Йирик панелли уйлар конструкциялари монтажи - Архтектура - Рефераты

Йирик панелли уйлар конструкциялари монтажи

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

196.162109375 KB

Йирик панелли уйлар конструкциялари монтажи Режа: 1. Лентасимон пойдеворларни монтаж қилиш 2. Монтаж горизонтини таъминлаш 3. Ҳажмий блок хонали биноларни монтаж қилиш

Йирик панелли уйлар конструкциялари монтажи Йирик панелли уйлар конструкциялар эркин ва чегараланган эркин усулда монтаж қилинади. Қандай усулда монтаж қилиш конструктив ечим ва қўлланиладиган мослама турига боғлиқ. Эркин усулда монтаж қилишда ишлатиладиган мосламаларда тузилмаларни лойиҳа ҳолатга келтириш учун бошқариладиган винт, струбциналар мавжуд бўлиб, улар ёрдамида конструкция лойиҳа ҳолатга келтирилади ва вақтинча ушлаб турилади. Бундай конструкцияларни ўрнаш аниқлигини геодезик асбоб, шовун ва шайтон ёрдамида амалга оширилади. Бундай мосламалар шахсий монтаж мосламалари деб юритилади. Расм 3.34. Осма девор панелларини вақтинча қотириш схемаси 1-белбоғ панели; 2- панелга маҳкамланадиган струбцина; 3- тортгич; 4- устунга маҳкамланган струбцина; 5 – оралиқ панелини вақтинча ушлаб турувчи струбцина; 6- дераза оралиғи панелли; 7 - бурчак остида ўрнаган тиргак. Чегараланган эркин монтаж усулига ишлатиладиган мосламаларда чегараловчи қисми – тўсиқ бўлиб, конструкцияни ҳаракатини зарур четлашларга йўл қўйган ҳолда чегаралаб қўяди. Бундай усулга геодезик асбоблар ёрдамида аниқлашга ҳожат қолмайди. Бундай усулда йирик панелли уйни кўндаланг девор панеллари ўрнатилиб, қолган конструкциялари монтажи шахсий монтаж мосламалари ёрдамида амалга оширилади. Йирик панелли уйлар захваткалардаги конструкциялар монтажи технологик кетма-кетлиги бинонинг хажмий-режавий ҳал қилинишидан келиб чиқиб белгиланади. Қандай кетма-кетлик бўйича монтаж қилинишидан

қат o ий назар умумий бўлган қуйидаги талабларга жавоб бериши зарур: - ташқи девор панеллари чокига елимланиб ёпиштириладиган ҳимоя қатлам ёпиштирилмагунча ички девор панелларни монтажи бошланмаслиги зарур; - бевосита «транспорт воситасидан» монтаж қилишда транспорт юк кўтариш қобилиятидан тўлиқ фойдаланишни та o минлаш; - конструкциялар монтажини крандан энг узоқ жойлашганидан бошлаб, кран томонга қараб амалга ошириш; - конструкцияларни илиш, вақтинча ушлаш ва тўғирлаш учун зарур монтаж мосламаларидан имкони борича кам қўллаш (бунинг учун имкони борича комплекс усулни қўллаб бикр уяча ҳосил қилишни та o минлаш). Лентасимон пойдеворларни монтаж қилиш Лентасимон пойдеворлар ўрнини хандиқ асосига тушириш учун обноскадаги бўйлама ва кўндаланг ўқ чизиқлар бўйлаб ип тортилиб, уларни кесишган жойидан шовун туширилади (расм 3.34). Шу нуқтадан пойдевор ташқи қиррасигача бўлган масофа ўлчаниб, ундан 2-3 см узоқлашатириб металл қозиқ асосга қоқилади ва унга ип тортилиб, пойдвор кўндаланг ва бўйлама йўналиши аниқланди. Нишон пойдевор плита ва блоклар ўрнатиб олингач ипни ўрнатилган блок устки сатхига кўчирилади. Монтажни бошлашдан олдин пойдевор плита ўрнайдиган асосни сатхи текшириб кўрилиши лозим. Горизонтал сатх та o минланмаса етмаган жойига қум тўкилиб, ортиқча жойидан суриб олинади. Ишни нишон пойдевор плиталарини ўрнатишдан бошланади (бурчак ва секция оралиқ ва ташқи юк кўтарувчи деворлар кесишиш жойидаги). Қатор плита ва блоклар эса ўрнаган нишон блокларни вертикаллиги ва горизонталлиги та o минлангач амалга оширилади. Урнаган пойдеворларнинг юзалари горизонталлиги лойиҳадагидан  5 мм; лентанинг ўқ чизиғини оғиши лойиҳадагидан  10 мм га фарқ қилишига рухсат берилади. Бундан ортиқ унча катта бўлмаган четлашлар монтаж ломи орқали суриб тўғриланади. Аммо шуни хисобга олиш керакки, бунда плита (блок) кран илгичига илинган бўлиши керак.

