logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Xayot faoliyati xavfsizligi
  4. Tayanch harakat sistemasining mexanik sinishi

Tayanch harakat sistemasining mexanik sinishi

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

405.4560546875 KB
Ko'chirib olish
Mavzu: Tayanch harakat sistemasining mexanik sinishi Reja 1. Lat yeyish paylar cho’zilishi sababi, belgilari. 2. Suyaklar va suyaklarning sinishi. 3. Ezilish sindromi. Butun tayanch harakat tizimi Odam skeleti. Tayanch harakat tizimi. Lat yeyish Шикастланишлар ичида уриб олиш туфайли лат ейиш жуда кўп учрайди. Кўпинча бу ўтмас предмет таъсирида содир бўлади. Лат ейиш – мушт, таёқ, тош билан уриш,йиқилиш, юқоридан нарсаларнинг қаттиқ урилиши натижасида келиб чиқиши мумкин. Юмшоқ тўқималарнинг шикастланиши билан қон томирларининг узилиши лат ейишга хосдир. Бунда тўқимага қон қуйилади, лекин тери бутунлиги бузулмайди. Тўқималар орасига қон тарқалиши қон талаш дейилади. Каттароқ қон томирлар шикастланган бўлса қон кўп миқдорда тўпланади ва гематома ҳосил бўлади. Уриб олиш натижасида органлар (ўпка , жигар, буйрак, ичаклар) шикастланиши мумкин. Бунда баъзан шок ҳолати рўй беради. Суякларнинг чиқиши ва синиши:Субъектив ва объектив белгилар    Бир ёки бир қанча суякларнинг бўғимлардаги нормал ҳолатидан сурилиши суяк чиқиши деб айтилади. Шу билан бирга бир суякнинг бўғим сатҳи иккинчи суякнинг бўғим сатҳидан сурилиб кетади ва халтачасининг ёрилган жойидан чиқиб кетади.Суякларнинг бўғим юзаси бир –бирига жипс тегмай чиқиши – тўлиқ чиқиш , бўғим сатҳлари бир оз бўлсада тегиб турса- қисман чиқиш дейилади. Суяк елка бўғим соҳаси чиққанда елка суяги чиқиши, тирсакда билак суяклари чиқиши дейилади. Суяк чиқиш сабабларига кўра туғма, травматик, патологик, ва одат бўлиб қолган турлари бор.  Суякларнинг туғма чиқиши кам кузатилади, қиз боланинг она қорнида яшаш даврида бўғим юзаларининг нотўғри ривожланиши ёки етарли ривожланмаслиги натижасида бир ёки икки томондаги чаноқ бўғимида сон суяги чиқиб қолади. У бола юра бошлагач оқсаганда ёки ўрдакка ўхшаб қадам ташлай бошлайди. Bosh qismi tayanch tizimi Синиш белгилари икки хил бўлади:  1 . Субъектив белгилар - бу суяк сингандан кейин оғриқ пайдо бўлиши ва синган қўл-оёқларни ҳаракатлантира олмаслик.  2 . Объектив белгилар - синган соҳани кўздан кечиришда билиниб туради, синган соҳа шишади, кўкаради, оёқ- қўлларининг ҳолати ўзгаради, суяк ўқлари ўзгаради, улар қисқа ва ғайри- табиий шаклга кериб қолади. Suyaklarning chiqishi  Суякларнинг травматик чиқиши бошқа турларига қараганда кўпроқ учрайди.  Масалан, одам қўлини олдинга узатиб йиқилганда елка ёки тирсак бўғимида суяк чиқиши кузатилади.Суякнинг патологик чиқиши кам учрайди ва бўғимда ёки бўғим атрофидаги тўқималарда касаллик (остеомиелит ва ҳ) натижасида келиб чиқади. Суякнинг одат бўлиб чиқиши бўғим капсуласи чўзилганлиги ва узилганлиги сабабли суякнинг такрор чиқишига мойил бўлиб беморларда қайд қилинади. Озгиина куч ишлатилганда ҳатто ноқулай ҳаракат қилганда ҳам суяк чиқиб кетиши мумкин.  Суяк чиқишининг белгилари : Суяк чиққанда чиққан бўғим соҳасида ўзида хос ўзгаришлар содир бўлади.  Шикастланган соҳада қаттиқ оғриқ бўлади Суякларнинг синиши.  