Toshkent viloyati sanoatida tarkibiy o'zgarishlar - География - Рефераты

Toshkent viloyati sanoatida tarkibiy o'zgarishlar

Загружено в:

15.09.2022

Скачано:

0

Размер:

126.0009765625 KB

Toshkent viloyati sanoatida tarkibiy o`zgarishlar Toshkent viloyati Respublikamizning 13.8 foizi sanoat mahsulotlarini ishlab chiqarib, Respublika miqyosida sanoat mahsulotlari ishlab chikarish bo`yicha 2-o`rinda turadi. Metallurgiya , kimyo, qurilish materiallari, yengil va oziq-ovqat sanoati, mashinasozlik, metalni qayta ishlash, un-krupa va omuhta yem sanoatlari ham respublika miqyosida muhim ahamiyatga ega. Mamlakatda amalga oshirilayotgan iqtisodiy isloxatlar barcha sohalarni, shu jumladan, sanoat tarmoqlarini ham qamrab olgan. Bu borada Toshkent viloyati sanoatining istiqbollari yuqori baholangan bo`lsa ham sanoatni rivojlantirish masalalariga alohida e`tibor beriladi. Viloyatning “ 2005 yilda ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish yakunlari va 2006 yilda iqtisodiy isloxatlarni chuqurlashtirishning eng muhim ustuvor yo`nalishlari to`g`risida “ bo`lib o`tgan faollar yig`ilishida 2006 yilni “Viloyat sanoatini rivojlantirish yili” deb belgilangani bejiz emas.O`tgan davr mobaynida sanoatni rivojlantirish yuzasidan chora- tadbirlar dasturi ishlab chiqilgan. Bu dasturga ko`ra korxonalarning o`sish sur`atini ta`minlash maqsadida yuzaga kelgan muammolarni o`rganib, ularning yechimini topish borasida muhim choralar ko`rilyapti. Masalan, kasanachilik asosida yangi ish o`rinlarini yaratish, yangi mahsulot turlarini ishlab chiqarishni amalga oshirish, bo`sh yotgan bino va inshoatlarni, ishlatilmayotgan asbob-uskunalarni imtiyozli ravishda ijaraga berish orqali kichik korxonalarda ishlab chiqarishni tashkil etish, horijiy va mahalliy investorlarni jalb qilish orqali yangi sanoat korxonalarini ishga tushirish, kichik hajmli sanoat korxonalarini qishloq joylarga joylashtirish va rivojlantirish kabi masalalar hal qilinyapti. 2006-2010 yillarda sanoatni istiqbolli rivojlantirish darajasi aniqlangan. Jadvalga ko`ra 1997-2006 yillarda yalpi sanoat mahsulotlari tarkibida Yoqilg`i sanoati ulushi 5,6 foizdan 2 foizga pasaydi. Bunga sabab shu davr ichida Angren ko`mir havzasida ko`mir qazib chiqarish hajmining qisqarishi bilan bog`liq. Statistik ma`lumotlarga ko`ra Ohangaron tumanida “Ohangaron rangli sement” sanoat ishlab chiqarish korxonasi 2007 yilning 1-yarmida rejani 80 foizga bajargani haqidagi axborotida fosfor hom ashyosining yetishmayotganini, hamkor”AMMOFOS” OAJ

debitorlik qarzlarini vaqtida to`lamagani uchun mablag` yetishmay qolganini sabab qilib ko`rsatadi. Angren shahridagi “KAOLIN» mas`uliyati cheklangan jamiyat O`zbekiston- Olmoniya qo`shma korxonasini o`sish sur`atining pasayishiga davlat tomonidan mazutga fond ajratilmagani uchun mazutdan uzilish xosil bo`lgani va ishlab chiqrishni to`xtab turganini sabab qilib ko`rsatgan. Shu kabi mablag` va hom ashyo bilan bog`liq masalalarni deyarli barcha sanoat korxonalarida ko`rish mumkin. 1-va 2-jadvallarga ko`ra tahlilni davom ettiramiz. 1-jadval Toshkent viloyati sanoat tarmoqlari bo`yicha ishlab chiqarish hajmi (foiz hisobida 1997,2002,2006 yillar) Саноат тармоқлари 1 997 2 002 2 006 Ёқилғи саноати 5 .63 2 .93 2 .03 Металлургия саноати 3 2.9 3 3.56 4 7.51 Кимё ва нефт кимёси саноати 1 0.84 1 1.59 9 .42 Машинасозлик ва метални қайта ишлаш 7 .06 3 .70 3 .37 Ўрмон,ёғочни қайта ишлаш ва қоғоз целлюлоза саноати 1 .72 2 .75 1 .68 Қурилиш материаллари саноати 9 .94 9 .77 8 .14 Фарфор-фаянс ва ойнасозлик саноати 0 .32 0 .49 0 .12 Енгил саноат 1 2.2 1 8.98 8 .22 Озиқ-овқат саноати 1 2.60 1 2.65 7 .22 Ун-крупа ва комбикорма саноати 4 .87 2 .07 0 .58 Микробиология саноати 1 .09 0 .58 0 .34 Медицина саноати 0 .35 0 .69 0 .05 Полирафия саноати 0 .30 0 .18 0 .26 2-jadval