Навбатдаги қатор блокларни монтаж қилишдан олдин остки қават плита (блок) усти қотиб қолган қоришмалардан тозаланган қатламини тушалган бўлиши зарур. Навбатдаги қатор блоклари монтажини бошлангунча остки қатор чокларидаги қоришма қотиб, етарли мустахкамликга эришган бўлиши зарур. Чокларга қўйиладиган қоришма таркиби: 1:0,1:3; 1:0,15:4 (цемент : охак : қум). Конус чўкиши 10…12 см ни ташкил қилиши зарур. Щртача горизонтал чок қалинлиги 12 мм бўлишига эришиш зарур. Блокларни ўрнатишнинг асосий усулларидан бири – бу поналарни тортиб чиқариш усулидир. Бу усулда плита еки остки қатор блок устига 20…. 30 мм қалинликда қоришмани ертўла деворини теришда ташқи қиррадан ёки 15 мм мм цокол p блокини теришда ташқи қиррадан 30…..40 мм қочириб тўшалади. Сўнг ўлчами 40х40 мм бўлган, қалинлиги лойиҳа қалинлигидаги тахтачани ташқи девордан 50….60 мм қочириб қоришмага ботирилади. Расм 3.35. Бино ўқларини жойига тушириш ва обноскалар ўрнатиш. а-бино ўқини жойига тушириш; б-обноска турлари; в-асосга ўқларни тушириш; 1-ўқлар белгиси; 2-обноска; 3-ўқлар; 4-бино чегараси; 5-обноска тўсинчаси; 6-еғоч обноска; 7-металл обноска; 8-ёғоч-металл обноска; 9-

устун; 10-шовун; 11-ўқ ипи; 12-қозиқ; 13-қум тўшама; 14-нишон плита (блок); 15-плита (блок)ни чегаралаш ипи; 16-йўналтирувчи тахта. Ички томонга эса ҳар бир блок остига иккита инвентар p ёғоч (металл ёки ёғоч металл) пона ўрнатилади. Бунда блок ўрнаганда бино ташқи қисмига ма o лум қияликда ўрнаши зарур (расм 3.36.а). Понани аста секин суғуриб олиш ҳисобига блок вертикал – лойиҳа ҳолатга келади. Лойиҳа ҳолатга келган шовун ва шайтон ёрдамида текширилади. Бунда понани суғуриш тўхтатилади. Понани тўлиқ суғуриш чокдаги қоришма етарли мустаҳккамликни олгандагина амалга оширилади. Расм 3.36. Блокларни ўрнатишда понани тортиб чиқариш усули. а-мослама; б- поналарни ўрнатиш; 1- ёғоч тахтача; 2- қоришма; 3-блок; 4-палецли ностандарт гайка; 5- болт; 6- калит; 7-пона. Монтаж горизонтини та o минлаш Девор панеллари асосга қоришма нишон ўрнатиб ёки цемент – қумли паста устига ўрнатилади. Девор панелини остки ўрнаш сатхи монтаж горизонти дейилади. Бундай сатх бўлиб ҳар бир қаватдаги энг баланд нуқта олинади (расм 3.37). Энг асосийси биринчи қават ёки техник қават панелини ўрнатишдаги монтаж горизонтига аҳамият бериш зарур, чунки бу ерда қўйилган кичик хатолик келгусида катта хатоларга олиб келиши мумкин. Монтаж горизонт сатхига тенг бўлиши зарур. Нишонлар девор панели узунлигига қараб 4,5 метргача бўлса 2 та, 4,5…..6,0 м бўлса 3 та қўйилиши мумкин.

