Кўп машинали хисоблаш комплекси - Информатика и ИТ - Рефераты

Кўп машинали хисоблаш комплекси

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

74.4228515625 KB

Кўп машинали хисоблаш комплекси Режа: 1. Кўп машинали ҳисоблаш комплекси ҳақида 2. Компьютер тармогининг ҳисоблаш комплексидан фарқлари 3. Хисоблаш тармоги тузилмасининг синфлари

Кўп машинали хисоблаш комплекси хакида Кўп машинали ҳисоблаш комплекси - қатор ўрнатилган ҳисоблаш машиналари гуруҳи бўлиб, махсус туташтирувчи восита ёрдамида бирлаштирилган. Улар биргаликда ягона ахборот жараёнини бажаради. Локал компьютерлар битта бинода ўрнатилган шароитда ўзаро алоқа учун махсус асбоб-ускуна ва алоҳида алоқа канали талаб қилинмайди; Масофали - комплекснинг айрим компьютерлари марказий ЭХМдан маълум масофада ўрнатилган бўлади ва маълумотларни узатиш учун телефон алоқа каналларидан фойдаланилади. Бу тамоқни қуйидаги мисоллар ёрдамида тушунтириб ўтамиз: 1-мисол . Ахборотларни пакетли қайта ишлаш режимини таъминловчи махсус қурилма ЭХМга боьловчи қурилма ёрдамида кичик ЭХМ га уланган. Хар икки ЭХМ битта машина залида турибди. Кичик ЭХМ кейинчалик мэйнфермдаги мураккаб масалаларни ечишда фойдаланадиган маълумотларни тайёрлайди ва олдиндан қайта ишлаб чиқади. Бу кўп машинали локал комплекс ҳисобланади. 2-Мисол . Кайта ишлашга келадиган масалаларни қайта тақсимлаш учун комплексга учта ЭХМ бирлаштирилади. Улардан бири тақсимловчи вазифасини бажаради ва қайта ишловчи қолган икки ЭХМдан бирининг бандлигига кўра масалалар тақсимланади. Бу локал кўп машинали комплекс ҳисобланади. 3-Мисол . ЭХМ айрим минтақалар бўйича маълумотларни йигади, уларни олдиндан қайта ишлаб чиқади ва кейинчалик фойдаланиш учун телефон алоқа канали орқали марказий ЭХМ га узатади. Бу масофали кўп машинали комплексдир. Компьютер (ҳисоблаш) тармоги - бу, маълумотларни тақсимлаб қайта ишлаш талабларини қондирувчи ягона тизимга алоқа канали ёрдамида уланган компьютерлар ва терминаллар жумласидандир.

Компьютер тармоғининг хисоблаш комплексидан фарклари Компьютер тармоги кўп машинали ассоциациянинг олий шакли саналади. Компьютер тармогининг кўп машинали ҳисоблаш комплексидан асосий фарқини қуйидагилар ташкил этади: Биринчи фарқ - хажм, ўлчам. Кўп машинали ҳисоблаш комплекси таркибига одатда битта бинода жойлашган иккита, кўпи билан учта ЭХМ киради. Хисоблаш тармоги бир-биридан бир неча метрдан тортиб ўн, юз ва хатто минг километр узоқда жойлашган ўнлаб юзлаб ЭХМ дан иборат бўлиши мумкин. Иккинчи фарқ - вазифаларни ЭХМлар ўртасида бўлиниши. Агар кўп машинали ҳисоблаш клмплексида маълумотларни қайта ишлаш, уларни узатиш ва тизимни бошқариш битта ЭХМда бажарилган бўлса, ҳисоблаш тармогида бу вазифа турли ЭХМлар ўртасида тақсимланган. Учинчи фарқ - тармоқда ҳисобларни марширутлаштириш вазифасини ҳал этиш зарурлиги. Тармоқда хабар бир ЭХМдан бошқасига ЭХМ ларни бир-бири билан богловчи алоқа каналларининг ахволига қараб узатилиши мумкин. Хисоблаш техникасини, алоқа қурилмалари ва маълумотларни узатиш каналларини битта комплексга бирлаштириш кўп машинали ассоциациясининг ҳар-бир элементи томонидан ўзига хос талабларга эга, шуниндек махсус атамаларнинг шаклланиши талаб қилинади. Тармоқ абонентлари - тармоқда ахборотларни юзага келтирувчи ёки истеъмол қилувчи объектлар. Алоҳида ЭХМлар, ЭХМ комплекслари, терминаллар, саноат ишлари, рақамли дастур орқали бошқариладиган станоклар ва ҳокозо абонент бўлиши мумкин. Хар қандай абонент тармоги станцияга уланган бўлади. Станция - ахборот узатиш ва қабул қилиш билан боглиқ вазифаларни бажарувчи қурилма. Абонент ва станция мажмуини абонент тизими деб аташ қабул қилинган. Абонентларнинг ўзаро алоқасини ташкил этиш учун узатувчи моддий восита керак.

