logo
  1. Главная страница
  2. Рефераты
  3. Геология
  4. Hефт қудуқлаpини газлифт усулида ишлатиш газлифт қудуқларининг ишлаш шароити

Hефт қудуқлаpини газлифт усулида ишлатиш газлифт қудуқларининг ишлаш шароити

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

114 KB
Скачать
H ефт қуду қ лаpини газлифт усулида ишлатиш г азлифт қудуқларининг ишлаш шароити Қ удуқ маҳсулотини қатламдан еp юзасигача кўтаpиш учун қатлам энеpгияси етаpли бўлмаса фаввоpаланиш тўхтайди. қудуқдаги кўтаpгич орқали қудуқлаpнинг бошмоғига сунъий таpзда газ ёки ҳаво ҳайдаб фаввоpаланишни давом этдиpиш мумкин. Газ ёки ҳавони кеpакли босимгача сиқиб беpиш талаб қилингани сабабли компpессоp ишлатилади ва қудуқнинг бу таpзда ишлатилиши «компpессоp усули» деб аталади. Газ ёки ҳаво кўтаpгичининг пpинципиал ишлаши фаввоpа қудуғида суюкликнинг кенгайиб беpадиган газ энеpгияси таъсиpида фаввоpаланиш билан биp хилдиp. Ишчи агенти сифатида газ ишлатилса бу кўтаpгич «газлифт», ҳаво ишлатилганда эса «эpлифт» деб аталади. Айpим ҳоллаpда кўтаpгичнинг ишини таъминлаш учун юқоpи босимли уюмнинг гази ишлатилса, компpессоpга заpуpат туғилмайди ва бу ҳолат «компpессоpсиз газлифт» деб аталади. Газлифт кўтаргичларининг конструкциялари Компрессор усулида қудуқларни ишлатиш учун улар бир қаторли ёки икки қаторли кўтаргичлар билан жиҳозланади. Бир қаторли кўтаргичнинг ишлаш тарзи 24 .1.-расмда кўрсатилган. Қ удуқ ишга туширилгунча суюклик сатҳи мустаҳкамловчи қувур ва фаввора қувурларида бир хил баландликка эга (статик сатщ). а - қудуқ ишга туширилишдан олдин статик сатщ; б-қувур ортки қисмида суюклик насос компрессор қувурларининг бошмогигача сиқиб туширилган; в - кўтаргич қувурлар орқали аралашма оқими. Расмдан кўринишича агар мустаҳкамловчи қувур ва насос-компрессор қувурлари оралигига (ҳалқага) компрессор ёрдамида ишчи агенти ҳайдалса, қувур ортки қисмида сатщ пасайиб, насос-компрессор қувурида эса кўтарилади. Шу тарзда қувур ортки қисмида сатщ НКК бошмоғигача пасаяди ва хайдаладиган ҳаво ёки газ бошмоқ орқали НКК га ўтиб суюкликда эрий бошлайди. Газ ёки хавонинг мунтазам берилиб турилиши натижасида аралашма зичлиги пасая боради ва бу аралашма ер юзасигача кўтарилиб, қудуқдан оқа бошлайди. Кўтаргич қувурда суюклик сатҳининг кўтарилиши нафақат берилаётган ишчи агентига, балки бу қувурларнинг суюкликка чыкиш чуқурлигига ҳам боғлиқ. Суюклик сатҳининг кўтарилиш баландлиги, шунингдек кўтаргич диаметрига ҳам боғлиқ. Ишчи агентининг бир хил сарфланишида кичик диаметрли қувурда суюклик кўтарилиш сатҳи баландроқ бўлади. Сат ҳ кўтарилишига суюкликнинг қовушқоқлиги ҳам таъсир этади. Масалан, сувга нисбатан нефтнинг сатҳи баландроқ бўлади, чунки нефтнинг қовушқоқлиги сувдан пастроқ. Демак, компрессор кўтаргичининг ишлаш принципи кўтаргич қувурлардаги суюклик шароитини башоратлаш ва унинг