Метрик фазонинг тўлалиги ва сепарабеллиги

Загружено в:

11.09.2022

Скачано:

0

Размер:

155 KB

Скачать

Метрик фазонинг тўлалиги ва сепарабеллиги Режа: 1. Асосий тушунчалар ва теоремалар. 2. Масалалар ечиш

Агар Х метрик фазода ҳар қандай фундаментал кетма-кетлик яқинлашувчи бўлса, у ҳолда Х тўла метрик фазо дейилади. Агар Y фазо тўла бўлиб Y да зич бўлган Z қисм тўплам мавжуд ( Z  Y ) ва Y фазо Х фазо билан изометрик бўлса, у ҳолда Y метрик фазо Х фазонинг тўлдирувчиси дейилади. Агар Х метрик фазо ҳамма жойда зич бўлган саноқли тўпламни ўз ичига олса, у ҳолда Х сепарабел фазо дейилади. 1.теорема. Х метрик фазо тўла бўлиши учун n  да радиуслари r n  бир-бирига жойлашадиган ҳар қандай ёпиқ шарлар кетма-кетлиги бўш бўлмаган кесимга эга бўлиши зарур ва кифоя. 2.теорема. Х сепарабел фазонинг А қисм тўплами (А  Х) яна сепарабел фазодир. 2. Масалалар ечиш 1.-масала. Агар A  { x  l 1 : x   , 1 n i  n  1,2,…} тўпламда l 1 фазонинг метрикаси киритилган бўлса, у ҳолда бундай А фазо тўла бўладими? Ечиш. Ихтиёрий х о  l 1 , } { 0 0 i x   элемент оламиз. У ҳолда ,} { 10 0 n i nx   ,...}2,1{  N n элементлар А тўпамда ётади. Энди х о  l 1 бўлиши учун n  да 0 ) , ( 1 0 0 0     ni i nx x   бўлади. Бу эса l 1 фазода   n x0 кетма-кетликнинг х 0 элементга яқинлашишини кўрсатади. У ҳолда   n x0 кетма-кетлик l 1 фазода фундаментал бўлади. Демак бу А фазода ҳам фундаментал бўлади.

Агар А фазо тўла бўлганда х 0  А бўлар эди. Лекин х 0 элемент 0 i  саноқли сонлар танланиши билан аниқланганлиги учун х 0  А бўлади. Демак, А фазо тўла эмас. 2.-масала. Агар A  {( x , y )  R 2 : 0< x 2  y 2  2} тўпламда R 2 фазонинг метрикаси қабул қилинган бўлса, А фазо тўла бўладими? Ечиш. Фараз қилайлик А тўпламда N n n B            , 1 ,  шарлар кетма-кетлиги бўлсин. Бу ерда n  да радиуслари 0 1   n n r , бўлган шарлар бир-бирига жойлашганлиги кўриниб турибди. Энди R 2 фазода  ва          n B 1,   , n  N   } { ,1 1      n n B бўлганидан А тўпламда     n n B 1 1 ,  Демак А тўплам тўла эмас. 3.-масала.            1 0 2 2 )( ];1,0[ )( ]1,0[ dt t x C t x С фазо тўлами? Ечиш. Фараз қилайлик

                 1 ,1 ), ( t 0 ,1 )( 1 21 1 21 1 21 21 1 21 t t t n t x n n n n nбўлсин (шакли қуйидагича қаранг) 0 n 1 2 1  2 1 n 1 2 1 1 x n ( t ) Бу x n ( t ), n  N узлуксиз функциялардан иборат. { x n ( t )} кетма- кетликнинг С 2 [0,1] фазода фундаментал эканлигини кўрсатамиз. m>n бўлганда           N mn m n m n n m n m n m n m dt nt dtt n m dt tn dt tn t m dt t x t x x x n m m m m m m n m n                                                                             , ,1 1 ,1 m n , mn, ,0 1 1 3 2 3 2 3 ) (2 ) 1( 2 ) (2 1 2 2 )( )( ) , ( 2 2 3 3 2 2 0 2 2 221 2 21 21 1 0 2 21 21 21 1 1 1 121 121 21 121 21 21  Агар m < n бўлса, худди шундай m , n  да  ( x n , x m )  0 исботланади.