14.2-расм. Компьютер тармогининг умумлашган тузилмаси. Узатувчи моддий муҳит - бу алоқа тармоьи ёки электр сигналлари тарқатиладиган кенглик ва ма o лумотларни узатиш қурилмаси. Бундай ёндашув ҳар қандай компьютер тармогини абонент тизими ва коммуникация тармогининг мажмуи сифатида кўриб чиқишга имкон беради. Компьютер тармогининг умумлаштирилган тузилмаси 14.2-расмда кўрсатилган. Хисоблаш тармоғи тузилмасининг синфлари Абонент тизимининг худудий жойлашувига кўра ҳисоблаш тармогини учта асосий синфга бўлиш мумкин: 1. Глобал тармоқлар (WAN - Wide Area Netw о rk); 2. Минтақавий тармоқлар ( МА N - Memr оро litan Area Netw о rk); 3. Локал тармоқлар (WAN - L о cal - Area Netw о rk). Глобал ҳисоблаш тармоги турли мамлакатларда , турли қитъаларда жойлашган абонентларни бирлаштиради . Абонентлар ўртасида ўзаро алоқа телефон тармоги , радиоалоқа ва йўлдош орқали алоқа тизими базасида амалга оширилади . Глобал ҳисоблаш тармоги барча инсониятнинг ахборот ресурсларини бирлаштириш ва ушбу ресурсга киришни ташкил этиш муаммосини ҳал этади . Минтақавий тармоқлар бир - биридан маълум бир масофада жойлашган абонентларни боьлайди . У алоҳида мамлакатнинг катта шаҳридаги , иқтисодий минтақадаги абонентларни ўз ичига олади . Минтақавий ҳисоблаш тармогининг абонентлари орасидаги масофа ўнлаб , юзлаб километрни

ташкил қилади . Локал ҳисоблаш тармоги унча катта бўлмаган худудда жойлашган абонентларни бирлаштиради . Хозирда локал ҳисоблаш тармоги тарқалган худудда аниқ чегара йўқ . Одатда бундай тармоқ аниқ бир жойга богланган . Локал ҳисоблаш тармогига мансуб синфга алоҳида корхоналар , фирмалар , банклар , офислар тармоги киради . Бундай тармоқ 2-2.5 км ҳудудни қамраб олади . Глобал минтақавий , локал ҳисоблаш тармоқлари кўп тармоқли иерархияни ташкил этади . Улар , улкан ахборот тўпламини қайта ишловчи кучли иқтисодий воситани яратиб чексиз ахборот ресурсига кириш имконини беради . 14.3- расмда ҳисоблаш тармоьи иерархияларидан бири келтирилган . Локал ҳисоблаш тармоьи минтақавий тармоқ таркибига компонент сифатида кириши мумкин. Минтақавий тармоқ глобал тармоққа кириши ва ниҳоят , глобал тармоқ мураккаб тузилмани ташкил этиши мумкин . 14.3-расм. Компьютер тармоқлари иерархияси . Мисол. INTERNET компьютер тармоьи машҳур глобал тармоқ ҳисобланади. Унинг таркибига кўпгина эркин бирлашган тармоқлар киради. INTERNETга кирувчи ҳар бир тармоқ ичида аниқ алоқа тузилмаси ва маoлум бошқарув тартиби мавжуд. INTERNET ичида маълум бир фойдаланувчи учун турли тармоқлар ўртасидаги бирлашиш тузилмаси ва услублари ҳеч қанақа ахмиятга эга эмас. Хозирда ҳар қандай бошқарув тизимининг ажралмас унсури бўлиб қолган шахсий компьютерлар локал ҳисоблаш тармоги яратиш борасида