ўртача солиштирма оғирлигини пасайтиришни мўлжаллашдан иборат. Икки қаторли кўтаргичларда биринчи қатор қувурлари (катта диаметрли) қудуққа ишчи агентини ҳайдашга ва иккинчи қатор қувурлари (кичик диаметрли) суюкликни кўтаришга хизмат қилади. Компрессор кўтаргични ҳисоблашда қуйидаги ўзгарувчан қийматлар аниқланади; - ч ў киш чуқурлиги, суюкликнинг кўтарилиш сатҳи, ч ў киш фоизи, кўтаргич қувурлари диаметри; - ҳайдаладиган ишчи агенти ҳажми, кўтариладиган суюклик миқдори. Қ удуқ ишлаётганда кўтаргич бошмоғидаги босимга тенг равишда газсизланган суюклик баландлиги чыкиш чуқурлигига тенг. h = 10 * Р бош \ g бу ерда: P бош - кўтаргич қувурларнинг бошмоғидаги босим, ат. h - кўтаргичнинг чыкиш чуқурлиги, м. Суюкликни кўтарилиш баландлиги Н 0 қудуқдаги суюклик сатҳидан қудуқ устигача бўлган масофа билан ўлчанади. Н 0 = L - h бу ерда L - кўтаргич баландлиги, м. Кўтаргичнинг суюкликка чыкиш фоизи; h ,% = h \ L * 100 Кон шароитида чыкиш фоизини қўйидагича ҳам ҳисоблаш мумкин: h ,% = 10 * P ишчи \ g * L * 100 Газлифт қудуқларини ишга тушириш Қудуқни ишга туширишда ишчи агенти кўтаргич қувурларнинг остки қисмигача йўналтирилади. Ҳалқали системали бир қаторли кўтаргичда ҳалқа қисмига ҳайдаладиган ишчи агенти суюкликни пастга қараб сиқади ва суюклик кўтаргич колоннага ўта бошлаб сатҳи кўтарила бошлайди. қудуқ тубидаги босим қатлам босимидан ошганда, суюкликнинг бир қисми қатламга ҳам ҳайдалади. Ютилган суюклик ҳажми қудуқнинг маҳсулдорлик коэффициенти ва суюкликнинг ҳайдалиш вақтига боғлиқ. Кўтаргич қувурларида суюклик сатҳининг кўтарилишига мос равишда ишчи агентининг босими ҳам ортиб боради. қувур ортки қисмида (ҳалқа қисмида) суюклик сатҳи кўтаргич қувурларнинг бошмоғигача пасайганида, кўтаргичдаги суюклик сатҳи юқори қийматга эга бўлади. Ишчи агентининг босими бу пайтда максимал қийматга эга бўлиб, бу босим «ишга тушириш босими» деб аталади. Бу босимда ишчи агенти кўтаргич қувурларга ўтиб ундаги суюклик сатҳини кўтаради ва бу суюкликни қисман газлантиради. Натижада қудуқдан суюклик кескин отилади. Бундан сўнг, сатщ пасайиб, қувурларнинг чыкиши камаяди, кўтаргич қувурларнинг бошмоғида босим қатлам босимига нисбатан пасаяди, отиладиган суюклик миқдори ҳам пасаяди. Қатлам босими ва қудуқдаги суюклик сатҳи босими орасидаги фарқ таъсирида қатламдан қудуққа қараб суюклик оқа бошлайди ва маълум муддатдан сўнг қатлам билан кўтаргичнинг иши мунтазам равишда бўлади. қудуқ нормал ҳолатда ишлай бошлайди ва шундан бошлаб ҳайдаладиган ишчи агентининг босими доимий бўлиб у «ишчи босими» деб аталади. Қ удуқни ишга тушириш босими кўтаргич конструкцияси, қудуқ диаметри, қудуқдаги суюклик сатҳи ва кўтаргич қувурларнинг суюкликка ч ў киш даражасига боғлиқ. Бир қаторли ҳалқали системадаги кўтаргич учун P ишчи = h *g \ 10 * D 2 \ D 2 * d 2 ; Бир қаторли марказий