Шундай қилиб С 2 [0,1] фазода { x n ( t )} кетма-кетлик фундаментал. Фараз қилайлик               2 1 0 ,1 2 1 ,0 1 2 1 ,1 )(0 t t t t x бўлсин. У ҳолда L 2 [0,1] фазода                             n n dt nt dt t x t x x x n n n ,0 3 1 ) 1( 2 )( )( ) , ( 21 21 1 21 0 2 1 0 2 0 0  Бу эса { x n ( t )} кетма-кетликнинг x 0 ( t )  L 2 [0,1] элементга яқинлашишини кўрсатади. Лекин x 0 ( t )  C 2 [0,1] бўлгани учун { x n ( t )} кетма-кетлик С 2 [0,1] фазода яқинлашмайди. Демак С 2 [0,1] фазо тўла эмас. 4.-масала. Агар Х тўла метрик фазодаги B [ x , r ] шарда метрика Х дагидек аниқланган бўлса, у ҳолда B [ x , r ] шар тўла метрик фазодан иборат эканлиги исботлансин. Ечиш. Фараз қилайлик B [ x , r ] шарда { x n ( t )} фундаментал кетма- кетлик бўлсин. { x n ( t )}  B [ x , r ] бўлганидан бу кетма-кетлик Х да ҳам фундаментал бўлади. Х тўла фазо. Шунинг учун n  да x n  x o  X ва B [ x , r ]. Х да ёпиқ. Демак, x o ( t )  B [ x , r ]. Шундай қилиб B [ x , r ] даги ихтиёрий фундаментал кетма-кетлик B ( x , r ) да яқинлашувчи, яъни B [ x , r ] фазо тўла. 5.-масала. Агар

Nia xlxA ii   , },{ :{2 тўпламда l 2 фазонинг метрикаси қабул қилинган бўлса, у ҳолда А фазо тўла бўладими? Ечиш. Юқоридаги 6.4.-теоремага асосан А тўпламнинг ёпиқ эканлигини кўрсатиш кифоя. Фараз қилайлик x o ( t )  A ’. У ҳолда n  да x n  x o бўладиган { x n ( t )}  A кетма-кетлик мавжуд. l 2 даги яқинлашиш координаталар бўйичадир. Бу эса } { ,} { 0 0 0 i i x n x     бўлганда n  да i  N да o i n i    эканлигини кўрсатади. Лекин N ni a ni   , ,  Шунинг учун n  да лимитга ўтиб N i a ni   ,  эканини топамиз. Демак, А тўплам ёпиқ, шунинг учун А тўла метрик фазодан иборат. 6.-масала. Агар A  {( x , y )  R 2 :  x  1, x 2  y 2  4} тўпламда R 2 фазонинг метрикаси қабул қилинган бўлса, у ҳолда А сепарабел фазо бўладими? Ечиш. R 2 сепарабел фазодан иборат. Шунинг учун 2. теоремага асосан А сепарабел фазо бўлади. - масала .            b a dt t x b a C t x b a С )( ], , [ )( ] , [1 фазонинг тўлдирувчисини топинг . Ечиш . ] , [ ] , [1 b a L b a C  муносабатни кўрсатиш кифоя . L[a,b] фазо тўла ва бу фазода ўз - ўзига изометрик бўлган C 1 [a,b] фазони олиш мумкин . Аввало ] , [ ] , [ b a L b a O 

$муносабатни кўрсатамиз, бунда O [ a , b ] билан [ a , b ] кесмада ўлчовли ва чегараланган функциялар фазоси белгиланган. ] , [ b a O эса унинг туташмаси. Фараз қилайлик           )( ]; , [ , )( ]; , [ t x b a t A n t x b a t An бўлсин. У ҳолда  ва А n  А n  1 , n  N A An n   1 эканини кўрсатамиз. Агар t  A бўлса,  x ( t )  ва демак, n  N учун  x ( t )  > n . Бу эса n  N да t  A n ни кўрсатади. Аксинча, агар n n A t    1 бўлса, у ҳолда t  A n , n  N . Яъни n  N учун  x ( t )  > n Охирги тенгсизликдан лимитга ўтиб  x ( t )  , яъни  x ( t )  ва t  А ҳосил қиламиз. Энди ўлчовнинг узлуксизлигига асосан (1) 0 lim    A An n   эканини топамиз. Бу (1) тенгликдан ихтиёрий  >0 учун n > n o (  ) да (2)   nA бўладиган n o (  ) натурал сон топилиши келиб чиқади. Энди       0 ,0 \] , [ ),( )( n n A t A b a t tx ty деб қараймиз. [ a , b ] кесмада  x ( t )  > n 0 бўладиган t нуқталарни ташлаб юборсак, у ҳолда 0 \] , [ n A b a тўпламда  x ( t )  n o бўлади. Лекин ихтиёрий t  0 \] , [ n A b a учун  у( t )   x ( t )  n o , яъни у  O [ a , b ].$

Метрик фазонинг тўлалиги ва сепарабеллиги

11.09.2022

0

155 KB

Похожие