MATLAB тизимидa уч ўлчовли графиклар қуриш - Информатика и ИТ - Рефераты

MATLAB тизимидa уч ўлчовли графиклар қуриш

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

186.5 KB

MATLAB тизимид a уч ў лчовли графиклар қуриш Режа: 1. MATLAB да уч ў лчовли графиклар. 2. MATLAB да махсус графиклар яратиш, функциялар графиклари ва сиртларини яратиш .

1. MATLAB да уч ў лчовли графиклар. MATLAB нинг график имкониятлари ҳақида гапирганда (3-D) уч ў лчовли графика ҳақида ало ҳ ида гапириш лозим. Чунки, уч ў лчовли графика икки ў лчовли графикага нисбаттан мураккабро қ дир, лекин реал масалаларда к ў про қ қў лланилади. Айнан уч ў лчовли специфик бўлган буйруқларни к ў риб чи қ айлик. Pl o t3 – икки ў лчовли графикадаги pl o t буйру ғ ига ў хшашдир. Уч ў лчовли фазода чизи қ лар ва ну қ таларни чизади. Координаталар х, у, z векторлар билан берилади ва бу векторлар бир хил узунликка эга б ў лишлари зарур. Масалан , ушбу t=0:pi/50:10*pi; plot3(sin(t), cos(t), t) axis square; grid on дастур cheliks фигурасини чизади . М e sh – бу буйру қ уч ў лчовли «т о р» ни чизади; surf – бу буйру қ рангланган уч ў лчовли сиртни чизади; fill3 – уч ў лчовли т ў лдирилган к ў пбурчакларни чизади; Уч ў лчовли графика буйру қ ларини и ш лати ш га мисол келтирамиз. Фараз қ илайлик, z = f ( x , y ) икки ў згарувчили функ ц и я графигини я са ш керак б ў лсин. Бу ш уни бажари ш да биринчи қ адам берилган z = f ( x , y ) функ ц и я нинг ани қ лани ш со ҳ асида такрорланган сатрлар ва устунлардан та ш кил топган Х ва У матри ц аларни я рати ш дан иборат б ў лади. Кейин бу матри ц аларни ҳ исобла ш ў ткази ш ва функ ц и я графигини чизи ш да и ш лати ш мумкин. M e shgrid функ ц и я си иккита х ва у векторлар билан к ў рсатилган со ҳ ани Х ва У матри ц аларга айлантиради. Кейин бу матри ц аларни икки ў згарувчили

функ ц и я ни ҳ исобла ш да и ш лати ш мумкин. Х матри ц а сатрлари «х» вектор нусхалардир, У матри ц а устунлари э са «у» вектор нусхалардир. M e shgrid буйру ғ идан фойдалани ш ни намойи ш э ти ш ма қ садида sin(r)/r ёки sin c функ ц и я сини к ў риб чи қ амиз. «х» учун ҳ ам, «у» учун ҳ ам б ў лган [- 8;8] со ҳ ада бу функ ц и я қ ийматларини ҳ исобла ш учун M e shgrid функ ц и я сига фа қ ат битта вектор – аргументни узати ш керак ва кейин бу вектор иккала й ў нали ш да ҳ ам и ш латилади: (функ ц и я нинг ани қ лани ш со ҳ аси т ўғ рисида гап кета я пти, ]8;8 [ ],8;8 [     y x ) [x,y]= meshgrid (-8:.5:8); Р =sqrt(x.^2+y.^2)+eps; Р матри ц аси координаталар бо ш и б ў лган матри ц а марказидан б ў лган масофани са қ лайди . eps қ ийматни қўш и ш дан ма қ сад ( келгуси қ адам ) нолга б ў ли ш нинг олдини оли ш дир , Sinc функ ц и я нинг ш акллани ш и ва Z нинг т ўғ ри графигини тузи ш уч ў лчовли сиртга олиб келади : Z=sin(R)./R; Mesh(Z) MATLAB да функциянинг графигини юза қисмини уч ўлчамда ифодалаш учун mesh ва surface функцияларидан фойдаланилади. mesh фукцияси нуқталарни рангли чизиқлар билан боғлаб юзани каркасини ҳосил қилади. surface фукцияси боғловчи чизиқлар билан бирга юзани ўзини ҳам акс эттиради. Бу функцияларни қўлланилишини мисолларда кўрамиз. Функциянинг грaфигини юзa қисмини mesh функциясидaн фoйдaлaниб уч ўлчaмдa ифoдaлaш

clc t=0:pi/10:2*pi; [x,y,z]=cylinder(4*cos(t)); subplot(2,2,1); mesh(x); subplot(2,2,2); mesh(y); subplot(2,2,3); mesh(z); subplot(2,2,4); mesh(x,y,z); Дастурнинг натижаси 8-расмда келтирилган.

