Ер тузишни хукукий тартибга солиш - Юриспруденция - Рефераты

Ер тузишни хукукий тартибга солиш

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

90 KB

www.arxiv.uz Ер тузишни ҳуқуқий тартибга солиш Режа : 1 . Ер тузишнинг моҳияти ва тушунчаси. 2. Истиқболга мўлжалланган ва лойиҳалаш олдидан ер тузиш. 3. Хўжаликлараро ер тузиш. 4. Ички хўжалик ер тузиш.

www.arxiv.uz Ер тузишнинг маъноси Ер Кодексининг 12- моддасида ўз аксини топган. Унга кўра, ер тузиш, ерлардан фойдаланиш ва уларни муҳофаза қилишни ташкил этишга, ер ресурсларини ҳисобга олиш ва баҳолашга, қулай экологик муҳитни вужудга келтиришга ва табиий ландшафтларни яхшилашга, ер тузишнинг ҳудудий ва ички хўжалик режаларини тузишга қаратилган тадбирлар тизимини ўз ичига олади. Ер Кодексининг ушбу моддаси мазмунидан кўриниб турибдики, ер тузишнинг асосий вазифаси халқ хўжалигининг ҳамма тармоқларида ерлардан самарали фойдаланишни ташкил этишдир. Унинг ёрдамида ерлардан фойдаланишнинг қулай шароитлари ташкил этилди, ҳудудий, тармоқ, индивидуал (ички хўжалик) хусусиятлари ҳисобга олинади. Ер тузишнинг негизида ер тў¦рисидаги қонун ҳужжатлари талабларига қатъий риоя қилиш, ердан фойдаланиш ва эгалик қилишнинг табиий қишлоқ хўжалик минтақаларига бўлинишини ҳисобга олиш ва барча шаклдаги ерга эгалик қилувчилар, ердан фойдаланувчилар, ер ижарачилари, ер мулкдорлари мақомининг ҳамда ер участкалари сифати ва жойлашган жойи бўйича ҳар хил бўлган ерларда хўжалик юритишнинг бир хил ва тенг шароитларини таъминлаш масалалари ётади. Ер участкаларининг миқдори (ўлчами), сифати, қиймат баҳоси ва жойлашган жойи бўйича ер соли¦ининг белгиланиши, ижара ҳақи тўлаш, қишлоқ хўжалик кооперативларининг пай жам¦армасини белгилаш, шунингдек ер ажратиб беришдан хўжалик юритув ч и субъектларнинг кўрган зарари ва нобудгарчилиги ўрнини қоплаш бўйича маълумотларни йи¦иш ҳам ер тузишнинг асосий масалаларидан бири бўлиб ҳисобланади. Ер тузиш ишларининг амалга оширилиши қишлоқ хўжалигида хўжалик юритишнинг замонавий шаклларини тадбиқ этиш, меҳнатнинг самарали услубларини белгилаш, алмашлаб экиш ва мелиорацияни қўллаш учун маълумотли асос бўлади. Ер тузиш ишлари Ўзбекистон Республикасининг Вазирлар Маҳкамаси, маҳаллий давлат ҳокимияти органлари қарорига ёки юридик ва жисмоний

