Birinchi jahon urushi - История - Образовательные программы

Birinchi jahon urushi

Загружено в:

17.06.2024

Скачано:

0

Размер:

14148.358398438 KB

5- SINF TARIXDAN HIKOYALAR FANIDAN BIR SOATLIK DARS TAQDIMOTI. MAVZU: Birinchi jahon urushi

Buyuk Britaniya RossiyaFransiya AQSH

Darsning shiori:01 0102

 “ Buyuk kelajagimizni mard va oliyjanob xalqimiz bilan birga quramiz”  SH.M.Mirziyoyev 01 01 03 06 12 14 01 18

 1-may – Xalqaro mehnatkashlar kuni  3-may – Butun jahon matbuot kuni  5-may – Butun jahon oila kuni  7-may – Xalqaro radio kuni  9-may – Xotira va qadrlash kuni  10-may – Xalqaro kimyogarlar kuni  12-may – Xalqaro hamshiralar kuni  15-may – Xalqaro iqlimni saqlash kuni  15-may – Janubiy Koreyada o’qituvchilar kuni  16-may – Xalqaro biograflar kuni  17-may – Xalqaro elektr aloqa kuni  18-may – Xalqaro muzeylar kuni  21-may – Xalqaro metrologiya kuni  22-may – Xalqaro biologik rang-baranglik kuni  31-may – Butun jahon tamaki chekishga qarshi kurash kuni 01 1C1D0D 01 231D0D 01 241D0D 01 251D0D 01 261D0D 1F 02 12 02 16 02 0604 01 1C271D0D 01 1C281D0D 01 1C241D0D 01 1C241D0D 01 1C2D1D0D 01 1C251D0D 01 1C2F1D0D 01 281C1D0D 01 28281D0D 01 231C1D0D

Darsning oltin qoidasi:  O’zaro hurmat  Faollik  Hamkorlikda ishlash  Mening fikrim yagona emas  Qisqa va lo’nda gapirish  Vaqtdan unumli foydalanish  Ko’rsam eslab qolaman  Bajarsam anglab yetaman0102

O’quvchilar bugun darsda quyidagi mezonlar asosida baholanasiz!!! (Harakatlar strategiyasi ranglari asosida) T/r Berilgan imkoniyat Belgilangan ball 1. Uy vazifasini bajargani va daftarni to’g’ri yuritgani uchun 1 ball 2. O’tilgan darsni o’zlashitirgani uchun 1 ball 3. Yangi mavzuni tushunirishdagi ishtiroki uchun 1 ball 4. Yangi mavzuni o’zlashtirgani uchun 1 ball 5. O’quvchilarning umumiy faolligi uchun 1 ball jami: 5 ball10 02 0302

O’tilgan mavzu: O’zbekistonning tarixiy-me’moriy obidalari1314 08

Aqliy hujum: “ Sirli so’z” o’yini O’quvchilarda qiziqish va motivatsiyani rivojlantirish uchun quyidagi topshriqni bajaramiz. Katakchalarda raqamlar va sanalar yozilgan. Siz harflarda berilgan raqamlar va sanalarga oid to`gri ma’lumotlarni mos tartibda katakchalarga joylashtiring. Shunda katakchalarga yashiringan sirli so’zni topasiz.1F 21 220603 10110E 03 15 0402 03 17 200A 16

54 1961 26 1990 2750 XVII 1127 IX XV IX O Ismoil Somoniy tomonidan Buxoroda maqbara qurildi X Arslonxon tomonidan Minorayi Kalon bunyod etildi U Samarqand hokimi Yalangto’sh Bahodir Sherdot va Tillakori madrasalarini bunyod ettirdi R Ulug’bek madrasasi bunyod etildi B Samarqand shahrining yubiley yoshiA Ichan qal’a xalqaro YUNESKO tashkiloti qarori bilan “Jahon madaniyati merosi” ro’yxatiga kiritildi X Ichan qal’adagi tarixiy- me’moriy obidalar soni V Ichan qal’a muzey- qo’riqxonasining maydoni I Ichan qal’a majuasi muzey – qo’riqxonaga aylantirildi

