Интернет логистика

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

85.5 KB

Скачать

Интернет логистика Режа: 1. Логистика : мазмуни ва ташкил этилиши. 2. Логистик оқимлар. 3. Логистик тизимлар. 4. Интернет режимида бизнес- логистика.

Таянч сўз ва иборалар : логистика, дистрибуция ёки дистрибьюция, макрологик, микрологик тизимлар, INMARCET-C системаси Логистика (инглизча logistics) товарниишлаб чиқарилган ёки сотилган жойдан муайян жой ва аниқ кўрсатилган вақтда аниқ истеъмолчига етказиб беришиннг кўп фкункцияли тизими ҳисобланади. Товар, энг аввало, предмет бўлиб, у ўзининг хоссалари туфайли инсоннинг эҳтиёжларини қондиради. Товар истемол қийматига ва қийматга (айрибошлаш қийматига ) эгадир. Товарнинг таркибига : меҳнат маҳсулотлари (ишлаб чиқарилган маҳсулот, бажарилган ишлар, кўрсатилган хизматлар ) ишчи кучи, пул, капитал, ер, табиат неъматлари, табиат захиралари, маънавий ва интеллаектуал неъматлар (тадбиркорлик қобилиятлари, билимлар, информациялар ва ҳоказолар) киради. “Логистика ”атамасининг асосида қадимги юнон сўзи ётади. У “ҳисоблаш санъати” ёки “мулоҳаза юритиш санъати ” маъноларни англатади. Рим империясида ана шу атама Озиқ-овқат маҳсулотларини тақсимлаш қоидаларини англатган. Ҳар қандай кўп қиррали ходиса сингари логитстикага ҳам 2 хил позицияда ёндошиш мумкин: Логистика –бу фан Логистика- бу бизнес логистика деб аталадиган тадбиркорликнингг бир кўриниши. Логистика худди бозор иқтисодиёти каби ва виртуал иқтисодиёт сингари тафаккурнинг янги кўриниши сифатида намоён бўлади. Тафаккур у ёки бу вазифани ҳал этиш билан воқеликни билвосита билиш усуллари билан боғлиқ бўлган оламни тушунчаларда, муҳокамаларда, назарияларда ва ҳоказоларда акс эттиришнинг фаол жараёнидир. Янгича тафаккур эскиликдан воз кечишни англатади. Шу сабабли А. И. Семененко ҳақ бўлиб, у кўрсатадики, ” логистика- бу муайян прогрессив тафаккур, катта миқёсдаги ишлаб чиқариш хўжалик ташкилотидаги ва катта миқёсдаги тадбиркорликдаги хамда тьижорат фаолияти (“эркин” бозор иқтисодиётига нисбатан ) даги энг самарали медологиядир. “

Логистика фан сифатида товарлар оқими билан боғланган фундаментал муаммолари ўрганилади. Оқим вақт ичида товарлар айланмасининг узлуксиз рўй беришини англатади. Оқим ибтидога ҳам интиҳога ҳам эга эмас. Товарлар оқимининг элементи товарлар айланмасидир, унинг учун товарлар харакатининг бошланғич ва охирги харакатини белгилайдилар. Бу эса айланманинг вақт ичидаги давомийлиги ўлчашаг имкон беради. Логистика қуйидаги оқимлар билан иш кўради :  Товар шаклидаги маҳсулотларнинг тўрт оқими ёки моддий оқим ;  Хизматлар оқими ёки сервис оқим ;  Маълумотлар оқими ; сайёҳлар оқими ;  Ишчи кучлари оқими ;  Молиявий ёки пул оқими, унга банк маҳсулотлари, суғурта маҳсулотлари, инвестиция оқими ва ҳоказолар киради. Бизнес логика юқорида кўрсатилган оқимларни бошқаришни ўрганади, бошқача қилиб айтганда, бизнес- логика хўжалик юритувчи субъектлар фаолиятининг барча кўринишлари менежментидир. У конкрет товарларга муайян жойда ва айтилган вақтдаги талаб ва таклифларни харакатга келтириш ва мувофиқлаштиришга имкон беради. Бизнес логистика концепцияси менежментнинг интеграл ( лотинга intejer- бевосита , яхлит, ягона маъноларини англатади )инструменти бўлиб, АҚШ да 1960 йилларнинг охирида шаклланган. Шундай қилиб, логистика фани мазкур соҳадаги амалий фаолият учун назарий асосди, у бизнес - логистика ўз ифодасини топади. Логистикага берилган энг тўлиқ таъриф сифатида 1985 йили Логистик – менежмент кенгаши (АҚШ)томонидан берилган таърифни кўрсатиш мумкин: “Логистика хом- ашё захиралир, материаллари, тугалланмаган ишлаб чиқариш, тайёр маҳсулотлар сервислари оқимининг сарф –харажатларинни камайтириш нуқтаи назаридан режалаштириш, бажариш ва назорат қилиш жараёнидир ”.