www.arxiv.uz шахсларнинг талабномаларига мувофиқ ер тузиш хизмати органлари томонидан амалга оширилади. Ер тузиш хизмати органларининг фаолиятини умумлаштирадиган бўлсак, улар умумдавлат, тармоқ, идоравий, хўжаликлараро ҳамда ички хўжалик каби ер тузиш ишларини амалга оширади. Умумдавлат ер тузиш ишлари амалга оширилганда ер ҳудудларининг асосий мақсадий фойдаланиш кўрсаткичлари аниқланади; ер заҳираларидан самарали фойдаланиш ва муҳофаза қилишнинг катта ҳудудий, мажмуа режалари ишлаб чиқилади; вилоятлар, туманлар, шаҳарлар ва бошқа аҳоли жойларида ердан фойдаланишнинг бош алоҳида-алоҳида самарали усуллари ишлаб чиқилади ёки режалаштирилади ва истиқболлари белгиланади; ерларни яхшилаш (мелиорация қилиш), қайта тиклаш (рекультивация қилиш), сув ва шамол емиришига қарши кураш мақсадли дастурлари ишлаб чиқилади. Бундан ташқари умумдавлат миқиёсида ер тузиш олиб борилганда тармоқлараро ерларни тақсимлашнинг узоқ муддатли ва қисқа муддатли режалари ва истиқболлари илмий асосларда ишлаб чиқилади. Бунда халқ хўжалиги тармоқларининг ер заҳираларига бўлган келгуси талаблари чамаланади, фойдаланилмаётган ва ёмон фойдаланилаётган ерлар аниқланади. Умумдавлат ер тузиш ишларида амалга ошириладиган тадбирларнинг ҳаммаси ердан фойдаланишнинг бош (ҳудудий) схемаларида ҳамда дастурларда ўз аксини топади. Ер тузиш тармоқ (масалан, аграр мажмуа) ва идора (масалан, қишлоқ ва сув хўжалиги вазирлиги) бўйича амалга оширилганда ер эгалари ва ердан фойдаланувчилар ер участкаларини бириктириб бериш жараёни ва ердан фойдаланувчилар ва ер эгалари ихтиёрида бўлган ерларнинг ҳосилдорлигини ошириш, яхшилаш ва муҳофаза қилиш, экологик ҳолатини со¦ломлаштиришни таъминлашга қаратилган тадбирлар ишлаб чиқилади. Ҳар бир тармоқ ёки идора бўйича ўтказиладиган ер тузиш ўз хусусиятларига эга бўлиши мумкин. Масалан, саноат корхоналари эҳтиёжи

www.arxiv.uz учун бериладиган ерлар бўйича олиб бориладиган ер тузиш ишлари, қишлоқ хўжалиги корхоналарига бериладиган ерлар бўйича олиб бориладиган ер тузиш ишларидан бир мунча фарқ қилади. Ер кодексининг 12-моддасида ер тузиш ишларининг тўртта тури кўрсатилган: 1) истиқболга мўлжалланган ; 2) лойиҳалаш олдидан; 3) хўжаликлараро; 4) ички хўжалик ер тузиши. Ер тузишнинг ушбу турлари бир-биридан ер участкаларининг жойлашган ҳудуди (мамлакат, вилоят, туман, шаҳар, хўжалик ва ҳ.к.), ер тузиш ишларини амалга оширишга асос бўладиган юридик ҳужжат (давлат ҳокимияти қарори, юридик ёки жисмоний шахсларнинг талабномалари), амалга ошириш муддати (истиқболли, лойиҳа олди, лойиҳадан сўнг ва ҳ.к.), хўжалик юритувчи субъектларга қаратилганлиги (хўжаликлараро ёки ички хўжалик) ёки қаратилмаганлиги (истиқболли, лойиҳаолди) ва бошқа жиҳатлари билан фарқ қилади. Ер тузиш ишлари давлат бюджети ҳисобидан бажарилади. Қишлоқ хўжалик ерларини ташкил қилиш, ерларни яхшилаш ҳамда муҳофаза қилиш, эрозияга қарши мелиорация тадбирларини молиялаштириш юридик ва жисмоний шахслар ҳисобидан бажарилиши мумкин. Ер тузиш тартибида ерлардан фойдаланиш ва уларни муҳофаза қилиш билан бо¦лиқ бошқа лойиҳалар ҳам ишлаб чиқилиши мумкин. Ер тузиш таркибида топография-геодезия, картография, тупроқ, агрокимё, геоботаника жиҳатдан тарихий-маданий ва бошқа йўналишларда текширишлар ҳамда изланишлар олиб бориш назарда тутилади. Ер тузишга тааллуқли бўлган ишларнинг бажарилишини ер тузиш жараёни деб юритилади. Ер тузиш жараёнида барча амалий, бир-бирига бо¦лиқ, бир-бирини тақозо этадиган процессуал ҳаракатлар бажарилади. Ер тузиш жараёни деганда, алоҳида ер тузиш ҳаракатларини бажаришнинг умумий тартиби тушинилади. Ўзбекистонда ер тузиш қуйидаги белгилардан иборат:  ер тузишни ўтказиш тў¦рисида ариза бериш;  ер тузиш лойиҳасини тайёрлашга оид ташкилий ишлар;