54 1961 26 1990 X I V A 2500 XVII 1127 IX XV IX B U X O R O A Ichan qal’a xalqaro YUNESKO tashkiloti qarori bilan “Jahon madaniyati merosi” ro’yxatiga kiritildi X Ichan qal’adagi tarixiy- me’moriy obidalar soni V Ichan qal’a muzey- qo’riqxonasining maydoni I Ichan qal’a majuasi muzey – qo’riqxonaga aylantirildi O Ismoil Somoniy tomonidan Buxoroda maqbara qurildi X Arslonxon tomonidan Minorayi Kalon bunyod etildi U Samarqand hokimi Yalangto’sh Bahodir Sherdot va Tillakori madrasalarini bunyod ettirdi R Ulug’bek madrasasi bunyod etildi B Samarqand shahrining yubiley yoshi Demak, katakchalar ichida “XIVA” va “BUXORO” degan so’zlar yashiringan ekan0C 3D12

“ Different” usuli. Quyida berilgan jadvaldagi topshiriqlarni to’g’ri bajaring. Test 1. Mustaqillik yillarida Samarqandning necha yilligi nishonlandi? A) 2750 yilligi B) 2700 yilligi C) 2500 yilligi D) 2200 yilligi Atama mazmunini izohlang 1. Registon so’zining lug’aviy ma’nosi nima? Savol 1. “Hatto mohir ustalari jahonga mashhur bo’lgan Parijda ham bu ish juda go’zal bo’lar edi” so’zlarining muallifi kim? Ortiqchasini top 1. Sherdor 2. Tillakori 3. Minorayi Kalon 4. Ulug’bek3D 0C 2B

O’tilgan mavzu yuzasidan berilgan topshiriqlarni tekshiramiz. Test 1. Mustaqillik yillarida Samarqandning necha yilligi nishonlandi? A) 2750 yilligi Atama mazmunini izohlang 1. Registon so’zining ma’nosi nima? Registon (forscha) – tosh to’shalgan maydon degan ma’noni anglatadi Savol 1. “ Hatto mohir ustalari jahonga mashhur bo’lgan Parijda ham bu ish juda go’zal bo’lar edi” so’zlarining muallifi kim? Javob: Ispaniya qirolligi elchisi Gonzales de Klavixo Ortiqchasini top Bu yerda ortiqcha javob Minorayi Kalon Chunki Shedor, Tillakori va Ulug’bek madrasalari Samarqandda joylashgan. Minorayi Kalon esa Buxoroda joylashgan0F322B1A 2B2142

Mavzu: Birinchi jahon urushi 01 0102 07

Urushning sabablari. Reja: Urushning insoniyat uchun fojiali oqibatlari. Urushning boshlanishi va uning natijalari.01 09 040A 0A25 01 07 09 03 0E 0102 0B 15 06

1-reja:Urushing sabablari Fransiya Buyuk Britaniya Rossiya AQSH“ G’oyalar gilami” Fikr almashamiz: Jahon urushi deganda nimani tushunasiz?2D021B

Zulfiyaning “O’g’lim sira bo’maydi urush” she’ridan parcha Urush noming o’chsin jahonda, Hamon bitmas sen solgan alam. Sen tufayli ko’p xonadonda, Ota nomli buyuk shodlik kam.23 03 2903 1C 22180508 100D

Insoniyat bugungi kungacha ikkita jahon urushini boshidan kechirdi. Ularning birinchisi 1914-yilda boshlanib, 1918-yilda tugadi. Buyuk Britaniya, Fransiya va Rossiya dunyoning eng yirik mustamlakachi davlatlariga aylanishdi. Germaniya, Avstriya-Vengriya va Italiya mustamlakalari esa kamroq edi. Germaniya buni bahona qilib dunyoni qayta bo’lisni talab qila boshladi  Fransuz karikaturasi. Germaniya, Avstriya- Vengriya va Italiya porox solingan bochka ustida chekishmoqda.0102 10 15 17 0A 1D 20 210B 0706 22 0108 1312 22 12 0A

Mavzu yuzasidan ma’lumot Birinchi jahon urushining bosh sababi – ikki harbiy-siyosiy guruh o’rtasida bo’lingan dunyoni qaytadan bo’lib olish uchun boshlangan kurash edi.

