Biznes-reja ishlab chiqish 11 - sinf - Экономика - Учебники (по школьные предметы)

Biznes-reja ishlab chiqish 11 - sinf

Загружено в:

01.02.2022

Скачано:

0

Размер:

4920.5 KB

11-sinf tadbirkorlik asoslari darsligi asosida 11-mavzu:

BIZNES-REJA Oldingi mavzulardan ma’lum bo‘ldiki, tadbirkorlik faoliyati muayyan darajada tavakkalchilik, risk bilan bog‘liq. Shunga ko‘ra, tadbirkordan biron-bir xo‘jalik qarori qabul qilish, masalan, bankdan kredit olish, asbob-uskuna, moddiy resurslarni sotib olishdan oldin uni har tomonlama, puxta o‘ylab ko‘rish, tegishli hisob-kitob ishlarini amalga oshirish talab etiladi.

Odatda, bunday hisob-kitob qilish, ma’lum chora- tadbirlarni amalga oshirish ketma-ketligini belgilab olish jarayoni biznesni rejalashtirish deb ataladi. Biznesni rejalashtirish natijasida tayyorlangan tashkiliy-iqtisodiy tavsifdagi hujjat biznes-reja deb nomlanadi.

Biznes-reja – tadbirkorlik faoliyatini boshlashdan avval uning tavsifi, faoliyat davri, ko‘zda tutilayotgan sarf-xarajat va kutilayotgan foyda kabi muhim jihatlari bayon etilgan tashkiliy-iqtisodiy tavsifdagi hujjat.

Amaliyot shuni ko‘rsatadiki, biznes-reja har qanday tadbirkorlik faoliyati uchun muhim va zarurdir. Agar tadbirkor o‘z faoliyatini biznes rejasiz boshlasa, mo‘ljallangan maqsadga erisha olmasligi mumkin.

Biznes-reja tadbirkorlik faoliyatining xaritasi hisoblanib, uning aniq maqsadi, yo‘nalishlari va asosiy bosqichlarini belgilab beradi. Tadbirkorlik faoliyati boshlanganidan keyin olingan natijalar reja bilan solishtirib boriladi, mavjud muammolar aniqlanadi.

Aks holda, tadbirkorlik faoliyatini boshqarish qiyinlashib ketadi. Biznes-reja tuzish uning ishtirokchilaridan katta bilim, faoliyatga oid ma’lumotlar, yangi texnologiyalar va bozorlarni bilishni talab etadi.

Biznes-reja tuzishda barcha jihatlarni e’tiborga olmaslik yoki ayrim kam chiliklarni yashirish hisob-kitob ishlarini chalkashtiradi.

Bu esa korxona faoliyatini izdan chiqarishi yoki salbiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin. Shu sababli biznes-reja tuzishda malakali mutaxassislar, masalan, huquqshunoslar, iqtisodchilar, buxgalterlar, texnologlar xizmatlaridan foydalanish maqsadga muvofiqdir.

BIZNES-REJANING VAZIFASI Biznes-reja o‘z mohiyatiga ko‘ra, quyidagi uch muhim vazifani bajaradi:  birinchidan, korxona, firma va kompaniyaning, shu bilan birga, jamoa a’zolarining asosiy maqsad va vazifalarini belgilab beradi;  ikkinchidan, g‘oya yoki birlamchi loyihaning amaliy harakat dasturi shakliga keltirilgan hujjat sifatida hisob-kitoblar, sarf-xarajatlar, biznesni tashkil qilish va yuritishning asosiy yo‘nalishlari to‘g‘risida ma’lumot beradi;  uchinchidan, faoliyatni moliyalashtirish, kredit resurslaridan foydalanish, shuningdek, sarmoyador sheriklarni hamkorlikka jalb etishda asos vazifasini bajaradi.

BIZNES-REJANING TUZILISHI VA TARKIBIY QISMLARI Har bir tadbirkor o‘z faoliyati, moliyaviy manbalarini hisobga olgan holda o‘zi uchun biznes-reja ishlab chiqadi. Shu sababli hamma uchun bir xil mos tushadigan biznes-rejalar mavjud bo‘lmaydi.

Agar sizda bironbir biznes-g‘oya mavjud bo‘lib, uni amalga oshirish bo‘yicha biznes-reja ishlab chiqmoqchi bo‘lsangiz, taxminan quyidagi tarkibiy qismlarni shakllantirishingiz taqozo etiladi.

Biznes-reja tuzishda mutaxassislar yordamidan ham foydalanishingiz mumkin. Ko‘plab korxona va muassasalar o‘z faoliyati tarkibida biznes-reja tuzish, tegishli maslahatlar berish kabi xizmatlarni ko‘rsatadilar. Hattoki biznes-reja tuzishga ko‘maklashuvchi ko‘plab elektron sahifalar ham mavjud. Shulardan biri – « Professional Business Advisers » (http://pba.uz) hisoblanadi. Shuningdek, sahifada biznes-reja tuzish uchun zarur bo‘lgan hujjatlar ro‘yxati, biznes-reja tuzish xizmatlari narxlari va murojaat manzillari keltirilgan.

BILIMINGIZNI SINAB KO‘RING! 1. Biznesni rejalashtirish nima uchun zarur? 2. Biznes-reja deb nimaga aytiladi? 3. Biznes-rejaning ahamiyatini qanday asoslash mumkin? 4. Biznes-reja tuzish uchun qanday ko‘nikmalar taqozo etiladi? 5. Biznes-rejaning qanday vazifalarini bilasiz?