8-расм. mesh фукциясидан фойдаланиб функциянинг графигини юза қисмини уч ўлчамда ифодалаш Функциянинг грaфигини юзa қисмини surface функциясидaн фoйдaлaниб уч ўлчaмдa ифoдaлaш clc t=0:pi/10:2*pi; [x,y,z]=cylinder(4*cos(t)); subplot(2,2,1); surface(x); subplot(2,2,2); surface(y); subplot(2,2,3); surface(z);

subplot(2,2,4); surface(x,y,z); 9-расм. subplot функциясидан фойдаланиб функциянинг графигини юза қисмини уч ўлчамда ифодалаш Дастурнинг натижаси 9-расмда келтирилган. mesh функциясидан сўнг surface функцияси қўлланилганда график ойнада уч ўлчамли график ҳосил бўлади, акс ҳолда график икки ўлчамли бўлади (10-расм).

10-расм. subplot функциясидан фойдаланиб ҳосил қилинган функциянинг графиги 2. MATLAB да махсус графиклар яратиш, функциялар графиклари ва сиртларини яратиш. Графикни кўринишини график ойнанинг имкониятларидан фойдаланиб ўзгартириш мумкин. Бунинг учун график ойнанинг бош менюсидан Tools танланилади ва Rotate 3D активлаштирилиб ёки график ойнанинг тугмасидан фойдаланиб, графикни кўринишини ўзгартириш мумкин. Жумладан, икки ўлчамли (10-расм) графикни уч ўлчамли кўринишини (9-расм) ҳам ҳосил қилиш мумкин. Бунинг учун график ойнадан тугма босилади (активлаштирилади ) ва “сичқонча” орқали курсор графикни устига олиб борилади. “Сичқонча”ни соат стрелкаси бўйича ёки тескари айлантирилганда графикни кўриниши ўзгаради. MATLAB да функцияларнинг графигини уч ўлчамда ифодалаш учун plot3 функциясидан ҳам фойдаланилади. Бу функция ҳар бир нуқтани фазода учта координата орқали ифодалайди. Бунинг учун функцияларнинг эгри

чизиғини ифодаловчи нуқталар учта вектор кўринишида берилиши керак. Бу векторлар нуқталарнинг координаталаридан ташкил топади ва уларнинг қийматлари plot3 функциясининг киришига берилади. Масалан, x=cos(t) ва y=sin(t) функциялари фазода айланма винт шаклидаги эгри чизиқ ҳосил қилади (11-расм). Функциялaрнинг уч ўлчaмли грaфигини қуриш clc t=0:pi/25:10*pi; x=cos(t); y=sin(t); plot3(x,y,t); grid on; 11-расм. plot3 функцияси ёрдамида ҳосил қилинган айланма винт шаклидаги эгри чизиқ plot3 функциясидан фойдаланиб ҳам функциянинг графигини юза қисмини фазода уч ўлчамда ифодалаш мумкин, фақат бу ерда графикнинг юза қисми аниқ кўриниши учун нуқталар сони кўп бўлиши керак (12-расм).

Функциянинг грaфигини юзa қисмини уч ўлчaмдa ифoдaлaш clc u=-3:0.1:3; v=-3:0.1:3; [X,Y]=meshgrid(u,v) Z=exp(-X.^2-Y.^2); plot3(X,Y,Z); grid on; 12-расм. plot3 функцияси ёрдамида ҳосил қилинган графигининг фазодаги юзаси Юқорида келтирилган дастурда қўлланилган meshgrid функция иккита ўзгарувчилик z=f(x,y) функцияни тасвирлайди. meshgrid функция такрорланувчи сатр ва устунлардан иборат X ва Y матрица ҳосил қилади. Ҳосил бўлган матрица ёрдамида ҳисоб ишлари бажарилади ва функциянинг графиги plot3 ёки mesh функциялардан биронтаси орқали қурилади. Икки ўлчовли функциянинг графигини кўришга доир мисол 13-расмда келтирилган.

Иккитa ўзгaрувчилик функциянинг грaфиги қуриш clc; [X,Y]=meshgrid(-8:0.5:8); R=sqrt(X.^2+Y.^2)+eps; Z=sin(R)./R; mesh(X,Y,Z); title('Ikki o`zgaruvchilik funksiyaning grafigi'); grid on; 13-расм. meshgrid функцияси ёрдамида ҳосил қилинган иккита ўзгарувчилик функциянинг графиги

Похожие

MathCAD тизимидa уч ўлчовли грaфиклaрни қуриш

МathCAD тизимидa мурaккaб фигурaлaрни грaфиклaрини қуриш

AutoCAD Уч ўлчовли қурилмалар. Фойдаланувчи интерфейси

MATLAB нинг график имкониятлари

MATLAB dasturiy paketi. MATLAB dasturiy paketida arifmetik ifodalarni kiritish