Shuning uchun ham Italiya va Avstriya-Vengriya Germaniyani qo’llab-quvvatladilar. Buyuk Britaniya, Fransiya va Rossiya Germaniyaning talabini rad etishdi. Natijada Yevropaning qudratli davlatlari o’rtasidagi ziddiyatlar yanada kuchaydi. Oxri oqibatda ular bir-biriga dushman bo’lgan ikkita ittifoqqa birlashdilar. Angliy a • Germaniya dunyoni qayta bo’liishni talab qilayotgan edi Fransi ya • Italiya da’vo qilayotgan hududlar Fransiya ixityorida edi Rossiy a • Avstriya-Vengriya dav’o qilayotgan hududlar Rossiya ta’siri ositda edi

Ittifoqchi davlatlar urush arafasida Yashil rangda Antanta ( Buyuk Britaniya, Fransiya va Rossiya ); Jigar rangda Uchlar ittifoqi (Germaniya, Avstriya-Vengriya va Italiya) davlatlari ko’rsatib o’tilgan.

2-reja: Urushning boshlanishi va uning natijalari Birinchi jahon urushining boshlanib ketishiga 1914-yilning 28-iyunida serbiyalik millatchi G.Prinsip tomonidan Sarayevoda Avstriya- Vengriya taxti vorisi F.Ferdinandni o’ldirilishi bahona bo’ldi Sarayevodagi qotilik33 1C

Urushning borishi  1-jahon urushi 1914-yilning yozida Avstriya- Vengriyaning Serbiyaga hujumi bilan boshlanib ketdi.  Bunga javoban Rossiya Avstriya-Vengriyaga , Germaniya Rossiya va Fransiyaga , Buyuk Britaniya esa Germaniyaga urush e’lon qildi.  Urushda dunyoning 38 ta davlati ishtirok etgan.  Urush boshlangach “Antanta” Italiyani o’z tomoniga o’gdirib olishga erishdi181B2223 01 2829130A 2D 09 09 0B0E04 01 2E0306080A 2F 30 17 30 2E 2E02 09 09 01 0102 313209 200A 21 01 0102 3310 09 10

Birinchi jahon urushida qo’llanilgan qurollar:  Suv osti kemasi  Xlorli gaz  Tank12 36221B 01 27 1C 01 340C 01 35

Germaniya suvosti kemalari katta yo’lovchi tashuvchi kemalarga ham hujum qildi. Jumladan, 2000 dan ortiq yo’lovchisi bo’lgan “Luzitaniya” kemasi shulardan biri edi. Hujum oqibatida ularning ko’pchiligi halok bo’ldi “ Luzitaniya” kemasi Cho’kayotgan “Luzitaniya” 48 2925 2A21 0D

Kimyoviy qurol – xlorli gaz0E1A282A21

Lekin xlorli gaz Germaniya kutgan natijani bermaydi. Chunki Antanta bunga qarshi protivogaz ixtiro qilishga erishadi11 2C25 1A3B

Urushda tank ilk bor Somma daryo bo’yida inglizlar tomonidan qo’lanilgan 2903 0D 08 060507

Birinchi jahon urushi 1918-yil kuzida Germaniya va uning ittifoqchilari mag’lubiyati bilan tugadi. Bu mag’lubiyat oqibatida Germaniya, Avstriya-Vengriya va Usmoniylar imperiyasi pachalib ketdi. (chapdan o’ngga – Vilgelm II, Frans Iosif I, Mehmed V, Ferdinand I)2E07 282A283229 09 03 190A08 172102 15 07

 Urush natijasida uy yuz yildan ortiq hukmronlik qilgan Romanovlar sulolasi hokimyati 1917-yilda barham topdi.  1917-yilda urushga qo’shilgan AQSH urush qatnashchilariga qurol-yarog’ sotish va qarz berish evaziga kata boylik orttirdi.  AQSH dunyoning eng yirik mustamlakachi davlati Buyuk Britaniyani ham qarzdor qilib qo’ydi va dunyoning yetakchi davlatiga aylandi.01 18 2A 2A 21 36 1E 2C 01 2D 09 03 36 2C 211B 03 01 09 28 12 36 31