системадаги кўтаргич учун P ишчи = h *g \ 10 * D 2 \ d 2 ; Максимал ишга тушириш босими; Р ишчи мах = L * r * q; Минимал ишга тушириш босими; р иш миn = h * r * q; бу ерда: h - ишчи агенти ҳайдалиши натижасида кўтаргич қувурларда сатщ кўтарилиши; g - қудуқдаги суюклик аралашмасининг ўртача солиштирма оғирлиги; D - мустаҳкамловчи қувур диаметри; d - кўтаргич қувурлари диаметри; L - кўтаргич қувурлари узунлиги; Ишга тушириш босимини пасайтириш усуллари . Одатда газлифт қудуқларини ишга тушириш учун ишчи босимини таъминлаш компрессорнинг юқори кучланишини талаб қилади ва баъзан уни таъминлаш қийин. Шунинг учун имкони борича қудуқни ишга тушириш босимини пасайтириш чораларини кўриш керак. Ишга тушириш босимини пасайтиришнинг қуйидаги усуллари мавжуд; 1. Қ атламга суюклик ҳайдаш усули. Бу усул суюкликни яхши ютадиган қатламларда муваффаққиятли қўлланилади. Бунда кўтаргич қувурлар ва ҳалқа қисмига бир вақтнинг ўзида катта босим таъсирида ишчи агенти ҳайдалиб, қудуқдаги ҳамма очқич-ёпқичлар бир неча соатга беркитилиб қўйилади. Бу вақт мобайнида суюкликнинг бир қисми қатламга ўтади ва қудуқда суюклик сатҳи пасаяди. Ишчи агентини иккинчи марта ҳайдаганда ҳалқа қисмидан суюкликни кўтаргич қувурларга сиқиб, қудуқни тез ишга тушириш имконияти туғилади. 2. Кўтаргич қувурларини узайтириш усули. Бу усулни маҳсулдорлик коэффициенти паст бўлган қудуқларда қўллаш тавсия этилади. 3. Марказий системадан ҳалқали системага ўтиш. Бу усулни қўллашда даставвал кўтаргич қувурлар орқали ишчи агентини ҳайдаб ҳалқа қисмидан суюклик аралашмаси олинади. қудуқдан бир қисм суюклик олингандан сўнг кўтаргич марказий системадан ҳалқали системага ўтказилади, яъни ҳалқа қисмига ишчи агенти ҳайдалиб кўтаргич қувурлар орқали суюклик аралашмаси олинади. 4. Кўтаргич қувурларни маълум жойларда тешиб қўйиш. Маълумки, ишчи агентини ҳайдаш жараёнида бу агент кўтаргич қувурларнинг бошмоғига етмагунча ундаги суюклик газлашмайди. Агар кўтаргич қувурнинг бошмогидан юқорироқ бир ёки бир неча жойида маҳсус тешиклар қолдирилса, ҳалқа қисмида суюклик сатҳи камайгани сари бу тешиклар орқали ишчи агенти кўтаргич қувурларга ўтиб суюкликни тез газлаштира бошлайди ва қудуқни ишга тушириш тезлашиб, ишчи босимини пасайтириш имконияти пайдо бўлади. Лекин қудуқ мунтазам ишлай бошлагандан сўнг, маҳсус тешиклар орқали кўтаргичга ўтадиган ишчи агентининг сарфланишини тежаш мақсадида тешиклар ўрнатилган жойларда махсус ишга тушириш клапанларини ўрнатиш мақсадга мувофиқдир.

Похожие

Нефт ва газ қудуқлари уларнинг вазифаси ва конструкцияси
Меҳнатни муҳофаза қилиш ва атроф муҳитни муҳофаза қилиш тадбирлари
Нефт ва газ саноати ривожланиши тарихи ҳозирги кундаги ҳолати ва истиқболлари
Нефт ва газ қуду ларини фаввора усулида ишлатиш қудуқларнинг фаввораланиш шароитлари
Фаввора қудуқларининг устки ускуналари