Исломда ноанъанавий оқимлар ва диний экстремизм - Юриспруденция - Рефераты

Исломда ноанъанавий оқимлар ва диний экстремизм

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

35.5 KB

Исломда ноанъанавий оқимлар ва диний экстремизм Режа: 1. Исломда пайдо б ў лган ноанъанавий оқимлар ҳақ ида умумий маълумот. 2. Ва ҳ обийлик ва унинг мафкуравий асослари. 3. Хизб-ут-тахрир экстремик партиясининг фаолияти

Муҳаммад ( с.а.в ) вафотларидан с ў нг мусулмон олами ў з ма ф кураларига эга б ў лган диний –сиёсий оқим, фикрларга б ў линиб кетди. Турли оқимлар – хорижийлар, шиалар, сун н ийлар вужудга келди. Ижтимоий – сиёсий тараққиёт ол ғ а босгани сари исломнинг у ёки бу оқимининг устунлигини эътироф этишнинг янги талаблари юзага келди. Гарчи ислом бош қ а динлар каби ҳ еч қ ачон сиёсатдан ажралмаган, шиорлари эса му ҳ олифлар тамонидан сиёсий курашда ў з ма қ садларига эришиш учун фойдаланилган б ў лса , ҳ ам ислом динини сиёсатлаштириш тамойили янада к ў прок сезила бошлади. Бу ну қ таи назар уч й ў налиш, мусулмон анъанавийчилиги тарафдорлари, ислом «исло ҳ атчилари» ва тарихий тараққиётининг дунёвий тамойиллари тарафдорлари орасида мунозаралар юзага келган XIX-XX асрлар даврига ҳ ам тааллу қ лидир. К ў пгина мусулмон давлатларининг мустамлакачилик асоратидан сиёсий жи ҳ атдан озод б ў лиш жараёни билан ажралиб турган. XX- асрнинг иккинчи ярмидан бошлаб, исломнинг анъанавий қ адриятларига юзланиш ва «исломлаштириш», «исломи бош қ арув» ва ҳ оказо дастурларни олға суриш бошланди. Ваҳҳобийлик - ислом динининг ҳанбалий мазҳабидаги оқим. Арабистон яриморолининг марказий қисмида Нажд во ҳ асида XVIII аср ўрталарида пайдо бўлган. Вахобийлар бевосита дин номидан иш кўрган ва уни «тозалаш» гўёки пай ғ амбар давридаги асл ҳ олатига қ айтариш, барча арабларни яшил байроқ остида бирлаштириш ғ ояларини илгари сурганлар. Ваҳҳобийлик тарафдорлари фикрича, фақат Аллоҳ маъбуд ва исломнинг манбаи фақат Қуръон ва Суннадир. Асосчиси - Муҳаммад ибн Абдулваҳҳоб. У 1703 йил Уйайна деган жойда, қози оиласида туғилган. Дастлабки таълимни отасидан олгач, ўспиринлик йиллари Арабистон ва қўшни ўлкалар бўйлаб кўп сафар қилган. Ибн Абдулваҳҳоб ақоидда Ибн Таймия, Ибн ал- Қаййим ва Ибн Касирга эргашди. У ишлаб чиққан ваҳҳобийлик таълимотига кўра, муқаддас жойларни зиёрат қилиш, азиз-авлиёлардан дуоларда шафоат ёрдам тилаш ширк ҳисобланган. Мусиқа, қўшиқ ва умуман маънавий

тараққиётнинг бошқа кўп кўринишлари «бидъат» ҳисобланган. Ваҳҳобийлар «динни тозалашга, Муҳаммад давридаги асл ҳолига келтириш» га ҳаракат қилганлар. Ҳозирги вақтда ваҳҳобийлик Саудия Арабистонида амал қилувчи расмий мафкура негизи ҳисобланмайди. Хизб - ут–тахрир исломдаги ноанъанавий реакцион–экст р емистик о қ им. «Хи з б - ут-тахрир ал-Исломий» (Ислом озод қ илиш партияси деб таржима қ илинади) партиясига Ш ай ҳ Та қ ийитдин Наба ҳ оний 50-йилларда асос солган. Байтул Ма қ дис ша ҳ рида «халифалик» ислом давлатини тиклаш ма қ садини к ў злаган бу диний ташкилотнинг илк б ў линмаси тузилган эди. Шуни қайд этиш жоизки, турли экстремистик ва ва террорристик ташкилотлар фаолияти демократик принципларга зиддир.

Мавзуга доир ҳуқуқий адабиётлар ва норматив - ҳуқуқий ҳужжатлар : 1 . Ш.А.Жузжоний. «Ислом ҳуқуқшунослиги» Т., 2003 2. А.Мўминов, Ҳ. Йўлдошев. Ва б. Диншунослик. Дарслик. Т.,”Меҳнат” 2004. 3. А.Р.Рахманов , А. Р.Рахманов. Исламское право. Т.2003. “ Янги аср авлоди ” 4. Халлоф А. Усул-ул фиқҳ. 3-4. Т.: „Адолат”, 1999 5. Ислом. Энциклопедия: А-Ҳ / З.Ҳуснутдинов таҳрири остида. – Тошкент: «ЎзМЭ» Давлат илмий нашриёти, 2004. 6. Бернард Дж.Вайсс. Дух мусульманского права. Усул ал-фикх./ Пер.с англ. – СПб.: «Издательство» «Диля», 2008. – 320. 7 . Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси. – Т.: Ўзбекистон, 2003 . – 40 б. 8. Ўзбекистон Республикасининг «Виждон эркинлиги ва диний ташкилотлар тўғрисида”ги Қонун. 1998. 1.05.

Похожие

«Диний экстремизм ва терроризм ва унинг жамият барқарорлигига таҳдиди»

Mусулмон дунёси ва Ўзбекистоннинг диний экстремизм ва ҳалқаро терроризмга қарши кураши

Исломда оммавий ҳуқуқ ва жиноят ҳуқуқи тушунчалари

Диний уюшмалар ва черков

Диний ва анъанавий ҳуқуқий оилалар