizimli tahlil 3. Muammoni belgilashda tizimli tahlilning ustuvorligi 4. Kuchsiz tuzilmalashtirilgan muammolarni tizimlashtirish 5. tahlil, izoh, sharh, talqin iboralari nimani bildiradi? 6. Funksional, axborotli,morfologik tavsif, turtki (stimul) iboralari nimani bildiradi? 7. “Sistema” tushunchasi o’z ma’nosiga ko’ra “aloqa”, “element”, “butun”, “birlik”, “struktura”, (elementlar o’rtasidagi aloqalar sxemasi) ekanligi to’g’rimi? 8. Xizmat ko’rsatish boshqaruv faoliyatining rejasini ishlab chiqish deganda nima tushuniiladi? 9. Xizmat kursatish boshqaruv faoliyatining rejasini ishlab chiqish. 10. Boshqaruv, boshqaruv rejasi, iboralarini ifodalang.

Foydalaniladigan adabiyotlar ro’yxati 1. Managing with Systems Thinking, Michael Balle, McGraw-Hill, London, 1994 2. Каримова В.А., Зайнутдинова М.Б., Назирова Э.Ш., Садыкова Ш.Ш. Тизимли таҳлил асослари. Тошкент. – “Шарк” - 2014 3. Отамурадов С. Глобаллашув ва миллий – маънавий хавфсизлик. Т.» Ўзбекистон»2013 4. Перегудов Л.В.Саидов М.Х. Илмий ижод методологияси Т.Молия 2008. 5. О’Коннор Дж., Макдермотт И. Искусство системного мышления: необходимые знания о системах и творческом подходе к решению проблем. М., 2006. 6. Саркисян Р.Е. Системный анализ и принятие решений. Часть 1. Вопросы методологии. Детерминированные методы и модели линейного и нелинейного программирования. Учебное пособие для специальности 22.06.02 - «Управление инновациями». -М.: МИИТ, 2008. - 222 с. 7. Хоффер Дж.А., Джордж Ж.Ф., Валачич Ж.С. Современный системный анализ и проектирование. - США.: Пиарсон эдукатион, 2002

Похожие

Internet reklamani ishlab chiqish vositalari interaktiv reklamani ishlab chiqish

Dasturiy ta`minotni ishlab chiqish texnologiyasi

Sayt stillari: Ishlab chiqish, imkoniyat bеrish, globallashtirish

Zamonaviy avtotransport korxonalari tеxnika xizmatinining tarkiblari, vazifalari va xodimlari

Internetda mavjud xizmat turlari