3-Reja: Urushning insoniyat uchun fojiali oqibatlari. Urush harakatlariga 74 mln aholi safarbar etildi. 10 million kishi halok bo’ldi. 20 million kishi esa mayib-majruh bo’lib qoldi. Davlatlar o’z milliy boyligining 1/3 qismini yo’qotdilar Yodda tuting: 9-sinf jahon tarixi darsligida jami 10 mln kishi yarador bo’ldi, 20 mln kishi halok bo’ldi deb yozilgan.Urushda 38 ta davlat ishtirok etdi. Bu davlatlarda 1,5 mlrd aholi yashar edi. 3402 1A 30 01 040A12 28 1C 05 3C3B09 1C07 19 0102 0E 3D 08 33 0D 16 150A 0102 313209 20 070405 20 0F

Mavzuni mustahkamlash uchun “Matnli diktant”  1-jahon urushi 1914-yilning yozida Avstriya- Vengriyaning _______ ga hujumi bilan boshlanib ketdi.  “ Antanta” ittifoqi tarkibiga 1)_______________ 2)__________ 3)___________ davlatlari kirgan.  Urushda dunyoning ____ ta davlati ishtirok etgan.  Urush boshlangach “Antanta” ________ ni o’z tomoniga o’gdirib olishga erishdi.  1917-yilda urushga qo’shilgan _________ urush qatnashchilariga qurol-yarog’ sotish va qarz berish evaziga kata boylik orttirdi.0303 14 3D 01 28 2D 09 09 01 16 2C 28 3C 20 09 01 01 3F 09 01 01 3F 09 100E 01 28 3E3E3E3E3E3E3E3E3E 09 14 21

Mavzuni mustahkamlash uchun uchun blits savollar 1. Birinchi jahon urushi qaysi yillar oralig’ida bo’lib o’tgan? 2. “ Antanta” davlatlari tarkibiga qaysi davlatlar kirgan? 3. “ Uchlar ittifoqi” tarkibiga kirgan davlarni ayting? 4. Birinchi jahon urushining asosiy sababi qaysi? 5. Birinchi jahon urushining boshlanib ketishiga bahona nima edi? 6. Birinchi jahon urushida qanday yangi qurollar qo’llanildi? 7. Germaniya suv osti floti tomonidan cho’ktirilib yuborilgan kemaning nomi nima edi? 8. Birinchi jahon urushidan so’ng parchalanib ketgan davlatlar qaysi edi 9. Romanovlar sulolasi necha yil hukmronlik qilgan? 10. Birinchi jahon urushida qancha odam halok bo’lgan, qanchasi mayib-majuh bo’lgan?

2-zinadagi o’quvchilar uchun “Matnli diktant” javobini tekshiramiz  1-jahon urushi 1914-yilning yozida Avstriya- Vengriyaning Serbiyaga hujumi bilan boshlanib ketdi.  “ Antanta” ittifoqi tarkibiga 1)Angliya 2)Fransiya 3)Rossiya davlatlari kirgan.  Urushda dunyoning 38 ta davlati ishtirok etgan.  Urush boshlangach “Antanta” Italiyani o’z tomoniga o’gdirib olishga erishdi.  1917-yilda urushga qo’shilgan AQSH urush qatnashchilariga qurol-yarog’ sotish va qarz berish evaziga kata boylik orttirdi.07 3C 20 01 28 2D 09 09 01 16 2C06 28 31 20 09 01 01 31 09 01 01 33 09 0E 01 28 1F 09 14 21

Uyga vazifa 1. Mavzu yakunidagi savol va topshiriqlarga javob yozib kelish. 2. 137-betdagi “Mustaqil ish” uchun berilgan jadavlni to’ldirish.29160702 3225 3F02 1D 3525 32 0D

Oddiy o’qituvchi bayon qiladi, yaxshi o’qituvchi tushuntiradi, ijodkor o’qituvchi namoyish qiladi, buyuk o’qituvchi ruhlantiradi. V.Gyote

Похожие

Jahon tarixi fanidan (Xitoy, Hindiston va Eron mavzularidan) takrorlash darsi

O’zbekistonning qadimiy va o’rta asrlar me’moriy yodgorliklari haqida suhbat

9-may Xotira va qadrlash kuni

Amir Temur haqida hikoya

Qadimgi sharq tarixi