Логистикада оқимларин бошқаритш усуллари “ Логистик фаоллик ” деб аталадиган харакат ҳисобланади. Логистика иш кўрадиган оқимлар орасида моддий заҳиралар. ярим фабрикалар (яъни маҳсулотлар, тугалланмаган ишлаб –чиқариш )ва тайёр маҳсулотлар харакатидан иборат бўлган оқим етакчи ўрин эгаллайди. Логистик фаоллик мсуайян иқтисодий объектдаги оқимларнинг ( шу жумладан, моддий оқимларнинг ҳам ) вужудга келиши ёки қамраб олинишига таъсир кўрсатиш бўлиб, ягона тизим сифатида амал қилади. Логистик фаоллик элементар ва комплекс бўлиши мумкин. Элементар- Логистик фаоллик қўйилган вазифа доирасида энг оддий харакатларгат бўлинмайдиган харакатдир. Элементар – логистик фаолликнинг амал қилиниши логистик операция деб аталади. Масалан, моддий оқим устида амалга ошириладиган юклаш, тушириш, ташиш, қабул қилиш, омбордан чиқариш, сақлаш, навларга ажратиш, консолидация, йириклаштириш сингари логистик операциялар ҳисобланади. Информацион ва молиявий оқимлар билан амалга ошириладиган логистик операцияларга моддий оқим тўғрисидав маълумотлар тўплаш, сақлаш, қайта- ишлаш, етказиб бериш, товар етказиб берувчилар ва харидорлар билан ҳисоб- китоб қилиш, юкларни суғурта қилиш, товарларга эгалик қилиш ҳуқуқини бериш ва ҳоказолар логистик операцияларга киради. Комплекс- логистик фаоллик логистик вазифалар олдига қўйилган логистик операциялар мажмуасина ўз ичига олади. Комплекс логистик фаоллик амал қилиш логистик функциялар дейилади. Логистик функциялар логистик операциялар мажмуасидир. Умуман олганда комплекс логистик фаолликнинг амал қилишига таъминот, ишлаб чиқариш тайёр маҳсулотларни чиқариш, истеъмолчиларга хизмат қилиш стандартларини қўллаб- қувватлаш, буюрмачиларни бошқариш, захираларни бошқариш, етказиб бериш, нарх қўйиш, тайёр мамаҳсулотлар дистрибуцияси, жисмоний тақсимлаш киради.

