Бир каватли бинолар каркаси - Архтектура - Рефераты

Бир каватли бинолар каркаси

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

195.7177734375 KB

Бир каватли бинолар каркаси Режа: 1. Пойдевор ва пойдевор тусинлари. 2. Темирбетон устунлар, фахверк ва устунларни узаро боглаш. 3. Краности темир бетон ва богловчи тусинлар.

Бир каватли бинолар каркаси Бир қаватли бинолар каркас типида лойиҳаланади. Бир қаватли саноат биноларининг темир бетондан қилинган каркаслари 50 – 60 % темирни тежаб қолади. Темир бетон қаркас кўндаланг рамадан иборат (пойдевор, устун, тўсин ёки ферма) бўлади. Оралиқлар сафига қараб, улар бир ва кўп оралиқли, таянч устунларини жойлашиши бўйича /6х12; 6х18; 12х24/ ячейкалик,/18х18; 24х24 ва ҳ.к./ заллик (оралиқларда фазовий ва винтовий тузилмалар қўлланилади) бўлади. (Расм 12) Расм 12. Бир қаватли каркасли саноат бинолари асосий элементлари а – фонарсиз бинонинг умумий кўриниши, б – шуни ўзи, фонарли; 1 – устун таги пойдевори, 2 – каркас устунлари, 3 – ригел (тўсин ёки ферма), 4 – кран таги тўсини, 5 – пойдевор тўсини, 6 – том ёпмасининг юк кўтарувчи тузилмаси – плита, 7 – стропила ости фермаси, 8 – устунлар орасидаги вертикал боғловчи, 9 – том ёпмаси орасидаги вертикал боғловчи, 10 – ташқи девор, 11 – дераза тавақалари, 12 – том ёпмаси ўровчи тузилмалари (пардан, иссиқдан сақловчи қатламлари ва том), 13 – ички оқова сув кетиш қувури, 14- юқоридан ёруғлик тушиш фонари

Кўтариш – ташиш жиҳозларини қўлланишига қараб, бинолар кранли ёки крансизга бўлинади. Пойдевор ва пойдевор тусинлари. Каркас устунлари асосан стакан шаклидаги пойдеворларга , деворлар эса пойдевор тўсинларига ўрнатилади. Тайёрланишга қараб пойдеворлар йиғма ва қуйма бўлади Тушаётган юкларга, устун кесимига ва пойдевор (подошваси) товон қандай чуқурликда ўрнатилишига қараб пойдевор қуйидаги ўлчамларда олинади: - баландлиги 1,5 ва 1,8 дан 4,8 м гача (0,6 м ўсиб боради), - товон ўлчами режада 1,5х1,5 дан 6,6х7,2 м модул 0,3 м ўсиб боради - устун таги (подколонник) режада ўлчами 0,9х0,9 дан 1,2х2,7 м гача модул 0,2 м ўсиб боради. - зина (ступен) баландлиги 0,3 ва 0,45 м, - стакан чуқурлиги 800, 900, 950 ва 1250 мм қабул қилинади. Саноат биноларида асосан йиғма, қуйма, қозиқсимон (свайлик), қабариқли /ребристий/, ғавак /пустотелий/ пойдеворлар ишлатилади. (Расм 13)

Расм 13.Саноат бинолари пойдеворлари турлари а – йиғма таркибли, б – қозиқсимон (свайли), в – йиғма ғоваксимон, г – устун таги тўнкасимон; 1 – ростверк, 2 - қозиқ Устун ўлчамлари типини камайтириш мақсадида, пойдевор қандай чуруқликда ўрнатилишига қарамасдан пойдевор тепаси 0,15 м белгида олинади. Каркас биноларининг деворлари пойдеворлар орасига ўрнатилган пойдевор тўсинларига ўрнатилади. Пойдевор ва пойдевор тўсинларини ўрнатиш 14 расмда берилган. Расм 14. Пойдевор тўсинлари а – устунлар қадами 6 м бўлганда, б – шуни ўзи, 12 м да, в – тўсиннинг таяниши, г – ташқи қатор устуни пойдеворнинг детали; I - 12 см ли бетон қатлам, 2 – 20 мм ли лой қатлами, 3 – таянч устунчаси, 4 – пойдевор тўсини, 5– қум, 6- 13-16 см ли шағал қатлами, 7 –асфалт ( I , 5- 2см) 8 – ҳимоя қатлами, 9 – девор, 10 – устун, 11 – тайёрлов қатлами, 12 – шлак

