Fuqarolik ishining sudda ko‘rib chiqilishi bosqichlari 10-sinf - Юриспруденция - Учебники (по школьные предметы)

Fuqarolik ishining sudda ko‘rib chiqilishi bosqichlari 10-sinf

Загружено в:

29.01.2020

Скачано:

0

Размер:

3250.3544921875 KB

Fuqarolik ishining sudda ko‘rib chiqilishi bosqichlari 10-sinf Davlat va huquq asoslari fani 19-mavzu

Ishning sudda ko‘rilishi fuqarolik sudlov jarayoni asosiy bosqichi hisoblanadi, u aksariyat hollarda vujudga kelgan nizoni hal qilish bilan tugallanadi.

Birinchi instansiyadagi sudlarda fuqarolik ishlarini sudyaning yakka o‘zi ko‘rib chiqadi.

Ish faktlaridan kelib chiqib, sizga taklif etilganiga qarab sudya, da’vogar, javobgar roliga kirishib ketishga harakat qiling hamda fuqarolik huquqi asoslari bo‘yicha olingan bilimlardan foydalangan holda, qonunga muvofiq va mavjud vaziyatni hisobga olib, huquq buzilishini oqilona hal etishga urinib ko‘ring.

Ishda qatnashayotgan shaxslar quyidagilarga haqli: - ish materiallari bilan tanishish, ulardan ko‘chirmalar olish va nusxalar ko‘chirish; - ishda qatnashayotgan boshqa shaxslarga savollar bilan murojaat qilish; - sud ishi jarayonida vujudga keladigan barcha masalalar yuzasidan o‘z fikrini bildirish; - sud qaroridan norozi bo‘lib, shikoyat berish.

Da’vo ishida qatnashayotgan taraflar: - jarayonning istalgan bosqichida sud ishini to‘xtatish va uni tinch yo‘l bilan hal qilishga haqli, lekin javobgarning harakatlari qonunga zid bo‘lsa hamda uchinchi shaxslar manfaatlariga daxl etsa, sud ishni to‘xtatishga rozi bo‘la olmaydi.

Sud majlisini o‘tkazish tartibi — sudyalar majlislar zaliga kirib kelayotganida kelganlar o‘rnidan turadi; sud qarori ham o‘rindan turgan holda tinglanadi; — ishda qatnashayotgan shaxslar sudga murojaat qilayotganda va ko‘rsatma berayotganda o‘rindan turadilar; — zaldagilarning hammasi sud raisi buyruqlarini so‘zsiz bajaradi; — har bir guvoh alohida so‘roqqa tutiladi, bunda hali so‘ralmaganlar ishtirok etmaydi; — raislik qiluvchi fuqarolik sudlov jarayonida qatnashayotganlardan hammaning oldida ovoz chiqarib, quyidagicha qasam qilishini talab qiladi: «Ish yuzasidan o‘zim bilgan barcha ma’lumotlarni sudga aytib berishga qasam ichaman. Faqat haqiqatni, bor haqiqatni va tanho haqiqatni aytaman».

Sud ishi qatnashchilari — sudga ushbu ish bo‘yicha chaqirilganlardan kimlar kelgani hamda boshqalarning kelmaganlik sabablarini aytadi; — sud ishi bayonnomasini yuritadi.Kotib:

Sudya (raislik qiluvchi): — ishda qatnashayotgan shaxslarga ularning huquqlari va burchlarini tushuntiradi; — sudda so‘roq qilinayotganlarning shaxsini belgilaydi hamda ko‘rgazma berishdan bosh tortganligi uchun javobgarlikka tortilishi haqida ogohlantiradi (yozma tarzda). Voyaga yetmaganlar bunday javobgarlik haqida ogohlantirilmaydi; — qatnashchilarning (so‘roq qilinishidan avval) da’vogar va javobgarga bo‘lgan munosabatini (qarindoshlik munosabatlari va hokazo) aniqlaydi; — sud ishi jarayonida vujudga kelgan muammolarni hal qiladi, sud zalida tartib o‘rnatadi. — sud tarkibini e’lon qiladi, ishda qatnashayotgan shaxslarga ularning qarshilik bildirish huquqini tushuntiradi;

Da’vogar: - buzilgan yoki nizoga sabab bo‘lgan huquqlarini himoya qilish uchun ko‘rgazmalar beradi. Javobgar: - tushuntirishlar beradi, isbot-dalillar keltiradi, iltimosnomalar taqdim etadi; - shaxsan yoki advokat yordamida o‘zining himoya qilish huquqini amalga oshiradi; - sudga qo‘shimcha guvohlar chaqirilishini iltimos qilishga haqli.

Prokuror: — sud ishi vaqtida vujudga keladigan masalalar bo‘yicha xulosa chiqaradi. Ekspert: — o‘z xulosasini yozma ravishda taqdim etishi kerak; — agar sud ekspertizani sifatsiz deb topsa, takror ekspertiza o‘tkazilishini tayinlashi mumkin. Guvohlar: — har biri alohida so‘roq qilinadi, so‘roq qilingan guvohlar ish tugashiga qadar majlislar zalida qoladi; — sud ishida tekshirilayotgan holatlar bo‘yicha ularga ma’lum bo‘lgan barcha ma’lumotlarni berishga majbur, bunda buzib ко‘ rsatishlarga yo‘l qo‘yilmaydi; — agar guvoh 16 yoshga to‘lmagan bo‘lsa, o‘qituvchi, zarurat bo‘lganda esa ota-onasi ham qatnashishi kerak.

Apellatsiya instansiyasi sudi xususiy shikoyat yoki xususiy protestni ko‘rib chiqib: 1) ajrimni o‘zgarishsiz qoldirishga, shikoyat yoki protestni esa qanoatlantirmaslikka; 3) ajrimni butunlay yoki qisman o‘zgartirishga yoxud bekor qilishga va masalani mazmunan hal qilishga haqli. 2) ajrimni bekor qilishga va ishni mazmunan ko‘rish uchun birinchi instansiya sudiga yuborishga;

Qonuniy kuchga kirgan, apellatsiya tartibida ko‘rilmagan hal qiluv qarorlari ustidan ular qonuniy kuchga kirgan kundan e’tiboran olti oy ichida taraflar va ishda ishtirok etishga jalb qilingan boshqa shaxslar, shuningdek ishda ishtirok etishga jalb qilinmagan, ammo huquq va majburiyatlari haqidagi masala sud tomonidan hal etilgan shaxslar kassatsiya tartibida shikoyat berishi va prokuror protest keltirishi mumkin.3B06 0435 09 020B19 09 08120C080F 080B0C0F 03 0B0C020D 2119 0C0203 0C04 1906 0C 1904 35 35

Savol va topshiriqlar: 1. Fuqarolik ishi bo‘yicha sud jarayonining qatnashchilarini, ularning huquq va majburiyatlarini ayting. 2. Sud ishini o‘tkazishning ketma- ketligi haqida hikoya qiling. 3. Da’vo jarayonida sud ishining qanday bosqichida taraflar sud ishini to‘xtatish huquqiga egalar?

Похожие

Fuqarolik - huquqiy shartnomalar shartlari 10-sinf

Fuqarolik jamiyati 8-sinf

Xalqaro huquq 10-sinf

Fuqarolik qonunchiligida voyaga yetmaganlarning huquqlari 8-sinf

Mehnatga oid munosabatlar. 10 - sinf