Расм 3.37. Монтаж горизонтини ташкил қилиш. 1 – девор панели ўрнаш асосининг ҳолати; 2- энг юқориги нуқта; 3- монтаж горизонт чизиғи; 4- нишонлар; 5- цемент-қумли қоришма; 6- девор панели; 7- зичловчи мастика (УМС-50 ёки бошқалар); 8- гернит II ; 9- минерал пахта тахтачаси (пергамин ёки полиэтилен билан ўралган); 10- ёпма. Нишонларни ўрнатиш. Нишонлар ўлчами: 120х250 мм – ички девор ости; 120х150 мм – ташқи девор ости учун. Уларни қалинлиги чокни қалин юпқалигига қараб турлича бўлади. Улар қаттиқ ёғочдан тайёрланади. Нишон қоришмага ботириб ўрнатилади, бунда қоришма нишондан 3….4 мм кўтарилиб туриши зарур. Бу усулда чокдаги қоришма қалинлиги катта бўлиши унинг камчилиги ҳисобланади. 17….27 қаватли биноларда қоришма ўрнига қалинлиги 5 мм чокни та o минловчи цемент-қумли (1:1 таркибида) пасталар ва юқори аниқликдаги конструкцияларни қўллаш орқали амалга оширилади. Юқори аниқлик (7….8 синф аниқликдаги) панеллар ишлаб чиқилиши нишонсиз монтажни амалга оширишни та o минлайди. Девор панелларни баландлик бўйича ўқларини тўғри келишини таъминлаш учун махсус темирбетон фиксаторлар (улар остки девор панели устига ўрнатилган болтга бураб ўрнатилади) (расм 3.38) ёки пўлат фиксаторлар (  20 мм резбали стерженга шайба ўрнатилган орқали ўрнатилади ) (расм 3.39) қўлланилади: Девор панелларини илиб кўтарувчи икки тўрт нуқтасидан амалга оширилади. Бунинг учун махсус траверса қўлланилади (расм 3.39.а,б). Панелни ўрнаш сатхидан 40….50 см юқори кўтарилиб, тўғриланиб, секин аста ўрнаш ўрнига туширилади. Лойиҳа ҳолати та o минлангач унга бурчак

остида ўрнайдиган струбцинали тиргак бир томони билан панел устки илгичига, иккинчи томони билан эса ораёпмага маҳкамланади (расм 3.39.в). Бу мослама панелни вақтинча ушлаб туради ва уни тўғирлаш вазифасини бажаради. Расм 3.38. Шайбали фиксатор. 1-Остки панел; 2- қоришма; 3- ораёпма; 4-  20 мм резбали стерженли; 5- бетон; 6- шайба; 7- устки девор панели. Расм 3.39. Конус турли бетон фиксатор. 1-остки ташқи девор панели; 2-  40 мм ли гернит; 3- конус турли бетон фиксатор; 4- фиксатор болти; 5- рухланган бирлаштирувчи планка; 6-цемент қумли қоришма; 7- бирлаштирувчи болт; 8-ораепма

Бинони бурчак қисмида қўшимча бурчак боғловчи мосламалари ҳам ишлатилади. Панелларни вертикаллиги махсус шовунли чизғич (расм 3.40.г,д) ёрдамида амалга оширилади. Шовунни қайси томонга оғиши билан панелни буриш ва вертикалга тўғирлаш мумкин. Вертикал холга келтириш тиргак ва бурчак боғловчиларни муфталари орқали амалга оширилади. Пардевор панелларини ўрнатиш юк кўтарувчи панеллар ўрнатиб бўлингач амалга оширилади. Уларни илиб кўтариш ҳам траверсалар ёрдамида амалга оширилади. Щрнаш ўрни бўр ердамида деворга ва ораёпмага чизиб белгилаб олинади. Пардеворларни вақтинча ушлаб туриш ва тўғрилаш учун қуйидаги (расм 3.41) даги мосламалар қўлланилади. Зиналарни илиб кўтариш тўрт толали турли узунликдаги строп ёрдамида амалга ошрилади. Зина оралиқ плиталарини эса оддий тўрт толи

строп ёрдамида илиб кўтарилади. Уларни махсус қолдирилган жойга ўрнатилади. Расм 3.41. Пардеворларни вақтинча қатириш. а-қўш тиргак ёрдамида; б-вилка ёрдамида; в-тутгич ердамида; 1- тортгич; 2-тиргак; 3-шарнир; 4-таянч; 5-пардевор; 6-вилка; 7-девор панели; 8 – тутгич; Расм 3.42. Щзи балансловчи травкерса ёрдамида илиб кўтариш 1-траверса; цилиндрик шарнир; 3-халқасимон чегарагич Расм 3.43. Олти толали строп ёрдамида илиб кўтариш; 1-олти толали строп; 2- тутгич; 3-ораепма; 4-пўлат арқон