шов-шувга сабаб бўлмоқда. Бу ҳам ўз навбатида замонавий ахборот технологиясини ишлаб чиқиш заруриятини келтириб чиқарди. Шахсий компьютерларни фан ва техника, ишлаб чиқаришининг турли тармоқларида қўллаш амалиёти шуни кўрсатдики, ҳисоблаш техникасини тадбиқ қилишда алоҳида шахсий компьютерида эмас, балки локал ҳисоблаш тармоқлари кўпроқ самара беради. Хар қандай коммуникация тармоги албатта қуйидаги асосий компонентларни: узатиш (передатчик), хабар, узатиш воситаси, қабул қилиш (приемник)ни ўз ичига олади. Хар қандай компьютер тармоьининг асосий вазифаси фойдаланувчига ахборот ва ҳисоблаш ресурсларини тақдим этишдир. Шу нуқтаи назардан локал ҳисоблаш тармоьини серверлар ва ишчи станциялар мажмуи деб қараш мумкин. Сервер - тармоққа уланган ва ундан фойдаланувчиларга маoлум хизматлар кўрсатувчи компьютер серверлар маoлумотларни сақлаши, маoлумотлар базасини бошқариши, масалаларни масофадан қайта ишлаш, масалаларни босиб чиқариши ва бошқа бир қатор вазифаларни бажариши мумкин. Ишчи станция -тармоққа уланган шахсий компьютер, фойдаланувчи шу орқали ахборот ресурсларига кириб боради. Тармоқнинг ишчи станцияси ҳам тармоқ, ҳам локал режимида ишлайди. У шахсий операцион тизим (MS DОS, Windоws ва ҳоказо) билан таoминланган бўлиб, амалий вазифаларни ҳал этиш учун фойдаланувчи зарур бўлган воситалар билан таoминлайди. Сервер турларидан бири бўлган файл-серверга (File Server) алоҳида эoтибор бериш керак. Файл-сервер тармоқдан фойдаланувчиларнинг маoлумотларини сақлайди ва уларни ушбу маълумотларга киришини таoминлайди. Бу компьютер катта ҳажмдаги тезкор хотирага ва қаттиқ дискка эга. У махсус операцион тизим бошқаруви остида ишлайди. Файл- сервер қуйидаги вазифаларни бажаради: маoлумотларни сақлаш, маoлумотларни архивлаш, маълумотларни ўзгаришини синхромлаш,

