Tog’ay to’qimasi - Медицина - Презентации

Tog’ay to’qimasi

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

1190.6171875 KB

TOG’AY TO’QIMASI

TOG’AY TO’QIMASI HAQIDA  Tog`ay to’qimasi xujayralardan va xujayralararo moddadan tuzilgan. Xujayralararo modda tarkibida 70-80% suv, 10-15 % organik moddalar va 4-7% mineral tuzlar bor. Organik moddalar asosan oqsil, lipid, glikozaminoglikan va proteoglikandan iborat.

IZOGEN GURUH  To’p-to’p bo’lib joylashgan xujayralar umumiy bo’shliqda yotib bir dona boshlanich xujayralarning bo’linishidan hosil bo’ladi va izogen guruh deb ataladi. Xujayrada bitta yoki ikkita yadrocha tutuvchi yumaloq yadro bo’ladi. Organellalari ko’p emas.

XONDROSTITLAR  Xondroblastlarda endoplazmatik to’r yaxshi rivojlangan. Bu holat xujayraning yuqori sintetik faoliyatdan darak beradi. Bu xujayralar tog`ay to’qimasining periferiyasida tog`ay usti pardasining ostida yotadi. Xondroblastlar takomillashish natijasida xondrostitlarga aylanadi.

PERIXONDR  Tog`ay ustida qon tomirlar kapillyarlariga boy bo’lgan biriktiruvchi to’qima - perixondr joylashgan. Tog`ay to’qimasining oziqlanishi regenerastiyasi ana shu perixondrga bog`liq.

XUJAYRALARARO MODDANING TUZILISHIGA QARAB TOG`AYNING UCH TURI MA’LUM:  gialin (shishasimon)  elastik (to’rsimon)  tolali (kollagen tolali)

GIALIN TOG`AY TO’QIMASI.  Organizmda ko’p uchraydigan tog`aydir. U embrion skeletining ko’p qismini voyaga etgan organizmda esa qovurg`alarning to’sh suyagiga tutatish joyida havo o’tkazuvchi yo’llar devori bo’g`imlar yuzasini tashkil etadi. Xondrostitlar mitoz yo’li bilan bo’linadi. Hosil bo’lgan yangi xujayralar atrofida zich xujayralararo modda bo’lgani uchun ular bir-biridan uzoqlashmay izogen guruhlarni hosil qiladi. Hamma gialin tog`aylar ham bir xil tuzilishga ega emas, masalan bo’g`im yuzasidagi tog`ay perixondrga ega bo’lmaydi.

ELASTIK TOG`AY TO’QIMASI.  Elastik tog`ay quloq suprasida hiqildoqda (shoxchasimon va ponasimon tog`aylarda) xiqildoq usti tog`ayida uchraydi. Ular sarg`ish ranglixira bo’ladi. Xujayrasi yumaloq shaklga ega bo’lib, yakka-yakka yoki izogen gruppani hosil qilib joylashadi. Xujayralararo moddada kollagen tolalar bilan bir qatorda elastik tolalar ham ko’p uchraydi. Bu elastik tolalar tog`ay usti pardasiga o’tib ketadi. Elastik tog`ay ohaklanish kuzatilmaydi.

TOLALI TOG`AY TO’QIMASI.  Tolali tog`ay pay bog`lamlarining gialin tog`ayiga o’tish joylarida umurtqalararo disklarda uchraydi. Xujayralardan (xondrostitlar) paralell yo’nalgan kollagen tolalardan va bazofil bo’yaluvchi amorf moddadan tuzilgan.

TOG`AY TO’QIMASINING TARAQQIYOTI VA REGENERASTIYASI.  Tog`ay to’qimasi embrion davrida mezenximadan rivojlanadi. Mezenxima xujayralari ko’payib o’simtalarni yo’qotadi va perixondroblastlar va xondroblastlarga differenstiallanadi. Bu xujayralar xujayralararo moddani sintez qila boshlaydi.

Похожие

Sindesmologiya – suyaklar birlashuvi

Qovoqning tug'ma va orttirilgan kasalliklari

O'sma kasalliklarida qo'llaniladigan preparatlar farmakologiyasi

Nafas olish a`zolarining tuzilishi, funksiyasi, gigiyenasi va yoshga bog`liq xususiyatlari

Tog`ay to`qimasi, uning gistologik tuzilishi va tiplari