Дистрибиция ёки дистрибьюция (инглизча distribution- тақсимлаш, жойлаштириш маъноларини англатади) бу комплекс логистик фаоллик бўлиб, тайёр маҳсулотни ишлаб чиқарувчидан охирги (ёки воситачи ) истеъмолчига етказиб беришни, савдони ташкил этишни, сотишдан олдинги ва кейинги сервисни ўз ичига олади. Дистрибуция бозордаги хўжалик юритувчи субъектни стратегик ва тактик мақсадлари билан узвий боғлангандир. Дистрибуция логистик- менежментнинг асосий функциялари:  Дистрибутив тармоқларнинг ташкилий структурасини барпо этиш  Дистрибутив марказларини дислокация (сафарбар)этиш ;  Тайёр маҳсулотларни етказиб бериш, чиқиндиларни қайтариш  Омборларга жойлаштириш, сақлаш ва омбор тизимида тайёр маҳсулотларни жойлаштириш ;  Заҳираларни бошқариш, товарларни консолидация қилиш ва бир жойга тўплаш ;  Тайёр маҳсулотларга эгалик қилиш ҳуқуқини бериш ;  Товарларнинг сақланиши ва ҳимояланишини таъминлаш, эҳтимол тутиладиган хавфлардан ҳимоя қилиш ;  Тайёр маҳсулотлар сифати ва логистик сервисни қўллаб- қувватлаш;  Нарх куйиш;  Дистрибуциядаги мониторининг ва логистик фаолликни информацион куллаб кувватлаш Жисмоний таксимлаш бу- комплекс логистик фаолият булиб, дистрибуция жараёнининг таркибий кисми хисобланади. Ва узичига тайёр мкахсулотларни жисмоний жойлаштириш ва саклаш Билан боглик булган барча логистик операцияларни уз ичига олади.

Юқорида айтилганларини хисобга олиб, логистикани куйидаги таркибий схема оркали ифодалаш мумкун(23 расм ) Элементар логистик фаолликларни комплекс логистик фаолликка бирлаштириш куп жихатдан мавжуд логистик система томонидан белгиланади. Оким элементларининг харакати; Логистик фаолликнинг таъсир кўрсатиши Логистик тизим бу кайта алока билан боглик булган адаптив лотинча мослашиш тизимдир. У бирор бир ахлокий функцияни ва логистик операцияни бажаради. Ташки мухит билан боглик булган бир неча кичик системалардан иборат булади. Бизнес нуктаи назардан логистик тизимни мураккад иктисодий тизим сифатида таърифлаш мумкин. У бир-бири билан боглик бўлган айрим элементлардан ташкил топади. Логистик тизимнинг халқалари деб аталадиган бу элементлар ўз чегарасига ва амал қилиш вазифасига эга бўлиб, бизнесни ташкил этишнинг ички ва ташқи мақсадлари билан боғлиқ ҳолда бирлашгандир. Логистик тизимлар: Макралогик; микрологик тизимларга бўлинади. Макрологик тизим моддийликни бошқариш ва оптималлаштириш учун хизмат қилади ва худудий даражада (давлат, республирка, вилоят, шаҳар, туман) оқимлар билан боғлиқдир. Микрологик тизим бизнесни муайян ташкил этишга. масалан. , корхона- товар ишлаб чиқарувчига тегишлидир. Улар моддий оқимларни ишлаб чиқариш ёки таъминот жараёнидаги маълумот – молиявий оқимлар билан боғлиқ бўлган моддий оқимларни бошқариш ва оптималлаштириш учун хизмат қилади. Микрологик тизимлар :