маoлумотларни узатиш. Кўп шина вазифаларни бажаришда битта файл- сервердан фойдаланиш камлик қилади. Бу пайтда тармоққа бир қанча файл- серверлар қўшилиши мумкин. Тармокдаги курилмаларининг ўзаро алокасини бошкариш Ахборот тизимлари компьютер тармоқлари базасида яратилгач маoлумотларни сақлаш, қайта ишлаш, фойдаланувчиларни уларга киришини таoминлаш ва маoлумотларни қайта ишлаш натижасини узатиш каби вазифалар ечимини ҳал этади. Марказлашган қайта ишлаш тизимида бу вазифаларни марказий ЭХМ (Mainframe, Hоst) бажаради. Компьютер тармоқлари маoлумотларни қайта тақсимлаб, қайта ишлашни амалга оширади. Бу ҳолатда маoлумотларни қайта ишлаш иккита обoект: Мижоз ва сервер ўртасида тақсимланади. Мижоз (клиент) - вазифа, ишчи станция ёки компьютер тармогидан фойдаланувчилардир. Мижоз маълумотларни қайта ишлаш жараёнида қийин ишларни бажариши, файлни ўқиши, маълумотлар базасидан ахборот ишлаш учун серверга сўров жўнатиши мумкин. Аввалдан белгиланган сервер мижоздан тушган сўровини бажаради. Сервер ҳамма фойдаланиладиган маълумотларни сақлайди, ушбу маълумотларга киришни ташкил этади ва мижозга маълумотларни беради. Мижоз олинган маълумотларни қайта ишлайди ва қайта ишланган натижаларни фойдаланувчига қулай кўринишда тақдим этади. Бундай тизимлар учун мижоз-сервер ёки мижоз-сервер архитектураси атамаси қабул қилинган. Мижоз-сервер архитектурасидан бир даражали локал ҳисоблаш тармогида, шунингдек ажратилган серверли тармоқда фойдаланиш мумкин. Бир даражали тармоқда ишчи станциялар ўзаро таъсирини бошқаришнинг ягона маркази йўқ ва маълумотларни сақлаш учун ягона қурилма мавжуд эмас. Тармоқ операцион тизими барча ишчи станциялар бўйича тарқалган. Хар бир тармоқ станцияси ҳам мижоз, ҳам сервер вазифасини бажариши мумкин. У бошқа ишчи станцияларидан олинган сўровларга хизмат кўрсатиши ва ўз сўровларини тармоққа жўнатиши

мумкин.

Бир даражали тармоқ афзаллиги: нархи арзон ва ўта ишончли. Бир даражали тармоқ камчилиги:  тармоқ иш самарадорлигининг станциялар сонига боглиқлиги;  тармоқни бошқариш мураккаблиги ;  станциялар дастурий таoминотини янгилаш ва ўзгартиришнинг қийинлиги. Бу хилдаги тармоқлар LAN tastic, NetWare Lite тармоқ операцион тизим базасида кенг қўлланилади. Ажратилган серверли тармоқда компьютерлардан бири барча ишчи станциялар учун мўлжалланган маoлумотларни сақлаш, ишчи станциялар ўртасидаги ўзаро алоқани бошқариш ва бошқа бир қатор вазифаларни бажаради. Бундай компьютер локал тармоқлари уч хил усулда ташкил этилиши мумкин. Айланма локал тармоқ - бу тармоқда компьютерлар бир бирига нисбатан айланада ётадилар. Бу тизимда марказий узел бўлмайди. Шинали локал тармоқ - бу усулда компьютерлар битта умумий шина орқали алоқа ташкил қилади. Компьютерлар коаксиал кабел орқали уланиб, информация бир бирига узатилганда фақат кўрсатилган станцияга етиб боради. Юлдузсимон локал тармоқ - бу усулда барча компьютерлар марказий узелга юлдуз каби уланади. Хар бир компьютер марказий компьютерга бир- хил сатҳда жойлашади.

Фойдаланилган адабиётлар: 1. Каримов И.А. Ўзбекистон XXI аср бўсагасида: хавфсизликка таҳдид, барқарорлик шартлари ва тараққиёт кафолатлари. Т.: Ўзбекистон, 1997. 2. Каримов И.А. Баркамол авлод – Ўзбекистон тараққиётининг пойдевори. Т.: Шарқ, 1998. 3. Ғуломов С.С. ва бошқалар. Иқтисодий информатика: Олий ўқув юртларининг иқтисодиёт мутахассисликлари учун дарслик. Т.: Ўзбекистон, 1999. 4. Ғуломов С.С. Экономика ва информатика. Т.: Меҳнат, 1991. 5. Информатика: Учебник. – 3-е перераб. изд. /под ред.проф. Н.В.Макаровой. – М.: Финанси и статистика, 2000.

Похожие

Локал компьютер тармоклари

Кўп сотувчига кўп харидор режасида электрон тижорат

Кўп параметрли боғланишлар учун

Локал хисоблаш тармокларига кириш

Mатематик моделлаштириш ва хисоблаш эксперименти