Дарвозалар бор жойларга пойдевор тўсин қўйилмайди. Устун таги (подколонник) энига, қўйилишига ва таянишига қараб пойдевор тўсинлари қўйидагича бўлади: а) устун қадами 6 м да тўсин узунлиги 5950, 5050, 4750, 4450, ва 4300 мм бўлади. Тўсинлар кесими тавр ва трапеция шаклида бўлиб, тепасини эни деворнинг қалинлиги ва турига қараб 200 – 520 мм олинади. Уз юкини кўтарувчи ғиштли, майда блокли ва панелли деворлар тагидаги тўсинлар баландлиги 450 мм, осма девор панеллари таги тўсини –300 мм олинади. б) устун қадами 12 м да тўсин узунлиги 11930, 10750 ва 10300 мм олинади. Тўсин кесими трапеция шаклида бўлиб, баландлиги 400 ва 600 мм, тепа қисмини эни 300 ва 400 мм бўлади. Пойдевор тўсини тепа қисми пол юзасига нисбатан 30 мм пастроқ, қалинлиги 20 ммли цемент-қумли қоришмага қуйилади. Деворларни намдан ҳимоялаш учун пойдевор тўсинлари устига 1-2 қатлам мастикали рулон материали қўйилади. Калинлиги 300 мм цемент- қумли қоришмадан (1:2) гидроизоляция қилинади. Бино периметри бўйича эни 0,9 – 1,5 м қиялиги девордан камида 1:12 бўлган асфалтли ёки бетонли отмостка ўрнатилади. Каркассиз ёки тўлиқсиз каркасли бинолар юк кўтарувчи деворлари, худди фуқаро биноларидагидек йиғма элементли пойдеворларга таянади. Темирбетон устунлар, фахверк ва устунларни щзаро боьлаш. Кўприксимон кранлари бўлмаган биноларда консолсиз устунлар, крани бўлган биноларда консолли устунлар олинади(чунки унга кран ости тўсинлари ўрнатилади). Жойланишига қараб режада устунлар четки ва ўрта қаторларга бўлинади. Устунлар четки қатори кўндаланг қўйилган ҳарорат чокларида ҳам бўлади. Устунлар кўпинча темирбетондан тайёрланади.

Темирбетон устунлар қирқимда тўғри бурчакли, қўштаврли, ҳамда икки шохчали бўлади (Расм 15). Расм 15. Темирбетон устунларнинг асосий турлари а – тўғрибурчак кесимли, устунлар қадами 6 м кўприксимон крансиз бинолар учун, б – шуни ўзи, қадами 12 м, в – икки шохчали, устунлар қадами 6 ва 12 м кўприксимон крансиз бинолар учун, г – тўғрибурчак кесимли, устунлар қадами 6 ва 12 м кўприксимон кранли бинолар учун, д – шуни ўзи, қўштавр кесимли, е – икки шохчали, устунлар қадами 6 ва 12 м кўприксимон кранли бинолар учун Икки шохчали устунлар бинонинг баландлиги 10,8 м дан ошса қўлланилади, лекин мураккаб бўлганлиги учун уни тайёрлаш қийин ҳисобланади. Устунларни қирқимда ўлчамлари қуйидагича бўлади: - тўғри бурчакли 400х400 дан 500х800 мм гача; - қўштаврли 400х600 ва 400х800 мм,