 Ички ишлаб чиқариш ;  Ташқи ишлаб чиқариш. Ички ишлаб чиқариш логистик тизимлар маҳсулотлар ишлаб чиқаришнинг технологик цикли доирасида моддий оқимларни оптималлаштиради. Ички ишлаб чикариш логистик системаси амал килишини оптималлаштирилишинингмезони ишлаб чикариш таннархининг минимуми ва топширилган сифат даражасини таъминлашда ишлаб чикариш цикли вактининг минимумидир. Ташки логистик тизимлар моддий окимларни ва оптималлаштириш билан боглик булган вазифаларни хал килади. Ташки логистик тизимнинг халкалари таъминот ва дистрибутив тармок элементлари хисобланади. Ташки логистик системалар амал килишнинг оптималлаштириш мезонлари биринчидан, харажатларини оптималлаштириш (у логистик тизимнинг айрим хамкорларининг логистик фаоллиги билан боглик, иккинчидан, моддий захиралар ва тайёр махсулотлар етказиб бериш вактни кискартириш, юкори даражадаги сервисни таъминлаш вактида истеъмолчиларни буюртмаларини бажариш вактини кискартириш. Интегралланган логистик тизимлар синтезидан иборатдир. Микрологик тизимларни интеграллашган тизимлари ишлаб чикариш – таксимот цикли томонидан белгиланади, у моддий захираларни сотиб олиш ва таъминотни ташкил этиш жараёнларини уз ичига олади. Бу жараёнлар информацион ва молиявий окимлар билан биргаликда операцион-функционал логистис мухитни ташкил этади. Унда логистик тизимнинг жуда куплаб элементлари хужалик юритувчи субъект ичида интеграл узаро таъсир курсатади. Итеграллашган логистик тизим амал килишини оптималлаштиришнинг мезони вакт ва макон омилларини тула хисобга олишни таъминлашдир. Логистика-бу мураккаб катта тизимдир. Тизим функционал жихатдан нисбатдош бўлган элементларнинг мажмуаси бўлиб, тизимниниг вазифаларини белгилайди. Тизим элементи-бу тизимнинг бир қисмидир,

яъни қандайдир мезон бўйича ташкилий жихатдан ажратилган тизимнинг бир қисми бўлиб, у ана шу таркибий қисмларга шартли равишда бўлинади. Мураккаб тизимлар ва оддий тизимларни бир-биридан фарқлайдилар. Мураккаб тизим кенг тармоқли серуктурага ва бир-бири билан боғланган катта миқдордаги элементлардан иборат бўлган тизимдир. Улар турлича кичик системаларнинг ташкил этиши мумкин. Бироқ элемент хам, кичик система хам оддий тизимни ташкил этади. Яъни бундан кейин шартди равишда бўлинмайдиган системани ташкил этади. Мураккаб тизимга катта тизимлар киради. Катта мураккаб тизим шундай тизимни ўз ичига оладики, унда: ўзининг шартли вазифасига эга бўлган системалар; Умуман олганда бутун тизимнинг умумий мақсадларига иерархик бўйсунадиган кичик системалар; Паскаль ( 1613-1662 йиллар ) 1642 йили механик арифмометр яратиш билан солинди, бу система 20 аср охиригача яшади. Бу шуни англатадики, механик гилдираклар, ширифтлар ва ричаклар устида ишлайдиган арифмометр билан электр токи асосида ХА-ЙУК сигнали билан ишлайдиган хозирги замон компьютерлари яратулгунча 334 йил ўтди. Интеграл микросхемаларни, микропроцессорларни, шунингдек “ Интелл” тизимини Америкалик тадбиркор инженер Роберт Найс яратди. Интернет ва Miсrosoft системасини америкалик Уильям Х. Гейтс (қисқача Билл ёки Гейтс Ш) 1975 йилда яратди. Микропроцессор техникани такомиллаштириш ва уни ривожланган мамлакатлар иқтисодиётининг барча соҳаларида кенг қўллаш, информацион компьютер технолдогияларида инқилобий узгаришларга имкон берди. Хозирги пайтда электрон шаклдаги информация боғор иктисодиётинин –паст модернистик жамият иктисодиётининг энг мухим элементига айланди. Интернет бутун жахон тармогининг яратилиши базалар ва банкларнинг малумотлари, тизимлари ва электрон битим стандартлари ва электрон

