Intеllеktuаl rоbоt kоmplеkslаri - Физика - Рефераты

Intеllеktuаl rоbоt kоmplеkslаri

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

45.5 KB

Int е ll е ktu а l r о b о t k о mpl е ksl а ri Reja: 1. Int е ll е ktu а l r о b о t k о mpl е ksl а ri to’g’risid а а s о siy tushunch а l а r. Ishl а tilishi 2. Int е ll е ktu а l r о b о t k о mpl е ksl а rini а s о siy el е m е ntl а ri v а ishl а sh prinsipi

INT Е LL Е KTU А L R О B О T K О MPL Е KSL А RI TO ’ G ’ RISID А А S О SIY TUSHUNCH А L А R . ISHLАTILISHI Robottexnik sistemalarsi va zamonaviy yuqori texnologiyalarni yaratishda nafaqat turli texnologik jarayonlarni avtomatlashtirish balki bir qator intellektual operasiyalarni ham robotlar yordamida bajarish muammosini hal qilish lozim : Intellektual robottexnik komplekslar bajaradigan ishlarga quyidagi komplekslar kiritadi :  Mahsulotni loyihalashtirish ;  Ishlab chiqarishni rejalashtirish;  Robotni harakatini programmalashtirish;  Tashqi muhitni modellashtirish;  Obe’ktlerni bilish ;  Jihozlarni diagnostika qilish va hakozo. Intellektual robottexnik sistemalar sohasidagi asosiy tushunchalarga quyidagilar kiradi: Su’niy intellekt, intellektual sistema, bilim, bilimlarni aks ettirish, echim izlash,algoritm, intellektual robottexnik sistemalar va hakozo. Su’niy intelekt temini 1956 yilda kiritilgan. Intellektual sistema- sensor qurilmalari yordamida tashqi muhitni qabul qila oladigan, ma’lumotlar asosida qaror qabul qiladigan, o’z-o’zidan tajriba orttira oladigan sistemadir. Bilimlar - tashqi muhit va uning obe’ktlari bo’yucha ma’lumotlar va bilimlar to’plamidir . Bilimlarni aks ettirish - intellektual sistemaning bilimlar bazasida tashqi muhit va uning obe’ktlari bo’yicha bilimlarni aks ettirishdir. Echm izlash metodi - intellektual sistemasida ma’lumotlar bilimlar bazasidagi axborotlardan foydalanib, berilgan masalani turli metodlar yordamida echimni topishdir. Algoritm - echilayotgan masala bo’yicha berilgan qadamlar ketma- ketligidir.

Intellektual robottexnik sistema - tashqi muhitni o’zining turli sensor qurilmalari yordamida qabul qilib, qayta ishlab, qaror qabul qila oladigan va tajriba orttirish imkoniga ega bo’lgan sistemadir INT Е LL Е KTU А L R О B О T K О MPL Е KSL А RINI А S О SIY EL Е M Е NTL А RI V А ISHL А SH PRINSIPI Zamonaviy yangi texnologiyalarda intellektual robototexnik sistemalni ishlatish hozirgi vaqtda dolzarb hisoblanadi . Intellektual robototexnik sistemalar robototexnikada uchinchi avlodga kiradi, ular o’zining turli sensor qurilmalari yordamida tashqi muhit bo’yicha informasiya oladi, uni qayta ishlab, qaror qabul qila oladi, hajmda o’zi faoliyatiga tajriba orttirish qobiliyatiga egadir. Intellektual robottexnik sistemasining struktura sxemasi 8.1 rasmda keltirilgan Boshqarish sistemasi Axborot kiritish blo k i Mantiqiy chiqish va boshqaruv chi axborotni shakllantirish blo k i Bilimlarni o’zlashtirish blo k i Yechimning algoritmik metodi Yechimni tushuntirish metodi MB Maq.B BB Axborotni chiqarish blo k i Boshqarish obe’kti

