Milliy idishlardan tuzilgan mavzuli naturmort (2–3 ta buyum)ni rangtasvirda ishlash 5 - sinf - Изобразительное искусство - Учебники (по школьные предметы)

Milliy idishlardan tuzilgan mavzuli naturmort (2–3 ta buyum)ni rangtasvirda ishlash 5 - sinf

Загружено в:

20.05.2022

Скачано:

0

Размер:

13572.5 KB

Milliy idishlardan tuzilgan mavzuli naturmort (2–3 ta buyum)ni rangtasvirda ishlash 5-sinf tasviriy san’at darsligi asosida 18-19-mavzu:

Akvarel bo‘yog‘ida milliy idishlardan tuzilgan mavzuli naturmortni bajarish uchun 2–3 ta narsadan iborat bo‘lgan, rang va tus munosabatlari bir-biridan farq qilgan, ular shakliga ko‘ra unchalik murakkab bo‘lmagan buyumlar bo‘lishi kerak. Sodda narsalardan tuzilgan qo‘yilmalarni astoydil ishlab, ijobiy natijalarga erishmasdan turib, murakkab natura qo‘yilmalarini bajarishga o‘tish noto‘g‘ri.

Akvarel bo‘yog‘ida mashqlarni muntazam ravishda bajarish va ularni asta-sekin murakkablashtirib borish maqsadga muvoﬁq. Naturmortni akvarel bo‘yoqlari bilan ishlash jarayonini (ko‘rgazmali) amaliy namoyish etish uchun biroz murakkab bo‘lgan mevalar va maishiy narsalardan tuzilgan natura qo‘yilmasini olamiz.

Qo‘yilmadagi idish tekis yaltiroq yuzaga ega, shuningdek, ravshan ifodalangan (nur) shu’lasi mavjud. Hamma narsalar stol ustiga joylashtirilgan, orqada yorqin kulrangdagi devor foni va sidirg‘a matolar. Mevalarda belgilangan yarimsoyalar aniq ko‘rinib turibdi. Idishda iliq va sovuq reﬂekslar mavjud.

Bunday tuzilgan naturmortning qalamtasviri qiyinchilik tug‘dirmaydi, ammo ranglarda tasvirlash biroz murakkabroq, chunki mevalarning aniq rangini tasvirlash uchun rang munosabatlariga qat‘iy amal qilishimiz kerak.

Bo‘yoqning dastlabki qatlamini qo‘yishdan boshlab, rang munosabatlaridagi mutanosiblikni saqlab borish kerak. Akvarel bo‘yoqlari qurigach, biroz oqaradi, shuning uchun ham ularni rang jihatdan to‘qroq olish mumkin. Akvarel bo‘yoqlari bilan tasvirlash jarayonida narsa va buyumdagi yorug‘ bo‘lib turgan qismlarni bo‘yamaslikka harakat qilish kerak.2C 10 01 05 01 09

Ranglar birdaniga olinib, kerakli joyga surtilsa, uning yonidagi tuslarni ham topish yengil ko‘chadi. Har bir narsaning hajmdor shaklini yorug‘- soyaning tuslanishi bilan bog‘liq bo‘lgan rang o‘zgarishlarini e’tibor bilan kuzatib borish kerak. Jigarrang idish yarimsoyada va yorug‘likda xilma- xil rang turiga ega. Fondan tushayotgan reﬂekslar jigarrang emas, balki siyohrangdir.

Undan tashqari, mevalar soyasida reﬂekslar mavjud, ular o‘zaro och- to‘qligi bilan va rang turlari bo‘yicha farqlanadi. Eng muhimi, hamma buyumlarga bir vaqtning o‘zida, och-to‘qligi, rang- dorligi va to‘yinganligini taqqoslagan holda rang berish kerak. Demak, buyumlarni yakka kuzatmasdan, aksincha, to‘plamni yaxlit ko‘rishga harakat qilish lozim. Yonma-yon turgan ikkita narsaning rang farqlarini taqqoslash qiyin emas. Agarda oldimizda o‘nta narsadan tashkil topgan naturmort bo‘lsa, har bir buyumning rangini yakka holda va hammasi bilan birgalikda yaxlit taqqoslash zarur.

Har bir narsaning hajmdor shaklini ishlaganda iliq va sovuq rang turlarini diqqat bilan kuzatish lozim. Buyumlarning och-to‘qligi va rangdorligi fon bilan atroﬁ dagi narsalar rangiga bog‘liq bo‘ladi. Soyalar to‘qlashtirilsa, yorug‘ bo‘lib, yanada yorqinlashadi. Tasvirdagi buyumlarning old va orqa ko‘rinishlari orasidagi kenglikni ko‘rsatishga e’tibor qaratish lozim.

Naturmortdagi narsalar bir-biridan turli masofada joylashadi, yaqindagi narsalar yorqinroq ko‘rinadi. Uzoqda turgan narsalarning ranglari yengilroq va xiraroq olinadi. Naturmortni tasvirlashda havo perspektivasining ta’sirini har doim ham naturada yengil sezish qiyin; shunga qaramay, buni perspektiva qonuniyati asosida qalam bilan tasvirlashda oldida turgan narsani yaqinroq joylashtirish, boshqasini esa, uzoqlashtirib tasvirlash kerak.

Narsalarning yoritilgan joylari aniq tashqi ko‘rinishga ega. Soya va uzoq ko‘rinishdagi tus va rang kontrastlari sustroq, shakllari esa, yaqqol tashqi ko‘rinishga ega emas. Soya va orqa ko‘rinishdagi narsalarning tasviri umumlashtirilgan holda bo‘ladi. Aynan shu joyda namligicha ishlash usulini qo‘llagan ma’qul. Ishlashdan oldin qog‘ozni toza suv bilan yumshoq latta yoki katta mo‘yqalam yordamida bir sidra ho‘llanadi.

Ikki-uch daqiqadan so‘ng, qog‘oz suvni shimib olgach, akvarel bilan ishni boshlash mumkin. Bo‘yoq surtmalari nam qog‘oz yuzida yeyilib, bir-biri bilan qo‘shilib, mayin va nozik o‘tishlar hosil qiladi. Agarda biror-bir joyini ajratish lozim bo‘lsa, qog‘ozni quritib, kerakli bo‘yoq surtmasi beriladi yoki quruq mo‘yqalamda aniq rangli chegaraning talab etilgan joylari to‘qlashtiriladi.

Namligicha ishlash usuli tasvirni nihoyatda nozik va jozibali ko‘rsatishga imkon tug‘diradi. Akvarel bo‘yoqlari bilan ishlash jarayonida soya-yorug‘dagi nozik o‘tishlarni silliqlab borish kerak emas. Juda namlangan qog‘oz, odatda, bo‘rtadi, egiladi, ammo qurigan paytda yana tortiladi va ishni davom ettirish mumkin.

Milliy idish-tovoqlardan tuzilgan mavzuli naturmortlarni taniqli rassomlar asarlarida ham ko‘rishimiz mumkin. Masalan, Y. Melnikovning « Anor va behi » naturmorti mavzuning yaqqol misolidir.

Похожие

Rangtasvir yoki qalamtasvirda 2-3 figurali mavzuli kompozitsiya ishlash 6-sinf

Haykaltaroshlikda lirika va dramatizm, 2-3 figurali mavzuli kompozitsiya ishlash (sport, san'at) 6-sinf

«Qovun va anor» mavzusida naturmort ishlash. 4- sinf

2-3-mavzu Impressionizm uslubida manzara ishlash. Puantilizm 7-sinf

25-26-27-mavzu Xotiradan mavzuli natyurmort ishlash 6-sinf