Web сахифада графика ва мультимедиа - Информатика и ИТ - Рефераты

Web сахифада графика ва мультимедиа

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

183 KB

Web саҳифада графика ва мультимедиа РЕЖА: 1. График тасвирлар. 2. Видеофайллар. 3. Товушли файллар.

1. График тасвирлар. График объектлар Web саҳифани безашда жуда муҳим ўрин тутади. график объект деганда биз ҳар хил типдаги расмлар, фоторасмлар, товушли файллар ва видеоклипларни тушинишимиз керак. Браузер GIF, JPEG ва PNG форматдаги график файлларни тасвирлайди. GIF форматидаги файллар анимацион тасвирларни яратиш имконини беради. JPEG файллар фототасвирларни сақлаш учун ишлатилади. PNG формати эса тасвирнинг юқори сифати ва график файлнинг кичик ҳажмда бўлишини таъминлайди. Web саҳифада график файлларни тасвирлаш учун <img> тэги ўзининг бир қанча параметрлари билан қўлланилади. Бу тег ўзининг ёпилувчи тегиги эга эмас, яъни бирор соҳа учун эмас балки кўрсатилган жойга график объект жойлаштирилишини билдиради. <img> тегининг асосий ва мажбурий параметрларидан бири src параметридир. Бу параметр қиймати сифатида тасвирланиши керак бўлган объект манзили ёки аниқрок қилиб айтганда унинг URL манзили кўрсатилади. Масалан Web саҳифанинг HTML файллари жойлашган IMAGES папкаси ўзининг график файллари билан жойлашган бўлса бу папкадаги rasm1.gif файлини тасвирлаш учун қуйидаги ёзувни ёзишимиз керак: <img src=”images/rasm1.gif”> Ҳозирги кунда график объектларни тасвирлай олмайдиган браузерлар умуман ишлатилмайди, лекин браузерларда график объектларни экранга чиқармаслик имконияти мавжуд. Шунинг учун график объект чиқарилмаган вақтда унинг ўрнида шу объект ҳақида пайдо бўлувчи альтернатив матнли маълумот бўлиши зарур. Бу алтернатив матнли маълумот <img> тэгига alt параметри ёрдамида қўшилади ва матнли қиймат қабул қилади. Мисол: < img src = “images/rasm1.gif” alt=”Студентлик олтин даврим” >

Агар график тасвир браузер томонидан экранга чиқарилса у ҳолда альтернатив матн сичқонча кўрсаткичи тасвир устига олиб борилганда кўраткич ёнида пайдо бўлади. График тасвир ҳақидаги тўлиқ маълумотни берувчи интернет манба манзилини кўрсатувчи longdesc параметри ҳам сичқонча кўрсаткичи ёнида пайдо бўлувчи матнли маълумотни яратишда ишлатилади. Бу параметр қиймати сифатида тасвирнинг URL манзили кўрсатилади. Жимлик ҳолати бўйича график тасвир сақланган пайтда қандай горизантал ва вертикал ўлчамларда сақланган бўлса экранда ҳам худди шундай тасвирланади. График тасвирни фойдаланувчи ўзи ҳохлаган ўлчамда тасвирлаш имкониятига эга, бунинг учун height ва width параметрларидан фойдаланилади. Web саҳифада график тасвирни бошқа объектлардан бўш жой билан ажратиб турувчи hspace ва vspace параметрлари ҳам мавжуд. hspace параметри бўш жойни горизантал бўйича пикселларда ўрнатса, vspace параметри эса вертикал бўйича ўрнатади. Бу параметрлар қиймати фақат сонларда берилади. Border параметри билан тасвир атрофидаги чегара қалинлиги ўрнатилади. Параметр қиймати сифатида пикселда ўлчанган сон берилади. Жимлик бўйича бу параметр 0 қиймат қабул қилади ва чегара хошияси кўринмайди. Тасвирни ўзиинг атрофидаги матнга нисбатан текислашни кўриб чиамиз. Бунинг учун align параметри ишлатилади. Бу параметр қиймати сифатида қуйидаги сўзлар ишлатилади: buttom, middle, top, left, right. Энди юқоридаги параметрлар қўлланилган қуйидаги мисолларни кўрамиз: Мисол 5_1. <html> <head> <title> Расм ва матн </title> </head>

<body> <p> Бу матн расм ёнида жойлашади . <img scr=”images/rasm1.gif”> Бу матн расм ёнида жойлашади . Бу матн расм ёнида жойлашади . Бу матн расм ёнида жойлашади . Бу матн расм ёнида жойлашади . </p> </body> </html> Расм 1 Энди шу мисолда <img> тэгига горизантал бўйича текислаш параметрини қ ўшиб кўрайлик . Мисол 5_2. <html> <head> <title> Расм ва матн </title>

</head> <body> <p> Бу матн расм ёнида жойлашади . <img scr=”images/rasm1.gif” align=”left”> Бу матн расм ёнида жойлашади . Бу матн расм ёнида жойлашади . Бу матн расм ёнида жойлашади . Бу матн расм ёнида жойлашади . </p> </body> </html> Расм 2 Энди худди шу мисолни вертикал бўйича текислашга ўтказамиз. Мисол 5_3. <html>

<head> <title> Расм ва матн </title> </head> <body> <p> Бу матн расм ёнида жойлашади . <img scr=”images/rasm1.gif” align=”middle”> Бу матн расм ёнида жойлашади . Бу матн расм ёнида жойлашади . Бу матн расм ёнида жойлашади . Бу матн расм ёнида жойлашади . </p> </body> </html> Расм 5_3. 2. Видеофайллар .