www.arxiv.uz  ер тузиш лойиҳасини тайёрлаш;  лойиҳани кўриб чиқиш ва уни тасдиқлаш;  лойиҳани натурага (жойнинг ўзига) кўчириш;  ер тузиш ҳужжатлари ва материалларини расмийлаштириш ва бериш;  ер эгалари, ердан фойдаланувчилар ва ижарачилар томонидан ер тузиш лойиҳаларининг амалга оширилиши устидан ер тузишнинг таркибий қисми бўлган муаллифлик назоратини олиб бориш. Åð òóçèø ëîйиҳасини тузиш ўзининг мазмуни ва аҳамияти жиҳатидан ер тузиш жараёнининг асосий босқичи ҳисобланади. Чизма (лойиҳа режаси) ва матн қисмларидан иборат бўлган ер тузиш лойиҳаси бу босқичда асосий юридик ҳужжат ҳисобланади. Лойиҳада ер тузиш объектининг хусусиятлари инобатга олинган ҳолда ердан фойдаланиш иложи борича оқилона ва самарали фойдаланиш иқтисодий асослантирилади ва ишлаб чиқилади. Ер тузиш лойиҳалари тегишли ер эгалари, ердан фойдаланувчилар, ижарачилар иштирокида ва ваколатли давлат органларининг тасди¦идан сўнг белгиланган намунадаги чегара белгилари билан ер участкаси ва даланинг чегаралари кўрсатилган ҳолда íàòóðàãà (жойнинг ўзига) ўтказилади. Åð тузиш тартибида белгиланган ҳудудни ташкил этиш мулкдорларга, ер эгаларига, ердан фойдаланувчиларга ва ижарачилар учун мажбурий ҳисобланади. Лойиҳани тасдиқлаш босқичи åр тузиш жараёнларининг бажарилиши ва лойиҳани натура(жойнинг ўзи)га ўтказишни амалга оширишга асос бўлиб, лойиҳани тасдиқлаган давлат органининг қарори (фармойиши) ҳисобланади. Тасдиқланган ер тузиш лойиҳаси чегараларини белгилаш орқали натура (жойнинг ўзи)га кўчирилади. Ер тузиш лойиҳасини натурага кўчиришда манфаатдор мулк эгаларининг вакиллари, ердан фойдаланувчилар, ижарачилар қатнашадилар. Бажарилган иш белгиланган тартибдаги акт ва кўчириш чегараларининг иш чизмалари илова қилинган ҳолда расмийлаштирилади.

www.arxiv.uz Тасдиқланган ва натурага ўтказилган ер тузиш лойиҳаларига асосан мулкдорларга, ер эгаларига ва ердан фойдаланувчиларга ерга нисбатан мулк ҳуқуқи, ерга эгалик қилиш ҳуқуқи ва ердан фойдаланиш ҳуқуқи давлат гувоҳномалари (актлари) берилади. Шунингдек лойиҳа ҳужжатлари ва бошқа ер тузиш ҳужжатлари ҳам берилади. 2§. Истиқболга мўлжалланган ва лойиҳалаш олдидан ер тузиш. Ер кодексида истиқболга мўлжалланган ва лойиҳалаш олдидан амалга ошириладиган ер тузиш ишлари алоҳида-алоҳида тур ер тузиш қилиб белгиланган бўлса-да, ҳар иккала турдаги ер тузиш ишларида бир хилдаги тадбирлар амалга оширилади. Масалан, истиқболга мўлжалланган ер тузишда ҳам лойиҳалаш олдидан амалга ошириладиган ер тузилишида ҳам туманлар ва вилоятларнинг ер тузилиши чизмалари ёки алоҳида муҳофаза этиладиган табиий ҳудудларнинг жойлашиши ва чегаралари белгиланишини асослаш тадбирлари бажарилиши мумкин. Шунга қарамай истиқболга мўлжалланган ва лойиҳалаш олдидан амалга ошириладиган ер тузиш бир-биридан бирмунча фарқ қилади. Истиқболга мўлжалланган ер тузишда ер ҳудудларининг миқёси (мамалакат, вилоят ёки туманлар)дан қатъий назар тадбирлар яқин ёхуд узоқ келажакда амалга оширилиши белгиланади. Бунда ҳали лойиҳалаш ишлари мўлжалланмайди. Бу ерда ер тузиш ишлари истиқболи башорат қилинади. Вилоятлараро, туманлараро, туман ёки шаҳарлар доирасида маъмурий- ҳудудий ўзгаришлар, ердан фойдаланувчи ва ер эгаларини қайта ташкил этиш, барҳам топтириш, қўшиб юбориш ва бошқа шунга ўхшаш ишлар лойиҳалаштириладиган бўлса, бу ишларни амалга оширишдан олдин ер тузиш ишлари бажарилади. Демак, юқорида айтилгандек бирор-бир лойиҳа мўлжалланган бўлса, ундан олдин лойиҳалаш олдидан ер тузиш ишлари амалга оширилади. Мана шу жиҳати билан лойиҳалашдан олдин амалга ошириладиган ер тузиш ишлари истиқболга мўлжалланган ер тузишдан фарқ қилади.