- икки шохчали 400х1000 дан 600х1900 мм гача, шохчалар орасидаги тиргаклар 1,5 –3,0 м баландликда қўйилади. Бир қаватли саноат биноларида (кўприксимон кран бўлмаса ) кесими ҳалқа шаклидаги темир – бетон устунлар ҳам ишлатилади. Ташқи диаметри – 300 дан 1000 мм (ҳар 100 мм. дан), деворининг қалинлиги – 50 – 100 мм, устун оғирлиги 1,2 – 9 т. Темирбетон устунларга ёрдамчи темир элементлар қўйилади; уларга стропил тузилмалар, кран ости тўсинлари, ташқи қатор девор панеллари, вертикал боғловчилар (связи) маҳкамланади. Маҳкамлаш икки хил бўлади: анкер болтлари ёрдамида ва темир пластинкалари ёрдамида пайванд қилинади. Устунлар бетони маркаси 200 – 600 гача бўлиши керак. Асосий устунлардан ташқари ёрдамчи (фахверк) устунлар ҳам ишлатилади, улар асосан бино ён томони, бўйлама устунлар қадами 12 м, девор панели узунлиги 6 м бўлганда қўлланилади. У деворни ушлаб туриш учун ишлатилади, унга девор оғирлиги ва шамол юки таҳсир қилади холос. Фахверк устунлар темир ва темирбетондан тайёрланади. Кесими 300х300 дан 400х600 гача олинади. Ҳалқасимон устунлар диаметри 300 мм бўлади. Устунлар пойдеворларга анкер болтлари билан маҳкамланади. Устунлар тепа қисми стропил тузилмасига, бўйлама фахверк устуни эса том плитаси ёки вертикал боғловчи фермаларга маҳкамланади. Бинони узунаси бўйича мустаҳкамлигини ошириш учун устунлар ва ёпилмалар орасига вертикал боғловчилар қўйилади. Биноларда кўприксимон кран ўрнига, осма кранлар ишлатилса, у ҳолда боғловчи элемент устунлар орасига 9,6 м баландликда қўйилади. Бинолар ҳарорат блоки билан бўлинган бўлса, у ҳолда вертикал боғловчилар шу блокни ўртасига ҳар қаторга қўйилади. Устунлар қадами 6 м бўлганда Х-симон ва қадами 12 ёки 18 м бўлганда портал боғловчилар қўлланилади.(Расм 16)

Расм 16.Темир бетон устунлар орасидаги боғловчилар а – умумий кўриниши, б – боғловчиларни устунларга маҳкамлаш детали; 1 – икссимон боғловчилар, 2 – портал боғловчилар

Краности темир бетон ва богловчи тусинлар. Кран ости темирбетон тўсинлари тавр (6м) ва қўштавр (12м) бўлади. Кран ости тўсинлари кранларнинг юк кўтариши 20-32 тонна бўлганда қўйилади. Кран ости тўсинлари баландлиги 800, 1000 ва 1400 мм, полкасининг эни 550, 640 ва 650 мм олинади. Тўсинлар тепа қисми ёрдамчи элементлари устунга пайванд ёрдамида, пастки қисми анкер ёрдамида маҳкамланади. Бинонинг ён фахверк устунларига кран ишлаётганда таъсир қилмаслиги учун буфери ёғоч брусдан бўлган амартизаторли темир тўсқичлар (упори) қўйилади. Баландлиги ҳар хил бўлган оралиқларда ғишт ва кичик блокли деворларни кўтариб туриш ва ўз юкини кўтарувчи баланд деворлар мустаҳкамлигини ошириш учун боғловчи (обязочние) тўсинлар хизмат қилади. Улчами 585 х( 200 ; 250 ; 380) х 5950 мм бўлган боғловчи тўсинлар деразалар устига қўйилиб тепадон (перемичка) вазифасини ҳам ўтайди. Темир каркасли биноларни қуришга йирик бўлган катта баландликда устунлар сеткаси қўлланилганда, оғир шароитда кўприксимон кранлар ишлатилганда, темирбетон каркас қаноатлантирмай қолганда руҳсат берилади.

Адабиётлар: 1. Сербинович П. П. Архитектура промшленних зданий. М. 1982. 2. Орловский Б. Я. Архитектура гражданских и промшленних зданий. М. 1991. 3. Кутухин Е. Г., Коробков Л. Г. Конструкци промшленних и селскохозяйственних зданий. М. 1995. 4. Шубин Л.Ф. Архитектура промшленних зданий. М. 1986. 5. Дятков С.В. Архитектура промшленних зданий. М. 1984.

Похожие

Куп каватли бинолар каркаси

Маъмурий бинолар

Томошалар кўрсатишга мўлжалланган бинолар

Агросаноат комплекси иншоотларини барпо этиш

Каватлараро ёпмалар ва ёпмалар уларнинг турлари конструктив ечимлари ва куйиладиган талаблар