O'zbek xonliklarining taraqqiyotda orqada qolish sabablari va oqibatlari 8-sinf - История - Учебники (по школьные предметы)

O'zbek xonliklarining taraqqiyotda orqada qolish sabablari va oqibatlari 8-sinf

Загружено в:

06.07.2020

Скачано:

0

Размер:

4893.630859375 KB

O'zbek xonliklarining taraqqiyotda orqada qolish sabablari va oqibatlari 8-sinf O’zbekiston tarixi fani darsligi asosida 42-mavzu

Jahon taraqqiyotidagi o'zgarishlar 07/06/2020 2http://aida.ucoz.ruG'arbiy Yevropaning ilg'or mamlakatlarida sanoat ishlab chiqarishning yetakchi tar- mog'iga aylanib bordi. XVI asrning o'rtalaridan boshlab to'qimachilik, qog'oz, shisha ishlab chiqarishda mehnat taqsimoti va qo'l hunari texnikasiga asoslangan korxona- manufaktura (lotincha manus- qo'l, faktura- tayyorlash)lar vujudga keldi.

XVIII asrning ikkinchi yarmida asbob- uskunalarni harakatga keltiruvchi bug' mashinasi (motor) ixtiro qilindi. Natijada asosiy ishlarni mashinalar bajaruvchi fabrika-zavodlar vujudga keldi. 07/06/2020 http://aida.ucoz.ru 3Bug' mashinasi bilan harakatlanuvchi parovoz, paroxod, cho'yan va po'lat oluvchi domna pechlar yaratildi, temiryo'llar qurildi.Bug' mashinasi

Yirik boy tabaqalarning tashqi savdodan, mustamlakalardan, manufakturadan orttirgan boyliklari sanoatni rivojlantirish uchun sarmoya sifatida qo'yildi. Bu sanoatning rivojlanishida muhim omil bo'ldi. 07/06/2020 http://aida.ucoz.ru 4

Biroq bu jarayon jahon mamlakatlarida nihoyatda notekis bordi. Ko'pgina mamlakatlar, jumladan, o'zbek xonliklari ham bu jarayondan chetda qolib, taraqqiyotda orqada qolib bordi. 07/06/2020 http://aida.ucoz.ru 5

Qoloqlikning sabablari 07/06/2020 http://aida.ucoz.ru 6Asrlar davomida bir butun bo lib kelgan mamlakatning, bir iqtisodiy va madaniy makonda yashab kelgan aholining uchga bo'linib ketishi, xonliklar o'rtasida tinimsiz davom etgan urushlar mamlakatni qoloqlikka mahkum etdi.

Xonliklar o'rtasidagi o'zaro urushlar, etnik nizolar urug'-qabila jamoalarini bir joydan boshqa joylarga ko'chishini keltirib chiqarardi. Yoki ular zo'rlik bilan yashab turgan joylaridan ko'chirilar edi. 07/06/2020 http://aida.ucoz.ru 7

Aholi og'ir soliqlardan, g'ayriqonuniy yig'im va majbu-riyatlardan azob chekardi. Turmush darajasi past bo'lib, aholi iste'mol uchun eng zarur bo'lgan tor doiradagi oddiy buyum va mahsulotlar bilan qanoatlanishga majbur edi. 07/06/2020 http://aida.ucoz.ru 8

Dehqonchilik nochor ahvolda edi. Yerga ishlov berish o'sha-o'sha bir juft ho'kiz, so'qa-omoch darajasida qolib ketgan edi. 07/06/2020 http://aida.ucoz.ru 9Sug'orish ishlariga ahamiyat pasayib, sug'oriladigan yer maydonlari qisqarib borardi.

Xonlar va saroy amaldorlari ishlab chiqaruvchi kuchlar rivojiga xalaqit berayotgan eski ishlab chiqarish usulini himoya qilardi. 07/06/2020 http://aida.ucoz.ru 10Xonliklarning asosiy boyligi bo'lgan yerga egalik qilishning, mulk-chilikning eski usuli asrlar davomida o'zgarmasdan kelardi.

Xon va aslzodalar boylikning asosi pul, oltin, kumush, qimmatbaho javohirlardan iborat, degan eski tasavvurlar ostida qolib ketdilar. 07/06/2020 http://aida.ucoz.ru 11Shu boisdan oltin, kumush, javohir va pullar ularning xazina to'plash manbayi bo'lib qolgan edi, iqtisodiyot rivoji uchun kapital (sarmoya) sifatida saqlanmadi, o'lik mol sifatida saqlanardi.

Qoloqlik oqibatlari 07/06/2020 http://aida.ucoz.ru 12O'zbek xonliklarining jahon taraqqiyotidan orqada qolishining oqibati yomon bo'ldi. Iqtisodiy qoloqlik va harbiy nochorlik, ijtimoiy-siyosiy beqarorlik O'rta Osiyoni o'z tasarrufiga kiritib olishga intilayotgan davlatlarga qo'l keldi.

Taniqli o'zbek yozuvchisi Abdulla Qodiriy o'zining «O'tgan kunlar» romanida o'zaro urushlar girdobiga botib qolgan, vaqtini aysh-ishratda o'tkazayotgan xonlar va amaldorlarning qilmishlari qanday oqibatlarga olib kelishini yaqqol tasvirlab beradi. 07/06/2020 http://aida.ucoz.ru 13

Romanda Yusufbek hoji tilidan quyidagi alamli so'zlar bayon qilinadi: 07/06/2020 http://aida.ucoz.ru 14«Maqsadlari juda ochiq... Bittasi mingboshi bo'lmoqchi, ikkinchisi Normuhammadning o'rniga o'tirmoqchi, uchinchisi yana bir shaharni o'ziga qaram qilmoqchi. Ittifoqning nima ekanligini, yolg'iz o'z manfaati, shaxsiyati yo'lida bir- birini yeb, ichgan mansabparast, dunyoparast va shuhratparast muttahamlar Turkiston tuprog'idan yo'qolmay turib, bizning odam bo'lishimizga aqlim yetmay qoldi... Biz shu holatda ketadigan, bir-birimizning tegimizga suv quyadigan bo'lsak, yaqindirki, chor istibdodi Turkistonimizni egallar».

Похожие

O'zbek xonliklari va Rossiya imperiyasi munosabatlari 8-sinf

Angliyada fuqarolar urushi va uning oqibatlari. 8- sinf

O'zbek xalqining etnik tarkibida sodir bo'lgan o'zgarishlar O'zbek xalqi tarkibidagi etnik o'zgarishlar 8-sinf

O‘zbekistonda paxta ishi va uning oqibatlari. 10- sinf

Birinchi jahon urushining yakunlari va oqibatlari 9 - sinf