rasm Intellektual robottexnik sistemasining struktura sxemasi intellektual robototexnik sistemaning kirishi bo’lib Axborotni kiritish bloki hizmat qiladi, u raqmli ma’lumotlarni, matnlarni, tasvirlarni kiritish uchun ishlatiladi. Sistemaning kirishiga axborot tashqi muhitdan, boshqarish ob’ektidan foydalanuvchi tomonidan kiritilishi mumkin. Kirish axboroti mantiqiy chiqarish blokiga yoki ma’lumotla bazasiga yuboriladi. Ma’lumotlar bazasida robototexnika sohasidagi ob’ektlar bo’yucha simvolli va raqamli axborotlar saqlanadi. Mantiqiy chiqarish va boshqariluvchi axborotlarni shakllantirish bloki Intellektual sistemadagi noaniq formallashtirilgan masalalarni echimini topishni ta’minlaydi hamda Bilimlar bazasi(BB), Ma’lumotlar bazasi(MB), Maqsadlar bazasi(Maq.B), yechimning algoritmik metodlari bloki asosida foydalanuvchi yoki boshqarish ob’ekti uchun boshqarish axborotini shakllantirishga xizmat qiladi. BB- bilimlar to’plamidan iborat. Masalan, predmet sohasidagi qonuniyatlar bo’yicha qoidalar sistemasidan tashkil topgan. Maq.B -sistemaning local maqsadlari to’plamidan iborat va u aniq vaqtda , aniq jarayonda global maqsadga erishish uchun zarur bilimlar to’plamini o’z ichiga oladi. Yechimnig algoritmik metodlari bloki - predmet sohasidagi masalani algoritm asosida echish dasturiy modullaridan tashkil topadi. Bilimlarni o’zlashtirish bloki - dinamik bilimlarni tahlil qilishga hizmat qiladi. Yechimlarni tushuntirish metodi bloki - oraliq natijani olishda foydalanuvchiga mantiqiy chiqarishni shakllantirib beradi. Axborotlarni chiqarish bloki – sismening chiqishida ma’lumotlarni, tekstlarni, matnlarni, tasvirlarni va boshqa natijalarni foydalanuvchiga yoki boshqarish ob’ektiga chiarishni ta’minlaydi. Teskari aloqa konturi intellectual sistemaning adaptivlik hususiyatini shakllantirishga xizmat qiladi. Intellektual sistemani ishlatish jarayonida MB va BB bazasiga yangi axborotlar kiritib turiladi.

Adabiyotlar: 1. Nazarov X.N. Robototexnika asoslari. TDTU., Toshkent:, 2005 , 104 b. 2. Xasanov P.F. , Nazarov X.N. Mobilnie robototexnicheskie sistemi. Tashkent: TashPI, 1987.96 s. 3. Robototexnika.YU.G. Andreanov i dr. -,M.: Mashinostroenie. 1984. 4. Robotototexnicheskie system i kombleksi: uchebnie posobie /X.N.Nazarov.; TGTU,Tashkent.2004,101str. 5. Shaxinpur N. Kurs robototexniki. - M.: Mir. 1990. 6. Belyanin P.N. Robototexnicheskie sistemi dlya mashinostroeniya. Pod red. E.P. Popova. M.: Mashinostroenie; 1989. 276 s. 7. Zenkevich S.L. Upravlenie robotami. M.: Izd-vo MGTU, 2000 456 s. 8. Robototexnika i gibkie avtomatizirovannie proizvodstva: Uchebn. posobie dlya vtuzov/pod red. I.M. Makarova. M.: Vissh. shk. , 1986. 159 s. 9. Xasanov P.F. , Kiselev O.D. Adaptivnie roboti i sistemi texnicheskogo zreniya: Uchebn. Posobie. Tashkent: TashPI, 1986. 96 s. 10. Timofeev A.V. Adaptivnie robototexnicheskie kompleksi. L.: Mashinostroenie, 1988. 332 s.

Похожие

Pаyvаndlаsh rоbоt tеxnik kоmplеkslаri

Sаnоаt rоbоtlаri vа rоbоt tеxnikа kоmplеkslаri

Dеtаllаrgа ishlоv bеrish rоbоtоtеxnik kоmplеkslаri

Rоbоt tеxnik kоmplеkslаrining ishlаb chiqаrishdа ishlаtish

Rоbоt tеxnikаsining аsоsiy elеmеntlаri vа bоshqаrish usullаri