Toshkent viloyatining shahar va tumanlarida sanoat mahsulotlarini ishlab chiqarish Шаҳарлари 1997 2002 2006 Олмалиқ 25.03 31.1 50.73 Ангрен 10.57 7.7 3.18 Оҳангарон 8.55 6.7 5.39 Бекобод 9.85 11.4 13.02 Чирчиқ 12.60 8.2 9.52 Янгийўл 6.41 3.5 1.39 Туманлар Оққўрғон 1.12 1.15 0.77 Оҳангарон 0.34 0.61 0.34 Бекобод 0.71 1.24 0.80 Бўстонлиқ 2.66 2.07 0.78 Бўка 0.82 0.86 0.70 Зангиота 2.47 2.18 1.81 Қибрай 3.45 3.11 2.59 Қуйичирчиқ 0.78 0.89 0.73 Паркент 1.22 0.65 0.27 Пискент 0.64 1.09 0.53 Тошкент 2.98 2.08 1.87 Ўртачирчиқ 2.09 10.21 2.33 Чиноз 1.03 1.81 1.22 Юқоричирчиқ 0.81 0.87 0.94 Янгийўл 1.83 1.58. 0.99 Yuqorida aytilganidek, Ohangaron shahrida o`sishning kamayganligi neft kimyo sanoatining o`sish sur`ati bilan bog`liq ekanligini ko`rish mumkin.Olmaliq metallurgiya sanoati 2006 yilda viloyat bo`yicha yalpi sanoat mahsulotini 50 foiziga bajargan.Bu ko`rsatkich 10 yil avval ¼ ni tashkil qilgan edi.Hozirgi samaradorlik Bekobod shahrida ishlayotgan metallurgiya kombinatining yuqori ko`rsatkichlari bilan bog`liqligidir. Chirchiq shahri mashinasozligi o`sish sur`atining payishi Yangiyo`l mikrobiologiya sanoati bilan bog`liq. Toshkent tumanining o`sish sur`atini pasayishi oziq-ovqat sanoatiga aloqadorligini kurishimiz mumkin. Tadqiqot natijalaridan Toshkent viloyatidagi ro`y berayotgan tarmoqlar dagi o`zgarishlar xududiy tarmoqlarga aloqadorligi namoyon bo`ladi. Hozirgi vaqtda yoqilg`i , yengil , un-krupa, mikrobiologiya va meditsina sanoatining yalpi sanoatdagi salmog`i 1997 yilga nisbatan 10 yil ichida 24.1 foizdan 11.2 foizga tushib qolgan. Xulosa huddi shu yo`nalishda ulushi kamaygan viloyat tumanlarining salmog`ini kamaytirmaslikka harakat qilish kerak.

Foydalanilgan adabiyotlar : 1. Yermakov Y.G. i dr. Fizicheskaya geografiya materikov i okeanov. M: Vqsshaya shkola, 1988. 2. Ryabchikov A.M. Fizicheskaya geografiya materikov i okeanov. M: Vqsshaya shkola, 1988. 3. Fizicheskaya geografiya mirovogo okeana. M: Izdatelpstvo Moskovskogo Universiteta, 1988. 4. Ryabchikov A.M. Dunyo qitoalari tabiiy geografiyasi, Toshkent, 1968. 5. Vlasova T.M. Fizicheskaya geografiya materikov i okeanov. Tom I-II, M: Prosveo‘yeniye, 1976. 6. Vlasova T.M. Materiklar va okeanlar tabiiy geografiyasi. I-II tom.Toshkent, 1985. 7. Leontpev O.K. Fizicheskaya geografiya mirovogo okeana. M: 1982. Ensiklopeditseskiy slovarp geograficheskix terminov. M.1968. 8. http://ziyonet.uz

Похожие

Surxondaryo viloyati qishloq aholi manzilgohlarining soni va tarkibiy tuzilishidagi o`zgarishlar

O’rta asrlarda Toshkent urbanizatsiyasi

Farg'ona mintaqasi aholisining hududiy tarkibidagi o'zgarishlar

Qashqadaryo viloyati xo'jaligiga umumiy ta'rif

Xorazm viloyati xo'jaligini rivojlantirishning istiqbollari