www.arxiv.uz Мамлакат ва унинг минтақаларининг ер-сув ресурсларидан фойдаланиш ҳамда уларни муҳофаза қилиш чизмаларини ишлаб чиқиш ва туманлар ва вилоятларнинг ер тузилиши чизмаларини ишлаб чиқиш истиқболга мўлжалланган ва лойиҳалаш олдидан ер тузиш ишларининг маъмурий ҳудудий миқёсида амалга оширилишидир. Истиқболга мўлжалланган ер тузиш ишлари амалга оширилганда мамлакат ва минтақалар бўйича ер захираларидан фойдаланиш, уларни муҳофаза қилиш, ер билан бо¦лиқ ташкилий-хўжалик ҳамда ижтимоий- иқтисодий тадбирлар ҳажми, муддати, тупроқ унумдорлигини сақлаш ва ошириш, ерлардан оқилона фойдаланиш каби масалаларни ечиш мақсад қилиб қўйилади. Лойиҳалаш олди ер тузиш ишларини амалга оширишдан мақсад ҳам ерлардан оқилона фойдаланиш, уларга нисбатан бўлиши мумкин бўлган жамият таъсирини (ифлосланиш, чиқиндилар билан бостириш ва ҳ.к.) олдини олиш, тупроқ унумдорлигини сақлаш ва ошириш, ер участкаларига бўлган фойдаланиш ва эгалик ҳуқуқларини ойдинлаштириш, жойлардаги ишлаб чиқариш кучларига мос равишда ердан фойдаланишнинг ягона тизимини яратиш, ерлар табиий ҳолатининг ўзгаришини (шўрланиш, ерни ишдан чиқариш, эрозия, чўлга айланиши ва ҳ.к.) олдини олиш ва бошқа ҳолатлар бўлиб ҳисобланади. Истиқболга мўлжалланган ва лойиҳалаш олди ер тузиш ишларида тайёрланадиган ҳужжатлар дастур, лойиҳа, чизма деб аталади. Истиқболга мўлжалланган ер тузиш ҳужжатларидаги тадбирларнинг бажарилиш муддати 10 йилдан кам бўлмаслиги керак. Лойиҳалаш олди ер тузиш ишлари бўйича тадбирлар тузилаётган (барпо этилаётган) ёки қурилаётган хўжалик юритувчи субъект лойиҳаланишидан олдин амалга оширилади. 3§. Хўжаликлараро ер тузиш.

www.arxiv.uz Ер тузишнинг амалиётда энг кўп учрайдиган тури хўжаликлараро ер тузишдир. Хўжаликлараро ер тузиш ер участкаларини жойлаштиришнинг қулай ва оқилона тартибини танлаш, уларни ер эгалари, ердан фойдаланувчилар ва мулкдорларга ажратиб беришда мақсадга мувофиқликни таъминлаш ҳамда ер участкаларига бўлган маъмурий-ҳудудий ва эгалик, фойдаланиш, мулк ҳуқуқини яхлитлаш каби масалаларни ҳал қилиш учун амалга оширилади. Хўжаликлараро ер тузиш ер эгалари, ердан фойдаланувчилар ва мулкдорларнинг ер участкалари жойлашишининг мукаммаллигини таъминлайди, ер эгалари, ердан фойдаланувчилар ва ер мулкдорларига ер бўлган тегишли ҳуқуқни тасдиқловчи ҳужжатларни тайёрлаш учун асос бўлади. Хўжаликлараро ер тузишни ушбу иборанинг маъносига қараб, фақат хўжалик юритувчи субъектлар, яъни хўжаликлараро ўртасидаги ер тузиш деб, тушинмаслик керак. Зотан, у биргина хўжаликлар ўртасида эмас, балки овуллар, қишлоқлар, қўр¦онлар, туманлар, шаҳарлар ва вилоятлар чегараларини амалда белгилаш (ўзгартириш) ишларини ҳам ўз ичига қамраб олади. Демак, хўжаликлараро ер тузишнинг маъноси жуда кенг маънони англатар экан. Хўжаликлараро ер тузишга қуйидагилар киради: овуллар, қишлоқлар, қўр¦онлар, туманлар, шаҳарлар, вилоятларнинг чегараларини жойида белгилаш; ерга эгалик қилувчиларни, ердан фойдаланувчиларни, ижарачиларни, ер мулкдорларини янгитдан ташкил қилиш, уларга ер ажратиш ва мавжуд ер участкаларини қайта тартибга солиш, уларнинг ноқулай жойлашувини бартараф этиш ; давлат ва жамоат эҳтиёжлари учун корхоналар, муассасаларга ва ташкилотларга ер олиб бериш лойиҳаларини тузиш; ер участкаларини жойлашган жойида ажратиб бериш, ерга эгалик қилишга ёки фойдаланишга ҳуқуқ берувчи юридик ҳужжатларни тайёрлаш;

