Kalendarlar tarixidan. 5 - sinf - История - Учебники (по школьные предметы)

Kalendarlar tarixidan. 5 - sinf

Загружено в:

08.10.2019

Скачано:

0

Размер:

5410.4814453125 KB

Kalendarlar tarixidan 5-sinf Tarix fani darsligi asosida 2-mavzu

Kalendar tarixi. «Kalendar» lotincha so‘z bo‘lib, o‘zbek tilida «qarz daftari», «har oyning birinchi kuni» degan ma’nolarni anglatadi.

Hayotimizda esa kalendar vaqtning kunlarga, haftalarga, oylarga va yillarga bo‘lib hisoblanishidir.

Kalendarda yil, oy va kunlarning nomlari yozib qo‘yilgan bo‘ladi. Kalendarlar bizning bobolarimiz tomonidan «taqvim»lar deb yuritilgan.

Hozir dunyoning ko‘p davlatlarida, shuningdek O‘zbekistonda ham foydalanilayotgan kalendar «Grigorian kalendari» deb ataladi.

Kalendarning vatani. Dastlabki kalendar qadimgi Misrda yaratildi. Misrliklar o‘zlari uchun hayot- mamot masalasi bo‘lgan Nil daryosining qachon toshishini kuzatganlar.

Yuliy kalendari. Qadimgi Rim davlati hukmdori Yuliy Sezar mil.av. 46-yilda yangi kalendar joriy etdi va yil boshini 1-yanvarga ko‘chirdi. Yangi calendar Yuliy kalendari deb ataldi. Yuliy Sezar

Misrliklar kalendarida har 4 yilda to‘planib qoladigan bir kunni yo‘qotish uchun fevral oyi to‘rt yilda bir marta 29 kun davom etadigan qilib belgilandi.2B 200F 22 1D

Fevral oyi 29 kun bo‘lib keladigan yilda bir yil 366 kunni tashkil etdi. Biroq, Yuliy kalendari bo‘yicha olib boriladigan yil hisobida ham xatolik bor edi.36 1F 0F

Kalendardagi bu xatolik milodning 1582-yiliga kelib 10 kunni tashkil etdi.

Oqibatda 1583-yilda bahorgi tengkunlikning 21-martga emas, 11-martga to‘g‘ri kelib qolishi xavfi tug‘ildi. Rim kalendari

Grigorian kalendari. Bu xavfni bartaraf etish maqsadida Rim papasi Grigoriy XIII boshchiligida yangi kalendar joriy etildi. U yuqorida ta’kidlanganidek, «Grigorian kalendari» deb ataldi.

Bu kalendarni joriy etganlar taklifi bilan 1582- yilning 4-oktabr kuni nihoyasiga yetgach birdaniga 15-oktabrga o‘tildi, ya’ni o‘rtadagi 10 kun tashlab yuborildi.

Yuliy kalendari bo‘yicha yil hisobida vujudga kelgan 10 kunlik farq shu yo‘l bilan barham topdi. Bahorgi tengkunlik yana 21-martga to‘g‘ri keladigan bo‘ldi.

Avvalgi xatolik yana takrorlanmasligi uchun fevral oyining har 400 yilda 100 marta o‘rniga 97 marta 29 kun, har 400 yilida 300 marta emas, 303 marta 28 kun bo‘lib kelishi belgilab qo‘yildi.3F 06 1109 1109

Похожие

Arxeologiya tarixidan. 5 - sinf

Muzeylar. 5 - sinf

Savdo yo‘llari. 5 - sinf

Qoyatosh suratlari. 5 - sinf

Tarixiy manbalar. 5 - sinf