Ораёпмалар юзасининг катта-кичиклигига қараб тўрт толали ўзи балансловчи траверса (расм 3.42) олти нуқтада махсус (расм 3.43) траверса ёрдамида илиб кўтарилади. Ораёпмалар монтажи зина олдидаги хонадан бошланиб, давом эттирилади. Балкон плиталар тўрт толали строп ёрдамида илиб кўтарилади. Щрнатиб бўлингач улар махсус тиргак (расм 3.44) ёрдамида ушлаб турилади ва тўғриланади. Бундай тиргаклар битта балкон учун 1 дона ишлатилади. Йирик панелли уйлар монтажини бажаришда монтажчилар ишни қават устида ма o лум бир баландликда туриб амалга оширадилар. Бунинг учун махсус харакатланувчи сўрилар (расм 3.45.а), тиргаб қўйиладиган зина (расм 3.45.б) ва осма сўри люл p ка (расм 3.45.в) лар қўлланилиб, улар устида туриб Расм 3.44. Балкон плитани ушлаб туриш ва тщьирлаш учун мослама. 1-струбцина; 2- тиргак; 3- муфта.

мосламаларни ечиш, тўғрилаб лойиҳа ҳолатга келтириш, чокларни электр пайвандлаш, чокларни зичлаш в.ҳ.к. ишлар бажарилади. Эркин – чегараланган – бунда конструкцияни ҳаракати шахсий ёки гуруҳ конструкциялар учун мосламалар (фиксатор, таянч, бикр боғловчилар) қўлланилади. Улар бир ёки бир неча йўналишда чегаралайди ва конструкциялар монтажи аниқлигини орттиради. Бу усулни бошқача қилиб мажбурий усул ҳам дейилади (расм 3.38; 3.39). Расм 3.45. Йирик панелли уйлар монтажида ишлатиладиган монтажчиларни иш жойини та o минловчи мосламалар. а- харакатланувчи монтаж сўриси; 2- тиргаб қўйиладиган зина; 3- осма сўри-люл p ка. Ҳажмий блок хонали биноларни монтаж қилиш Бино ва иншоотларни ҳажмий блок – хона, блок – квартира тарзида монтаж қилиш биринчидан монтаж конструкциялар сонини камайтиради, меҳнат унумдорлигини оширади ва ниҳоят қурилиш муддатини қисқаришига олиб келади. Уларни жойига ўрнатибоқ, ўзаро бириктириш қўшимча мосламалар талаб қилмайди. Агар ҳажмий блок-хона ёки блок-квартира завод шароитида тўлиқ тайёрланган бўлса, я o ни ички пардозлари ва мебеллари ўрнаган бўлса қурилиш муддати янада қисқаради. Бундай ҳажмий блоклар албатта бевосита транспорт воситасидан амалга оширилади. Битта транспорт воситаси фақат бир дона конструкцияни олиб келиш туфайли қурилиш майдонида узоқ ушланиб қолмайди. Бунда фақат шуни ҳисобга олиш керакки, кейинги ҳажмий блокни кран иш зонасига олиб келингунга қадар олдингиси ўрнатилган ва доимий қотирилган бўлиши зарур. Бундай биноларни монтажи

учун энг қулай кран – бу чорпоя крандир (расм 3.46г) лекин қайси турдаги кранни қўллаш техник – иқтисодий солиштириш орқали амалга оширилади. Ҳажмий блокларни илиб кўтариш учун ўзини ўзи мувозанатловчи траверса (расм 3.46.а) қўлланилади. Блокни кран транспорт воситасидан 40… 50 см баландликка кўтариб, тўғри илинганлигига ишонч ҳосил қилингач керакли баландликка кўтариб, ўрнаш ўрнига ўрнатилади, уни ўрнаш аниқлиги текширилгач ва ўзаро электр пайвандлангач илгакдан ечилади. Ҳажмий блоклар орасида ма o лум бўшлиқ ҳосил қилиш учун махсус мослама фиксатор (расм 3.46.б) қўлланилади. Ҳажмий блокларни ўрнатиш кетма- кетлиги қўлланиладиган турига қараб (расм 3.46.в) да келтирилган. Расм 3.46. Ҳажмий блок хоналар монтажи учун жиҳозлар: а- ўзи-ўзини мувозанат-ловчи траверса; б- блокни ўрнатиш учун фиксатор; в- монтаж кетма-кетлиги; г- бинони монтажини чорпоя кран ёрдамида бажаришни умумий кўриниши; 1- бикр рама; 2- тортувчи винт; 3- траверса блоки; 4- ўрнати-лаётган блок-хона; 5- ўрнатиб бўлинган блок-хона; 6- блок оралиқ бўшлиғи; 7- ўзи юрар кран ёрдамида ҳалқаси-он ҳаракатланиб монтаж қилиш; 8- худди шундай ҳаракат тўғри чизиқли бўлганда; 9- худди шун-дай минорали кран ёрдамида; 10- худди шундай чорпоя кран ёрдамида