www.arxiv.uz янги ерларни ўзлаштириш, қишлоқ хўжалик ерларини яхшилаш, тупроқ унумдорлигини сақлаш, ошириш, бузилган ерларни тиклаш (рекультивация қилиш), тупроқни сув ва шамол эрозиясидан сақлаш, селдан, ерни шўрланишдан, сув босишдан, ботқоқланишидан, қуриб қолишидан, зичланишидан, ишлаб чиқариш чиқиндилари, радиоактив, кимёвий моддалар билан заҳарланишидан сақлаш бўйича лойиҳалар тузиш; барча ерларни рўйхатдан ўтказиш ва фойдаланмайдиган, самарасиз фойдаланилаётган ёки мақсадга мувофиқ фойдаланилмаётган ерларни аниқлаш; ер ресурсларини баҳолаш, ерлардан фойдаланиш ва уларни муҳофаза қилиш бўйича ер тузиш ҳужжатларини тайёрлаш; ерларни баҳолаш (бонитетлаш) бўйича тадбирлар ўтказиш. Хўжаликлараро ер тузиш босқичма-босқич амалга оширилади. Бунда дастлаб тайёргарлик ишлари кўрилади, яъни ер участкасининг ҳуқуқий мақоми, табиий тавсифлари ва унга эгалик қилмоқчи ёки фойдаланмоқчи бўлган субъектлар тў¦рисида барча маълумотлар йи¦илади ва ўрганилади. Ундан кейинги босқичда тегишли лойиҳа тузилади, кўриб чиқилади ва тасдиқланади. Ниҳоят, оҳирги босқич – тасдиқланган лойиҳани жой (натура)га кўчириш ва ер тузиш ҳужжатларини тайёрлаш. Қишлоқ хўжалик корхоналари билан ноқишлоқ хўжалик (саноат, транспорт, энергетика ва ҳ.к.) корхоналари иштирокидаги ер тузиш бир- биридан фарқ қилади. Қишлоқ хўжалик корхоналарига ер ажратишда амалга ошириладиган ер тузишда деҳқончиликка ярайдиган ерларни жалб қилиш кўзда тутилади. Ноқишлоқ хўжалик корхоналарига ер ажратишда олиб бориладиган ер тузишда деҳқончиликка яроқли бўлмаган ерларни ажратиш тамойилига риоя қилинади. Ҳар хил хўжаликлар ташкил қилиш лойиҳаларини тузишда хоҳ у қишлоқ хўжалиги корхонаси хоҳ ноқишлоқ хўжалиги корхонаси бўлсин ер тузиш уларнинг техник-иқтисодий маълумотларига, тегишли жойдаги атроф-

