Hujayrada plastik almashinuv - Биология - Образовательные программы

Hujayrada plastik almashinuv

Загружено в:

11.03.2023

Скачано:

0

Размер:

23.5390625 KB

Sana “____”_____ 2022-yil. Sinf: 9-V Fan: Biologiya Mavzu: Hujayrada plastik almashinuv Darsning texnologik xaritasi № Malaka talablari Bilim: Tirik organizmlarning o‘ziga xos xususiyatlari . Ko`nikma: Topshiriqlar asosida bilimlarni tanish vaziyatlarda qo`llash malakasi shakllantiriladi. Malaka: Egallagan ko`nikmalarni notanish vaziyatlarda qo`llay oladi. Kompitensiya: Mavzuga oid tushunchalarni t ushuna oladi, biologik tushunchalarni tanish va notanish vaziyatlarda qo`llay oladi. Maqsad va vazifalar a)Ta’limiy maqsad: O’quvchilarga berilgan mavzu yuzasidan ilmiy asoslangan, Davlat Ta’lim Standarti talablariga javob beradigan bilimlar berib , ularda amaliy ko’nikmakarni hosil qilib, tegishli malakalarini shakllantirish. b)Tarbiyaviy maqsad: O’quvchilarimizni Ona-Vatanga, tarixiy va madaniy merosimizga , O’zbek xalqining buyuk siymolariga , Ota-onaga muhabbat va milliy iftihor tuygusi ruhida tarbiyalash. Ularda ekologok madaniyatni shakllantirish va tarbiyalash. c)Rivojlantiruvchi maqsad: Ilimni amaliyotga tatbiq etish. O’quvchilarning bilim va tafakkurini, kitobxonlik malakasini oshirish, mustaqil fikrlash ko’nikmalarini shakllantirish va rivojlantirish, biologiya fani va shu sohadagi kasblarga qiziqishlarini shakllantirish.

O`quv jarayonini mazmuni Plastik almashinuv jarayoni O`quv jarayonini amalga oshirish texnologiyasi Metod: N azariy, an`anaviy Usul: Aqliy hujum, savol-javob, guruhlarda ishlash Shakl: yakka va guruhlarga ishlash Vosita: Darslik, Testlar, Jadavallar, audio va video materilalar, didaktik va tarqatma materiallar Nazorat: Og`zaki, yozma, savol-javob, test. Baholash: 5 balli tizim asosida Kutiladigan natija O`qituvchi: Mavzuni qisqa vaqt ichida o`quvchilar tomonidan o`zlashtirishlariga erishaman, o`quvchi faolligini oshiraman, o`quvchilarda fanga nisbatan qiziqish uyg`otaman, o`quvchilarga mustaqil o`rganish va hotirasida saqlash boshqalarga etkaza olish, savol berish va savollarga to`g`ri javoblarga o`rgataman. O`quvchi: O`quvchilar mavzu yuzasidan bilim va ko`nikma hosil qiladilar, mustaqil fikrlay oladilar, qisqa vaqt ichida ma’lumotlarga ega bo`ladilar. Kelgusi rejalar O`qituvchi: Pedagogik texnologiyalarni o`zlashtirish va darsga tatbiq etish, takomillashtirish, AKT vositalaridan unumli foydalanish yo`llarini o`rganish, o`z ustida ishash O`quvchi: Mustaqil tadqiqot, izlanishni yo`lga qo’yadi, o`z fikrini savodli ifodalay olish va do`stlarini fikrini hurmat qilishga o`rganish mavzu asosida qo`shimcha materiallar izlab topishga harakat qilish, ularni o`rganish. Do`stona muhitda hamkorlikda ishlash ko`nikmasini shakllantirish. Uyga vazifa Mavzuni o`qib o`rganib kelish va mavzu oxiridagi savollarga javoblar yozish. Darsning texnik chizmasi:

Dars bosqichlari Vaqt Tashkiliy qism. 3 daqiqa O`tilgan mavzuni so`rash va baholash 12 daqiqa Yangi mavzu bayoni 15 daqiqa Mustahkamlash 8 daqiqa Uyga vazifa 2 daqiqa Darsning borishi : I. Tashkiliy qism: 1. Salomlashish. 2. Davomadini aniqlash. 3. Darsga tayyorgarlik ko’rish. II. O`tilgan mavzuni so`rash: daftarlarni tekshirish , savol-javob tariqasida uyga vazifani so’rash. Darsning maqsadi: - o‘quvchilarni 9-sinfga mo‘ljallangan ,,Biologiya “ darsligi bilan tanishtirish; - darslikning maqsadlari va vazifalari haqida tushuncha berish; - darslikdagi materiallarni o‘rganish usullarini tushuntirish; - o'quvchilarga o‘rganiladigan ma’lumotlar haqida tushunchalar berish. Dars materiallari va jihozlari: 1. “Biologiya” darsligi. . 2.Mavzuga oid chizmalar 3.Doska, bo‘r, daftar. 4.Tarqatma material: darsda o‘rganiladigan asosiy atamalar va tushunchalar yozilgan kartochkalar. 5.Sinfda o ‘quvchilarni darsga jalb qilib, ishchi muhitni yaratish. 6.Sinf holati bilan tanishish va davomatni aniqlash. Dars mazmunini ro‘yobga chiqarish ustida ishlash:

O'qituvchining 9-sinfdagi ,, biologiya “ fani vazifalari va xususiyatlari, darslikdagi materiallar tizimi, uni o’rganish uslubiyati va usullari to‘g‘risida tushuntirish. III. Yangi dars bayoni: Biologik sintez reaksiyalarining to‘plami plastik almashinuv (yok i assimilatsiya) deb ataladi. Modda almashinuvida bu turning nomi uning mohiyati bilan bog‘liq: hujayra tashqaridan kelayotgan oddiy moddalar hisobiga o‘zi uchun zarur bo‘lgan birikmalarni hosil qiladi. Quyida plastik almashinuvning eng muhim shakllaridan biri bo‘lgan oqsil biosintezini ko‘ramiz. Chunki tirik organizmlarda boradigan har xil biokimyoviy jarayonlar orasida oqsil birikmalarining sintezi alohida o‘rin egallaydi. Moddalar almashinuvi aslida oqsillar almashinuvi bilan bog‘liq bo‘lib, oqsillarga xos bo‘lgan biror xususiyatning o‘zgarishi ayni paytda moddalar almashinuvi jarayonining o‘zgarishiga ham sabab bo‘ladi. oqsillarning biologik vazifasi asosan aminokislotalarning oqsil molekulasidagi o‘rni ya’ni, ularning ketma-ketligi bilan aniqlanadi. Binobarin, bunday molekulalar biosintezi oldindan belgilangan reja bo‘yicha amalga oshishi kerak. Bunday reja DNK molekulasida 4 xil nukleotidlarning yordamida yozilgan bo‘lib, u oqsil molekulasining nusxasi yoki qolipi deb yuritiladi. 20 xil aminokislotaning DNK molekulasidagi 4 xil nukleotidlar yordamida ifodalanishi genetik kod deb ataladi. Har bir aminokislota 3 ta nukleotidning birikishidan hosil bo‘lgan triplet kod yordamida ifodalanadi. 20 ta aminokislotani ifodalash uchun 61 ta tripletli koddan foydalaniladi. Demak, bitta aminokislota 2 va undan ortiq kod yordamida ifodalanadi. Kodlarning umumiy soni 64 (43 = 4 . 4 . 4) taga teng. Qolgan 3 ta kod oqsil sintezining boshlanishi va tugallanishini bildiradi. Genetik kod barcha tirik organizmlar uchun universal hisoblanadi. Demak, u mikroorganizmlardan odamgacha bir xildir. Genetik kodning muhim xususiyatlaridan biri uning o‘ziga xosligi bo‘lib, bitta triplet bitta aminokislotaga mos keladi. oqsil biosintezi o‘ta murakkab jarayon bo‘lib, bunda xilma-xil ferment va RNKlar ishtirok etadi. Bu jarayon hujayraning maxsus sintez qiluvchi organoidi — ribosomalarda kechadi. I V. O‘rganilgan mavzuni mustahkamlash: 1. Savol-javob va mavzuning asosiy mazmunini takrorlash orqali amalga oshiriladi. 2. Guruhlarda ishlash yakunlarini chiqarish.

3. O‘qituvchi o‘quvchilar bajargan yozma va og‘zaki javoblar uchun qo’yilgan baholarni e’lon qiladi va yuzaga kelgan savollarga javob qaytaradi. V. Uyga vazifa berish. O’rganilgan mavzu savollariga javoblar tayyorlash.

Похожие

Plastik almashinuv. Oqsillar biosintezi. Genetik kod