Massaviy va sirt kuchlari tushunchalari. Tashqi va ichki kuchlar. Ichki kuchlanishlar. Tutash muhit harakat miqdori - Алгебра - Рефераты

Massaviy va sirt kuchlari tushunchalari. Tashqi va ichki kuchlar. Ichki kuchlanishlar. Tutash muhit harakat miqdori

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

72 KB

Massaviy va sirt kuchlari tushunchalari. Tashqi va ichki kuchlar. Ichki kuchlanishlar. Tutash muhit harakat miqdori Tutash muhit harakatiga sabab bo’la oladigan ta’sirlar kuchlardir. Kuch - vektordan iborat bo’lib, nazariy mexanikadagi tushunchalarni kengaytirib qarashga to’g’ri keladi. TMM asosan hajmlarga (ya’ni ulardagi modda massalariga) taqsimlangan kuchlar va deformatsiyalanishi tufayli fazoda har bir vaqt uchun muayyan bir xil zarralar (nuqtalar) uchun tashkil topgan sirtlar orqali tutash muhitlar o’zaro ta’sir kuchlari - sirt kuchlari bilan ish ko’radi. Tutash muhit gipotezasiga asoslangan harakatda mujassamlangan kuchlar tushunchasi, aslida, ayrim sirt bo’lagi yoki ma’lum hajmdagi tutash muhitga ta’sir etadi, deb qarash o’rinlidir.m massali elementga ta’sir etuvchi kuch bosh vektori F  bo’lsin deylik. U holda mF lim m ΔF 0Δ    olingan nuqtadagi massaviy kuch zichligi deyiladi (limit olinganda nuqta hamma vaqt m ni o’z ichiga olgan hajmga tegishlidir).    F lim   0 hajmiy kuch zichligi deyiladi. Cheksiz kichik  hajmdagi m massali muhit uchun Δ Φ     F va mF ΔF   bo’ladi. Bundan FΦ    bo’ladi. Yuqorida aytganimizdek, TMMda sirt kuchlari ham ko’riladi va u asosiy tushunchalardan biri hisoblanadi. Tutash muhitga tegishli S sirtni olaylik. Bu sirt tutash muhit ayrim zarralari geometrik o’rni yoki muhitni chegaralovchi sirt ham bo’lishi mumkin. Shu sirt orqali har bir on uchun sirtning bir tomonidagi muhit

V 1 V 2 1  2  n  n S 6-rasm ds 1  2 ikkinchi tomoniga ta’sir etadi. Agar bu ta’sir ichki S sirti uchun ko’rilayotgan bo’lsa, bunday ta’sir ichki kuchlanishlar tushunchasiga olib keladi. Endi S sirtning d elementi uchun  dpPd   elementar kuchni kiritaylikki,   ΔΔ 0Δ P limp    bo’lsin deylik. U holda p  - sirt kuchlari zichligi deyiladi. Ravshanki, p  sirtning turli nuqtalarida turlicha va  element olingan nuqtadan o’tuvchi ixtiyoriy boshqa S sirtlar uchun ham bir-biridan farq qiladi. So’nggi fikrni ravshanlashtirish uchun quyidagicha ish ko’raylik. Tutash muhitga tegishli bo’lgan V hajmni fikran S kesim bilan 1 V va 2 V hajmlarga ajrataylik (6-rasm). Bu S kesimga tegishli M nuqta va uni o’z ichiga olgan d elementar yuza bo’ylab 1 V va 2 V hajmdagi tutash muhitlarning o’zaro ta’siri kuchini o’rganaylik. Ko’rish qiyin emaski, ixtiyoriy tanlangan M nuqtadan boshqa turli joylashgan S sirtlari va ularda joylashgan cheksiz ko’p elementar d yuzalarni tasavvur qilish mumkin. Olingan har bir konkret hol uchun 1 V hajmdagi 2 V hajmga turli S yuzalar va ulardagi turlicha joylashgan elementar yuzachalar orqali sirt kuchlari ta’sir etadi. Bu yuzachalarni bir-biridan farqlash yo’lini tuzishdan biri - shu yuzachalarga tik bo’lgan birlik n  vektorlar olishdir. Demak, olingan M nuqta o’z koordinatalari bilan va ulardan o’tuvchi S yuzalarga tegishli elementar yuzalar birlik n  vektorlari bilan bir qiymatli farqlanadi.

V 2 hajmdagi tutash muhitning V 1 hajmdagi tutash muhitga d sirti orqali ta’sir kuchini Pd  , so’ngra  dPPd n  deylik. n P  M nuqtaga, ya’ni d ning holatiga bog’liqdir. U holda n  yo’nalishining shakldagi V 2 ning V 1 ga d orqali ta’siri  dP n ga teng bo’lib, n  V 1 ga nisbatan tashqi tomonga yo’nalgan bo’lsin. U holda nn PP   ligini ko’rish qiyin emas. Bu formula ichki kuchlanishlarning asosiy xossasi deb ham yuritiladi. Ichki kuchlanish n P  chekli miqdor va uni d elementar yuzaga normal bo’lgan n  va unga biror tik yo’nalishda bo’lgan va shu yuza bo’ylab ta’sir etadigan urinma yo’nalishi   ga proyeksiyalash mumkin:          n nn n P n P P nP nn   - normal kuchlanish,     nP - urinma kuchlanishi ham deyiladi. Endi tutash muhit harakat miqdori bilan tanishaylik. Nazariy mexanikadan ma’lumki, massalari i m , tezliklari i bo’lgan n ta moddiy nuqtalar sistemasi uchun harakat miqdori   n i iimQ 1   dir. Bu tushunchani  sirtli, V hajmda joylashgan va tezlik maydoni   hamda  ma’lum bo’lgan tutash muhit uchun umumlashtiraylik. Tutash muhit harakat miqdori deb, ta’rifga ko’ra, ushbu miqdorga aytiladi:   V dQ     .

Похожие

Tutash muhitning kinetik energiyasi va uning o’zgarishi tenglamalari

Issiqlik oqimi vektori

Termоdinamik hоlat parametrlari. Hоlat fazоsi. Tutash muhit meхanikasida energiya tushunchasi

Tutash muhit defоrmatsiyasi. Tutash muhit nuqtasi atrоfi defоrmatsiyasi

Yopishqоq suyuqlik mоdeli. Tutash muhit klassik masalalarining qo’yilishi haqida