Ташқи куч таъсирида суяк бутунлигининг бузилиши суяк синиши дейилади. Синиш травматик ва патологик булади. Шикастланишларда суяк синиши жуда кўп учрайди. Патологик синиш суякда патологик процесслар ( сил, остеомиелит, ўсмалар ) содир бўлганда касалликнинг маълум босқичида вужудга келади. Шикастланишларда тери қопламининг бутунлигига қараб суяк синиши ёпиқ ( тери шикастланмаган ҳолда) ва очиқ бўлади. Суякнинг синган қисмлари бир-биридан ажралган бўлса, тўла синиш деб айтилади. Суяклар синганда суяк парчалари бир-биридан ажралмаса дарз кетиш деб айтилади. Qovurg’a qismi tayanch tizimi Bosh suyaklari tayanch tizimi Tayanch harakat tizimi Tayanch tizimi Tayanch harakat skeleti Tayanch harakat tizimi shikastlanishi Boldir va umurtqa suyagi singanda tibbiy yordam  Болдир суяги синганда стандарт симли нарвонсимон тахтакачлардан фойдаланилади. Тахтакач болдирга мосланади, пахта ёки бирор юмшоқ материал билан қопланади, оёқнинг орқа томонидан думба бўғимигача олиб борилади, ён томонидан қўшимча 2 та фанерли тахтакачлар қўйилади. Тахтакач, тизза ва болдир-товон бўғимини қоплаши керак. Тахтакачни оёққа бинт билан боғлаб қўйилади.  Умуртқа поғонаси шикастланганда иммобилизация қилиш. Бундай шикастланганларни эҳтиётлик илан қаттиқ тахтали замбилларга орқаси билан ёткизилади. Тахта юўлмаса, оддий замбилларга қорин билан ёткизилиб, боши ва елкалари тагига ёстиқча қўйилади. Эзилиш синдроми, белгилари ва биринчи ёрдам    Тана айрим қисмларининг узоқ вақт давомида оғир юк остида эзилиб туриши, сиқилиши натижасида одамда юмшоқ тўқималар ёпиқ шикастланишининг ўзига хос белгилари пайдо бўлади. Бу эзилиш синдроми ёки травматик токсикоз деб аталади. Бунда мускуллар, тери ости ёғ клетчаткаси, томирлар ва нервлар шикастланади. Тинчлик пайтларида бундай эзилиш том босиб қолганда, девор остида қолганда, шахталар ва тоғ жисмлари босганда, зилзила натижасида уйлар қулаб, оғир юклар эзганда юзага келади. Уруш вақтида эса бомбардимон пайтида, атом қуроли портлаганда вужудга келади. Узоқ вақт эзилиши натижасида мускуллар ва бошқа юмшоқ тўқималарда некроз бошланиб, тўқималар ўла бошлайди ва ўзидан заҳарли модда ( токсик) ажратади, ана шу токсинлар қонга сўрилиб организмни заҳарлайди.  Бунда биринчи ёрдам кўрсатиш шикастланган одамни тезлик билан босиб турган оғирлик остидан чиқариб олишдан иборат. Шикастланган оёқ ёки қўл асосига резина Қовузлоқ қўйилади, бу заҳарли моддаларнинг қонга сўрилишини анча камайтиради, оёқ-қўллар шина билан боғланади ва юқорига кўтариб қўйилади. Шокка қарши чора кўрилади. Беморга 2 гр ичимлик сода порошоги берилади ва кўплаб суюқликлар ичирилади. Сўнгра шошилинч равишда даволаш муассасасига жўнатилади.   Назорат саволлари:    1.Таянч ва харакат тизими ҳақида маълумот беринг?  2.Шикастланиш турлари ,сабаблари ва биринчи ёрдам?  3.Очиқ ва ёпиқ шикастланишлар?  4Ёпиқ синишда биринчи ёрдам?  5.Иммоблизация тушунчаси қандай?  6.Травсатик токсикозда биринчи ёрдам кўрсатинг?

O'xshashlar

Aholini favqulodda vaziyatlarda harakat qilishga ma’naviy-ruhiy tayyorlash
Ishlab chiqarishda sodir bo’ladigan baxtsiz xodisalar va kasb kasalliklari mazmuni
Elektrdan shikastlanish va sovuq urishda birinchi yordam
Sun`iy nafas berish usullari va bajarish tartibi
Favqulodda vaziyatlarda 1-tibbiy yordam