амалга оширилганда. Куп қаватли биноларни ёпмаларни кщтариш усулида монтаж қилиш Бу усулнинг асосий ма o носи шундан иборатки, ер сатхида устунлар тўри бўйича барча қават ораёпмалари ва ёпмаси қуйма қуйиб олинади, сўнг уларни устунлар бўйлаб домкратлар ёрдамида кўтарилиб лойиҳа ҳолатга келтирилиб, уларни устунларга маҳкамланади. Бундай технологияда қават устидаги барча конструкцияларни ерда бажариб олиб, сўнг уни крансиз тўлалигича ёки айрим бўлак сифатида кўтариб ўрнатилади. Бу усул катта майдонда конструкцияларнинг фазовий мустаҳкамлигини та o минлаш имконини яратади. Расм 3.47. 15 қаватли бинони ёпмани кўтариш усули билан монтаж қилиш схемаси. 1-ораёпма ва ёпма плиталар қуйилган пакети; II - VI – ёпмаларни устун бўйлаб кўтариб, уларни лойиҳа ҳолатга келтириб маҳкамлаш кетма-кетлиги. Турар-жой ва жамоат биноларини қаватларини ёки ёпмаларни кўтариш усулда қачонки бино алоҳида лойиҳа асосида қурилса, тоғли шароит, юқори

ер силкиниши минтақаларида ва қурилиш учун ажратилган жой тор бўлганда қўл келади. Кўп қаватли саноат биноли монтажида қачонки, бино учун стандарт конструкцияларни қўллаш имкони бўлмаганда қўлланилади. Бинони ёпмаларни кўтариш усулида барпо қилиш қуйидаги (расм 3.47) да келтирилган кетма-кетлик бўйича амалга оширилади. Ораёпма ва ёпмаларни бетондан қуйиш давомида улар орасига синтетик парда қўйилиб, уларни ўзаро ёпишиши олди олинади. Ёпмаларга бетон қуйиш давомида муҳандислик жиҳозлар ўтказиш оралиқлари, тешиклари қолдириб кетилади ва улар металл қоплама билан қопланади бу қопламалар плита орасидан чиққан арматурага пайвандланади. Ораёпмалар устунининг ма o лум қавати ёки ярусга ўрнатилган махсус кўтаргичлар ёрдамида кўтариб олинади. Чордоқ ёпмаси ёки охирги ёпма кўтарилиб, лойиҳа ҳолатга келтирилиб, вақитинча қотирилгач қолган ёпмалар навбатма-навбат кўтарилиб, жойига ўрнатилади (бундан фақат биринчи ва иккинчи қават ёпмаси мустасно). Чордоқ ёки ёпма плита кўтарилиб, зарур баландликка кўтарилиб, доимий маҳкамлангач, усти бўшаб қолган ёпма устига ер сатхида ушбу қаватдаги барча конструкциялар йиғиб олинади. Ҳамма иш якунлангач гидравлик кўтаргич билан кўтарилиб, олдинги ўрнаган ёпмага пастки томондан олиб бориб ёпиштирилади ва ушбу жараён токи бутун бино битгунга қадар давом эттирилади.

Адабиётлар: 1. Ангизитов В.А. «Технология возведения зданий и сооружений» Москва АСВ 2000. 2. Атаев С.С., Данилов Н.Н. и др. «Технология строителного производства» М.Стройиздат 1984. 3. Беляков Ю.И., Левинзон А.Л. и др. «Земляне работ» М. Стройиздат 1990 4. Завряжин Н.Н. и др. Производство отделочнх работ в строител p стве (зарубежнй опт) М.Стройиздат 1987. 5. Каграманов Р.А., Мачбели Ш.Л. «Монтаж конструкций сборних многоэтажних гражданских и промшленних зданий» М. Стройиздат 1987. 6. Кукла В.А. и др. «Технология и организация производства земляних работ» Киев Будивельник 1987.

Похожие

Йирик панелли биноларни барпо этиш

Темирбетон тузилмаларни узаро бириктириш

Йигма конструкцияли биноларни барпо этиш технологияси

Бино ва иншоотларнинг ер устки қисмини барпо этиш

Ўта баланд биноларни барпо этиш