www.arxiv.uz табиий муҳит кўрсаткичларига, иқтисодий шароитга ишлаб чиқариш тавсифларига асосланади. Хўжаликлараро ер тузиш натижасида ҳар бир хўжаликка берилган ернинг ҳажми, жойлашган жойи ер участкасининг бошқа кўрсаткичлари ва улар фаолиятини тезкорлик билан ривожлантириш учун асос бўлиб хизмат қилиши керак. Хўжаликлараро ер тузиш лойиҳаси чизма ва ёзма кўринишидаги ҳужжатлардан иборат бўлади. Чизма қисми лойиҳани мазмунини кўрсатдаиган битта ёки бир нечта тархлардан иборат бўлади. Ёзма қисми ердан фойдаланувчи хўжаликни ташкил қилиниши бўйича давлат органларининг тегишли ҳужжатлари, ерга эгалик қилувчилар, ердан фойдаланувчилар ва ташкилотлар ҳуқуқлари тў¦рисидаги ҳужжатлар, лойиҳанинг тегишли томонлар билан келишилганлиги тў¦рисидаги ҳужжатлар, тушунтириш хатлари ҳамда хўжаликлараро ер тузиш лойиҳасини асослаш бўйича сонлик маълумотлардан иборат бўлади. Тузилган хўжаликлараро ер тузиш лойиҳаси тасдиқлангандан сўнг жойига кўчирилади. Ундан кейин ерга эгалик қилувчи, ердан фойдаланувчиларга тегишли ҳужжатлар тайёрланиб топширилади. Бу ҳужжатларнинг таркиби, топширилиш ва сақланиш тартиби меъёрий ҳужжатлар билан белгиланади. Хўжаликлараро ер тузиш лойиҳаси Илмий-техника Кенгашда кўриб чиқилгандан сўнг вилоят ҳокими томонидан тасдиқланади. Юридик ва жисмоний шахсларга ер ажратиш тў¦рисидаги лойиҳалар қонунда кўрсатилган тартибда ваколатлар доирасида Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси, вилоят, туман ва шаҳар ҳокимликлари томонидан тасдиқланади. 4§. Ички хўжалик ер тузиш. Ички хўжалик ер тузиш тури қишлоқ хўжалиги кохоналари, муассасалари ва ташкилотларининг ҳудудини ички хўжалик негизида

www.arxiv.uz белгилаб олиб, илмий асосланган алмашлаб экишни жорий қилишни, барча қишлоқ хўжалик ерларини (пичанзорлар, яйловлар, бо¦лар, токзорлар ва бошқалар) æîéëàøòèðèøни, тупроқ эрозиясига қарши кураш тадбирларини ишлаб чиқишни, шунингдек су¦ориладиган ерларни тўла реконструкциялашни ўз ичига олади. Ер тузишнинг хўжаликлараро ва ички хўжалик ер тузишни бир-бири билан қарама-қарши қўйиб бўлмайди, аксинча айрим ҳолларда улар бир- бирларини тўлдиради. Жумладан, ички хўжалик ер тузиш ишлари амалга оширилаётганда хўжаликлараро ер тузиш ишлари ҳам амалга оширилиш мумкин. Бундай ҳолатлар қишлоқ хўжалиги корхоналарини қайта тузаётганда, янги фермер хўжаликларини тузаётганда, ўзаро қўшни бўлган ердан фойдаланиш ва уларнинг ер муносабатлари тартибга солинаётганда вужудга келиши мумкин. Ички хўжалик ер тузиш ерга эгалик қилувччи, ердан фойдаланувчиларнинг ташаббусига биноан ердан ишлаб чиқаришнинг юқори даражада фойдаланишга эришиш мақсадида ҳамда у билан чамбарчас бо¦лиқ бўлган ишлаб чиқариш жараёнини амалга оширишдан иборат. Ички хўжалик ер тузишнинг замирида бир қанча масалаларни ҳал этиш ётади. Бу жараёнда табиий қишлоқ хўжалик минтақаларига бўлиш ҳужжатлари асосида ер турлари, фойдаланилмаётган ва унумсиз фойдаланаётган ерлар аниқланади, улардан фойдаланишни яхшилаш бўйича таклифлар тайёрланади. Қишлоқларнинг жойлашиши, кенгайиши, шахсий томорқа хўжаликлари ривожланишини ҳисобга олган ҳолда хўжалик ичидаги тармоқларга ер тақсимлаш ҳам ички ер тузиш ҳужжатларига асосланади. Ички хўжалик ер тузиши асосида бир турдаги тупроқ-мелиоратив шароитлари бўйича ер участкалари гуруҳланади, ҳар бир турдаги ер участкасидан фойдаланиш тартиби, муҳофаза қилиш, тупроқни тиклаш бўйича лойиҳа ишлари, қишлоқ хўжалигида ердан фойдаланиш нормативлари ва талаблари белгиланади.