Бизда Web саҳифани безаш учун унга видеороликлар жойлаштириш имконияти ҳам мавжуд . Фойдаланувчи ўз браузерида видеомаълумотни кўриш и учун видеомаълумот ёзилган файлни ўз компьютерига т ў ли қ юклаб олиши лозим . Видео файллар катта ҳ ажм эгаллаганлиги сабабли уни тармоқ орқа ли компьютерга юклаш учун к ўп ро қ ва қ т сарфланади . Браузерлар одатда AVI, Real Video ва Windows Media форматларидаги видеофайлларни тасвирлаш имкониятига эга . Уларни Web саҳифа таркибига қў шиш учун ҳам <img> теги ишлатилади . Видеофайл жойлашган манзилни к ў рсатиш учун эса dynsac параметри ишлатилади . Жимлик бўйича Web саҳифа таркибига киритилган видеомаълумот Web саҳифа юклангандан кейин автоматик равишда бир марта тасвирланади , лекин бизда тасвирланиш жараёнини бош қ ариш ёки бу жараённи фойдаланувчи томонидан бош қ ариладиган қ илиш имконияти мавжуд . <img> тегига <start> параметрини қў шиш орқа ли биз юкланган фидеоклипни тасвирлаш жараёнини бемалол бош қ аришимиз мумкин . <start> параметрининг қ ийматлари сифатида mouseover ва fileopen калит с ў злари ишлатилади . mouseover параметри фойдаланувчи сич қ онча к ў рсаткичини видеотасвир жойлашган со ҳ а устига олиб келиши билан видеотасвирнинг тасвирланиш жараёни бошланишини билдирса , fileopen параметри эса Web саҳифа компьютерга т ў ли қ юкланиб бўлган дан кейин дар ҳ ол тасвирланиш жараёни бошланишини билдиради . Мисол : <img dynsrc=”movie.avi” start=”mouseover”> Биз loop параметри орқали видеороликнинг неча марта тасвирланишини бошқаришимиз мумкин. Бунинг учун тасвирланишлар сонини loop параметрига қиймат сифатида беришимиз зарур. Агар биз видеороликнинг такрорий тасвирланишини доимий равишда такрорланувчи қилиб қ ўймо қ чи бўлсак у ҳ олда loop параметрига infinite қийматини беришимиз керак бўлади.

loopdelay параметри такрорий тасвирланиш жараёнида тасвирланишлар орасидаги вақтни белгилайди ва қиймати миллисекундларда берилади. Мисол : <img dynscr=”movie.avi” loop=”2” loopdelay=”5000” > Ю қ оридаги мисолда Web саҳифа т ў ли қ юкланиши билан видеоклип икки марта орасида 5 секундлик танаффус билан тасвирланади . < img > тэгига controls параметрини қ ў йиш орқали биз видеофайлни т ў лиқ ў зимиз бошқаришимиз мумкин , яъни Web саҳифада видеоклип билан биргаликда уни бошқариш элементлари ҳам пайдо б ў лади . Бошқариш элементларига тасвирни ишга тушириш , орқага қайтариш , олдинга ў тказиш ёки т ў хтатиш каби ишларни бажарувчи тугмалар киради . Мисол : 5_4. <html> <head> <title>Video</title> </head> <body> <p> Оддий матн .<img dynsrc=”intro.avi” start=”mouseover” loop=”2” loopdelay=”5000” </p> </body> </html>

Видеотасвирларни Web саҳифага жойлаштириш бу график объектларни жойлаштиришнинг бир қ исми бўлган лиги учун <img> тэгининг барча параметрларини видеотасвирлар учун ҳам қўлла ш мумкин . 3. Товушли файллар . Web саҳифага товушли файлларни жойлаштириш ҳам HTML нинг мультимедиа имкониятлари доирасига киради . Товушли файллар Web саҳифада фон ҳисобида қатнашади . Товушли файл Web саҳифа т ў лиқ юклангандан кейин бажарилади . Фойдаланувчи компьютерига Web саҳифа юкланганда биринчи навбатда унинг HTML тилида ёзилган файли , кейин эса шу саҳифада ишлатилган график , видео ва аудиофайллар юкланади . Демак Web саҳифага товушли файл қ ў йишимиз учун биз саҳифанинг сарлавҳасига , яъни <head> ва </head> тэглари орасига <bgsound> тэгини жойлаштиришимиз керак б ў лади . Бу тэгнинг src параметри қиймат сифатида товушли файлнинг URL манзилини қабул қилади . Браузерлар MIDI ва WAV форматдаги аудиофайлларни танийди ва бемалол айттириш имконига эга . Бошқа форматдаги , яъни MP3, Real Audio каби аудиофайлларни айттириш учун браузерларга қ ў шимча модуллар қ ў шиш керак б ў лади . Худди видеоклиплар билан ишлаганимиздек аудиофайллар билан ишлаганимизда ҳам файлнинг неча марта такрорланишини loop параметри билан бошқаришимиз мумкин . Қиймат сифатида эса такрорланишлар сони берилади . Агар аудиофайлнинг т ў хтовсиз такрорланиши зарур б ў лса loop параметрига “-1” қиймат бериш керак . Мисол : < bgsound src=”song.mid” loop=”-1”>

Адабиётлар 1. Шафран Э. Создание Web -страниц: самоучитель-СПб:Питер,2001.-320с. 2. Игорь Шапошников HTML 4 «БХВ-Петербург» 2002. 3. www.intuit.ru 4. www.citforum.ru 5. www.ziyonet.uz 6. www.slayd.arxiv.uz

Похожие

Web саҳифада графика ва мультимедиа

Интернет сахифани Word воситалари билан яратиш

Ички, ташқи ва график хаволалар

Мультимедиа хакида тушунча

Web браузерлардан фойдаланиш ва Web сахифа тушунчаси