комуникациялар яратиш ва ривожлантиришнинг йулХилма-хил алоқаларнинг катта сони билан атроф –муҳит билан ташқи алоқалар; Ўз-ўзини ташкил этиш элементлари билан яққол ажралиб туради. Логистиканинг ҳозирги назарияси : тизимли ёндошув ва тизимли таҳлилга; бошқарувга кибернетик бошқарувга кибернетик ёндошувга ; операцияларни тадқиқ этишга ; иқтисодий математик моделлаштиришга асосланади. Логистик жараёнларни бошқаришда қайталанма алоқаларнинг кипберентик принципига жуда катта эътибор бериляпти. Бошқаришнинг кибернетик тизими кичик системалар бошқарувчи ва бошқарилувчилар ўртасидаги муайян информациялар циркуляцияси шароитида амал қилиш мумкин. Информацияларнинг харакати ёпиқ контур бўйича рўй беради: Бошқариш субъектидан бошқариш объекти томон, кейин эса аксинча бошқариш объектидан бошқариш субъекти томон. Кибернетик бошқариш логистик системадаги узлуксиз процедура ҳисобланади. Мураккаб катта тизим сифатида логистик тизимларни нг амалиётда қандайдир ташкилий жҳатидан тугалланган иқтисодий структураларнинг амал қилиниши ҳисобга олиш зарур. . Уларда объекти ва жараёнларни бошқариш турли принциплар асосида қурилиш мумкин. Бундай принципларга дастурий, тўғри ва экстремал бошқариш, ҳолатга қараб бошқариш ва бошқалар киради. Амалийтда кўпчилик реал амал қиладиган бизнес тизими сифатидаги логистик тизимларга катта тизимларнинг асосий белгилари хосдир. Бу эса уларни таҳлил қилишга ва синтезлашга тизимли ёндошишга имкон беради. Тизимли ёндошув логистик системанинг мураккаблик иерархиясига асосланади. Мураккаблик. Логистик тизимнинг мураккаблиги, катта миқдордаги халқалар, улар ўртасидаги алоқалар характерининг мураккаблиги, системалар бажарадиган функциялар мураккаблиги билан белгиланади. Иерерхия. иерархия (юнонча муқаддас ҳокимият маъноларини англатади. ) –бутунлик қисмлари ва элементларининг энг юқоридан қуйига томон тартибда қисм ёки элементларининг жойлашиши

$Эмержантлик тьизимнинг яхлитлигини англатади, яъни тизимининг берилган мақсадли функцияни бажариш хоссаси. Таркиблаштириш. Логик тизимни таркиблашгтириш логик тизимнинг муайян ташкилий структураси мавжуд бўлишини тақозо этади, у бир-бири билан боғланган бошқариш объекти ва субъектидан ташкил топади. Интернет режимида бизнес- логистика Интернет режимидаги бизнес –логистика тадбиркор ва компьютер киёфасидаги ёки информация айрибошлаш буйича автоматлаштирилган алока киёфасидаги бизнес логистиканинг биргаликдаги харакатлари устига курилади. Логистикани ташкил этишнинг бундай шакли “Интернет бизнес логистика” ёки кискача килиб –“ Интернет логистика ” деб аталади. Интернет логистиканинг вужудга келишига шахсий компьютернинг микропроцессорнинг, интернетнинг яратилиши билан асос солинган. 1976 йил Америкалик инженер Стив Возняк наватор тадбиркор Стив Жонснинг фаол иштирокида шахсий компьютер (Aple-1) га асос солди. 1977 йили С. Возняк ва С. Жонс хозирги замон компьютер стандартларига мос келадиган “Apple-2” ни яратдилар. Эслатиш жоизки, хисоблаш тизимини яратишга француз математигидан борди. Логистик принципларнинг интернет тармогидаги олга силжишлари учун SWIFT ва SWIFT 2 асосида электрон банк операциялари тизимининг яратилиши катта ахамиятга эга булди. Интерактив бизнес- логистиканинг карор топишида он-лайннинг реал вакт режимида моддий оқимлар устидан доимий назоратни ўрнатиш имконияти муайян рол ўйнайди. Информацион окимни компьютерлаштириш ишлаб чикариш вwsf \e[g]oew-o-=0942lpgkl[‘psdrа дистрибуцияда янги логистик технологияларни яратишга олиб келди. OPT типидаги оптималланган логистик системалар;$

Интернет логистика

20.09.2019

0

85.5 KB

Похожие