www.arxiv.uz Юқорида айтилганлардан ташқари ички ер тузишда яна қуйидаги масалалар ҳал этилади: мабла¦ талаб қиладиган мелиорация ва атроф муҳитни муҳофаза қилиш тадбирлари ишлаб чиқилади, уларнинг муддатлари, ҳажми, нарҳи ва иқтисодий фойдалилиги аниқланади; бо¦, узумзорлар, дарахтзорлар жойлаштирилади, алмашлаб экиш тизими амалга оширилади ва ер майдонларини тартибга солиш бўйича лойиҳалар ишланади; меъёрий ҳужжатлар бўйича ер соли¦ининг миқдорини ишлаб чиқиш, ер участкаларини баҳолаш тизимини жорий этиш ернинг сифатини ва жойлашган жойини аниқлаш. Фермерлар, деҳқон хўжаликлари ва қишлоқ хўжалик корхоналари ички тузилмалари (бўлим, пудратчилар жамоаси)нинг ердан фойдаланишига ҳам ички ер тузиш ишлари жорий қилинади. Аммо уларнинг ички ер тузилиши ишларининг ҳажмининг камлиги ва бошқа ўзига хос хусусиятларини ҳисобга олиниб, бу иш ўзгачароқ тартибда ўтказилиши мумкин. Ички хўжалик ер тузиш харита чизма ҳужжатлари, тупроқшуносликнинг геоботаника, гидрология, мелиорация ва бошқа масалалари бўйича ўрганиш ҳужжатлари, ернинг баҳоси ва сифати тў¦рисидаги маълумотлар, шунингдек олдин бажарилган ер тузишнинг башорати ва лойиҳалари асосида амалга оширилади. Ички хўжалик ер тузиш ҳам хўжаликлараро ер тузишдагидек бос- ичларда амалга оширилади. Ички хўжалик ер тузиш хўжаликнинг келажакдаги ривожланиш режаси ва лойиҳа ишини бажариш бўйича берилган топшири¦ига биноан бажарилади. Ички хўжалик ер тузиш комплекс равишда ва ўрнатилган ер майдонини ташкил қилишга тааллуқли икки қисм, яъни олдин умумий ва кейин аниқ масалаларни ҳал этишдан иборат. Лойиҳада ер участкасини бириктиришни иқтисодий томондан асослаш ва хўжалик ичида ишлаб чиқариш бўлинмаларини Ер кодекси талаблари билан тўлиқ бо¦ланган ҳолда

www.arxiv.uz ер участкаларига эгалик қилишда ёки фойдаланишда турли хўжалик юритиш шаклларининг хусусиятлари эътиборга олинади. Ички хўжалик ер тузишда қишлоқларни, ишлаб чиқариш марказларини, қишлоқ хўжалик ва ўрмон хўжалик корхоналарини жойлаштиришда ва бошқа қишлоқ хўжалик ерларини белгилашда алмашиб экиш, эрозияга қарши кураш, мелиорация тадбирлари, шунингдек озуқа экинлари майдонларини яхшилаш бўйича қилинадиган тадбирлар лойиҳа даражасида бажарилади. Ички хўжалик ер тузиш икки чизма ва ёзма лойиҳа қисмидан иборат бўлади. Чизма қисмида лойиҳанинг ва ердан фойдаланиш ёки ерга эгалик қилиш режаси, дала текширув чизмаси, олдинги қишлоқ хўжалик экинларининг тури, харитаси ва бошқа ҳужжатлар, лойиҳа ёзма қисмида эса лойиҳани тузиш бўйича топшириқ, иқтисодий масалалар асосланган маълумотлар, ҳисобот маълумоти, жадвалларни кўриб чиқиш, тасдиқлаш ва бошқалар бўйича баённомалардан иборат бўлади. Қишлоқ хўжалиги, ўрмон хўжалиги корхоналари бўйича тузилган ички ер тузиш лойиҳалари туман ҳокимияти томонидан тасдиқланади. Лойиҳага ўзгартириш киритиш, лойиҳани тасдиқлаган органнинг розилиги асосида бажарилади.

Похожие

Ер учун ҳақ тўлашни ҳуқуқий тартибга солиш ( ЕР учун хак тулашни хукукий тартибга солиш

Пул муомаласини хукукий тартибга солиш

Кишлок хужалигида мехнат муносабатларини хукукий тартибга солиш

Кишлок хужалигида тадбиркорлик фаолиятини хукукий тартибга солиш

Кишлок хужалигида ижара муносабатларини хукукий тартибга солиш