Jadidchilik harakatining turkiston ijtimoiy-siyosiy va madaniy hayotiga ta’siri 9 -sinf - История - Учебники (по школьные предметы)

Jadidchilik harakatining turkiston ijtimoiy-siyosiy va madaniy hayotiga ta’siri 9 -sinf

Загружено в:

04.09.2020

Скачано:

0

Размер:

1573.38671875 KB

Jadidchilik harakatining Turkiston ijtimoiy-siyosiy va madaniy hayotiga ta’siri 9-sinf O’zbekiston tarixi fani darsligi asosida 28-mavzu

Jadidlar va islom dini 09/04/2020 2Jadidlar mafkurasiga ko‘ra islom dini shaxsning ma’naviy kamoloti va jamiyat rivojida muhim o‘rin tutgan. Ular ushbu vazifani hal etmay turib, boshqa muammolarni bartaraf qilishning iloji yo‘qligini anglab yetganlar.

1909-yilda Mahmudxo‘ja Behbudiy, 1910-yilda Abdulla Avloniy, 1915- yilda Abdurauf Abdurahim o‘g‘li Fitrat tomonidan islom tarixiga oid asarlar yaratildi. 09/04/2020 3Mahmudxo‘ja Behbudiy

Turkiston taraqqiyparvarlari tomonidan birinchi navbatda amalga oshirilgan chora - tadbirlar qatorida islom dini me ’ yorlarini , Qur ’ on oyatlari va hadislarni , shariat hukmlarini to ‘ g ‘ ri talqin etish , ta ’ lim tizimini isloh qilish , uni zamon talablariga moslashtirish kabilar bor edi . 09/04/2020 4

Milliy taraqqiyparvarlar musulmon ruhoniylarining fanga nisbatan salbiy munosabatda bo‘lgan vakillarini qoraladilar. 09/04/2020 5Taraqqiyparvarlar islom dini har bir musulmon erkak va ayollarning bilimga ega bo‘lishini ularning zimmasiga burch qilib qo‘yganligini keng targ‘ib qildilar.

Jadidlar ilm-fanni taraqqiyotning va farovonlikning asosiy yo‘naltiruvchi kuchi hamda jaholatga qarshi kurashning birdan bir vositasi deb hisobladilar. 09/04/2020 6

Jadidlarning islomga oid g‘oyalari ularni islomning asosiy ta’limotini o‘zgartirishga intilganlar, degan xulosaga olib kelmasligi kerak. 09/04/2020 7Sababi ular o‘z faoliyatlarida Qur’onni ham, umuman, butun islom ta’limotini ham to‘g‘ri izohlab berganlar.

Jadidlar o‘lkani ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish borasida ham o‘ziga xos qarashlarga ega edi. 09/04/2020 8Taraqqiyparvarlar o‘z faoliyatlari davomida o‘lka xalqlarining ijtimoiy hayoti, turmush tarzi, kasbkori, shart-sharoitlaridan xabardor bo‘lganlar.

Jadidlar ko‘plab yoshlarni rivojlangan xorijiy davlatlarga, jumladan, Germaniyaga o‘qishga yuborish, u yerda ular tahsil olib kelib, yurt va millat uchun xizmat qilishi g‘oyalarini ilgari surdi. 09/04/2020 9Yangi usul maktabi o‘quvchilari (markazda Abduqodir Shakuriy) Ularning sa’y-harakatlari bilan mahalliy aholi tomonidan yoshlarning xorijda o‘qib kelishiga ketadigan xarajatlari uchun mablag‘lar yig‘ildi.

Turkiston taraqqiyparvarlaridan biri , Tosh kentning « Qor yog ‘ di » mahallasidan bo ‘ lgan Asadullaxo ‘ ja o ‘ g ‘ li Ubaydullaxo ‘ ja Rossiyada huquqshunoslik sohasi bo ‘ yicha ta ’ limolib , birinchi oliy ma ’ lumotli o ‘ zbekadvokati bo ‘ ldi . 09/04/2020 10Asadullaxo ‘ ja o ‘ g ‘ li Ubaydullaxo ‘ ja

Turkiston taraqqiyparvarlari XX asrning boshlaridagi dunyoda ro‘y bergan siyosiy jarayonlarni diqqat bilan kuzatib bordilar. Bu davrda xorijdagi siyosiy partiyalarning dasturlarini tahlil qildilar. 09/04/2020 11

1917-yildagi Rossiya fevral voqealari arafasida Turkiston jadidchiligi kuchli siyosiy harakatga aylandi. Birinchi jahon urushidan keyin jadidlar parlamentar monarxiya uchun kurashgan bo‘lsalar, fevral voqealaridan keyin ancha keng qamrovli, bir qator siyosiy talablarni ilgari surdilar. 09/04/2020 12

1917-yil mart oyi boshlarida jadidlar tomonidan Toshkentda barcha erkparvar tashkilotlarning umumiy dasturiga ega bo‘lgan yagona tashkilot 09/04/2020 13- «Musulmon markaziy sho‘rosi» tuzildi. Uning ta’sis syezdida 350 delegat qatnashgan.

Turkistonda 1917-yildagi oktabr voqealari va bolsheviklarning hokimiyatni egallashi jadidlarning o‘z maqsadlarini oxirigacha amalga oshirishlariga imkon bermadi. 09/04/2020 14Shunga qaramay, ular markazi Qo‘qonda bo‘lgan, Turkiston muxtoriyati deb atalgan mustaqil muxtor respublika e’lon qildilar.

72 kun yashagan bu muxtor respublika sovet hokimiyati tomonidan tor-mor etildi. 09/04/2020 15Natijada jadidlar ta’qibga uchradi va oxir-oqibat, 1937–1938- yillarda qatag‘on qurboni bo‘ldilar.

Похожие

Turkiston general-gubernatorligining siyosiy-ma’muriy boshqaruv tizimi 9 -sinf

Jadidchilik harakati namoyandalari va ularning faoliyati 9 -sinf

XX asr boshlarida Xitoyning ijtimoiy-iqtisodiy va siyosiy ahvoli 9 - sinf

Qoraqalpoqlar Turkiston general-gubernatorligi tarkibida 9 -sinf

Turkiston general-gubernatorligining tashkil etilishi 9 -sinf